سمیه عباسی* هفته گذشته قریب به ٨٠ هکتار از جنگل‌ها و مراتع سردشت، محدوده روستاهای کولسه و زیره میرگ در آتش سوخت و خاکستر شد؛ همانند اتفاقی که دو سال پیش در دامنه‌های پایین‌دست ملاشیخ افتاد و ۹۰ هکتار آن طعمه حریق متعدیان و زمین‌خواران شد که بی‌گمان، وسعت جنگل‌ها را کمتر و کوچک‌تر می‌کند. ویژگی اساسی جنگل‌های سردشت که بیش از ٧٠ درصد کل وسعت جنگلی استان را پوشش می‌دهد، وجود گونه‌های درختان چند‌صد‌ساله بلوط است و ارزش آنان برای مردم مانند ارزش درختان خرما بین مردمان جنوب است. ژاک دمو دمورگان فرانسوی در یادداشتی به سال ۱۸۹۰ میلادی در سفری به سردشت چشم‌انداز خیره‌کننده این منطقه را با جنگل‌های آلپ اروپا مقایسه می‌کند که اکنون شاهد هستیم چگونه خاکستر می‌شوند. در زمانه‌ای که با بحران خشکسالی مواجه هستیم، این جنگل‌ها مهم‌ترین منبع تولید و ذخیره آب هستند و هر‌ساله مسافران زیادی با وجود چشم‌اندازهای زیبا و باغات و محصولات ارگانیکی مانند سماق، بنه، مازوچ، گلابی‌های وحشی و... جذب می‌کند. آتش‌گرفتن هکتارها از این گونه‌های گیاهی و جانوری چند روز پیش زنگ هشداری بود که در آینده خطرات به‌مراتب ویرانگرتری را شاهد باشیم. باید اعتراف کنیم اگر تلاش طبیعت‌دوستان و سازمان‌های مردم‌نهاد نبود، این کوه آتش خاموش نمی‌شد، آن نیز با کمترین امکانات و تجهیزات و تنها با دبه‌های آب و شاخه‌های درختان که با وزش بادهای سریع از نقاط مختلف دوباره زبانه می‌کشید. البته با تلاش نماینده شهرستان در مجلس بعد از مهار بخشی از آتش، بالگرد آب‌پاش فرستاده شد، سازمان محیط زیست باید در چنین مناطقی به وقت ضرور بالگردهای آب‌پاش را آماده نگه دارد. اینها اتفاقات ساده‌ای نیستند که به سهولت از آن چشم پوشید، وقتی تجاوزات گسترده به جنگل‌ها و افزایش قاچاق چوب و... را نادیده می‌گیریم، باید شاهد چنین روزهای تلخی باشیم. جنگل‌های سردشت همانند هیرکانی و زاگرس متعلق به همه ماست، نباید دست آتش‌افروزان و قاتلان طبیعت را با دست‌اندازی و کوه‌خواری و جنگل‌خواری و تخریب باز بگذاریم که اجحاف در حق حیات بشر است. در کشور پاکستان در چند دهه اخیر وسعت جنگل‌ها از پنج میلیون هکتار به دو برابر افزایش یافته و در همین مدت وسعت جنگل‌های ما به نصف کاهش یافته است؛ چون کارگزاران ما سیاست‌ورزی درستی متناسب با مناطق جنگلی مختلف کشور ندارند. اگر چنین بود، باید سال‌ها پیش جنگل‌های سردشت که درصد چشمگیری از زنجیره زاگرس را تشکیل می‌دهند، از طرف سازمان محیط زیست کشور، منطقه حفاظت‌شده اعلام می‌شد تا از دست‌اندازی‌های گاه‌و‌بی‌گاه در امان بماند و گونه‌های گیاهی و جانوری آن حفظ شود. در آتش‌سوزی اخیر چه بسیار گونه‌های پرندگان و جانوران به طرز دردناکی جزغاله شدند، باید اجازه داد مرتع‌ها با مراقبت ویژه محل چرای دام باقی بماند؛ نه اینکه خشک شود و خود عاملی برای آتش‌سوزی و نابودی شود. سازمان جنگل‌داری و محیط زیست کشور باید تدابیر خاصی برای حفظ جنگل‌های سردشت بیندیشد و بهترین راهکار همان است که منطقه حفاظت‌شده اعلام شود تا امانتی باشد در دستان ما برای آیندگان که حق بر همه است. *عضو شورای شهر سردشت
نظرات