مقاله‌ی فراروی شما خلاصه‌ای از کتاب« پنج زبان عشق» تألیف «گری چاپمن» و ترجمه‌ی علیرضا اکبرزاده است که مشتمل بر 14 فصل و 277 صفحه می‌باشد. این کتاب را دوستی فاضل و متخصص  مشاوره خانواده به من معرفی کرد که پس از مطالعه‌ی آن در مدتی اندک دریافتم که نوشتاری بسیار ارزشمند و گرانقدر است. برای اثبات ارزشمندی آن همین کافی است که نویسنده می‌گوید: حاصل 30 سال مشاوره و سمینار و مطالعه و تحقیق به این مهم انجامیده است و تنها در مدت یک سال (89) به چاپ سوم در ایران رسیده و البته از معدود کتاب‌هایی است که آن‌هم در ایران با این اقبال عمومی روبرو شده است. از آنجا که شاید تهیه این کتاب یا فرصت مطالعه‌ی آن برای همگان مقدور و میسّر نباشد، خلاصه‌ای از اهم مطالب آن را در چند صفحه نوشته‌ام و امید دارم مفید واقع شود.

فصل اول این کتاب با این سؤال شروع می‌شود که: چه اتفاقی برای عشق، پس از ازدواج رخ می‌دهد؟

نویسنده ضمن اشاره به اهمیت عشق در زندگی و اینکه هر کاری با عشق انجام می‌گیرد و سهل و آسان می‌شود، خارها گل می‌شود می‌گوید: هر انسانی به طور فطری و غریزی نیاز به دوست داشتن و محبوب شدن دارد به عبارتی هر انسانی مخزنی از عشق دارد که اگر لبریز و پر نشود منجر به شکست‌ها و ناامید‌ها و ناکامی‌ها می‌شود و این مخزن در کودکی و بزرگسالی وجود دارد و در هر مرحله به تناسب اطرافیان بایستی پر شود.

این کتاب به دو نوع عشق اشاره می‌کند و خصوصیات هر کدام را برمی‌شمارد.

1- عشق غریزی؛ یا به عبارتی یکی از روانشناسان، غریزه‌ی جفت‌یابی:

این عشق غیر ارادی، موقت (حداکثر دو سال) مضطرب‌کننده،‌ نامنظم است؛ تمرکز را از بین می‌برد و خواب و خوراک را بر هم می‌زند، تعقل را تعطیل و عواطف و احساسات را حاکم بر بدن می‌کند. این نوع عشق بدون تلاش صورت گرفته و عشق واقعی و پسندیده نمی‌باشد. پر هزینه و با اتفاقات عجیب و غریب همراه است. اغلب در زمانی نامناسب و عشق به افرادی نامناسب همراه است.

شخص عاشق، خواهان پرورش و رشد شخصیتی طرف مقابل نیست، سرکش است و خودخواه، تنها کامجویی خود را در نظر دارد و بس در یک کلام بحران غریزه و جوشش شهوت است.

2- عشق واقعی:

این نوع عاشق شدن ارادی،‌ آگاهانه با اختیار و تلاش و نیز شناخت کامل صورت می‌گیرد. با دوام،‌ ثابت،‌ منظم و هدفمند است. به انسان قدرت تمرکز و انرژی می‌دهد و این نوع است که خردمندان به آن دعوت می‌کنند.

بیشتر زندگی‌ها با عشق غریزی آغاز می‌گردد و چون دوام و استمرار ندارد و واقعی نیست پس از مدتی به افول می‌انجامد و خشک می‌شود، منجر به طلاق و جدایی گردد. اما مژده‌ی خوب و امیدی که وجود دارد این که عشق واقعی قابل خلق کردن و ایجاد کردن است.

گری چاپمن (نویسنده‌ی کتاب) بر این باور است که برای هر شخصی (کودک و بزرگ، زن و مرد) و در هر مرحله‌ای از زندگی (جوانی و پیری) مخزنی از عشق وجود دارد که می‌تواند پر یا خالی شود. وی 5 راه عشق ورزیدن و عاشق شدن را پیشنهاد می‌کند (که تجربه‌ی 30 سال مشاوره و سمینار و مطالعه است).

وی بر این باور است که نباید به سبک خود به دیگران عشق بورزید بلکه باید کشف کنیم که دیگران به چه سبکی از عشق و محبت علاقمندند و آن را زبان عشق می‌نامد. چون مدل عشق در افراد متفاوت است و هر کس به شیوه‌ای ارضای روانی و عاطفی می‌شود. پس بایستی تلاش کرد و آگاهانه زبان عشق طرف مقابل خود را بیابیم و آن را آموزش ببینیم و به کار ببندیم.

«هدف عشق واقعی به دست آوردن چیزی که شما می‌خواهید، نیست. بلکه انجام کاری است که به نفع معشوقه‌ی شماست»

اولین زبان عشق: کلمات

«زبان، قدرت زندگی بخشیدن و مرگ را داراست». یکی از روانشاسان می‌گوید: من می‌توانم با یکبار تعریف و تمجید برای مدت دو ماه به خوبی زندگی کنم.

زبان اول عشق می‌گوید: کلمات محبت‌آمیز، دلگرم‌کننده، می‌توانند چیزی شبیه به یک معجزه را خلق کنند.

تأیید شفاهی، قدردانی و سپاسگزاری، قدرتمندترین روابط عشق هستند.

برخی از همسران با کلمات زیبا و محبت زبانی مخزن عشق آن‌ها برای چندین ماه پر می‌شود.

همه‌ی ما در برخی جنبه‌ها احساس ضعف و یا ناامنی می‌کنیم اینجاست که کلمات تشویق‌کننده به ضعف‌ ما قوت می‌بخشد و ما را موفق می‌گرداند.

ما با جملات دلگرم‌کننده می‌توانیم پتانسیل‌های موجود در همسران را تبدیل به بالقوه کنیم و در آن صورت می‌بینیم که معجزه رخ می‌دهد. البته مواظب باشیم تشویق‌ها‌یمان در راستای خواسته‌ها و علایق ما نباشد، بلکه در مسیری که همسران ما به آن علاقمند هستند؛ زیرا اگر وی علاقمند نباشد کلمات تشویق‌کننده و دلگرم‌کننده‌ی ما جنبه‌ی موعظه و نصیحت پیدا می‌کند.

جمله‌ی «دوستت دارم» معجزه‌آمیز است، البته اگر همراه با لحن خوبی باشد و تنها اجرای نقش نباشد؛ زیرا همسر ما لحن را قبل از کلمات دریافت می‌کند پس صادقانه و با لحن زیبا تکرار کنیم. با زبان و کلمات به اشتباهات خود اقرار کنیم و به گذشت از اشتباهات همسرمان اعتراف کنیم؛ زیرا موجب تسکین وی می‌گردد، بخشش یکی از راه‌های عشق است. مطالباتمان را خواهشانه طلب کنیم. اگر زبان عشق همسر شما «کلمات» است پس مواظب سخنانتان باشید و جملاتی را پیدا کنید که وی با شنیدن آن خوشحال می‌شود.

زبان دوم عشق: کیفیت زمانی

توجه خاص به شخص مورد نظر، به هم نگاه کردن و صحبت کردن.

با هم بودن یکی از مهمترین جنبه‌های کیفیت زمانی است، البته صرفاً کنار هم بودن منظور نیست، چه بسا افرادی داخل یک اتاق نشسته‌اند و به هم نزدیکند اما با همدیگر نیستند. برخی شوهران و همسران تصور می‌کنند که وقت خود را با یکدیگر سپری می‌کنند اما واقعیت در آن است که تنها نزدیک به همدیگر هستند ولی با یکدیگر نیستند. شوهری که تلویزیون نگاه می‌کند و در همان حال با همسرش صحبت می‌کند، کیفیت زمانی را به همسرش نمی‌دهد؛ زیرا که به او توجه کافی ندارد و البته کیفیت زمانی به این معنا نیست که ما مجبور باشیم تا زمانی که با هم هستیم به چشم‌های یکدیگر خیره شویم بلکه به این معناست که کاری را با یکدیگر انجام داده و تمام توجه خود را به طرف مقابل معطوف کنیم. "کارها و فعالیت‌ها وسیله و ابزاری هستند که احساس با هم بودن را ایجاد می‌کند". گذراندن زمان برای یکدیگر، به طور کلی بیان می‌کند که به یکدیگر توجه داشته و از بودن با هم لذت برده و انجام کارهای مشترک را دوست داریم و صد البته کیفیت مکالمات در این همراهی بسیار مهم و تأثیرگذار است؛ منظور دیالوگ‌های دلسوزانه و حاکی از همدردی است "بسیار از افرادی که از همسر خود در خصوص عدم صحبت کردن می‌نالند، نمی‌گویند که او هرگز صحبت نمی‌کند بلکه منظور آن است که به ندرت در دیالوگ‌های دلسوزانه مشارکت می‌کند. اگر زبان اول عشق همسر شما کیفیت زمانی است، گفتگوهای عاطفی و احساسی در زمان با او بودن بسیار مهم و حیاتی است. " "مثلاً زمانی که همسر شما از مشکلات سرکار، خانه، اداره و... می‌گوید، شما شروع به پیشنهاد و راه‌حل ندهید؛ بسیاری از ما برای حل مشکلات و ارائه‌ی راه‌حل تربیت شده‌ایم و فراموش می‌کنیم که ازدواج یک ارتباط است نه یک پروژه که باید کامل شد یا یک مشکل که باید حل شود. گاهی شنیدن و گوش دادن بهترین راه‌حل محسوب می‌شود، ابراز همدردی و درک احساسات طرف مقابل چنین مشکلاتی را به راحتی حل می‌کند.

زبان سوم عشق: دریافت هدایا

هدیه هر چیزی است که شما با آن به طرف مقابلتان می‌گویید: «به یادت هستم و برای من اهمیت داری» و نشانه‌‌ و سمبلی از فکر و بیان احساسات و عواطف است و نوعی زبان عشق و محبت است. ارزش مالی هدیه اهمیت ندارد مگر آنکه از چیزی که شما می‌توانید هزینه‌ی آن را بپردازید، دور از انتظار باشد.

اگر زبان اولیه عشق همسر شما دریافت هدایا می‌باشد بایستی به یک هدیه‌دهنده‌ی لایق و کارآمد بدل شوید. به همین منظور لیستی از تمام هدایایی که همسر شما از دریافت آن‌ها در طول سال‌ها اظهار شعف و شادی کرده است، تهیه کنید.

اگر از افرادی هستید که پول خرج کردن برایتان سخت است، این حقیقت را قبول کنید که بهترین سرمایه و پس‌انداز،‌ امنیت عاطفی و عشقی پایدار است که شما با خرید هدایا آن را خریداری می‌کنید. اگر مخزن عشق همسر خودتان را پُر کنید او نیز متقابلاً عواطف و احساسات شما را پاسخ مثبت می‌دهد و زندگی آرام و پُر از محبتی خواهید داشت. نگران پس‌اندازهای مالی خود نباشید همواره می‌توانید پس‌اندازکننده باشید، اما سرمایه‌گذاری در عشق همسرتان، سرمایه‌گذاری در سهامی معتبر و سودآور می‌باشد.

یکی از مهمترین هدایا، هدیه حضور است؛ یعنی در زمانی که همسرتان به شما نیازمند است و حضور شما در کنار وی به او آرامش می‌دهد، اگر در کنارش باشید هدیه‌ی بزرگی به او داده‌اید.

حضور فیزیکی در زمان بحران قدرتمندترین هدیه‌ای است که شما می‌توانید به زنی که زبان اولیه‌ی عشق او دریافت هدیه می‌باشد، بدهید. حضور شما سمبلی از عشق شماست.

اگر همسر شما می‌گوید: «دوست دارم امشب، فردا و... همراه من باشی» این درخواست را جدی بگیرید.

زبان چهارم عشق: ارائه خدمات

یعنی همکاری در اموراتی که همسرتان به انجام آن‌ها علاقمند است. با انجام کارهایی از قبیل اتو کردن، تمییز کردن میز مطالعه، نظافت منزل یا هر کار دیگری که همسر شما به آن بسیار علاقمند است.

اگر زبان عشق همسرتان ارائه‌ی خدمات است؛ فهرستی از تمام تقاضاهایی که همسرتان در طول چند هفته گذشته داشته تهیه کنید و تلاش کنید این خواسته‌ها را عملی کنید، یا از همسر خودتان بخواهید تا کارهایی را که در نظر او انجام آن‌ها بسیار مهم و جالب هستند، به شما بگوید.

زبان پنجم عشق: تماس فیزیکی

تماس فیزیکی یکی از قدرتمندترین راه‌های ارتباط عاطفی و عاشقانه است، همان‌طور که دست دادن راهی برای بیان صداقت و صمیمیت و قرابت اجتماعی با دیگر افراد است. این مسأله حتی در خصوص کودکان نیز صادق است. والدینی که فرزندان خود را در آغوش گرفته و آنان را بوسیده‌اند، این کودکان زندگی عاطفی سالم‌تری نسبت به کسانی دارند که برای مدت‌ها بدون تماس فیزیکی به حال خود رها شده‌اند. تماس فیزیکی زوجین می‌تواند این احساس را در اوج خود به نمایش درآورد.

بنابراین لازم است زبان عشق همسر خود را کشف کنید و البته در این راه می‌توانید از خود وی بپرسید. بیان این پنج زبان به این معنا نیست که هر کس تنها یک زبان عشق دارد بلکه این پنج مورد مطلوب هر شخصی می‌باشد. تنها در اولویت‌بندی متفاوت است و کسانی نیز چند زبانه هستند یعنی دو یا سه مورد به طور هم‌زمان زبان اول عشق آن‌هاست. که در این صورت راضی کردن آن‌ها نیاز به تلاش و همت بیشتری دارد.