«ژینا» منسوب به «ژین» - اسم مصدری معروف در زبان کردی - است. ژین به معنای زیستن است و از این رو میتوان گفت ژینا هم به معنای نامیرا و زندگیبخش است.
در زبان کردی میان کلمات ژن (به معنای زن)، ژین، ژیان (به معنای زندگی)، ژیار(به معنای تمدن) و ژیانەوە (به معنای رستاخیز) قرابت ریشه شناختی وجود دارد.
"هاوژین" هم معادل کردی واژه همسر است که انصافا از لحاظ آوایی و معنایی از معادل فارسی خود بسی زیباتر است.
چه، بدون هیچ اغتشاش مفهومی و صعوبت آوایی، با رساترین وجه، مفهوم " در زندگی مشترک بودن " را میرساند.
زندگی مشترکی که رکن رکین آن زن است.
تاریخ زبان در این زمینه حاوی درسی مهم است: زن سرچشمه آفرینش است و مصدر زیستن تنها با اضافه شدن یک حرف، مسقیماً از اسم زن میآید.
مضاف بر این، آفریدن تنها عملی زیستشناختی و مربوط به حیات بخشیدن به کالبد بی جان نیست.
بلکه فراتر از آن تاملی است بر جهان و خود مفهوم زندگی و دلالتهای معنوی و فرهنگی آن و خویشاوندیش با مفاهیم متعالی نظیر فرهنگ و تمدن.
بی دلیل نیست که زیباترین نامهای دخترانه و پسرانه کردی، از مصدر ژین میآیند تا با هر ولادت، داستان زندگی و شور و سرزندگی آن را روایت کنند: ژینا، ژیوار، ژیار، ژیان، ژینو،هاوژین و ...
مرگ ژینا(مهسا امینی) دختر ٢٢ ساله سقزی از این منظر، راوی جوانمرگی تلخ این تذکره زبانی و جهان معانی آن است.
رویدادی بغایت تروماتیک که وجدان جمعی ایرانیان را رنجور و همچون کاردی زهرآگین در ژرفای آن فرو رفت.
پسرکشی، پدرکشی و برادرکشی مضامینی آشنا در تاریخ اسطوره و ادبیات ما هستند.
اساسا داستان آفرینش با رنج نامه ی قتلهابیل بدست قایبل آغاز میشود.
برجستهترین مضمون پسرکشی در روایات دینی نیز، داستان قربانی کردن اسماعیل بدست ابراهیم به عشق معبود است.
تراژدی قتل سهراب توسط رستم همفوارهی خونی است که سدههاست جهان اساطیری ما را سرخ فام و خونین کرده است.
اما در کمتر داستانی، زن میمیرد و این صرفا به علت ریخت مردسالارانه روایات جهان پیشامدرن از زندگی نیست، بلکه بخاطر هراس از زوال خود مفهوم زندگی است!
زن سرچشمه حیات و مصدر اصلی توالد و تناسل و توالی زیستی است و دخترکشی، خواهرکشی و زن کشی، بالقوه میتواند هستی را با مصائب مرگبارتری از مرگ مردان روبرو سازد.
در داستان ژینا، اما زن مرده است. مرگی اسطورهای که حاصل زنانه تر شدن ساختارهای اجتماعی است.
زنانه شدن جامعه ایران در برتو نوسازی و غالب شدن امر مدرن، در دل خود امکان وارونه کردن بسیاری از سنتها و اسطورهها را فراهم کرده است.
پایتختی که خنکای شهریور و فراغت قبل از پاییز آن، جوانان زیادی را برای دیدن زیباییها و سرزندگیهایش به سوی خود میکشاند، «ایراندخت» خود را کشته است!
بیگناه و بی تاوان و درست مانند تراژدی سهراب و سوگ سیاوش!
نظرات