امروز پنجشنبه ۲۳ فروردین، بیست‌وهفتمین همایش دانش‌آموختگی طلاب دارالعلوم مکی زاهدان «معروف به ختم صحیح بخاری» با حضور شهروندان اهل‌سنت از سراسر کشور برگزار می‌شود. 

این همایش بزرگ‌ترین گردهمایی سالانۀ مسلمانان سنی‌مذهب ایران به‌شمار می‌رود. برگزاری این مراسم در سال‌های گذشته با فراز و فرودهای زیادی همراه بوده است. از ایجاد محدودیت‌ها برای برخی مهمانان خارجی و داخلی برای حضور در همایش و تقابل دولت‌های وقت با برگزاری آن، تا همراهی کامل مسئولان با برگزاری همایش، تامین امنیت آن، حضور و سخنرانی علمای اهل تشیع در جمع بیش از یکصدهزار نفری شهروندان اهل‌سنت ایران و پخش مراسم از سیمای مرکز استان. 

اکنون اما پس از ۲۷ دوره برگزاری این همایش بزرگ، حاکمیت به نقطه‌ای رسیده است که برگزاری سالانه این همایش می‌تواند فرصت مناسبی باشد برای تبلیغ و تحقق شعار وحدت اسلامی، تثبیت آزادی‌های مذهبی برای مسلمانان اهل‌سنت‌وجماعت و جلب رضایت و همراهی آنان با نظام و پذیرش پلورالیسم مذهبی در جامعه ایرانی، بیان عملکرد‌ها و دستاوردهای نظام از سوی مسئولان و برخی دیگر از منافع متقابل حکومت و جامعه اهل‌سنت. 

فارغ از انتقاداتی که گاه‌وبی‌گاه به برگزاری این همایش و هزینه‌های آن با وجود فقر گسترده در استان می‌شود و برخی افراد تلقی همایشی سیاسی تا مذهبی به آن می‌دهند، می‌توان نکات زیر را در خصوص همایش ختم بخاری، سودمندی و منافع آن برای نظام بیان کرد: 

ختم بخاری یک همایش سیاسی-عبادی است! همانند شعار نماز جمعه در ادبیات حاکمیتی ایران. اصولا دین اسلام و تجمعات آن سیاسی-عبادی است و در آن‌هم به مباحث عبادی و توجه به معنویات پرداخته می‌شود و هم مسائل معیشتی، مطالبات و دغدغه‌های جامعه بیان می‌شود. 

هیچ گردهمایی بزرگی بدون هزینه نیست، اما حُسن همایش ختم بخاری در این است که هزینه‌های آن از جیب مردم زاهدان پرداخت می‌شود نه از جیب دولت و بیت‌المال. درواقع زاهدانی‌ها در این مراسم مهمان‌نوازی خود را به نمایش می‌گذارند. اما اگر ترتیبی اتخاذ شود تا از هزینه‌های همایش کاسته شده و از فرصت حضور صدهزار نفری مردم استفاده و کمک‌هایی برای مستمندان و یتیمان استان جمع‌آوری شود اجر معنوی بیشتری نصیب برگزارکنندگان مراسم می‌شود. 

حضور خیل عظیم هم‌وطنان از نقاط مختلف کشور در زاهدان برای شرکت در همایش می‌تواند باورهای غلط درخصوص ناامن بوده استان را زدوده و به افزایش سفر شهروندان دیگر استان‌ها به سیستان‌وبلوچستان انجامیده و رونق گردشگری، خرید از بازارهای شهر و افزایش درآمد مردم زاهدان و استان را به‌همراه داشته باشد. 

حضور سنی‌مذهب‌های ایران در زاهدان و دیدار با علمای دینی و سایر هم‌کیشان خود می‌تواند باعث نشاط روحی، احساس تعلق به جامعه ایرانی و در ‌‌نهایت رضایت درونی آنان بشود که به امنیت ملی کشور در شرایط بحرانی خاورمیانۀ داغدار کمک نموده که این امر از لحاظ سیاسی - امنیتی حایز اهمیت است. 

تقویت باور‌ها و رفتارهای دینی افراد با حضور در همایش و شنیدن سخنرانی‌ها و تهیه کتب دینی و مطالعه آن در ‌‌نهایت به رشد معنوی و بالا رفتن شاخص‌های سلامت اخلاقی در جامعه کمک نموده و امنیت داخلی را تقویت می‌کند. 

حضور ده‌ها هزار مهمان از نقاط مختلف کشور در زاهدان می‌تواند مانوری طبیعی باشد برای مسئولان امنیتی، بهداشتی و شهری زاهدان تا بتوانند در شرایط غیرطبیعی و بحرانی حضور ناگهانی جمعیت را مدیریت کرده و سلامت و امنیت آنان را تامین نمایند. 

بیان مطالبات همیشگی جامعه اهل‌سنت ایران در خصوص افزایش آزادی‌های مذهبی، داشتن نقش پررنگ‌تر در مدیریت کشور، بهبود شاخص‌های توسعه در مناطق سنی‌نشین و اعتماد و همراهی بیشتر حاکمیت با آنان از سوی سخنرانان مراسم با توجه به پوشش گسترده خبری و اطلاع‌رسانی همایش، می‌تواند بخش مثبت ختم بخاری در بُعد سیاسی آن باشد که نهادینه‌شدن آزادی بیان و تحمل نظرات مختلف و مخالف و تقویت دموکراسی در کشور از دستاوردهای آن خواهد بود. 

توجه و هشدار سخنرانان و علما به مخاطرات جهان اسلام از جمله تکفیر، پدیدۀ «داعش»، اهمیت تربیت صحیح جوانان و نوجوانان و مراقبت از نپیوستن آنان به جنبش‌های مشکوک و گروه‌های خشونت‌طلب، آگاهی‌بخشی در خصوص مسائل جهان اسلام و لزوم تحقق وحدت اسلامی و دعا و توسل برای امنیت کشورهای اسلامی و نجات آنان از فرقه‌گرایی و جنگ نیز از نکات مثبت این همایش است که معمولا به آن پرداخته می‌شود.
نهایتا اینکه با تعامل بیشتر بین مسئولان دولتی و برگزارکنندگان همایش و ایجاد تفاهم و اعتماد بیشتر بین آنان می‌توان هم از برخی محدودیت‌ها برای حضور مهمانان در همایش اجتناب کرد و هم از این ظرفیت برای همراهی جامعه اهل‌سنت در تقویت وحدت و همبستگی ملی، تامین امنیت و افزایش سرمایه اجتماعی در ایران عزیزمان بهره‌برداری کرد.