استاد مصطفی ملکیان در یکی از سخنرانیهای خود که چندین سال پیش در دانشگاه تهران ایراد کردند به موضوع «شریعتی و دین ایدئولوژیک» پرداختند.[1] جان کلام ایشان این بود که دین به خودی خود/ذاتاً ایدئولوژیک است و نیازی ندارد و نداشت که که بهوسیلهی اشخاصی چون شریعتی ایدئوژیک شود. برای نشان دادن این امر آقای ملکیان هفت ویژگی منفی برای ایدئولوژیها برمیشمرند و مدعی میشوند که ادیان همهی آن ویژگیها را دارا هستند.
نویسنده: رهبر محمودزاده
آرای معطوف به شناخت مباحث «نظریهی ادبی»، پیوستار متنوعی را تشکیل میدهد که یک سوی آن را میتوان در رویکردهایی یافت که نظریهی ادبی را به مثابهی یک علم مینگرند و قاعدتاً عینیت روشهای آن را مد نظر دارند. در این رویکرد آن چه که باید از آن پرهیز کرد عبارت است از بسط و پروردن داوریهای مبتنی بر ذوق شخصی و قائل بودن سرشتی ذهنی برای آن داوریها. سوی دیگر پیوستار، رویکردهایی است که عینیت روش و امکان انسجام و وحدت آن و علمی بودن مباحثی که معطوف به شناخت متن ادبی است را افسانهای پوزیتیویستی و شاید کلان روایتی متلاشیشده میانگارند. این نظرگاه اخیر تا آنجا بسط مییابد که حتی از نوشتن دربارهی یک متن ادبی به شیوهی نوشتاری واحد احتراز میشود و به جای آن، نوشتار به گونهی مجموعهای از پارههای مختلف و کلکسیونی از کوته نوشتها سامان داده میشود یا بهتر است بگوییم سامان زدایی میشود.
و فکر میکنم
که این ترنم موزون حزن تا به ابد
شنیده خواهد شد.[1] " سهراب سپهری"
1. داریوش شایگان، هندشناس، روشنفکر و اندیشمند برجسته معاصر، بیش از چهل سال است که در فضای فکری ـ فرهنگی این دیار حضور دارد. از او آثاری چون ادیان و مکتبهای فلسفی هند، بتهای ذهنی و خاطره ازلی، آسیا در برابر غرب، هانری کربن: آفاق تفکر معنوی در اسلام ایرانی و افسون زدگی جدید: هویت چهل تکه و تفکر سیار به زبان فارسی به چاپ رسیده است. علاوه بر این، رامین جهانبگلو گفتگوی مبسوط خواندنی و جذابی با وی انجام داده که تحت عنوان زیر آسمانهای جهان پیش چشم اهل نظر قرار گرفته است. همچنین درباره او مقالات قابل توجهی به فارسی و زبانهای اروپایی منتشر شده است.[2]
عناوین برنامه:
- ظاهریهای عصر جدید
- معطلّههای عصر جدید (کسانی که به تعطیلی نصوص معتقدند) و تعطیلی نصوص اسلامی
- پرسشهای بینندگان
- مقاصد پنجگانهی شریعت
اشاره: فردا چهارشنبه؛ ۱۵ دسامبر، شصت و سومین سالگرد دفاعیهی علامه دکتر محمدعبدالله درّاز از رسالهی ارزشمند دکترایش؛ «قانون اخلاق در قرآن» در سوربن پاریس در ۱۵ دسامبر ١٩۴٧ است. به همین مناسبت لازم دانستم که با نوشتن کلماتی چند، ادای احترامى به این اندیشمند فرزانه و خدمات و حسنات علمی ایشان نموده باشم.
یکی از جدالهای دامنهدار و تاریخی در حوزهی فرهنگ اسلامی، جدال بر سر موضوع حسن و قبح افعال و منبع تشخیص آنهاست. رویش این بحث در بوستان فرهنگ اسلامی نیز همچون مابقی مسایل کلامی، متأخر از عصر نبوت و محصول گسترش جغرافیایی قلمرو حکومت اسلامی و در نتیجه، آشنایی مسلمانان با دیگر فرهنگها و ملل غیر مسلمان است.
1. نحله روشنفکری دینی که از آن تحت عنوان نواندیشی دینی نیز یاد میشود چندین دهه است که در فضای فکری، فرهنگی و روشنفکری این دیار نقشآفرینی کرده است. مفهوم «روشنفکری» در این ترکیب نسب نامه مدرن دارد و بیش از هر چیز معطوف به عقلانیت مدرنی است که قدمت چندصدساله دارد و در علوم تجربی (اعم از انسانی و غیر انسانی) و فلسفه و کلام جدید بروز و ظهور یافته است. روشنفکران دینی در دستاوردهای معرفتی جهان جدید به دیده عنایت نگریسته برای تقریر مدعیات و استدلالهای خویش از این نظام معرفتی بهره میگیرند.
یکی از ضروریترین و ارزندهترین صفات یک مؤمن در نگاه قرآن، اهل عمل بودن است. هر کدام از ما بارها و بارها خوانده و شنیدهایم که علم بدون عمل، ابزار شیطان و زمینهساز انحراف است و اساساً برخلاف فرهنگ ارسطویی که دیرزمانی بر ذهن و ضمیر مسلمانان حاکم بود، از منظر دینی علم نه تنها ارزش ماهوی ندارد بلکه اهمیت و نقش آن صرفاً در طریقیت و ابزار بودن آن است.
مقولهی اخلاق از کهنترین روزگاران، همپای دلمشغولیهای بسیار، در طول تاریخ دراز آهنگ تمدن انسانی، ذهن و ضمیر آدمی را به خود مشغول داشته و در کارنامهی علوم بشری مکالمات و مجادلات بسیاری را به همراه داشته است.
قال رسولالله (صلی الله علیه وسلم): «من حجّ فلم یرفث و لم یفسق رجع کیوم ولدته أمّه»
گر گذری هست و نه در کوی توست بر خطاست
ور نظری هست و نه بر روی توست نابجاست [وثوقالدوله]
حجّ زیات کردن خانه بود
حجّ رب البیت مردانه بود
کپی رایت © 1401 پیام اصلاح . تمام حقوق وب سایت محفوظ است . طراحی و توسعه توسط شرکت برنامه نویسی روپَل