ھەست دەکرێ ناوەندە دینییەکە زیاتر مامەڵەیەکی ئاسۆیی لەگەڵ قەدردا دەکات، واتە دەرفەتێك بۆ زیاترکردنێکی ژمارەیی خواپەرستی و ئەنجامدانی سرووتەکان، لەکاتێکدا خوێندنەوە ستوونی و ئیلھامبەخشە قوڕئانییەکە، سەرنجمان بەرەو تێڕامان و چوونەوە نێو خۆ و پێویستی دووبارە خۆبیناکردنەوە ڕادەکێشێت.
ئیمام غه‌زالى زانا و سۆفى و عالمى پایه‌به‌رز له‌م بابه‌ته پڕبایه‌خه‌یدا ده‌یه‌وێ به‌نێو كونج و كه‌له‌به‌ره‌كانى كه‌سێتى دینداردا بڕواته خوار و پێمان بڵێى كێ ده‌بێته دیندار و له‌خواترسى ڕاسته‌قینه له ڕێگه‌ی جوان و پڕبه‌هاداره‌كه‌وه كه ئه‌ویش «هیوا و خۆشه‌ویستى»یه كه ناوازه‌ترینى ڕێگاكانه بۆ گه‌یشتن به خوداى مه‌زن.
پێغەمبەرى خوا ﷺ هەوڵ و كۆششی لەڕادەبەدەر بووە لەم دە شەوەدا و پەرستشەكانی هەمەجۆر بووە وەك: نوێژ و سەدەقە و قوڕئانخوێندن وچاكسازی لەنێوان خەڵكدا و فەرمان بەچاكە و ڕێگریكردن لە خراپە و فریاكەوتنی لێقەوماو و ئاسانكاری بۆ ئەو كەسەی كە بارگران و باری سەختی لەپێشە و پاڕانەوە و داوای لێخۆشبوونكردن، جگە لەمانەش لە جۆرەكانی تری عیبادەت.
چەند هەڵەیەك هەن كە لەلایەن خەڵكەوە دەكرێن لەم شەوانەدا: وەك: 1- ساردبوونەوە و لاوازی نواندن لە عیبادەت كردن لەم دە شەوەدا: لە سەرەتای ڕەمەزانەوە دەبینی خەڵكی بە گەرم وگوڕیەوە ڕوو لە عیبادەت دەكەن، بەڵام هەركە ڕۆژەكان تێدەپەڕێت هەوڵ و كۆششەكانیش لەگەڵیدا كەم دەبێتەوە،
سپاس و ستایش بۆ زاتی پاکی پەروەردگاری خاوەنی سۆز و بەزەیی، دروود و ڕەحمەتی خودای دڵۆڤان وەک ڕێژنە بارانی بەهار بڕژێت بەسەر پێغەمبەری نازدار و خۆشەویستمان و هەموو بنەماڵەی بەڕێزیان و هاوەڵانی و شوێنکەوتووانی تا ڕۆژی دوایی.
لە “ابن مسعود“ (رحمەاللە) گێڕاوەتەوە کە پێغەمبەر (س) فەرمووی: «من قرأ حرفًا من کتاب الله فله به حسنة، والحسنة بعشر أمثال‌ها، لا أقول الم حرف، ولکن: ألف حرف، ولام حرف، ومیم حرف». (ترمذی: حسن صحیح غریب)
كتێبی خوا سه‌باره‌ت به قه‌ومی ئیسڕائیل بۆمان ده‌دوێ، كاتێك كه ئه‌وان موعجیزه‌ی حه‌زره‌تی موسا(سه‌لامی خوای له‌سه‌ر بێ)یان دیت، خوای گه‌وره فه‌رمانی پێ كردن كه مه‌نگایه‌ك بكوژنه‌وه و پاشان به‌شێك له گۆشته‌كه‌ی له ته‌رمی كوژراوه‌كه بده‌ن، خوای گه‌وره مردووه‌كه‌ی زیندوو كرده‌وه و ئه‌ویش نێوی بكوژه‌كه‌ی پێ گوتن.
عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ: "الْإِيمَانُ بِضْعٌ وَسَبْعُونَ - أَوْ: بِضْعٌ وَسِتُّونَ - شُعْبَةً، فَأَفْضَلُهَا قَوْلُ: لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ، وَأَدْنَاهَا إِمَاطَةُ الْأَذَى عَنِ الطَّرِيقِ، وَالْحَيَاءُ شُعْبَةٌ مِنَ الْإِيمَانِ". (موسلیم/٣٥- بوخاری/٩- ترمزی/٤٦٧٦)
پرس و بابه‌ته كۆمه‌ڵایه‌تى و خێزانییه‌كان له هه‌ر كۆمه‌ڵگه‌یه‌كدا له گه‌رمترین و گرنگترین پرس و بابه‌ته‌كانن و زۆرترین قسه و مشتوڕیان له‌سه‌ر ده‌كرێت، هه‌روه‌ك چۆن له باشترین و دیارترین پێوه‌ره‌كانى ناسین و ئاشنابوون به تاك و خێزان و كۆمه‌ڵگه‌كانن و سه‌نگى مه‌حه‌كن بۆ هه‌ڵسه‌نگاندنى ئه‌و كۆمه‌ڵگه‌یه و مرۆڤه‌كان له‌و ژینگه‌یه‌دا.
«عَنْ كَعْبِ بْنِ عِيَاضٍ قَالَ : سَمِعْتُ النَّبِيَّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ يَقُولُ: " إِنَّ لِكُلِّ أُمَّةٍ فِتْنَةً، وَفِتْنَةُ أُمَّتِي الْمَالُ "حَسَنٌ صَحِيحٌ» (ترمزی/٢٣٣٦)
کۆپی ڕایت 1401 په‌یامی ئیسلاح. ھەموو مافێکی ئەم ماڵپەڕە، پارێزراوە. ئامادەکردن و په‌ره‌پێدان لەلایەن شەریکەی بەرنامەنووسی رووپەل