ڕه‌مه‌زان میوانێكی به‌رز و به‌ڕێز و مانگێكی زۆر ئازیز و خۆشه‌ویسته كه هه‌ڵه‌كانی پێشووی تێدا قه‌ره‌بوو ده‌بێته‌وه و شنه‌باكانی ڕه‌حمه‌ت و سۆزی خوای تێدا هه‌ڵده‌كرێن. بنهماڵهیهكی موسوڵمان له‌و مانگه‌دا، له دۆخێكی پڕاوپڕ له ئیمان و پارێزگاری ژیان به‌سه‌ر ده‌بات. ئه‌و مانگه زۆرێك له بایه‌خ و ئاكاره به‌رز و جوان و هه‌سته‌كانی پڕ له سۆزی كه له گه‌رمه‌ی ژیان‌دا له‌ده‌ستمان داون، بۆمان ده‌گه‌ڕێنیته‌وه. بۆیه شیاوی خۆیه‌تی كه زۆر گرینگی بده‌ینه ئه‌و مانگه پیرۆزه و بایه‌خی تایبه‌تی پێ بده‌ین و بیكه‌ین به مانگی به‌ندایه‌تی و نوێ بوونه‌وه، نه‌ك مانگی خواردن و تێك‌شكان.
ئه‌وه مانگی پیرۆزی ڕەمەزانە. بێگومان فەلسەفە و بەهرە و قازانجی سەرەکی ئەم مانگە چاک بوون، تازەیی، نوێبوونەوە و گۆڕانکاریی دەروونییە و بە گوێرەی قوڕئان گەیشتن بە پلەیێکی بەرز لە: خۆپارێزی و نوێکردنەوە و هێز بۆ پاراستنی خۆت لە زیانباری و هەڵە و تاوانەکانە.
ترمێزی و ئیبنی ماجه له ئه‌بوو هوڕه‌یڕه‌وه ده‌گێڕنه‌وه كه پێغه‌مبه‌ری خوا(دروودی خوای بێت) فه‌رموویه‌تی: «إِذَا أَوَّلُ لَیلَةٍ مِن شَهرِ رَمَضَانَ صُفِّدَت الشَّیَاطِینُ وَ مَرَدَةُ الجِنَّ، وَ غُلِّقَت أَبوَابُ الجَنَّةِ فَلَم یُغلَق مِنهَا بَابٌ، وَ فُتِّحَت أَبوَابُ الجَنَّةِ فَلَم یُغلَق مِنهَا بَابٌ، وَ یُنَادِی مُنَادٍ یَا بَاغِی الخَیرِ أَقبِل وَ یَا بَاغِی الشَّرِّ أَقصِر، وَ للهِ عُتُقآءُ مِن النَّارِ وَ ذَلِکَ کُلُّ لَیلَةٍ» (ترمێزی و ئیبنی ماجه)
هەنوکە بـە دڵنیاییەوە دەتوانین بەو ڕاستییە بگەین کە کودتای نیزامی لە تورکیا تووشی شکست هاتووە؛ هەرچەند کە تا ئێستا هێندێک لە گروپەکانی کودتاچی لە هێندێک لە ناوچەکانی تورکیا و ناوەندەکانی هەستیار بۆ پێشگرتن لەو شکستە خۆڕاگری نیشان دەدەن. بۆچی کودتاکە سەرکەوتوو نەبوو؟ گرینگترین هۆکاری ئەو شکستە چ بوو؟
هەر هێندەی هەوڵی كودەتای سەربازی لە توركیا دەستی پێكرد، هەندێ كەس و ناوەند لە باشور، دەستیانكرد بە هەلهەلە كێشان و خۆشحاڵی دەربڕین و باسكردن لە قۆناغی پاش ئۆ‌ردۆگان، هێرشێكی زۆریش كرایە سەر هەموو ئەوانەی دژ بە كودەتاكە هەڵوێستیان دەربڕی و پێیان وابوو دژ بە سەرەتاكانی دیموكراسی و بەرژەوەندی یەكانی كوردی باشور و باكورە. ئەوەی لە نوسین و هەڵوێست دەربڕینەكاندا جێگای سەرنج بوو نا نیشتمانی بوونی لێكدانەوەكان و خوێندنەوەی رووداوەكە بوو لە دەلاقەیەكی حیزبی و ئایدۆلۆژی تەسكەوه، هەڵوێستگرتن و پشتگیری كودەتا بوو، لە روانگەی ئەو بەرەبەندی و ململانێ حیزبی یە نەزۆك و بێ بەرهەمەی لە باشوردا هەیە.
هۆکار و ڕاستییەکانی شەڕکردن لە ئیسلامدا ئایینی پیرۆزی ئیسلام لە سەر بنەمای سوڵح و ئاشتیخوازی دامەزراوە و پێغەمبەر(د-خ) وەکوو مامۆستایەک یارانی خۆی پەروەردە دەکرد و ڕێنوێنی دەکردن و دەیفەرموو: «لا تَتَمَنَّوا لِقاءَ العَدُوِّ، وسَلُوا اللّه العافِیة» هیوای بەرەوڕووبوون لە گەڵ دوژمنتان نەبێ و داوای ئاسایش و هێمنی لە خوای مەزن بکەن.
۸ی خه‌رمانان ساڵڕۆژی کۆچی دوایی زانای گه‌وره‌ی کورد مامۆستا مه‌لا عه‌بدولکه‌ریمی موده‌ڕڕه‌سه که به شاهیدی هه‌موو ئه‌دیب و مێژووناس و زانایانی ئایینی خزمه‌تێکی بێ وێنه‌ی به ئایینی پیرۆزی ئیسلام و زمان و شێعر و ئه‌ده‌بی کوردی کردووه که مێژووی ئه‌ده‌بی کوردیش به شانازییه‌وه خزمه‌ته‌کانی تۆمار کردووه، یه‌کێک له‌و شاعیر و ئه‌دیبه نیشتمانپه‌روه‌رانه‌ی که زیاتر له هه‌موو گه‌وره‌پیاوانی کورد به شانازییه‌وه که‌وتۆته ژێرکاریگه‌ری خزمه‌ته‌کانی مامۆستا مه‌لا عه‌بدولکه‌ریمی موده‌ڕڕه‌س، سه‌ید محه‌ممه‌دئه‌مینی شێخه‌لئیسلامی موکری ناسراو به هێمنی موکریانییه که له سه‌ره‌تای دیوانی ناڵی به‌م
خوای گەورە بە فەزڵی خۆی هەندێك کات و کرداری داناوە کە دەبێتە مایەی بەرەکەت و زیادبوونی چاکەکانمان، جا لەو کاتە موبارەکانە (دە ڕۆژی یەکەمی مانگی حاجیانە (ذي الحجة). بەڵگە لەسەر فەزڵ و گەورەیی ئەم دە ڕۆژە: 1ـ خوای گەورە لە قورئاندا سوێندی پێ خواردووە: (والفجر، ولیالٍ عشر) الفجر:١-٢ ابن کثیر (ڕەحمەتی خوای لێ بێت) فەرموویەتی: مەبەست لەو دە ڕۆژەی مانگی ذي الحجةیە. 2ـ هەروەها خوای گەورە فەرموویەتی: (وَيَذْكُرُوا اسْمَ اللَّهِ فِي أَيَّامٍ مَّعْلُومَاتٍ) الحج:٢٨ واتە: بۆی یادی خوا بکەن لە ڕۆژانێکی دیاریکراودا (کە دە ڕۆی مانگی حاجیانە) 3ـ پێغەمبەری خوا (صلی الله علیه وسلم) فەرموویەتی:
ژیان جووڵه‌یه‌كی دووپات و چه‌ندپاته‌یه، خول خواردنه به ده‌وری خۆت و هات و چوونێكی یه‌ك له دوای یه‌كه،كاری سه‌ره‌كی پیربوونه و ده‌ره‌نجامی سه‌ره‌كیش مردن و نه‌مانه، رۆژ پێشه‌كییه‌كه بۆ شه‌و و شه‌و پێشه‌كییه‌كه بۆ رۆژ، هه‌ر دێت گوریسی ته‌مه‌ن باریكتر ده‌بێته‌وه و كورت تر، تا سه‌ره‌نجام مه‌رگ به‌رۆكمان پێ ده‌گرێت و هه‌موو ره‌نج و ئازار و تێكۆشان و چاوه‌ڕوانییه‌كان دواپه‌رده‌ی خۆیان نمایش ده‌كه‌ن و كاتژمێری ته‌مه‌ن راده‌وه‌ستێ.
یه‌كه‌م كۆنگره‌ی ناوچه‌یی مامۆستا هێمن (سه‌ید موحه‌ممه‌د ئه‌مین شه‌یخول ئیسلام) له ڕۆژی پێنج شه‌ممه 1ی ڕه‌زبه‌ری 95، له تالاری وه‌حده‌تی مه‌هاباد به‌ڕێوه چوو. به‌پێی ڕاپۆرتی پێگه‌ی هه‌واڵنێری ئیسلاح، یه‌كه‌مین كۆنگره‌ی یه‌ك‌ڕۆژه‌ی ناوچه‌یی مامۆستا هێمن (سه‌ید موحه‌ممه‌د ئه‌مین شێخولئیسلام) شاعیری سابڵاغی (1300-1365 ه.ش) ڕۆژی پێنج‌شه‌ممه، 1ی ڕه‌زبه‌ری ساڵی 95، له هۆڵی وه‌حده‌تی مه‌هاباد به‌ڕێوه چوو. ئه‌و كۆنگره‌یه به ئاماده بوونی میوانانێك له پارێزگای كرماشان، ئیلام، كوردستان، لۆرستان، مازه‌نده‌ران و ئازه‌ربایجانی ڕۆژئاوا به‌ڕێوه چوو.
کۆپی ڕایت 1401 په‌یامی ئیسلاح. ھەموو مافێکی ئەم ماڵپەڕە، پارێزراوە. ئامادەکردن و په‌ره‌پێدان لەلایەن شەریکەی بەرنامەنووسی رووپەل