پیشگفتار
هدف این اثر کمک به صلح و آشتی و فهم متقابل بین اسلام و غرب است. همان طور که مولفان این اثر اذعان میکنند صحبت راجع به غرب به معنی توصیف یک سنت فکری یکدست و یکپارچه نیست. غرب بین خودکامگی و دموکراسی و بین خودکامگی و لیبرالیسم درگیر بوده است. در قرون گذشته زمانهایی وجود داشته که پیروزی دموکراسی و لیبرالیسم به هیچ وجه قطعی به نظر نمیرسید.
نویسنده: مصطفی ملکیان
بحث من درباره تأثیرات اجتماعی فهم نادرست از دین خواهد بود. پیشفرضهای بحث چنین هستند. اولاً: دین هم مثل هر پدیده دیگری میتواند مورد سوء فهم و محل استدراک نادرست قرار بگیرد. و در واقع مستثنی نیست از بد فهم واقع شدن که در باب هر پدیده دیگری نیز مصداق دارد. ثانیاً: سوء فهم و استدراک نادرست از دین حتماً خودش را در مناسبات اجتماعی و دادستدهایی که ما آدمیان در بطن جامعه با یکدیگر داریم نشان خواهد داد. این دو پیشفرض اساسی سخن بنده است. پیشفرض سومی هم میتوان داشت که البته ضروری نیست. به این گونه که میتوان جلوی فهم نادرست از دین را گرفت و چون میشود جلوی فهم نادرست از دین را گرفت این سخنان تنها جنبه توصیفی نخواهد داشت، بلکه میتواند جنبه توصیهای هم داشتهباشد.
بسم الله الرحمن الرحیم
«ربّنا تقبّل منّا انّک انت السّمیع العلیم وتب علینا انّک انت التّواب الرّحیم»
«ربّنا لا تزغ قلوبنا بعد اذ هد یتنا وهب لنا من لّدنک رحمة انّک انت الوهّاب»
ما همه آروز داشتیم که به گنجینههای رمضان دست یابیم. هر کدام از مادر حد توان و شرایط خود به کوشش پرداختیم. برخی از ما بینهایت احساس قصور و کوتاهی میکنند و برخی دیگر احساس خرسندی میکنند.
(مقدمهای بر کتاب بحران فکری معاصر)
نویسنده: عثمان ایزدپناه*
یکی از بزرگترین نعمتهای خداوند، ارسال پیامبرانی است که در طول تاریخ بشر، نقش عمدهای در شکوفایی استعدادهای خدادادی بشر داشتهاند. آنان، بیدارگران واقعی نسل بشرند. اگر تلاش و کوشش آنان نبود، چهبسا آدمیان، دچار گمراهی میشدند و هرگز به کمال واقعیشان نمیرسیدند؛ همانطور که مخالفان و معاندان معاصرشان، دچار این نگونبختی وذلّت شدند. تلاش بیوقفهی پیامآوران، این بود که همهی نیروهای خدادادی انسان به ویژه نیروی «فکر» را در او بیدار کنند. آنان چون خودشان به آن مقام والا از کمال، رسیده بودند، از سردرگمی و جهلِ امّتهایشان به شدّت رنج میبردند. لذا در این مسیر از آنچه که در توان داشتند، دریغ ننمودند.
مولف: اصغر علی انجینیر
مترجم: مهدی حجت
چرا آزادسازی و از چه، پرسشهای مهمی هستند که باید قبل از اینکه به حضرت محمد(ص) و نهضت آزادیبخش او بپردازیم به آنها پاسخ گوییم.
برای هر نهضت آزادیبخش وضعیت اجتماعی، سیاسی، مذهبی، فرهنگی یا اقتصادی موجود از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است، زیرا نهضت عملاً از دل همین وضعیت سر بر میآورد. بنابراین ضرورت دارد که از بررسی وضعیت اجتماعی ـ فرهنگی و سیاسی ـ اقتصادی موجود مکه قبل از ظهور پیامبر اسلام(ص) آغاز نماییم. تنها پس از آن است که میتوانیم به اهمیت شخصیت پیامبر آزادیبخش پی ببریم.
مقایسهای بین اندیشههای پست مدرن و سنت گرایی
نویسنده: حسین شقاقی
در این مقاله درصدد آنیم که سنتگرایی و پست مدرنیسم را از دو جهت با یکدیگر مقایسه کند: اول از حیث توجه هر کدام به سنت و آموزههای سنتی و ارجاع به گذشته و دوم از حیث نگاه انتقادیای که هر کدام از آنها به مدرنیته و نگرش مدرن دارند. در مورد اول سنت را از نگاه سنت گرایی تعریف میکنیم و به تفاوت سنت در اندیشه پست مدرن و سنتگرایی اشاره میکنیم. به طور خلاصه میتوان گفت مهمترین این تفاوتها در این است که در نگرش پست مدرن سنت در کنار خرده روایتهای دیگر مطرح میشود، بر خلاف سنتگرایی که سنت در آن محوریت دارد. در مورد دوم نیز خاطرنشان خواهیم کرد که انتقاد هر دو گرایش فکری به مدرنیته ناظر به وقایع و پدیدههای یکسانی است که مولود نگرش مدرن و روشنگری است ولی در نهایت راه حل ارائه شده هر کدام از آنها (سنتگرایان و پست مدرنها) تفاوتهایی دارد که منبعث از تفاوت در هستیشناسیای است که سنتگرایان اختیار کردهاند.
در آغاز رمضان مسلمانان به مساجد روی میآورند و مفاهیم ایمان در دلهایشان جان میگیرد. از اینرو، روانها شفاف، سینهها گشوده، روحها متعالی و اشکها سرازیر میشوند و مسلمان روزهدار در متعالیترین لحظههای ایمان و خشنودی به سر میبرد. اما سپس به تدریج شمار نمازگزاران رو به کاهش میگذارد و چون رمضان پایان یابد، مساجد به وضعیت پیش از رمضان باز میگردند. این وضعیت علیرغم هشدارهایی است که سخنرانان همه ساله سر میدهند: «ربانی باشید نه رمضانی. اگر رمضان سپری شده، اما پروردگار رمضان و سایر ماهها خداوند است.»
پاسخ من به این مجموعه مقالات با ارزش با نقل یک واقعهی نسبتاً کماهمیت آغاز میشود. چند هفته قبل، در حالی که یک بار دیگر صفحهی نمایشهای فوق امنیتی همیشگی، نگاههای مظنونانه نیروهای امنیتی، و نگرانی در مورد تبدیل شدن به قربانی ناخواسته یک حمله تروریستی مرا احاطه نموده بود، از لسآنجلس به نیویورک پرواز کردم تا در مورد تساهل در اسلام سخنرانی کنم.
ایمان و عنصر خطر کردن
نویسنده: حسین شقاقی
اشاره: رابطه عقل و ایمان و سؤال تقدّم و تأخر هر یک نسبت به دیگری، همواره برای فلاسفه و متألّهان مطرح بوده است. در سلسه نوشتارهای عقل و ایمان، پاسخهای عمده فلاسفه غربی جدید و متالهان اسلامی و غربی را به این مسئله بررسی میکنیم.
در نوشتار قبلی، عقلگرایی حداکثری را که از جمله پاسخهای فلسفی به مسئله مذکور است بررسی کردیم. در این نوبت به بررسی ایمانگرایی که برخی فیلسوفان غربی آن را به عنوان پاسخی به مسئله رابطه عقل و ایمان مطرح کردند، بررسی میکنیم.
کپی رایت © 1401 پیام اصلاح . تمام حقوق وب سایت محفوظ است . طراحی و توسعه توسط شرکت برنامه نویسی روپَل