امان - نتایج اولیه که به عنوان نتایج نهایی بیستمین دوره انتخابات مجلس نمایندگان در اردن تأیید شد، پیروزی قابل توجهی را برای حزب "جبهه عمل اسلامی"، بازوی سیاسی اخوان المسلمین رقم زد. نامزدهای این حزب توانستند 31 کرسی از 138 کرسی را به دست آورند و به این ترتیب 22 درصد از اعضای پارلمان را تشکیل می‌دهند.

اسلام‌گرایان در تعدادی از استان‌ها و بخش‌هایی از امان پایتخت اردن پیشتاز بودند به طوری که تفاوت‌های قابل توجهی بین آن‌ها و فهرست‌های احزاب بعدی مانند احزاب «اراده»، «المیثاق» و «ملی اسلامی» وجود داشت. جالب توجه برای ناظران این بود که اسلام‌گرایان در مناطقی با بافت قبیله‌ای به ویژه بادیه‌نشینان شمال و بادیه‌نشینان جنوب به آرای بالا و بی‌سابقه‌ای دست یافتند.

حزب جبهه عمل اسلامی با کسب نزدیک به نیم میلیون رأی، 17 کرسی از 41 کرسی اختصاص یافته به لیست‌های عمومی کشور را به دست آورد. این حزب در سطح لیست محلی نیز 14 کرسی از جمله 9 کرسی در سه حوزه انتخابیه پایتخت را به دست آورد و دو کرسی برای هر یک از استان‌های زرقاء و عقبه و یک کرسی برای ناحیه اول اربید را نیز از آن خود کرد.

این حزب همچنین 4 کرسی از کرسی‌های اختصاص یافته به زنان را به دست آورد و علاوه بر موفقیت 4 زن دیگر در فهرست ملی، تعداد کل منتخبان زن به رکورد بی‌سابقه‌ای رسید. دو کرسی به چرکس‌ها و چچنی‌ها اختصاص یافت و جالب آن بود که این حزب توانست تنها کرسی مسیحیان در امان را هم به دست آورد. 

میزان مشارکت در انتخابات مجلس 32.25 درصد بود و تعداد رأی‌دهندگان به یک میلیون و 638 هزار و 351 نفر از میان بیش از 5 میلیون رای‌دهنده‌ای رسید که نام‌شان در سوابق نهایی حوزه‌های انتخاباتی در کشور ثبت شده بود.

دلایل پیروزی اسلام‌گرایان

دکتر امین مشاقبه، وزیر سابق و استاد علوم سیاسی دانشگاه اردن، موفقیت حرکت اسلامی در انتخابات پارلمانی را به عوامل متعددی نسبت داد، از جمله:

پذیرش آرمان فلسطین از سوی نمایندگان و رخدادهای موازی با عملیات طوفان اقصی.

نارضایتی مردم از دولت در بخشی از جامعه اردن به دلیل فقدان دستاوردهای ملموس.

انسجام بالای حزبی در بین اعضا و رهبران حزب.

مشاقبه در گفتگو با شبکه الجزیره با اشاره به موفقیت دولت در مدیریت فرآیند انتخاباتی به شیوه‌ای عادلانه و شفاف افزود: اردن در حال تجربه یک مرحله سیاسی نوین برای تشکیل دولت پارلمانی است و این پارلمان بر بلوک جدید پارلمانی و حربگرایی نوین استوار است. 

اطلاع‌رسانی 

وزیر پیشین تصریح کرد: جبهه عمل اسلامی با کسب 23 درصد از کرسی‌های پارلمان، اعضای پارلمان آینده به ویژه جناح‌های انتخاباتی را به تلاش مضاعف وا می‌دارد. دلایل شکست احزاب نوپا در انتخابات به خاطر اعتماد زیاد آنان به بعد شخصی خارج از برنامه‌محوری بود؛ امری که شهروندان را برای رأی دادن قانع نکرد. 

مشاقبه افزود: پارلمان آینده با توجه به حضور جریان نیرومند اسلامی تا حد زیادی به پارلمان سال 1989 شباهت دارد که در آن نمایندگان اخوان المسلمین 22 کرسی از 80 کرسی یعنی 25 درصد از کرسی‌ها را به دست آورند.

در نتیجه عملکرد پارلمان در سایه ارتباط آن با دولت تغییر خواهد کرد و در آینده شاهد همراهی و بحث‌های سازنده و نیز افزایش نظارت سیاسی بر دولت خواهیم بود. 

مشارکت پایین

عریب رنتاوی نویسنده و تحلیلگر سیاسی نیز به نوبه خود گفت: علیرغم همه تلاش‌هایی که دولت و دستگاه‌های مختلف طی یک سال گذشته برای افزایش نرخ مشارکت در انتخابات پارلمانی انجام داده بودند و با توجه به حضور احزاب سیاسی با طیف‌های گوناگون، ما نتوانستیم برای رأی دهندگان اردنی تغییر اساسی ایجاد کنیم جز تغییرات ناچیزی که پایین‌تر از حد انتظار بود. 

رنتاوی به الجزیره نت گفت با وجود جایگاه بالای قانون اساسی این امر نشان دهنده عدم اعتماد مداوم به وضعیت انتخابات، مجلس نمایندگان و نقش آن در نظام سیاسی اردن است.

رنتاوی درباره خوانش خود از نتایج انتخابات گفت: پیروزی قاطع جنبش اسلامی اردن و کسب نزدیک به نیم میلیون رأی و نیز اختلاف فاحش آن با احزاب پس از خود، همچنین کسب یک سری آرا در تعدادی از استان‌ها از طریق فهرست ملی، با این که در لیست محلی نامزدی برای جنبش وجود نداشت غافلگیر کننده بود.

این تحلیلگر سیاسی تأکید کرد که این "پیروزی بزرگ" ناشی از موضع هماهنگ حزب اسلامی پیرامون جنگ غزه است؛ علاوه بر این که این نتایج پیام اعتراض رأی‌دهندگان اردنی به طرفداری دولت از برخی احزاب نوپا در فرایند حزبی و سیاسی به زیان احزاب دیگر بود و نشان داد که احزابی هستند که از حمایت رسمی برخوردارند و برخی دیگر از حمایت رسمی برخوردار نیستند، بنابراین نتایج با انتظارات متفاوت بود.

معاذ خوالده، سخنگوی رسانه‌ای اخوان المسلمین نیز به نوبه خود با تأکید بر این که «نخستین پیروز انتخابات پارلمانی، میهن است»، در مصاحبه خود با الجزیره نت افزود: پیشتازی اسلام‌گرایان در انتخابات پارلمانی، قدرت، مصونیت و ثبات کشور اردن را افزایش خواهند داد. وی تأکید کرد "منافع کلان ملی همیشه در کانون توجه اسلام‌گرایان بوده است." 

خوالده با تشکر از مردم اردن به خاطر اعتماد به حزب جبهه عمل اسلامی، بر رویکرد حرکت اسلامی در تداوم خدمت به مردم و دفاع از آنان و تلاش در راستای دغدغه‌های شهروندان و برآورده کردن آرمان‌هایشان و استواری در حمایت از مقاومت فلسطین تأکید کرد.

منبع: الجزیره