سایت رسمی جماعت دعوت و اصلاح

محسن آزموده| مطالعه نسلی (generation Study) گونه‌ای از پژوهش و تحقیق است كه محور خود را بر مبنای مفهوم «نسل» (generation) استوار می‌كند. كلمه generate از ریشه لاتین « generāre» به معنای «به وجود آوردن» و «تولید كردن» آمده است. كلمه «نسل» در علوم اجتماعی به گروهی اطلاق می‌شود كه در یك بازه زمانی مشابه به دنیا آمده و زندگی می‌كنند، اكثر آنها سن و سال تقریبا یكسانی دارند و ایده‌ها، اندیشه‌ها و گرایش‌های فكری و فرهنگی و سبك زندگی‌شان شبیه به یكدیگر است. بر این اساس مطالعه نسلی در علوم اجتماعی، به ویژگی‌ها و خصایص مشابه و تقریبا یكسان افرادی می‌پردازد كه یك نسل را تشكیل و تفاوت‌های نسل‌ها را از این جهت مورد مطالعه قرار می‌دهند. سابقه مطالعه نسلی جوامع انسانی، به قرن نوزدهم میلادی می‌رسد، اگرچه از میانه سده بیستم، با افزایش سرعت تحولات اجتماعی و سیاسی و فرهنگی جوامع، این شكل از تحقیق پیرامون جوامع انسانی اهمیت و جذابیت بیشتری یافته است، به خصوص كه بازه‌های زمانی كه افراد را در یك نسل قرار می‌دهند، كوتاه‌تر شده است، یعنی اگر قبلا به علت تغییرات كند و بطئی در جوامع هر 25 سال را یك نسل می‌خواندند، امروز بازه‌های زمانی یك نسل، به 15 سال و 10 سال كاهش یافته است. در ایران هم مطالعه نسلی همسو با پویا شدن تحولات نسل‌ها، رونق بیشتری پیدا كرده است، به ویژه كه نه فقط پدران و مادران دیگر زبان مشتركی برای گفت‌وگو با فرزندان‌شان نمی‌یابند كه گاه خواهرها و برادرهایی با چند سال فاصله سنی تصور می‌كنند، به جهان‌های متفاوتی تعلق دارند. در وقایع و رویدادهای اخیر در ایران، مطالعه نسلی یكی از پربسامدترین تحلیل‌ها بود. همه از اهمیت تفاوت‌های نسلی و ویژگی‌های خاص و متمایز دهه هشتادی‌ها و تمایزهای ایشان به ویژه با دهه شصتی‌ها سخن می‌گفتند، اما بیشتر این اظهارنظرها مبتنی بر مشاهدات و تجربیات شخصی بود. در ایران كمتر پیمایش‌های روشمند علمی و تحقیقات مستند در این باره صورت گرفته است. حسین شیخ‌رضایی، پژوهشگر فلسفه و تاریخ علم و فعال حوزه مطالعات كودكان و نوجوانان، در گفتار حاضر كه در انجمن نویسندگان كودك و نوجوان ارایه شده، به مرور چند مطالعه بین‌المللی درباره نسل Z می‌پردازد و می‌كوشد مشابهت‌های نسل Zها با دهه هشتادی‌های ایران را نشان دهد. این گفتار، اطلاعات بسیار جذاب و تامل‌برانگیزی درباره نسل نوجوان و جوان در بر دارد و نشان می‌دهد كه دهه هشتادی‌ها یا همان نسل Z امروز بیش از هر نسلی «جهانی» (global) هستند و دغدغه‌ها و ایده‌ها و آرزومندی‌های مشابهی دارند. نشناختن این ویژگی‌ها و عدم درك این مشابهت‌ها، موجب می‌شود كه نسل‌های پیشین كه عمدتا تصمیم‌گیرندگان اصلی جامعه هستند، دچار خطا شوند و انرژی خود و پتانسیل شگفت‌انگیز نسل جوان و نوجوان را هدر دهند.

4-1- ارکان تربیت تربیت نسل‌های هر جامعه‌ای از جمله مسائلی است که اهمیت بنیادین دارد. تجربه‌های جوامع در عصر کنونی به یقین اثبات کرده ‌است که تربیت نسل‌های هر جامعه‌ای سر‌آغاز پیشرفت حقیقی آن جامعه می‌باشد. در جوامع پیشرفته و پویا یکی از شاخص‌های مهم برای سنجش پیشرفت و پویایی، میزان اهتمامی است که آن جامعه به تربیت نسل‌های تازه می‌دهد.

در حقیقت تزكیه، تربیت، تعالی و اصلاح نفس، راه ورود به همه نیكی‌ها و موفقیت‌ها است و در عین حال هدفی است که دستیابی به آن، بسیار مهم و با ارزش است. البته این امر نیازمند صداقتِ عزم و تلاشِ خستگی‌ناپذیر و همت والا بوده و هم‌چنین نیازمند به دست‌آوردن وسایل گوناگون و تلاش طولانی و مجاهدتی بی‌پایان به امید رسیدن به رضایت خداوند و برخورداری از «نفس مطمئنه» می‌باشد. ترس از خدا و بازداشتن نفس از هوی و هوس وسیله‌یی است برای تزكیه‌ی نفس، كه دراین‌جا آن‌را بیشتر توضیح خواهیم داد.

مسجدسلیمان، قزوین، تهران و الوند آلوده‌ترین شهرهای كشور با شاخص بالای 170 دیروز ایران در جدول جهانی كشورهای با هوای آلوده جهان، با شاخص 165، در ردیف 17 جدول ایستاد و آلودگی هوای كشور در تمام ساعات روز در حدی بود كه نه تنها در به روز رسانی‌های این جدول در وب‌سایت Waqi.info جایگاه ایران بهبود نداشت، حتی در ساعاتی این رتبه به دلیل افزایش آلودگی كشور تنزل داشت و حوالی عصر، ایران به پانزدهمین كشور آلوده جهان تبدیل شد اما ساعاتی بعد دوباره به ردیف هفدهم جدول بازگشت.

مقدّمه بعد از قرآن و سنت نبوی، اجماع علما از حیث حجت و عمل به ‌عنوان منبع سوم احکام شرعی تلقی می‌شود. اجماع زمانی مطرح است که نص شرعی در کتاب و سنت به ‌طور قطع بر حکم مطلوب دلالت نکند؛ و در نص شرعی احتمال چند معنا وجود داشته باشد یا این‌که نص ظّنی الثبوت باشد، به این معنا که نص از احادیث آحاد باشد. فایده اجماع در این مورد برای تبیین معنای مقصود از نص ظّنی الثبوت است. به ‌حکم اجماع این نص ظّنی الثبوت به یک دلیل قطعی تبدیل خواهد شد.

گزیده‌ای از زندگی علی (رضی الله عنه) - نخستین کودکی است که‌ اسلام آورد. - در شب هجرت، پیامبر (صلّی‌الله علیه وسلّم) او را در بستر خویش قرار داد و برگرداندن امانت‌های مشرکین را به‌ او سپرد. - پیامبر (صلّی‌الله علیه وسلّم) در سال دوم هجری، دخترش، فاطمه را به‌ نکاح وی در آورد. - علی (رضی الله عنه)، تا زمانی كه فاطمه در قید حیات بود، با زن دیگری ازدواج نکرد. - روزی که‌ اسلام آورد، ده سال سن داشت، هنگام هجرت بیست و سه‌ ساله‌ بود و روز وفات پیامبر (صلّی‌الله علیه وسلّم)، ٣٣ سال داشت و در سن ٦٣ سالگی شهید شد. - در بیست و پنجم ذی الحجه‌ سال سی و پنج هجری خلافت را به‌ عهده‌ گرفت. - در ١٧‌ رمضان سال 40 هجری در کوفه‌ به‌ شهادت رسید. - ٤ سال و ٨ ماه و 22 روز خلافت را به‌ عهده‌ داشت.

نظام اسلامی و جامعه‌ی بلوچ هر دو در مسیر تقویت جریان افراطی به گروگان گرفته شده‌اند. خطایی استراتژیك در حال وقوع است. شرایط به‌گونه‌ای درحال رقم خوردن است كه جلوی این خطای راهبردی را نمی‌توان گرفت! این خطا ناشی از ارزیابی‌های توهّم‌زا است كه حاكمیت اسلامی و جریان افراط بلوچ هر دو درگیر آن شده‌اند. امّا چگونه!؟، نیاز به توضیح دارد و محلّ مناقشه و اختلاف برداشت‌های جدّی است. با این حال راهی جز هشدار دادن به عواقب خطرناك آن وجود ندارد؛ زیرا كه دو جریان افراط حكومتی و جریان افراط در جامعه‌ی بلوچ هر دو تصوری غیر واقعی و توهّم‌زا دارند.

محمّد جواد لاریجانی چند دهه نماینده‌ی حقوق بشر قوّه‌ی قضاییه بوده است. این‌همه تضییع حقوق بشر دراین سرزمین پهناور که توسّط تئوریسین‌هایی امثال لاریجانی و حسین شریعتمداری صورت گرفته است، ظاهراً مورد تأیید دکتر لاریجانی بوده است. چه شده است که حالا در کسوت مجتهدی جامع‌الشّرایط فتوای نفاق به مولوی عبدالحمید امام جمعه‌ی متعهّد، حکیم و دلسوز مُلک و ملّت می‌دهد. جناب لاریجانی اگر ذره‌ای احساس مسؤولیت می‌کرد و منافع مادی و خانوادگی را بر دفاع از حقوق بشر ترجیح نمی داد؛ اکنون نیازی نبود که عالمی مانند مولوی عبدالحمید از حقوق آحاد ملّت دفاع کند.

نام فرانسیس فوكویاما (1952)، اندیشمند و استراتژیست امریكایی بعد از كتاب مشهور و بحث‌برانگیزش «پایان تاریخ و آینده انسان» (1992) پر آوازه شد. او در این كتاب كه بعد از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی (1989) و به سر آمدن جنگ سرد منتشر شد، خوشبینانه از پایان تاریخ به نفع نظام لیبرال دموكراسی به عنوان یگانه نظام موفق در عرصه سیاست جهانی یاد كرده و گفته بود كه جهان در سده آینده ناگزیر به سمت این نظام حركت خواهد كرد، اما بعد از سال 2000 و در دو دهه گذشته اتفاقاتی رخ داده كه نشان داد ایده فوكویاما بیش از حد خوشبینانه بوده و لیبرال دموكراسی‌های موجود نه فقط از سوی نظام‌های اقتدارگرا موردتهدید قرار می‌گیرند كه در دل خودشان هم ناراضیانی دارند. فوكویاما با مشاهده این وضعیت نه فقط از ایده اولیه خود یعنی پایان تاریخ عقب‌نشینی كرد، بلكه آثاری نوشت تا وضعیت جدید را توضیح دهد. واپسین این آثار سه‌گانه‌ای است كه به نقدهای درونی و بیرونی به لیبرال دموكراسی‌ها می‌پردازد و می‌كوشد آنها را پاسخ دهد: نظم و زوال سیاسی (2014)، هویت (2018) و لیبرالیسم و ناراضیانش (2022). رحمان قهرمانپور، نویسنده و پژوهشگر روابط بین‌الملل این سه‌گانه را به فارسی ترجمه كرده است. «لیبرالیسم و ناراضیانش» به تازگی توسط نشر روزنه منتشر شده است، به همین مناسبت با رحمان قهرمان‌پور گفت‌وگو كردیم كه از نظر می‌گذرد.

منسوب به گئورگ ویلهلم فریدریش هگل، فیلسوف نامبردار آلمانی است كه گفته است: «روزنامه، انجیل انسان مدرن و روزنامه خوانی در حكم نیایش صبحگاهی اوست.» این تعبیر، شأن روزنامه در جهان جدید را به عنوان یك فرآورده فرهنگی نوپدید به گویاترین وجه ممكن می‌نمایاند. فیلسوف آلمانی با این توصیف كوتاه، انگار در ایفای وظیفه معنا بخشی به زندگی، روزنامه‌ها را شریك كتاب مقدس دانسته و برای بشر جدید كه قبله‌اش جای دیگر و آیینش چیز دیگر است «نصّ» نوینی دست و پا كرده است.