خداوند انسان را خلق کرد و نیروی خرد و تفکر را به او ارزانی داشت تا با آن حقایق را بیابد و خیر و شر را از هم تشخیص دهد. چنانکه میدانیم عقل مناط تکلیف است و فقدان آن سبب رفع تکلیف از آدمی میگردد. امّا حوزه عقل و توان آن و محدوده اندیشه را باید تعریف کرد. و به مستوای کاربرد آن از آن انتظار داشت.
عقل درمیدان مشخصی جولان میکند که خارج از آن ناتوان بوده و ناکارآمد میگردد. انسان با دریافت معلومات از طریق حواس آنها را پردازش کرده و به نتایج جدیدی دست مییابد همچون کارخانهای که مواد اوّلیه وارد آن گردیده و محصولات تازهای را تولید میکند. و درهر زمینهای که مواد اولیه به آن داده شود محصولی جدیدخواهد داشت. قرآن کریم در این راستا میفرماید: «وَاللَّهُ أَخْرَجَكُمْ مِنْ بُطُونِ أُمَّهَاتِكُمْ لَا تَعْلَمُونَ شَيْئًا وَجَعَلَ لَكُمُ السَّمْعَ وَالْأَبْصَارَ وَالْأَفْئِدَةَ لَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ» (78) نحل
استاد ناصر سبحانی عالمی ربّانی، رهبری تأثیرگذار از تبار سلف بود که عمر خویش را در خدمت قرآن و تدبّر و اندیشه در معانی آن سپری کرد. وی به معنی واقعی کلمه اهل علم بود و صاحب اندیشه و یار و همنشین مطالعه و غوطهور در دنیای معرفت و از نتیجهی تفکّر و تدبّرش اندیشهها و نظرات تازه استخراج نمود و با تعبیر خودش از عالم هم مطابقت مینمود که برداشت از این آیهی قرآن بود: «أَمَّنْ هُوَ قَانِتٌ آنَاءَ اللَّيْلِ سَاجِدًا وَقَائِمًا يَحْذَرُ الْآخِرَةَ وَيَرْجُو رَحْمَةَ رَبِّهِ قُلْ هَلْ يَسْتَوِي الَّذِينَ يَعْلَمُونَ وَالَّذِينَ لَا يَعْلَمُونَ إِنَّمَا يَتَذَكَّرُ أُولُو الْأَلْبَابِ» بنا به همین آیات از سورهی مبارکهی زمر، به نظر ایشان عالم واقعی است کسی که شبها را با خشوع در سجده و قیام سپری نموده در حالی از آخرت بیمناک و به رحمت پروردگارش امیدوار است.
مدّت زمانی است اخبار بیماری کرونا دغدغهی مردم جهان شده و ورد زبان رسانهها و شبکههای اجتماعی گشته است و برداشتها و تحلیلهای گوناگونی از آن میشود که شاید درست یا نادرست باشند و اندیشههای خرافی هم پا به عرصهی ظهور نهاده و رواج یافتهاند. این عوامل زمینهای گشت تا نکاتی را در رابطه با تعامل صحیح با این بحران و مشابه آن یادآور شوم به این امید که در جهت یافتن منهج صحیح اسلامی و قرآنی قدمی برداشته باشیم.
١.هر بلا و مصیبتی که بر جوامع بشری نازل میگردد. ممکن است ابتلا یا عقوبتی از جاتب خدا باشد؛ امّا در شأن ما نیست که بدون علم و آگاهی از غیب دم زده و مقصد خدا را بیان نماییم.
اخیراً مناظرهای بین عبدالکریم سروش و عبدالعلی بازرگان صورت گرفت که دکتر سروش در این مناظره قرآن را رویایی رسولانه نامید. گرچه ایشان معمولاً رأی خود را در لفافهای میپیچد ولی این بار به وضوح آن را بیان نمود و قرآن را حاصل تراوش فکری و رویای پیامبر دانست.
در روزگاری که در اقصی نقاط عالم، چهرهای خشن از اسلام عرضه میشد و عدسی هوی و هوس بر نقاطی تاریک و نه چندان روشن از تاریخ اسلام و احکام اسلامی قرار میگرفت تا آن را بزرگنمایی کنند و آنهمه رحمت، مهربانی، خیرخواهی، بشر دوستی و کرامت انسانی این برنامهی آسمانی از دیدهها ناپدید میگشت با این حربه که شاید طالبان حقیقت، این راه سعادت را وارونه دیده و از نزدیک شدن به آن خودداری کنند.
کپی رایت © 1401 پیام اصلاح . تمام حقوق وب سایت محفوظ است . طراحی و توسعه توسط شرکت برنامه نویسی روپَل