اجتماعی زیستن هر چند شرط تکامل اخلاقی و تمدّنی انسانهاست، امّا کارکرد عمده آن آلودهسازی اکثریت انسانها به رذایل انسانسوزی چون تبعیض، ظلم، فساد، تعصّب، کینهتوزی و ... است و برابر تجربه تاریخی و جامعه شناختی بشر و نیز مدلول آیات قرآن، اصل در اجتماعی زیستن، باختن انصاف و مردودی در آزمون بالندگی انسانی و پالودگی اخلاقی است.
تألیف کتابهای سُنن
مرحله پنجم که به وسیلهی عبدالله دارمی (م ـ 255) آغاز و تا زمان بیهقی (م ـ 458) ادامه یافته است، در آن مرحله کتب (سنن) تألیف گردیدهاند و کتاب سنن در اصطلاح محدثین عبارتست از کتابی که:
مترجم: ابراهیم تیموری بازگری
از آنجایی که دین اسلام ازدواج را تشریع و به انجام آن دستور داده و مردم را نسبت به آن ترغیب و تشویق کرده است لذا نه تنها جایز نیست که مسلمان از آن شانه خالی کند بلکه خودداری از آن را به قصد و نیت فراغت بیشتر برای عبادت و تقرب به خداوند حرام دانسته، خصوصاً زمانی که فرد توانایی ازدواج داشته باشد و شرایط و امکانات آن را نیز برای او فراهم باشد، برای همین میبینیم که شریعت اسلامی با تمام توانش با این افکار که به رهبانیت و گوشهنشینی دعوت میکنند، شدیداً مبارزه میکند، چرا که تجرّد عملی ناپسند و ناخوشایند است که با فطرت انسانی همخوانی ندارد و با میل و غریزه انسان ناسازگار است.
مصاحبه امیر اکرمی و سروش دباغ
اکرمی: پروفسور هیک! بابت فرصتی که در اختیار ما گذاشتید ممنون هستیم. خوب است بحثمان را درباره کثرتگرایی دینی (religious pluralism) با این سؤال آغاز کنیم: به عقیده شما نظریه کثرتگرایی دینی دقیقاً پاسخ به چه سؤالی است؟
مترجم: محمّد ملاّزاده
بعضی از مردم میگویند، اخوان ادعا میکند یک جماعت دینی است. پس چه ربط و کاری به سیاست و مجلس دارد. زیرا سر و کار داشتن با مجلس و سیاست جزو وظایف احزاب و حرکات سیاسی است. آیا -مداخلهی اخوان در مجلس و سیاست- تأیید گفته این دسته از مردم نیست که میگویند: اخوانیها یک حزب سیاسی هستند و برخلاف ادّعایشان که میگویند یک حزب دینی هستند عمل مینمایند؟
برای خروج از بحرانهای اقتصادی و رسیدن به خودکفایی و رزق و روزی فراوان، وسایل و اسباب زیادی وجود دارند که شریعت اسلام به آن تشویق میکند که میبایستی هر کدام از این اسباب در جای خاص خود از آن استفاده شود. اما تزکیه و ابزار آن نقش بسیار مهم و البته قدمهای اولیه برای کسب رزق و روزی میباشند...
اشاره
بدون تردید، هیچ مکتب و آیینی به اندازهی دین اسلام به علم و دانش بها نداده است؛ زیرا، علاوه بر آن که اساس تعالیم خود را بر پایهی معرفت و دانایی انسان قرار داده، معیار ارزش هر کسی را میزان علم او میداند. چنانچه، منابع اصیل اسلامی نیز، دانش را سرچشمهی همهی خوبیها و خیرات میدانند. بر پایهی همین اهتمام، پیشوایان بزرگ این دین، توصیهها و تأکیدهای فراوان و گوناگونی برای تشویق مسلمانان نسبت به فراگیری دانش و آموزان و همچنین دستورالعملهای ارزندهای در رابطه با اصول و ضوابط فراگیری و آموزش علم و نکات مؤثری در زمینهی ارتقای کیفیت آن بیان داشتهاند که تحت عنوان «آداب تعلیم و تعلّم» مطرح و جمعآوری شده است.
از آنجایی که در جامعهی ما [افغانستان] * امروزه بدعتها به اوج خود رسیده و بدعت هم چیزی است که نارضایتی خدا و رسول-صلّی الله علیه وسلّم- را در پی دارد. پس نیاز است که ما از بدعتها بپرهیزیم؛ چنانکه پیامبر(ص) ما را از بدعت برحذر داشته و میفرماید: «وإیاکم والأمور المحدثات فإن کل بدعة ضلالة» خود را بازدارید از کارهای نوپیدا (در دین) زیرا هر نوپیدا (در دین) بدعت است و هر بدعتی ضلالت و گمراهی است[1] در جامعهی ما برخی از بدعتها مربوط به عیدهاست. چه نیکو است که این نوع از بدعتها را شناخته و از آنها اجتناب نماییم، اینک به چند نکته اشاره مینماییم:
با توجه به کمال اهمیت حدیث در بنا و بیان احکام دین اسلام، پیامبر (صلی الله علیه وسلم) در زمان حیات خویش، در عین اینکه مسلمانان را به حفظ احادیث کاملاً ترغیب میکرد و میفرمود: «نضّر الله عبداً سمع مقالتی فوعاها»[1] یعنی: خدا شاد و شادمان کند بندهای را که سخن مرا شنیده و آن را حفظ کرده است ـ همچنین مسلمانان را به نشر و تبلیغ آن با عین لفظ و عبارت حدیث تشوق مینمود و میفرمود: «نضّر الله امرءأ سمع حدیثا فادّی کما سمعه فربّ مبلّغٍ اوعی من سامع»[2]
بررسی دلایل مخالفان تفسیر علمی
در مورد دلیل اول میگوییم: این که قرآن برای بیان مسایل آخرت و احکام آمده باشد، با این مطلب که قرآن بعضی مطالب علمی را قبل از کشف آن به وسیلهی علوم تجربی، خبر داده باشد، منافاتی ندارد، بلکه دلیل عظمت قرآن و علم غیب نازل کننده آن است. هدف اصلی قرآن، بیان علوم طبیعی و ذکر فرمولهای فیزیک، شیمی و امثال آنها نیست، ولی میتوان گفت که قرآن اشاراتی علمی دارد که در راستای اهداف هدایتی و تربیتی خود از آنها استفاده کرده است. اگر قرآن تنها برای بیان احکام ومسایل تعبدی وآنچه به آخرت مربوط است، پس مثالهای علمی قرآن و مطالب آنها چه میشود؟ آیا آنها از قرآن نیست و احتیاج به تفسیر ندارد؟ علاوه بر آن، نظر شاطبی، رد استخراج همه علوم از قرآن (یک قسم خاص تفسیر علمی) است که این مطلب صحیحی است و ما هم این قسم از تفسیر علمی را صحیح نمیدانیم.
کپی رایت © 1401 پیام اصلاح . تمام حقوق وب سایت محفوظ است . طراحی و توسعه توسط شرکت برنامه نویسی روپَل