سایت رسمی جماعت دعوت و اصلاح

محسن آزموده: ایدئولوژی از آن دست مفاهیم علوم انسانی و اجتماعی جدید است كه دهه‌هاست در مكالمات روزمره نیز كاربرد پیدا كرده و آگاهانه یا ناخودآگاه و مثبت و منفی، در نوشتارها و گفتارهای مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد. پیروی رواج چشمگیر این مفهوم، آثار مكتوب و شفاهی فراوانی اعم از كتاب و مقاله و سخنرانی و درسگفتار درباره این مفهوم و چیستی و خاستگاه آن پدید آمده و در دوره‌های مختلف زمانی، برداشت‌های متفاوتی از آن رایج شده.

نگاهی به گزارش جدید مركز آمار از تورم آذرماه / تورم سالانه‌ی اجاره مسكن در 11 سال گذشته بیسابقه بوده است

در آثار و مکتوبات راجع به فلسفه‌‌یِ اخلاق، فلسفه‌‌یِ سیاست، و فلسفه‌‌یِ حقوق؛ بوفور می‌بینیم که از کرامتِ انسان سخن به میان می‌‌‌آید یا برای حلِّ یک مسأله یا رفعِ یک مشکل به کرامتِ انسان استناد می‌شود. در این نوشته، نخست به مفهوم کرامتِ انسان می‌پردازیم، آن‌‌گاه به موافقان و مخالفانِ کرامت داشتنِ انسان گوش بسپریم، سپس، به این پرسش توجه می‌کنیم که چرا انسان کرامت دارد؛ سرانجام، به پاره‌‌ای از لوازمِ نظری و عملیِ کرامت داشتنِ انسان اشاره می‌کنیم. غرض از این نوشته جلبِ نظرِ خوانندگانِ گرامی به اهمیّتِ این مفهوم، مشکل گشایی آن، و موارد نقضِ عملی آن در زندگی ساری و جاری ما است.

با نگاهی ساده به تاریخ جنبش‌ها و خیزش‌های اجتماعی و همچنین مطالبات آنها می‌توان به یك نتیجه ساده دست پیدا كرد؛ هیچ جنبش و حركت اجتماعی در تاریخ وجود ندارد كه با سركوب و محدودیت به پایان خود رسیده و به فراموشی سپرده شده باشد. مهم‌ترین ویژگی جنبش‌ها به خصوص جنبش‌های اجتماعی در جهان مدرن تداوم و پیوستگی آنها در پهنه تاریخ بوده است. این موضوع درباره حركت‌های كور و كوتاه‌مدت مانند جنبش پلیبین‌ها (پابرهنگان) نیز صدق می‌كند.

منظور از این سخن؛ ایراد و انتقاد نیست. قصد تنها ادای مسئولیتی است سنگین؛ با بیانی صرفاً علمی و با احتراز از آنچه کمترین حساسیت را برانگیزد. تکلیفی است اسلامی که این سخن؛ به نظر تمام صاحبنظران و دست‌اندرکاران تهیه‌ی قانون قصاص برسد. پس حتّی از اشاره به این ماده و آن تبصره؛ و این نقص و آن ایراد؛ حذر می‌کنم؛ که شاید مطبوعات بخواهند و بتوانند؛ به وظیفه اسلامی خود قیام، و آنرا چاپ کنند.

خداوند حد محاربه را برای کسانی قرار داده است که راه را بر مؤمنان می‌بندند و برای فساد در زمین تلاش می‌کنند: ﴿إِنَّمَا جَزَاءُ الَّذِينَ يُحَارِبُونَ اللَّهَ وَرَسُولَهُ وَيَسْعَوْنَ فِي الْأَرْضِ فَسَادًا أَنْ يُقَتَّلُوا أَوْ يُصَلَّبُوا أَوْ تُقَطَّعَ أَيْدِيهِمْ وَأَرْجُلُهُمْ مِنْ خِلَافٍ أَوْ يُنْفَوْا مِنَ الْأَرْضِ ذَلِكَ لَهُمْ خِزْيٌ فِي الدُّنْيَا وَلَهُمْ فِي الْآخِرَةِ عَذَابٌ عَظِيمٌ﴾ [المائدة: 33]

هانا آرنت در مشهورترین اثرش، وضع بشر، اظهار می‌دارد كه «پروژه فكری‌اش چیزی جز فكر كردن به آنچه انجام می‌دهیم، نیست.» دغدغه آرنت كه درواقع فهمِ تئوری و ارتباط آن با اقدامات هرروزه سیاسی در دنیاست، در این عبارت بیان ‌می‌شود. باتوجه به اتفاقاتی كه طی جنگ برایش رخ داد، طبیعی است كه آرنت به دنبال كشف چرایی اتفاقاتی است كه رخ داد تا مانع تكرارِ مجددشان شود. در كتاب‌های «ریشه‌های توتالیتاریسم» و «آیشمن در اورشلیم»، آرنت تلاش می‌كند تا دلایل اوج‌گیری رژیم‌های تمامیت‌خواه را و شرایطی كه زمینه گسترش چنین سِتمی را فراهم كرد، برشُمارد.

تا چه میزان رعایت حقوق‌بشر می‌تواند ما را به زندگی مسالمت‌آمیز كنار هم رهنمون سازد حقوق‌بشر‌ خوانده‌هایی ‌كه‌ در‌ ایران مانده‌اند و در راستای توسعه و اعتلای حقوق‌بشر تلاش می‌كنند همیشه مورد طعنه دو طیف مختلف بوده‌اند‌. گروه اول، كسانی هستند كه فعالیت حقوق‌بشری را نه تنها كاری بی‌ارزش می‌دانند بلكه آن را امری غرب‌‌گرایانه و پیرو سنت‌های غربی می‌پندارند‌. گروه دوم هرگونه تلاش اصلاحی را بیهوده می‌دانند و می‌پرسند مگر در ایران چه كاری از دست شما برمی‌آید؟

هر کس حرکتی بر خلاف نظم و برنامه‌ی الهی انجام دهد به صورت مجازی کار او محاربه‌ی خدا و رسول محسوب می‌شود: ﴿إِنَّمَا جَزَاءُ الَّذِينَ يُحَارِبُونَ اللَّهَ وَرَسُولَهُ وَيَسْعَوْنَ فِي الْأَرْضِ فَسَادًا أَنْ يُقَتَّلُوا أَوْ يُصَلَّبُوا أَوْ تُقَطَّعَ أَيْدِيهِمْ وَأَرْجُلُهُمْ مِنْ خِلَافٍ أَوْ يُنْفَوْا مِنَ الْأَرْضِ ذَلِكَ لَهُمْ خِزْيٌ فِي الدُّنْيَا وَلَهُمْ فِي الْآخِرَةِ عَذَابٌ عَظِيمٌ﴾ [المائدة: 33]

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و الصلاة و السلام علي محمد و آله و صحبه و من دعا بدعوته . مطالبی که بیان می‌شود تلخیصی است از بحث محاربه از دو کتاب ذیل: 1- کتاب بررسی تطبیقی حقوق جزای اسلامی و قوانین عرفی، تٲلیف: عبد القادر عوده، ترجمه: حسن فرهودی نیا. 2- مقارنه و تطبیق در حقوق جزای عمومی اسلام، علی رضا فیض.