در این پروژه تمام افعال امر (و نهی) به کار رفته در قرآن با شروط زیر احصا شده و به ترتیب فراوانی مرتب شدهاند: یکم: افعال امری که از جانب خداوند، پیامبران، ملائک، افراد صالح و در یک کلام کاراکترهای خوب قرآن مطرح شدهاند، در شمارش آمدهاند. (نه مثلاً فعل امری که صادر کننده آن شیطان باشد). دوم: مخاطب فعل امر، انسان در زندگی دنیا باشد. مخاطب یک فعل امر در قرآن ممکن است ملائک، زمین یا زنبور عسل باشد، که اینها در شمارش به حساب نیامدهاند. یا بسیاری از افعال امر در دعاهایی که انسانها خداوند را مورد خطاب قرار داده، آمدهاند که آنها نیز در شمارش نیامدهاند. سوم: دقت شود که دقیقاً قالب مشخص و معمول افعال امر و نهی که در کتابهای صرف زبان عربی معرفی شده در این شمارش آمدهاند و نه قالبهای دیگری که معنای امر و نهی بدهند و چه بسا از نظر بلاغی، حاوی امر و نهی با شدت زیاد باشند. نتایج این پروژه در دو سطح منتشر میشود. یک سطح با این عنوان ذکر شده و سطحی دیگر با عنوانی که هنوز انتخاب نکردهام. علت این تفکیک، در ماهیت افعال امر قرآن است. پارهای از افعال امر قرآن، غالباً خود پیامبر را مخاطب قرار میدهند که من خود پیامبر را مخاطب خاص قرآن میدانم. یعنی، یک تفاوت قائل شدهام بین افعالی که غالباً بهصورت مفرد خطاب به پیامبر آمدهاند و افعالی که غالباً بهصورت جمع آمدهاند. افعال امر جمع را، در این سطح معرفی میکنم و افعال امر با مخاطب مفرد پیامبر را در سطح بعدی. به نظرم سطح اول مناسب عموم مردم است و سطح دوم مناسب کسانی است که ضمن کاربست سطح اول، میخواهند کاری پیامبرانه و مصلحانه انجام دهند.
زمانی که خداوند پیامبرش - علیه الصّلوات والبرکات - را به سوی امّت خود فرستاد، او را با اهداف بزرگی و اصول اساسی مهمی فرستاد که خداوند متعال در کتابش آورده است: «يَتْلُوا عَلَيْهِمْ آيَاتِهِ وَيُزَكِّيهِمْ وَيُعَلِّمُهُمُ الْكِتَابَ وَالْحِكْمَةَ» (البقرة:129)؛ که آیات تو را بر آنان بخواند و به آنان کتاب آسمانی و حکمت بیاموزد و پاکدلشان سازد.
بحث دربارهی رابطهی دین و سیاست یکی از مهمترین موضوعاتی است که همواره توجه اندیشمندان، سیاستمداران و متفکران را به خود جلب کرده است. این موضوع نهتنها از منظر نظری و فلسفی حائز اهمیت است، بلکه تأثیرات عملی گستردهای بر جوامع مختلف داشته و دارد.
نفس همان ذات و کلیت انسان است و انسان مسؤولیتی دارد که خداوند او را به خاطر آن آفریده است و آن عبارت است از جانشینی خداوند در آبادانی زمین. میفرماید: : ﴿وَإِذْ قَالَ رَبُّكَ لِلْمَلاَئِكَةِ إِنِّي جَاعِلٌ فِي الأَرْضِ خَلِيفَةً﴾ (البقرة:30) و چون پروردگار تو به فرشتگان گفت: من در زمین جانشینی خواهم گماشت.
پس از سفارش به حق خداوند که همان توحید است، سفارش به حق والدین میآید، زیرا نیکی انسان به پدر و مادرش نشانه شرافت، جوانمردی و بزرگواری اخلاقی اوست. همچنین، خداوند به رعایت حق فرزندان نیز سفارش کرده است که این از کمال عدالت، لطف و مهربانی اوست.
«ماموستا رئوف اصلاحجو»، امام جماعت مسجد سراج شهرك بهاران سنندج چندى پيش در كانال «مسجد سراج« عبارت آغازین يادداشت را بارگذارى و با مخاطبان خویش به اشتراک گذاشت. این عبارت کوتاه، پيام نغزى را در خود نهفته دارد، كه عدم توجه كافى به آن، پیامدهای جبران ناپذيرى را براى هر فرد يا جمعى به دنبال خواهد داشت.
الله تعالی ده فرمان را نازل کرده است و ما را به آنها سفارش کرده است و بر اساس آنها برکتهای زیادی ترتیب داده است. اولین چیزی که از آنها میآید، افزایش عقل است، سپس بعد از آن، افزایش یادآوری و عبرت است، و در نهایت، افزایش تقوی است. این سه امر بر اساس عمل به این وصیت از سوی خداوند مقرر شدهاند. خداوند این وصایا را با مهمترین چیزی که باید به انسان توصیه شود، یعنی توحید خداوند، آغاز کرده است. توحید اولین واجب است و بزرگترین ممنوعیت انسان، شرک به خداست.
یکی از مهمترین درسها و عبرتهای سفر اسراء و معراج، شناخت جایگاه مسجدالاقصی در امت اسلامی است. اسراء از آنجا آغاز شد و این نشان میدهد که کسی که در حفظ مسجدالاقصی کوتاهی کند، ممکن است در حفظ مسجدالحرام نیز کوتاهی کند. هر دو مسجد در دل مسلمانان جایگاهی خاص و مقدس دارند. سفر اسراء، نشانهای بود از انتقال رهبری و پیشوایی به امت اسلامی، رهبریای که بر اساس رحمت و عدالت استوار است، نه بر غلبه و ظلم.
چه تفاوتی بین فؤاد، فکر، قلب و صدر وجود دارد؟ و چه چیزی بعد از تعقل، همچون تفقه، تدبر و بصیرت میآید؟ {إِنَّا جَعَلْنَاهُ قُرْآنًا عَرَبِيًّا لَعَلَّكُمْ تَعْقِلُونَ}[1] تمامی مفاهیمی مانند فؤاد، فکر، عقل، قلب و صدر در قرآن ذکر شده است و خداوند از آنها مثال زده است. ما میدانیم که همه اینها با عقل و مغز ارتباط دارند، اما نحوه آنها را نمیدانیم.
مدتها مردد بودم و قلم در دست، نمیدانستم آیا باید درباره سید قطب (رحمهالله) بنویسم یا نه. از یک سو، نیرویی مرا به نوشتن درباره این شخصیت بزرگ فرامیخواند، و از سوی دیگر، این فکر که چگونه میتوانم زندگی مردی را در چند صفحه خلاصه کنم که علما دهها کتاب درباره او نوشتهاند، مرا بازمیداشت.
کپی رایت © 1401 پیام اصلاح . تمام حقوق وب سایت محفوظ است . طراحی و توسعه توسط شرکت برنامه نویسی روپَل