سایت رسمی جماعت دعوت و اصلاح

و اینک ویژگی دیگری از برجسته‌ترین ویژگی‌های اسلام، یعنی «میانه‌روی» که از آن به «توازن» هم تعبیر می‌شود. منظور از این ویژگی: میانه‌بودن یا تعادل میان دو طرف متقابل یا متضاد می‌باشد، به گونه‌ای که چنین نباشد که نقض مثبت و تأثیرگذاری تنها در یکی از طرفین خلاصه شود، و در مقابل طرف دیگر خنثی و عاطل بماند، و نیز چنین نباشد که یکی از طرفین بیش از حق طبیعی خود، دریافت کند و به حریم طرف مقابل تجاوز نماید.

«فراگیر بودن» به معنای اعم کلمه و با تمامی معانی و ابعاد و جوانبی که این واژه در بر می‌گیرد، یکی از آن ویژگی‌هایی است که دین اسلام را در میان همة ادیان، فلسفه‌ها و اندیشه‌هایی که مردم در توشه‌ی تجربه دارند، متمایز می‌کند

نخستین ویژگی از ویژگی‌های کلی اسلام عبارت است از: ربانیت. ربانیت – چنانکه صاحبنظران زبان عربی می‌گویند – مصدری است صناعی، منسوب به «رب» که به صورت غیر قیاسی الف و نون بر آن افزوده شده است، و معنایش: نسبت یافتن و انتساب به رب یعنی الله  می‌باشد و هنگامی به انسان «ربانی» گفته می‌شود که پیوندی ناگسستنی با «الله» داشته باشد، از دین و کتاب او آگاه باشد، و آن را به دیگران بیاموزد و معلم دین و کتاب خدا باشد. در قرآنکریم در این باره چنین آمده است:

حکمت خداوند از آفرینش ابلیس و انواع شر و گناه در جهان را تنها خود او می‌داند؛ این موضوع نشانه کمال قدرت و اراده او در آفرینش است.

از دیگر ویژگی‌های کلی اسلام پس از ربانی‌بودن، می‌توان از «انسانی‌بودن» آن نام برد. انسانگرایی آشکار، اصیل و بنیادین اسلام در عبادت‌ها، قوانین و رهنمودها و هدفگیری‌های این نظام نمایانگر این است که اسلام دین و زیست‌روش انسان می‌باشد.

قبل از ورود در بحث فلسفه‌ی دین لازم است قدری در مورد این عنوان که ممکن است غلط‌انداز و رهزن به نظر برسد توضیح دهیم. «فلسفه‌ی دین» مشترک لفظی است و حدّاقلّ دارای دو معنای مختلف از هم می‌باشد.

نگاهی کوتاه به زندگی و آرای دنیل دنت، فیلسوف امریکایی به مناسبت درگذشت او

شکر و ستایش برای پروردگار جهانیان و درود بر اشرف پیامبران و بر آل و اصحاب او. اسلام پیروان خود را براساس وابستگی و تعلق به جامعه اسلامی پرورش می‌دهد، جامعه‌ای که ویژگی‌ها، خواص، الگوها، عادات و رسوم آن از کتاب و سنت سرچشمه می‌گیرد. البته توجه اسلام به تربیت اجتماعی منجر به نادیده گرفتن جنبه‌های فردی انسان نمی‌شود، بلکه اسلام به وجود آن معترف است و طوری آن را هدایت می‌کند که ابتکار خدمت به جامعه را به دست گیرد.

نگاهی به جایگاه «امید» در ادیان، عرفان و ادبیات در دورانی که جامعه ما بیش از هر چیز به آن محتاج است.

چنان که در بخش نخست گفتیم دلیلی در سنّت نبوی برای وجود مرحله‌ای از دعوت به نام «سری بودن دعوت» نمی‌یابیم و روایاتی که بیان نموده‌اند پیامبر- صلی الله علیه و سلم- در ابتدای امر به صورت پنهانی دعوت نموده، چنان که در بخش نخست بیان نمودیم، بدون اسناد، متروک و یا ضعیف می‌باشند.