همزمان با پذیرش طرح پیشنهادی آتش‌بس توسط حماس آغاز شد
حمله ددمنشانه اسراییل به رفح
طبق گزارش‌های میدانی و همچنین به نقل از سران رژیم اسراییل، نیروهای این رژیم حمله به شرق رفح را كلید زده و كنترل گذرگاهی مرزی با مصر را در اختیار گرفته‌اند، عملیاتی كه خطر تشدید فاجعه انسانی ناشی از جنگ ویرانگر اسراییل در نوار غزه را به دنبال دارد. این رژیم تهدید كرده است كه حمله نیروهایش به رفح هفته‌ها به طول خواهد انجامید، صرف‌نظر از اینكه آیا آتش‌بس و توافق تبادل اسرا با حماس به وقوع بپیوندد یا خیر. اسراییل مدعی است كه برای امنیت خود باید به این منطقه كه بیش از یك میلیون نفر را در خود جای داده است، حمله كند. این رژیم از ابتدای جنگ در غزه، هدف خود را حذف حماس اعلام كرده، امری كه به عقیده ناظران محقق نشده و تنها ویرانی و نزدیك به 35 هزار كشته در پی داشته است. اسراییل مدعی است كه اكثریت نیروهای حماس در رفح و نزدیك كریدور فیلادلفی بین غزه و مصر هستند. حمله به رفح در حالی كلید خورد كه به گزارش شبكه خبری الجزیره، اسماعیل هنیه، رهبر حماس می‌گوید كه این گروه پیشنهاد آتش‌بس غزه را كه از سوی میانجیگران قطری و مصری ارایه شده بود، پذیرفته است. دفتر بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر رژیم اسراییل نیز می‌گوید این پیشنهاد با خواسته‌های اسراییل فاصله دارد، اما مدعی شد كه كابینه اسراییل هیاتی را برای گفت‌وگو به قاهره می‌فرستد. كابینه جنگ اسراییل همچنین تصمیم گرفت كه ارتش این كشور به عملیات علیه رفح ادامه دهد و ارتش اهدافی را در شرق این شهر برای عملیات تهاجمی‌اش اعلام كرده و از مردم این منطقه خواسته است آنجا را ترك كنند. آژانس‌های سازمان ملل و گروه‌های امدادی نسبت به عواقب ویرانگر هرگونه حمله نظامی اسراییل به رفح پس از دستور اسراییل به ده‌ها هزار فلسطینی برای تخلیه قبل از حملات هشدار دادند. در حملات اسراییل به غزه از 7 اكتبر تاكنون نزدیك به 35 هزار نفر كشته و نزدیك به 80 هزار نفر زخمی شده‌اند.
پذیرش آتش‌بس از سوی حماس
مقامات حماس نسخه‌ای از پیشنهاد آتش‌بس مصر-قطری را به الجزیره نشان داده‌اند كه این جریان می‌گوید با آن موافقت كرده است. این پیشنهاد شامل سه مرحله است كه در خود پایان دادن به جنگ اسراییل علیه غزه و همچنین آزادی اسرای اسراییلی در این منطقه و فلسطینیان در زندان‌های اسراییل را جای داده است. اعلامیه حماس در روز دوشنبه با استقبال خوبی در غزه مواجه شد، زیرا فلسطینی‌ها امیدوار بودند كه سرانجام این نسخه به جنگ بیش از هفت ماه پایان دهد. با این حال، واكنش اسراییل به هیچ روی مشتاقانه نبوده است، زیرا این بازیگر همچنان بر تمایل خود برای حمله به رفح در جنوب غزه و شكست كامل (ادعایی) حماس تاكید می‌كند. تخمین زده می‌شود كه حدود 100 نفر از اسیران اسراییلی هنوز زنده و در غزه هستند و برخی دیگر در جریان جنگ آزاد یا كشته شدند كه دست‌كم در یك مورد، چند تن از كشته شده‌ها از سوی خود نیروهای اسراییلی بوده است.
ایالات متحده نیز به نوبه خود نسبت به حمله به رفح هشدار داده است و در پیگیری توافق آتش‌بس سختگیرانه‌تر عمل كرده است. مقامات امریكایی به رویترز گفتند كه در حال بررسی پاسخ حماس به پیشنهاد آتش‌بس هستند، اما هیچ جزییاتی در مورد این توافق و آنچه گروه فلسطینی دقیقا با آن موافقت كرده است، ارایه نكردند. این توافقی پیچیده است و شامل سه مرحله است كه اجرای هر كدام شش هفته به طول می‌انجامد. در مرحله اول، توقف موقت درگیری بین حماس و اسراییل و همچنین عقب‌نشینی نیروهای اسراییلی به شرق، دور از مناطق پرجمعیت‌تر غزه و به سمت مرز بین سرزمین‌های اشغالی و غزه پیش‌بینی شده است. هواپیماها و پهپادهای اسراییلی نیز هر روز 10 ساعت پرواز بر فراز غزه را متوقف می‌كنند و در روزهایی كه اسرا آزاد می‌شوند به مدت 12 ساعت این امر رخ خواهد داد.
علاوه بر این، طبق نسخه پیشنهادی آمده، حماس در مرحله اول به تدریج 33 اسیر (چه اسیران زنده و چه اجساد اسیران مرده) را تحویل میدهد. به ازای هر اسیر غیرنظامی اسراییلی كه زنده آزاد می‌شود، اسراییل 30 فلسطینی زندانی را آزاد می‌كند و به ازای هر سرباز زن آزاد شده از سوی حماس، اسراییل 50 فلسطینی در زندان دیگر را آزاد خواهد كرد. عقب‌نشینی نیروهای اسراییلی به غیرنظامیان آواره فلسطینی اجازه میدهد تا به خانه‌های خود در سراسر غزه بازگردند كه به تدریج و با آزادسازی اسیران دیگر از سوی حماس همراه می‌شود. به‌طور جداگانه، این توافق تصریح می‌كند كه كار بازسازی غزه باید در این مرحله و همچنین جریان كمك‌ها آغاز شود و به آنروا و سایر سازمان‌های امدادی اجازه داده شود تا برای كمك به غیرنظامیان فعالیت‌شان را آغاز كنند. در مرحله دوم توافق، عملیات نظامی به‌طور دایمی پایان خواهد یافت و اسراییل به‌طور كامل از غزه خارج خواهد شد. همچنین مبادله اسیران دیگری نیز وجود خواهد داشت كه این‌بار شامل تمامی مردان اسراییلی باقی مانده، از جمله سربازانی می‌شود كه در غزه اسیر شده‌اند. اسراییلی‌ها در ازای تعداد نامشخصی از اسیران فلسطینی آزاد خواهند شد. در مرحله سوم، مابقی اسیران اسراییلی و زندانیان فلسطینی مبادله خواهند شد. از نظر پیشرفت، این مرحله شامل یك طرح بازسازی سه تا پنج ساله برای غزه و شاید مهم‌تر از همه، پایان محاصره غزه توسط اسراییل خواهد بود.
توپ در زمین اسراییل
اسراییل روز دوشنبه به فلسطینیان در شرق رفح گفته بود كه با وجود مخالفت‌های بین‌المللی، در حالی كه آماده شروع یك عملیات نظامی در جنوب غزه است، آن منطقه را ترك كنند. این امر نشان میدهد كه اسراییلی‌ها فكر نمی‌كردند حماس در ساعت‌های پایانی با این توافق موافقت كند. اما اكنون، همان‌طور كه خلیل الحیه، معاون رهبر حماس گفته است، توپ در زمین اسراییل است. به گزارش الجزیره، اسراییلی‌ها تاكنون با احتیاط به این پیشنهاد پاسخ داده‌اند. گزارش‌های اولیه در رسانه‌های اسراییلی این پیام را نشان میدهد كه توافقی كه حماس با آن موافقت كرده است، چیزی نیست كه اسراییل با آن موافق باشد.
در همین حال، ایتامار بن گویر، وزیر امنیت داخلی و عضو افراطی كابینه نتانیاهو بلافاصله در رسانه‌های اجتماعی این توافق را رد كرد و خواستار تهاجم به رفح شد. مقامی اسراییلی به خبرگزاری رویترز گفت كه باید این پیشنهاد حماس را نادیده گرفت و مدعی شد كه حماس «قصد دارد اسراییل را بفریبد». نتانیاهو، نخست وزیر اسراییل نیز گفت كه این توافق با خواسته‌های اسراییل مطابقت ندارد، اما او هیاتی را برای دیدار با مذاكره‌كنندگان به قاهره خواهد فرستاد. او مدعی شد كه كابینه جنگ اسراییل به اتفاق آرا با «ادامه عملیات در رفح برای اعمال فشار نظامی بر حماس» موافقت كرده است. در همین رابطه، دوشنبه شب حملات هوایی شدید اسراییل در جنوب غزه انجام شد. در همین حال، اعضای خانواده اسیران غزه در تل‌آویو تظاهرات كردند و از كابینه نتانیاهو خواستند تا به هر توافقی تن در دهد.پیشنهاد اخیر برای توافق آتش‌بس از سوی حماس می‌تواند اسراییل را برای رسیدن به توافق تبادل اسرا و آتش‌بس در داخل سرزمین‌های اشغالی و خارج از آن تحت فشار قرار دهد. عدم پذیرش هر گونه توافق از سوی اسراییل، وضعیتی است كه ایالات متحده بسیار نگران آن است، چراكه به عنوان نزدیك‌ترین متحد اسراییل در منطقه، به دنبال آرام كردن فضای داخلی و بین‌المللی علیه خود است. از سوی دیگر، مقامات امریكایی از هرگونه بحث عمومی در مورد مذاكرات بر حذر بوده‌اند، چراكه می‌تواند این مذاكرات را به خطر بیندازد. ایالات متحده در روزهای اخیر اظهار داشته است كه احساس می‌كند پیشرفت واقعی در جهت دستیابی به یك آتش‌بس موقت و شش هفته‌ای در حال انجام است و نمی‌خواهد كاری انجام دهد كه دستیابی به حداقل آتش‌بس موقت را به خطر بیندازد. این سیاست شامل بسته پیشنهادی نه تمام حماس روز دوشنبه نیز می‌شود.
عبور اسراییل از خط قرمز
یك مقام امنیتی فلسطینی و یك مقام مصری به خبرگزاری آسوشیتدپرس گفته‌اند كه تانك‌های اسراییلی وارد رفح شده‌اند و تا 200 متری گذرگاه مرزی رفح با مصر رسیده‌اند. این مقام مصری به آسوشیتدپرس گفت كه به نظر می‌رسد این عملیات از نظر دامنه، دست‌كم تاكنون، محدود است. این مقام و همچنین تلویزیون الاقصی گفتند كه مقامات اسراییلی به مصری‌ها اطلاع داده‌اند كه نیروهای‌شان پس از اتمام عملیات عقب‌نشینی خواهند كرد. ارتش اسراییل از اظهارنظر در مورد حمله تانك‌های خود خودداری كرد. آنتونی لوونشتاین، روزنامه‌نگار مشهور استرالیایی و نویسنده كتاب «آزمایشگاه فلسطین: اسراییل چگونه فناوری اشغالگری را به سراسر جهان صادر می‌كند» معتقد است: «گلوله‌باران گزارش شده از سوی ارتش اسراییل از گذرگاه زمینی بین مصر و غزه در منطقه رفح نشان میدهد كه اسراییل «هیچ خط قرمزی» در جنگ خود با سرزمین فلسطین ندارد آن هم پس از آنكه ما به‌طور مداوم از - بایدن و بسیاری در اتحادیه اروپا، حتی در جهان عرب شنیدیم كه حمله به رفح خط قرمز است و اسراییل نمی‌تواند وارد رفح شود.» این روزنامه‌نگار كه از نزدیك تحولات را دنبال می‌كند، معتقد است: «هیچ خط قرمزی وجود ندارد. فكر می‌كنم آنچه ما اینجا می‌بینیم، به اصطلاح «راهبرد» نتانیاهو است، یعنی او متوجه است كه در میان اسراییلی‌ها عمیقا منفور است. هیچ یك از اهداف اعلام شده او در 7 اكتبر محقق نشده است كه شامل به اصطلاح «پیروزی كامل» ادعایی‌اش بر حماس نیز می‌شود. هیچ كدام از آن اتفاق نیفتاده است. بنابراین او احساس می‌كند كه ادامه جنگ، «جنگ همیشگی»، ضروری است. توجه داشته باشید كه رفح به عنوان تنها گذرگاه كلیدی برای كمك‌رسانی، تنها راه خروج فلسطینی‌ها از سوی مصر بسته شده و حالا هدف حمله قرار گرفته است. تقریبا 5/1 میلیون فلسطینی كه در رفح گرفتار شده‌اند جایی برای رفتن نخواهند داشت.»
آنتونیو گوترش، دبیركل سازمان ملل متحد نیز هشدار داده است كه تهاجم زمینی به رفح «غیرقابل تحمل» خواهد بود و از اسراییل و حماس خواست تا برای دستیابی به توافق آتش بس، «قدمی» پیش بروند. این فرصتی است كه نمی‌توان آن را از دست داد و تهاجم زمینی در رفح به دلیل پیامدهای انسانی ویرانگر آن غیرقابل تحمل خواهد بود. گوترش پیش از دیدار با سرجیو ماتارلا، رییس‌جمهور ایتالیا در نیویورك، از اسراییل به دلیل تاثیر بی‌ثبات‌كننده‌اش در منطقه انتقاد كرد. ایمن صفدی، وزیر خارجه اردن هشدار داد كه اسراییل با بمباران رفح، توافق را به خطر می‌اندازد. كابینه جنگ اسراییل همچنین اعلام كرد كه ارتش اسراییل در حال پیشبرد حمله به رفح «برای اعمال فشار نظامی (ادعایی) بر حماس» است. این در حالی است كه بسیاری از كشورهای منطقه و جهان نسبت به این اقدام اسراییل و عواقب انسانی آن هشدار داده‌اند.
نظرات