لەپاڵ وشەکانی یەکپۆشی، یەکدەنگی، یەکڕەنگی، یەکهەڵوێستی و... هتددا، فەرهەنگی کوردی بۆ لەمەودوا، ڕەنگە ناچار بێ وشەیەکی نوێ و نامۆ بخزێنێتە نێو لاپەڕەکانییەوە، بەنێوی "یەکڕوخساری"!
نا؛ یەکڕوخساری هەر تەنیا وشەیەکی سادەیش نییە، نەخۆشییەکی کوشندەیشە، لە باڵا و گیان و ڕۆحی میللەتێکی تازە پیاکەوتوو ئاڵاوە. میللەتێ کە بە گەورە و گچکە و ژن و پیاوەوە، هەڵەداوان و ڕاکەڕاکەیەتی، لەم سەنتەر و کلینیکی جوانکارییەوە بۆ ئەوی تر، خۆی داوەتە بەر ڕەحمەتی دەرزی و سلیکۆن و چەقۆ، بە ئومێدی ڕاکردن و خۆدزینەوە لە خۆ!
ئاشکرایە خێزان دێرینترین دامەزراوەی کۆمەڵایەتییە و کاریگەرترینە لەسەر ژیانی تاک، کە بەدرێژایی مێژوو شەریعەت و یاساکان و ئایینە ئاسمانییەکان گرنگی زۆریان پێداوە و پرەنسیپی تایبەت بەخۆی بۆ دیاری کراوە.
بەڵام بەهۆی گۆڕانکاری و پێشکەوتنی ژیانی کۆمەڵایەتییەوە زۆرێک لە وەزیفەکانی خۆی لەدەست داوە کە پێشتر ئەنجامی دەدان، بەڵام ئایا ئەمە مانای ئەوەیە کە ئیتر خێزان گرنگ نییە و کۆمەڵگە پێویستی پێی نەماوە و مرۆڤ دەتوانێ لە دەرەوەی خێزانیش ژیانێکی هاوسەنگ بۆ خۆی دابین بکات؟
نزیکەی ١٠ ساڵ زیاتر مێشکم بەم ئایەتەوە مەشغوڵ بوو: «الَّذِي خَلَقَ الْمَوْتَ وَالْحَيَاةَ لِيَبْلُوَكُمْ أَيُّكُمْ أَحْسَنُ عَمَلًا ۚ وَهُوَ الْعَزِيزُ الْغَفُورُ» (مولک/۲) ئەویش تەنها (خَلَقَ الْمَوْتَ وَالْحَيَاةَ)، پرسیارەکەم ئەوە بوو چۆن مةوت خەلق دەکات؟ دەمزانی لەوێدا مانایەکی دیکەی هەیە، بەڵام بۆم نەدەدۆزرایەوە!
یەكێتی جیهانی زانایانی موسوڵمان فەتوا دەدا بە حەرامكردنی دەستدرێژیكردنە سەر ئەو بەڵێننامە كۆمەڵایەتییە كە بە ویست و ئیڕادەی گەلی تونس گرێ دراوە.
هەریەكە لە دكتۆر ئەحمەد ڕەیوسنی، سەرۆك و دكتۆر عەلی قەرەداغی، ئەمینداری گشتیی یەكێتی جیهانی زانایانی موسوڵمان فەتوایەك سەبارەت بە دۆخی كودەتای سوپا و سەرۆكی ئەو وڵاتە بەسەر سەرۆك وەزیران و پەڕلەمان بڵاودەكەنەوە.
لە ڕۆژانی ڕابوردوودا دەیان نامەم لەسەر ڕووداوەکانی تونس بۆ هاتووە و چەندین پرسیاری گرنگیان وروژاندووە و هەر یەکێک لەو پرسیارانە پێویستیان بە چەندین وتار هەیە. بەڵام لەبەر ئەوەی کە ئێمە لەسەر تۆڕێکی کۆمەڵایەتین، لەم چەند خاڵانەی خوارەوەدا، بۆچوونەکانی خۆم بە زمانێکی سادە و ڕوون بۆ هەموو لایەک دەنووسم.
ڕەنگە ھەمووان بەو ڕاستیە ئاگادار نەبن کە بزوتنەوەی تاڵیبان، لە ڕووی مێژوویی و واقیعی و فکرییەوە، سەر بە ڕەوتی ئیسلامی، یاخود ئەوەی ناسراوە بە ئیسلامی سیاسی نیە، بەڵکو دەرھاویشتەی شکستی ئەو و لە دەرەوەی چوارچێوەو فیکری ئەوەوە سەریھەڵداوە.
ئیسلامی سیاسی لە ئەفغانستاندا، لە چەندین پارت و ھێزی وەك: کۆمەڵەی ئیسلامی ڕەبانی و حیزبی ئیسلامی حیکمەتیاردا خۆی دەبینیەوە. کە لە ژێر کاریگەری ئەدەبیاتی کۆمەڵەی برایانی موسوڵمان و کۆمەڵەی ئیسلامی پاکستان، بە.ڕێبەرایەتی مەرحوم مەودودیدا، سەریانھەڵدابوو گەشەیان کردبوو.
خوشك وبراكانم: ئه‌ى ئه‌و كه‌سه‌ى خواى گه‌وره یارمه‌تى داویت ببیته هاوسه‌رو هاوڕێى بانگخوازێك، (وتاربێژ، مامۆستا، یاخۆى بۆخزمه‌تى دینى خوا ته‌رخان كردوه)، مۆڵه‌تم بده هه‌ندێ په‌یڤى كورت بخه‌مه‌وه یاددت:
یه‌كه‌م: سوپاس وستایشى خوا بكه كه ئه‌وكه‌سه‌ى ژیانى له‌گه‌ڵدا ده‌به‌یته سه‌ر به‌ته‌نها بوخۆى ناژى، به‌ڵكو بوگه‌ل و نه‌ته‌وه‌كه‌ى ده‌ژى‌و، خۆى به‌خزمه‌تكارى دین و تاكه‌كانى كۆمه‌ڵگاكه‌ى ده‌زانێ، كاتێ سه‌فه‌ر ده‌كات بۆ جێگه‌یه‌ك له‌تۆ دور ده‌كه‌وێته‌وه، له‌خێردایه‌و تۆش به‌شدارى له‌گه‌ڵیدا، بزانه هاوسه‌رى تر هه‌یه سه‌فه‌ر ده‌كات
ئاماژه: پڕۆژه‌ی بێداری ئیسلامی سه‌رده‌م سه‌باره‌ت به پاککردنه‌وه‌ی نه‌فس ڕێنیشانده‌ریی دیاریكراو، ورد و گشتیی پێیه كه به‌پێی چاكسازیی تاكی، بنه‌ماڵه و كۆمه‌ڵگا پێك دێت. ده‌ستپێكردنی ئه‌و پڕۆسه‌یه له مرۆڤێكه‌وه وه‌ك جه‌وهه‌ری پڕۆژه‌ی چاكسازی و گۆڕانكاری ده‌ست پێ ده‌كا. كه‌سێك كه پێویسته باوه‌ڕێكی دامه‌زراو، عیباده‌تی دروست، ڕه‌وشتی به‌رز، بیری ڕوون و جه‌سته‌یه‌كی به‌هێز و كاسب، خه‌باتكار له‌گه‌ڵ نه‌فس، به‌ته‌ماع له كه‌ڵك‌وه‌رگرتن له كات و ته‌كووز له كاروبار و سوودمه‌ند بۆ ده‌ورووبه‌ری بێ.
رێ و ڕەسمی مەولوودی و بەرزڕاگڕتنی یادی لە دایکبوونی پێغەمبەری خۆشەویستی ئیسلام(د.خ)، بەشێوەی فەرمی و بەربڵاو، یه‌که‌م‌جار لە سەردەمی دەسەڵاتداری «سوڵتان موزەففەر»ی حاکمی هەولێر لە ساڵی ٦٠٤ ی کۆچی واتا 1207ی زایینی بەڕێوە چووە.
ئەم نامە و پەیامە بۆ تۆی بەڕێزە، سەر بە هەر ڕەوت و بۆچوونێکی ئیسلامیت... یان دیندارێکی بێ لایەنیت، ئومێدەوارم لوتف بفەرموون و بیخوێننەوە ...
پەنجەکان یەکتر دەپارێزن هەر تەنێک کە ئێمە دەیبینین و هەستى پێ دەکەین لەم گەردوونەدا، پێکهاتووە لە چەند بەش و تەنێکى دیکە و بەو پێکهاتە جیاوازانە بووەتە تەنێکى دیکە، هەموو ئەو تەن و پێکهاتە جیاوازانە توانیویانە تەنێکى کامڵتر و جوانتر و بەهێزتر پێک بهێنن،
کۆپی ڕایت 1401 په‌یامی ئیسلاح. ھەموو مافێکی ئەم ماڵپەڕە، پارێزراوە. ئامادەکردن و په‌ره‌پێدان لەلایەن شەریکەی بەرنامەنووسی رووپەل