چه کسی جانشین یحیی السنوار در رهبری «حماس» خواهد بود؟
 
 پس از اعلام شهادت یحیی السنوار رئیس‌دفتر جنبش مقاومت اسلامی «حماس» در درگیری با ارتش اشغالگر در شهر رفح در جنوب نوار غزه، بحث درباره‌ی جانشین او که رهبری حرکتی را بر عهده بگیرد در سخت‌ترین شرایط از زمان تأسیس آن در سال ۱۹۸۷ قرار دارد، دوباره آغاز شده است.
 نگاه‌ها در حال حاضر به رهبری "حماس" در خارج و اعضای برجسته دفتر سیاسی آن معطوف شده است که شرایط لازم برای تصدی ریاست دفتر سیاسی را دارند، بر اساس نظام انتخاباتی این جنبش که کارکرد و مناصب سیاسی رهبرانش را تنظیم می‌کند.
 قوانین سازمانی سخت‌گیرانه در درون جنبش "حماس" انتخاب رئیس‌دفتر سیاسی آن را تعیین می‌کند و در روزهای آینده مشخص خواهد شد که این فرد چه کسی خواهد بود.
  تعدادی از رهبران برجسته‌ای وجود دارند که بدون هیچ‌گونه اختلافی بین رهبران آن‌ها شرایط رسیدن به ریاست دفتر سیاسی را پس از سنوار دارند، همان‌طور که پس از ترور رئیس پیشین آن، اسماعیل هنیه که در پایان ماه ژوئیه گذشته در پایتخت ایران، تهران، ترور شد، اتفاق افتاد.
  محمود مرداوی، یکی از رهبران جنبش "حماس" گفت: انتخاب رئیس‌دفتر سیاسی به زودی انجام خواهد شد و این انتخاب بر اساس قوانین سازمانی موجود در جنبش و مطابق با نیازها و منافع مردم فلسطین خواهد بود".
 
 مرداوی در گفت‌وگو با "الخلیج آنلاین" افزود: "قوانین درون‌سازمانی حماس تعیین می‌کند که چه کسی رئیس‌دفتر سیاسی این حرکت خواهد بود و این انتخاب انجام خواهد شد و وضعیت کنونی مدت‌زمان انتخاب رهبر جدید را کوتاه‌تر خواهد کرد".
 
 او توضیح داد که پس از انتخاب رهبر جدید جنبش "حماس"، همه به دور او جمع و منابع انسانی و مادی؛ برای تحقق اهداف این جنبش بسیج خواهد شد.
 مرداوی تأکید کرد که حرکت "حماس" به مسیر رئیس پیشین خود، سنوار، ادامه خواهد داد که در طول سال گذشته هیچ تصمیمی در مورد مذاکرات، دور از دفتر سیاسی، اتخاذ نکرد.

 برجسته‌ترین نامزدها
  در بررسی برجسته‌ترین نامزدها برای ریاست دفتر سیاسی جنبش "حماس" به‌جای سنوار، طبق آئین‌نامه‌های معتبر این جنبش، خالد مشعل که رئیس جنبش در خارج از کشور است، در صدر قرار دارد. سپس خلیل الحیه، معاون رئیس‌دفتر سیاسی، محمد سنوار، برادر یحیی السنوار و فرمانده برجسته در گردان‌های القسام، و نزار عوض الله که یکی از برجسته‌ترین رهبران تاریخی دور از صحنه رسانه‌ای است، قرار دارند.
 
 عوض الله از بنیان‌گذاران جنبش "حماس" به همراه شیخ احمد یاسین است و به‌عنوان یکی از سخت‌ترین رهبران این جنبش شناخته می‌شود. نام او در مذاکراتی که پس از اسارت سرباز اسرائیلی، گیلعاد شالیط، در غزه مطرح شد، به چشم می‌خورد و رسانه‌های اسرائیلی او را مهندس توافق تبادل اسرا بین حماس و "اسرائیل" در سال ۲۰۱۱ توصیف کردند. او ریاست هیئت جنبش حماس در این توافق را بر عهده داشت که شامل شهید احمد الجعبری، معاون فرمانده گردان‌های القسام نیز بود.
 
 نظام انتخابی
  بر اساس لوایح انتخابی جنبش "حماس"، انتخابات داخلی آن هر چهار سال یک‌بار به دلیل ملاحظات مربوط به پیگردهای امنیتی از سوی "اسرائیل" در شرایطی کاملاً محرمانه برگزار می‌شود.
 
 انتخابات به سه منطقه تقسیم می‌شود: نوار غزه، کرانه باختری و منطقه "خارج" (خارج از سرزمین‌های فلسطینی). فرایند رأی‌گیری داخلی شامل چند مرحله است که به‌صورت تدریجی انجام می‌شود. اولین مرحله انتخاب شوراهای "محلی" در سطح محله‌ها است که شوراهای "بزرگ" در سطح استان‌ها را انتخاب می‌کنند.
 از این شوراها نهادهای اداری شکل می‌گیرد، تا به انتخاب شورای عمومی در سطح هر منطقه، سپس رئیس جنبش در آن منطقه، و در نهایت انتصاب رهبری هر منطقه در جنبش، تعدادی از اعضای خود را برای عضویت در "کارگروه اجرایی" (دفتر سیاسی) که بالاترین نهاد رهبری است، منصوب کنند. این نهاد تحت رهبری رئیس‌دفتر سیاسی جنبش قرار دارد.
 این انتخابات بدون اجازه نامزدی یا انجام تبلیغات انتخاباتی برگزار می‌شود، بلکه نامزدی به طور خودکار برای شخصیت‌هایی که در رده خاصی طبق سلسله‌مراتب سازمانی جنبش قرار دارند، انجام می‌گیرد و در برگزاری آن کاملاً محرمانه عمل می‌شود و شامل تمامی سطوح اداری و مشورتی است.
 آخرین فرایند انتخاباتی بر اساس مکانیزمی که برای اولین‌بار به کار گرفته شد، انجام شد که شامل افرادی می‌شود که ۱۵ سال از عضویت آن‌ها گذشته است و به آن‌ها حق انتخاب‌شدن داده شده است، درحالی‌که در سال‌های گذشته، انتخاب فقط محدود به افرادی بود که به رتبه رفیع «رئیس» دست‌یافته بودند که بالاترین رتبه سازمانی در حرکت «حماس» است.
 اولین رئیس‌دفتر سیاسی حرکت «حماس» موسی ابو مرزوق بود که از ۱۹۹۲ تا ۱۹۹۶ انتخاب شد، سپس خالد مشعل از ۱۹۹۶ تا ۲۰۱۷ ریاست دفتر سیاسی را بر عهده داشت و اسماعیل هنیه در سال ۲۰۱۷ به‌عنوان رئیس‌دفتر سیاسی به‌جای مشعل انتخاب شد.
 پس از شهادت اسماعیل هنیه شهید یحیی السنوار رهبری این جنبش را برعهده گرفت.