دکتر محسن کدیور
خلاصه یکی از مهمترین عوامل تعیین دامنه حوزه‌های عمومی و خصوصی عامل فرهنگی بویژه دین است.
با اهتمام به زندگی خصوصی در ادیان ابراهیمی بخصوص اسلام هویت انسانی فرد ارتقا می‌یابد. از دیدگاه اسلامی ممیزات و قلمرو زندگی خصوصی چیست؟
آیا این قلمرو در جامعه‌ای که تحت ضوابط شریعت اسلامی اداره میشود تغییر کرده و کوچکتر میشود؟
اگر چه ریشه‌های تفکیک حوزه خصوصی از حوزه عمومی در متون اسلامی و آثار فقهی و اخلاقی به چشم می‌خورد، اما مطالعه مستقل در این زمینه سابقه‌ی چندانی ندارد، لذا به عنوان طرح بحث مقدماتی برای پاسخگویی اصلی یاد شده، آنرا پیش درآمد نامیدیم.
به حقیقت باید گفت زمانی که تحقیقی کلی در باب مفاهیم سیاسی نظری-عملی (به خصوص در مورد موضوعاتی نظیر دموکراسی، مردم‌سالاری و ...) در بطن مذهبی همچون اسلام صورت می‌پذیرد، به هیچ روی گذر از مفهوم، موقعیت و رهیافت نهایی «معتزله» نتوانیم نمود.
زمانی برخی از اندیشمندان دینی با اخذ دیدگاهی مبناگروانه، در جستجوی نظریه‌ای بودند که بتوان به عنوان اولین سنگ بنا برای ایجاد ساختمان اندیشه‌ی دینی از آن استفاده کرد. این اندیشمندان در تعیین مصداق این نظریه‌ی زیربنایی، همواره متفق نبوده‌اند. برخی از ایشان با نامگذاری «نظریه‌ی فطرت» تحت عنوان «ام المعارف»، آن را مصداق چنین جایگاه بنیادینی دانسته‌اند.
پاسخ عبدالعلی بازرگان به عبدالکریم سروش
... و راسخان (ریشه‌داران) در علم گویند: بدان باور داریم، همه کتاب از جانب پروردگار ماست، و تنها خردمندان پذیرای این پندند. (آل عمران ۷)
استاد عالیقدر جناب آقاى دکتر سروش، مصاحبه خبرنگار رادیو جهانی هلند با جنابعالی را که تحت عنوان «کلام محمد» منتشر شده بود، پس از مدتی از انتشار آن خواندم و استقلال رأی و شجاعت علمی شما را در بیان آنچه درست می‌پندارید ستودم، بی تردید نظریات شما در مواردی هم که خلاف باورهای عمومی است، از آنجا که حرکت آفرین و انگیزنده ایمان‌های آرام گرفته و ساکت است، باید مورد استقبال و استفاده قرار گیرد و صاحبان اندیشه را به میدان تضارب آراء و تبادل افکار فرا خوانده و در جدالی احسن و دعوتی حکیمانه به سوی حقیقت، فضای فرهنگی بسته و بی‌نور جامعه ما را گشایشی بخشد.
تألیف: محمد محقّ
برگرفته از کتاب تربیت اسلامی
ریشه‌یابی:
کلمه‌ی «تربیه» بر وزن «تفعله» که از نظر قواعد عربی مصدر باب تفعیل و از باب‌های متعدی است، از ریشه‌ی واژه‌ی «ربو» اشتقاق یافته است که به معنای زیادت و فزونی است، از جمله در آیه‌ی:
«یمْحَقُ اللهُ الرِّبوا وَ یرْبِی الصَّدَقاتِ»
(خداوند ربا را کم و کاست و بی برکت می‌گرداند و صدقات را افزایش می‌دهد.)
معنی دقیق تربیت که معادل «پرورش» در فارسی است بر عملی قابل اطلاق می‌باشد که توانایی‌های نهفته‌ی یک چیز یا یک شخص را از قوه به فعل آورد؛ مثلاً یک دانه‌ی گندم که بالقوه دارای ریشه، ساقه و ... است، برای آنکه بالفعل به این مرحله برسد نیازمند شرایطی است: اول فراهم نمودن مواد غذایی و رساندن مستمر مواد رشد دهنده به آن در زمینه‌ای قابل رشد، و دیگری نبودن یا دور ساختن موانع و آفاتی که به رشد طبیعی آن آسیب می‌رساند.
محمدرضا نیکفر
عبدالکریم سروش، که از متفکران نامدار و تأثیرگذار اصلاح‌طلبی دینی است، در دوره‌ی اخیر فکری خویش روی مسأله‌ی «تجربه‌ی نبوی» (یعنی آن «تجربه»ای که محمد بن عبدالله را «نبی» کرد) متمرکز شده و به دلیل اهمیت صدر اسلام برای کل تاریخ اسلام گویا این تصور را دارد که با تفسیر تازه‌ای از تجربه‌ی صدر می‌تواند آن تاریخ را بازنویسی کند. این تلاش به عنوان یک تلاش ذوقی فردی ارزشمند است، اما بعید است که به سرانجام مؤثر راهگشایی برسد.
عبدالکریم عزیززاده
« اَقِمِ الصَلاة لِذِکْری »
سلام و درود خدا بر شما مؤمنان و ذاکرین، راکعین و ساجدین و بر همه کسانی که بزرگترین افتخارشان عبودیت خداوند، تعظیم و کرنش در برابر او، پیروی کردن از قرآن و سنت رسول‌الله (ص) می‌باشد.
در فرهنگ قرآنی و تعبیرات اسلامی، مسلمان بودن به معنی تسلیم و فرمانبرداری بی‌چون و چرا در برابر خداوند است؛ به عبارت دقیق‌تر یعنی هر آنچه را پروردگار دستور داده به صحنه عمل آوریم و از آنچه که نهی فرموده شدیداً حذر کنیم و مَنهیات را از میدان زندگی برانیم.
گفتگو با دکتر عطاءالله مهاجرانی پیرامون فیلم «فتنه»
آقای خیرت ویلدرس نماینده‌ی پارلمان هلند و در واقع یکی از بنیان‌گذاران «حزب آزادی» هلند، پس از ماه‌ها تبلیغات درباره‌ی فیلمی که در مورد اسلام خواهد ساخت، سرانجام این فیلم را ساخت و روز پنجشنبه این فیلم روی اینترنت قرار گرفت. فیلمی پانزده دقیقه‌ای درباره‌ی خشونت و اسلام و در واقع در نقد اسلام.
درباره‌ی این فیلم بلافاصله موضع‌گیری‌های متفاوتی در حمایت یا مخالفت آغاز شد؛ تا جایی که نخست‌وزیر و وزیر خارجه هلند آن را محکوم کردند. در این باره با آقای عطاءالله مهاجرانی وزیر ارشاد در دولت اصلاحات و رییس سابق «سازمان گفت‌وگوی تمدن‌ها» در لندن گفت‌وگو کردم:
امشب فرخنده شبی است که به مصداق «وَ ما ارسَلْناکَ إلاّ رَحْمةً لِلْعالَمین»[1] به دلیل تمام آثار خیر و مثبت آن، درهای رحمت الهی به روی بشر باز شده (و میشود). امید است ما لایق درک این رحمت و مشمول آن باشیم.
اجتماع مبارک
کپی رایت © 1401 پیام اصلاح . تمام حقوق وب سایت محفوظ است . طراحی و توسعه توسط شرکت برنامه نویسی روپَل