اصل آن است که انسان مؤمن در هر وقت و زمانی توبه‌اش را تجدید کند؛ الگوی مؤمن در این زمینه رسول اکرم است که در روز بیش از صد بار توبه و استغفار می‌کرد.
مؤمن باید در رمضان تجدید توبه کند زیرا توبه جایگاه و مقام بالایی دارد که هر کس بدان دست یابد تمام خیر و نیکی را درک کرده است. ابن قیم می‌گوید: توبه نخستین منزل و منزل میانی و واپسین سالکان است. توبه مخصوص گناهکاران نیست بلکه یکی از منازل پیامبران خدا است و خدای متعال در این باره می‌فرماید: "وعصى آدم ربه فغوى ثم اجتباه ربه فتاب عليه وهدى" [طه:١٢١-١٢٢]
آدم به پروردگار خود عصيان ورزيد و بيراهه رفت. سپس پروردگارش او را برگزيد و بر او ببخشود و [وى را] هدايت كرد.
توبه مقام والا و ارزش بالایی دارد و هر کس به این مقام برسد به عظمت و بزرگی دست یافته است و بنده‌ای صالح، توبه‌کار و نرمدل محسوب می‌شود و جایگاه توبه‌کاران بهشت خواهد بود.
بر ماست که پیش از رمضان توبه را تجدید کنیم زیرا گاهی می‌بینیم که خود و دیگران از خیرات ماه رمضان بی‌نصیب هستیم؛ در عبادت جدیت نداریم، برای قیام شب نمی‌کوشیم، کمتر برای تلاوت وقت می‌گذاریم و در راه خیر و نیکی گام بر نمی‌داریم.
از همه‌ی این خیرات و برکات محروم مانده‌ایم به سبب آن که در تاریکی گناه زندگی می‌کنیم. تجدید توبه در رمضان بسیار ضرورت دارد تا از فضل عبادت محروم نشویم که اگر چنین شود زیان کرده‌ایم و هیچ زیانی بالاتر از آن نیست.
در رمضان و هر آن نیاز به تجدید توبه داریم زیرا گناه چون زخم است و چه بسا زخمی که نابودی فرد تمام شود. بسیاری از ما مرتکب گناه می‌شویم اما آثار و پیامدهای آن را در خود نمی‌بینیم و شاید از این کار ابراز شگفتی کنیم!
اما نمی‌دانیم که بی‌نصیب ماندن از عبادت سخت‌ترین مجازات است. یکی از بندگان سال‌ها گناه کرد و شبی از شب‌ها با پروردگارش گفت: خدایا چقدر گناه کرده‌ام اما اثرش را ندیده‌ام! ندایی به گوشش رسید که ای بنده‌ی من آیا همین بس نیست که تو را از لذت مناجات خود محروم کرده‌ام؟
گناه ما را از لذت مناجات و شیرینی عبادت که "بهشت زودهنگام" مؤمن است باز می‌دارد. به همین خاطر لازم است پیش از رمضان توبه کنیم.
بیایید پیش از رمضان توبه کنیم زیرا دل‌ها سفت و سخت شده‌اند؛ هنگام تلاوت خشوع ندارند و چشم‌ها هنگام شنیدن آیات کوبنده‌‌ی قرآن اشک نمی‌ریزد. داخل مسجد می‌شویم و قاری در حال تلاوت قرآن است اما هیچ خشوعی در خود احساس نمی‌کنیم و چشمی را گریان نمی‌بینیم آیا وقت آن نرسیده است که توبه کنیم تا دل‌ها نرم و از قرآن متأثر شود؟
پیش از رمضان توبه کنیم زیرا می‌بینیم که آذرخش مرگ هر لحظه بر یکی از ما فرود می‌آید و او را با خود می‌برد. لباسی که برای عروسی خود آماده کرده بود قدر خدا بر او سبقت می‌گیرد [و آن لباس به کفنش تبدیل می‌شود].
[ماشینی که پول کلانی برای خریدش داده است ناگهان به تابوتش تبدیل می‌شود...]
موعظه‌ی مرگ باید ما را هر چه زودتر به سمت توبه سوق دهد نباید آرزوهای دور و دراز واقعیت پیش روی ما را وارونه جلوه دهد پیش از مرگ باید خود را نجات دهیم.
توبه کنیم که فتنه‌ها گرداگرد ما را فرا گرفته است و تنها راه رهایی از آن خزیدن به درگاه خدای رحمان است تا از آنچه دیگران دچار شده‌اند در امان باشیم؛ تا پیش از آن که فرصت عبادت از ما گرفته شود به خود آییم. تا پیش از آن که نتوانیم مصیبت را از خود دفع کنیم بیدار شویم. رمضان نور زمین و مایه‌ی هدایت جهانیان است؛ هر کس آن را از دست دهد تمام خیرات را از دست داده است. رمضان را دریابیم پیش از آن که تمام شود و فرصت عبادت از دست برود که شاید این آخرین رمضان عمرمان باشد.
ای خدای مهربان و مهرورز و بنده‌نواز به ما توفیق توبه‌ی نصوح ارزانی دار و در راهی که رضای توست دست‌مان را بگیر؛ خدایا این بندگان گناهکار تواند که به حضورت آمده‌اند؛ راه را نشان‌شان ده و توفیق عبادت را نصیب‌شان فرما.
نظرات