غربزدگي افراطي و غير افراطي ندارد.بايد پرسيد غربزدگي غيرافراطي چگونه است؟عنوان مطلب به نظر دچار اشكال باشد.غربزدگي به تنهايي داراي بار منفي است لذا افراطي يا غير افراطي دانستن آن معنا محصلي ندارد.نزديك سه دهه و شايد بيشتر است كه اين واژه در ادبيات جامعه ي علمي ما جاري است و معمولا براي درهم كوبيدن نظرات مخالفان به عنوان انگ استفاده مي شود.متاسفانه ما به جاي نقد علمي نوشته هاي اين انديشمندان با زدن يك برچسب از ابتدا كار را يكسره مي كنيم .يعني در همان عنوان مقاله تكليف آنان را روشن كرده ايم و موضع منفي خود را به خواننده القا مي نماييم.با بريدن قطعاتي از نوشته هاي آنان و با توجه به ذهنيتي كه داريم نظرات آنان را در يك كلمه خلاصه مي كنيم:غربزده!

متاسفانه این گونه برخوردهای گزینشی با افکار این متفکران مارا به جایی نمی رساند.در نقد باید به همه ی مولفه های اندیشه ی متفکران توجه کرد تا بتوان تصویر درستی از اندیشه ی آنان بدست داد.بریدن جملاتی از آثار آنان و مانور دادن بر روی آن کار درستی نیست و اگر با افکار و نوشته های خود ما چنین برخوردی شود چه عکس العملی نشان خواهیم داد.هرکسی از ظن خود شد یار من...

غربزدگي داراي بارمنفي در فرهنگ ماست و معمولا اين واژه به انديشه هاي تقليدي اشاره دارد كه تحت تاثير افكار و فرهنگ غربي ارائه مي شود و فاقد اصالت است.در واقع غربزدگي يك برچسب منفي است و انديشه اي كه اين برچسب را برخود داشته باشد مذموم دانسته مي شود.لذا عنوان مقاله " افراط در غربزدگي" محل سوال است.گويا در نقطه ي مقابل آن مي توان اعتدال در غربزدگي را به عنوان امري مطلوب تلقي كرد! در حقيقت در اين عنوان بدبودن انديشه ي غربي يا فرهنگ آن به عنوان يك اصل مفروض گرفته شده و اين اصل ملاك ارزش گذاري انديشه و صدق آن قرارداده شده است. حال جاي سوال است كه آيا چنين برخوردي با انديشه اي كه قصد نقد و مخالفت با آن را داريم صحيح است؟آيا استفاده از يك برچسب ، جاي دليل آوردن را خواهد گرفت؟ما بايستي براي مخالفت با يك انديشه به جاي استفاده از برچسبي هم چون غربزدگي كه داراي پيش داوري نادرستي نيز هست ، استدلال كرده و دليل ارائه كنيم.چرا غربي يا شرقي بودن يك انديشه بايد ملاك درستي يا نادرستي آن باشد؟چرا وام گرفتن انديشه ي ديگري بايد مذموم تلقي شود؟آيا مگر نه اين است كه در پس اين نفي استفاده از انديشه ي ديگري ، تصوري نخوت آميز از كامل بودن و بي نيازي نهفته است؟!چرا وقتي كسي انديشه اي را درست مي داند نبايد آن را مورد استفاده قرار دهد به صرف اين كه متفكران غربي آن را ابراز داشته اند و يا براي اين كه مبادا برچسبي همچون غربزدگي به وي نسبت داده شود؟! درصدد دفاع از انديشه ي طه حسين يا علي عبدالرازق نيستم ؛ بلكه اين نوع برخورد با انديشه ي مخالفان را پسنديده نمي دانم.چرا در جوامع اسلامي و در ميان ما مسلمانان به جاي نقد علمي و دادن پاسخ منطقي به كساني كه انديشه ي آن ها را مخالف انديشه هاي اسلامي( كه چه بسا اين چنين نيز نباشد ) يا انديشه ي خودمان مي دانيم ، غوغا به پا مي شود و حربه هايي هم چون تكفير و يا برچسب زني به ميدان مي آيد؟آيا صرف اين كه مشخص كنيم منشا يك انديشه كجاست ما را از دادن پاسخ مدلل به آن ها بي نياز مي سازد، يا اين يك وظيفه است كه بايستي براي درهم كوبيدن يك انديشه ، ابتدا آن را به برچسبي هم چون غربزدگي ملوث نمود؟! پيرو اين نوع برخورد همچنين سوالاتي از اين دست ذهن را مي آزارد كه چرا دگرانديشان از بسياري از حقوق انساني و اجتماعي شان محروم مي شوند؟آيا نبايد اتفاقاتي كه براي امثال علي عبدالرازق ، نصرحامدابوزيد ، محمود محمد طه و...رخ داده است و مي دهد اندكي وجدان ما را بيازارد؟آيا استفاده از چنين برچسب هايي در برخورد با اهل انديشه مجوزي براي برخوردهاي غير منطقي با انديشمندان مخالف ايجاد نمي كند؟بايد ديد چه عواملي موجب پديد آمدن چنان چالش هايي در جوامع ما بر سر اين آثار و مؤلفان آن ها بوده است و بايد سنجيد كه تا چه ميزان استفاده از برچسب هايي همانند غربزدگي مي تواند به عنوان دليلي كارآمد براي رد مدعيات آن آثار و انديشه هاي نويسندگان شان به شمار آيد؟و استفاده از ترور شخصيت(با استفاده از برچسب غربزده) براي رد افكار يك نويسنده و انديشمند ، چه ميزان موفقيت آميز خواهد بود؟! بايد از تاريخمان درس بگيريم.مگر نه اين است كه سهروردي ها و حلاج ها و... به فتواي علماي دين بر دار رفتند(كاري به درستي يا نادرستي افكارو راهشان نداريم) اما امروز نامي از كساني كه عليه آنان فتوا صادر كرده اند باقي نمانده است ، اماافكار اينان به وفور مورد بررسي انديشمندان و متفكران قرار مي گيرد؟مگر نه اين است كه علماي ديني با صدور چنان فتاوايي نقض غرض كردند ؟ طنز تاريخ اين است كه آن ها مي خواستند با حذف فيزيكي مخالفان انديشه اي را خاموش نمايند اما نتيجه دقيقا برعكس شد و آن چه باقي ماند و پرآوازه شد انديشه ي مخالفان و نام آن ها بود!تاريخ نشان داد كه با انديشه ي مخالف بايد با دليل و استدلال برخورد كرد و برخورد فتواگون به نقض غرض مي انجامد و نتيجه ي عكس خواهد داد.لذا عنوان مقاله كه توهم وجود دو نوع غربزدگي را ايجاد مي كند - غربزدگي افراطي و غربزدگي معتدل و يا غربزدگي خوب و بد - ، دچار اشكال است و ضمن اين كه با انديشه ي مخالف بايد برخورد منطقي و علمي داشت و از برچسب زني دوري گزيد زيرا اين برچسب ها راه را براي برخورد غيرمعرفتي با انديشه و اهل آن خواهد گشود .