... فرهنگ بهداشت خانه و محیط زیست

در مسند بزار از پیامبر( صلی الله علیه و سلم) نقل شده است که فرمود:« خداوند پاک است و پاکیزگی را دوست دارد، نظیف است و نظافت را دوست دارد، سخاوتمند است و سخاوت را دوست دارد... محیط پیرامون خود را تمیز نگه دارید و مانند یهود نباشید که زباله‌هایشان را در اطراف خود می‌ریزند.»( در گستره طب نبوی) 

از این مسند می‌توان این را برداشت کرد که پاکیزگی محیط زندگیمان بسیار مهم می‌باشد زیرا باعث دوری حشراتی چون مگس، پشه و سوسک می‌شود و همچنین عاری از ازدیاد ‌میکروب‌ها و انتقال بیماری‌های ‌میکروبی، قارچی و انگل به انسان می‌شود. 

در جایی دیگر پیامبر بزرگ اسلام فرموده‌اند:( نباید هیچ‌یک از شما در آب راکدی که جریان ندارد، ادرار کند و بعد در آن آبتنی کند) ( بخاری، مسلم، ابو داود ترمذی) 

در روایات دیگر از قضای حاجت در سایه و راه‌های عبور و مرور مردم نیز نهی نموده حتی ساختن توالت در داخل خانه‌ها را نیز نهی نموده است. علم پزشکی کشف کرده است که بلهارسیا( {بیلاریازیس}نوعی بیماری در اثر شستشو رزو‌میا) در آب راکد رشد و نمو پیدا می‌کند و هنگا‌می‌ که انسان و ضو می‌گیرد و یا آبتنی می‌کند این ‌میکروب( انگل) به بدن او منتقل شده و باعث بیماری می‌گردد.( جلوه‌هایی از اعجاز علمی‌ در قرآن و سنت) 

این همان چیزی است که ما امروزه آن را بهداشت محیط می‌نا‌میم و اساساً شامل نظافت محیط خانه‌ای می‌شود که ما بیشتر اوقات زندگی خود را از جمله اوقات استراحت، خواب و خوردن غذا در آن به سر می‌بریم.( در گستره طب نبوی) 

بهداشت محیط خانه بیشتر و ظیفه‌ی بانوی خانواده می‌باشد که برای حفظ سلامتی محیط خانه و محیط زیست باید خود آگاه و کوشا باشد که این خود نشانه‌ی کدبانو بودن ایشان است و می‌تواند از این طریق فرزندان را نیز به حفظ و نظافت محیط خانه و... تشویق نماید و آن را در جامعه گسترش دهد. 

در اینجا به مختصر به چند نمونه از عواملی که به عنوان پیشگیری می‌توان از محیط زندگی خود حفاظت کنیم با توجه به روایات اشاره می‌کنیم:

1)- نظافت موها، فروهشته کردن و مالیدن مواد روغنی

2)- گرفتن ناخن‌ها و شستشوی دست‌ها. 

3)- از بین بردن موهای زائد بدن

4)- ننوشیدن آب از ظرف اصلی

5)- مسواک زدن دندان‌ها

6)- نخوابیدن بعد از غذا خوردن

7)- طلب عافیت و تندرستی از خدا و رجوع به پزشک هنگام بیماری. 

8)- مبارزه با حشرات و ‌میکروب‌های مضر با روش‌های مناسب. 

9)- پاکیزگی محل سکونت همراه با و سایل زندگی

10)- داشتن خواب و استراحت کافی

11)- دفع صحیح زباله و تفکیک آنها از یکدیگر

12)- دوری از اسراف( غذا، آشا‌میدن و...) 

13)- کاشت درختان و گیاهان در محیط زندگی

14)- قرنطینه و یا جداسازی و سایل شخصی هنگام بیماری‌های واگیردار. 

نتیجه‌گیری:

زنان به عنوان مدیران و برنامه‌ریزانی درخانواده نقش اساسی و بسیار مهم در بهداشت فردی و اجتماعی و به دنبال آن سلامتی افراد دارند. و آگاهی این قشر تأثیرگذار به علو‌می‌ مانند: تغذیه و مواد غذایی، بهداشت و... مستقیم و غیر مستقیم بر سلامتی تما‌می‌ افراد جامعه و حتی بر جنبه‌های دیگر اجتماع تأثیرگذار خواهند بود. بنابراین بر مسؤلان و برنامه‌ریزان کشوری لازم است که به این امر مهم بیش از پیش توجه نمایند و در مسائل گوناگون و اساسی آنها را اساس برنامه‌ریزی قرار دهند. و زنان نیز به توانمند سازی خود و عمل به آنها نقش خود را به نحو احسن نشان دهند. 

منابع:

1.کتاب زن، تألیف: سید هادی حسینی، علی احمد راسخ، حمید بخات، چاب دوم: 1384، چاب و صحافی: چابخانه‌ی سپهر، تهران

2.مبانی تغذیه، کتری، ه.ا.، ترجمه ‌مینو فروزانی، چاپ اول– 1363، چاپ: شرکت سها‌می‌ چر

3.تغذیه جسمی، تألیف: سازمان بهداشت جهانی، ترجمه: حسن مظفری خسروی، فرزاد شیدفر، محمد حسن افتخاری، ناشر: الباب، چاپ اول – 1380

4.روزنامه اطلاعات، خانواده، بسته تندرستی، 

2/2/91

5.آشپزی سیما، تألیف: سیما خلیلیان، ناشر: انتشارات و مجرد، چاپ اول -1382

6.حرکت شناسی، تألیف و ترجمه: دکتر فریدون تندنویس، چاپ و انتشار: دانشگاه تربیت معلم، چاپ شانزدهم – 1390

7.چگونه فرزندان خود را تربیت کنیم ( 1 و 2) ، تألیف: عبدالله ناصح علوان، مترجم: عبدالله احمدی، ناشر: نشر احسان، چاپ دوم -1388

8.در گستره طب نبوی، تألیف: دکتر نجیب الگیلانی، مترجم: صلاح الدین توحیدی، ناشر: نشر احسان، چاپ اول – 1383

9.مدیریت خانه، تألیف: محمود حائریان اردکانی، چاپ دوم – 1384

10.مهارت‌های زندگی، تألیف دکتر حسین حنیفر و دکتر مژده پور حسینی، ناشر: مرکز نشر هاجر، چاپ دوم – 1386

11. مطالعات فرهنگی: اصول و مبانی، تألیف: دکتر مهری مهار، انتشارات: و زرت فرهنگ و ارشاد اسلا‌می‌، چاپ دوم – 1388

12.راز سلامتی، تألیف: چن کجی، ترجمه: رضا رامز ناشر: انتشارات اندیشه عالم و طول عمر چاپ دوم - 1382