بابك زمانی بحران كووید ضمن تمام چالش‌هایی كه در تمام دنیا ایجاد كرد در هر مرحله یك آزمون مدنی بزرگ در برابر جوامع مختلف بود و آخرین این چالش‌ها آزمون ترتیبات تزریق واكسن كووید است. البته این آزمون آخر دركشور ما هنوز به طور كامل از خود رونمایی نكرده است چراكه با تاخیری چشمگیر تازه اولین گام‌ها را در واكسیناسیو ن عمومی برمی‌داریم. بنابراین گام‌های آغازین تاثیری شگرف در به انجام رسیدن یا به ثریا رفتن راهی كه آغاز شده، خواهد گذاشت و نه تنها كووید بلكه جامعه مدنی دركشور ما از این روند تاثیر گرفته و بر سیر آن تاثیرگذار خواهد بود. در این زمینه جامعه پزشكی یك بار دیگر مسوولیت اخلاقی سنگینی بر عهده دارد چراكه هم مسوول این روند ایمن‌سازی است و هم بنابر یك قاعده قدیمی بین‌المللی خود در اولین اولویت تزریق واكسن قرار دارد هم از این روست كه وظیفه مهندسی اخلاقیات مناسب برای این پروسه هم برعهده او قرار می‌گیرد. رفتارهای او الگوی برخورد سایر اقشار در تزریق واكسن خواهد بود. در همین چند روزه آغازین به نظر می‌رسد، ترتیبات این روند دچار اشكالات جدی است.گویا نظارت سختگیرانه بر این اولویت‌ها اعمال نمی‌شود و فرمولی برای برخورد با تخطی از دستورالعمل‌های صادره وجود ندارد. هنوز واكسیناسیون كادر درمان در بسیاری از مناطق شروع هم نشده. هنوز بخش‌های مختلف جامعه وجامعه پزشكی فلسفه اولویت واكسیناسیون جامعه پزشكی را درنیافته‌اند و آن را نوعی امتیاز اجتماعی تلقی می‌كنند نه اقدامی درجهت سلامت عمومی وگرنه با همین تعداد بسیار اندك واكسن هم باید تاكنون واكسیناسیون پرخطر‌ترین مشاغل پزشكی به پایان می‌رسید. درحالی كه در برخی كشورها اتهام جابه‌جایی مختصر در اولویت‌ها منجر به استعفای مقامات بالا در حد وزیر شده، شاهد بودیم در برخی بیمارستان‌ها به طور رسمی واكسیناسیون از مدیر عامل و‌رییس بیمارستان شروع شد و مساله اولویت تزریق با این توجیه كه وقتی واكسن آمد با سرعت باید تزریق شود .گویا نمی‌توان روز آمدن واكسن را از پیش دانست و نمی‌توان تمام پرسنل یك بیمارستان را براساس اولویت لیست كرد و كسانی كه مایل به تزریق هستند را یك روز زودتر معلوم كرد! در همه كشورها اولویت جامعه پزشكی به معنای عدم وجود اولویت در خود این جامعه نیست. در بسیاری از كشورها در خود كادر درمان هم نه تنها براساس نوع كار و سن اولویت‌های متفاوتی وجود دارد بلكه حتی واكسن مورد استفاده هم برای كسانی كه در معرض خطر بیشتری قرار دارند از نوع مرغوب‌تری است. این مساله در ماه‌های پیش رو و با اطلاعات بیشتری كه از عوارض و میزان تاثیر واكسن‌های مختلف به دست خواهد آمد، اهمیت بیشتری پیدا خواهد كرد. جامعه پزشكی تنها براساس قواعد بین‌المللی و ایفای وظیفه‌اش در خدمت‌رسانی(ونه سلامت خود) این اولویت را پذیرفته است. همین قواعد حكم می‌كند كه تك‌تك افراد جامعه و جامعه پزشكی به جای تعجیل در واكسن، اولویت را به همكاران دیگر كه بیشتر در معرض خطر هستند یا آسیب‌پذیری بیشتری دارند بدهند و تنها پس از اطمینان از طی چنین مراحلی واكسیناسیون خود را بپذیرند. این یك چالش فرهنگی و اخلاقی است اما تنها به رعایت اخلاقیات در میان افراد نمی‌توان اتكا كرد و نیازمند نظارت جدی است. اخباری مثل استعفای یك وزیر برای یك جابه‌جایی ساده در اولویت‌ها هم بیشتر از جنبه تبلیغی آن و هشدار به افراد و كمك به ساخت اخلاقیات مناسب این موضوع صورت می‌گیرد. رفتار و اخلاقیاتی كه در آینده نزدیك یكی از مهم‌ترین مسائل جامعه چند ده میلیونی‌ای خواهد بود كه باید با صبر و حوصله منتظر واكسن بمانند و به سیستم ناظر اعتماد پیدا كنند.
نظرات