صابر گل‌عنبری بالاخره بعد از انتخابات پرمناقشه اخیر عراق امروز یکشنبه نخستین جلسه پارلمان جدید این کشور در حال برگزاری است. نمایندگان جریان صدر در رفتاری قابل توجه کفن پوشان در جلسه شرکت کردند و نمایندگان جریان "امتداد" برخاسته از اعتراضات با خودروهای سه چرخ معروف به "تیک توک" به پارلمان رفتند. این خودروها به یکی از نمادهای اعتراضات تشرین عراق تبدیل شد. در حالی نشست امروز برگزار می‌شود که هنوز تکلیف تشکیل بزرگ‌ترین فراکسیون پارلمانی مشخص نیست و رایزنی‌های سیاسی عراقی تا به امروز در این باره بی‌نتیجه بوده است. نمایندگان جدید باید در جلسه نخست رئیس مجلس و دو معاون وی را انتخاب کنند، اما معمولا انتخاب روسای مثلث مجلس، دولت و ریاست جمهوری همیشه تابع زد و بندها و توافقات سیاسی بوده است و حالا که تا این لحظه خبری از چنین توافقاتی نیست، احتمالا کار انتخاب رئیس مجلس نیز به مشکل خورد. از این رو که انتخاب وی به رای موافق 165 نماینده نیاز دارد و تاکنون فراکسیونی با این تعداد نماینده تشکیل نشده است؛ اما اگر اتفاق غیر منتظره‌ای نیفتد و رئیس پارلمان انتخاب نشود، اینجا احتمالا نمایندگان ترفندی با لعاب قانونی تحت عنوان باز گذاشتن جلسه به کار برده و انتخاب رئیس مجلس و دو معاون وی را به روزهای آینده موکول کنند. بعد از انتخاب رئیس پارلمان، ظرف 30 روز باید رئیس جمهور با رای موافق اکثریت دو سوم نمایندگان مجلس (210 رای) انتخاب شود، اما کسب دو سوم آرا معمولا دشوار است و در دور دوم نامزدی که حائز بیشترین آرا به عنوان رئیس جمهور انتخاب می‌شود. بعد از آن، رئیس جمهور، نامزد بزرگ‌ترین فراکسیون را مامور تشکیل کابینه ظرف 30 روز می‌کند. در حالی کارزار تشکیل دولت جدید عراق شروع شده است که سپهر سیاست در عراق در حال گذار به دوره جدیدی است. از یک سو، بیت شیعی به شکل بی‌سابقه‌ای دچار تشتت شده و به دو بلوک متنفذ اما درگیر تقسیم شده است و بیت سنی در حالی که طی دو دهه اخیر بعد از فروپاشی نظام صدام به شدت متشتت و بحران زده بود، اما در این دوره متحد شده و دو بلوک "تقدم" به رهبری الحلبوسی (رئیس پارلمان پیشین) و "عزم" به رهبری خمیس خنجر، اختلافات خود را کنار گذاشته و جبهه متحدی با 67 نماینده تشکیل داده‌اند. در آن سو نیز کردها با وجود اعلام ورود یکپارچه به گفتگوهای تقسیم قدرت هنوز درباره هویت رئیس جمهور که از 2003 سهم کردها بوده است، به توافق نرسیده‌اند. کردها منتظر نتایج رایزنی‌های داخلی بیت شیعی هستند. فعلا، مقتدی صدر بر تشکیل دولت اکثریتی غیر توافقی و انتخاب شخص نخست وزیر تاکید دارد و گفتگوهایش با رهبران دیگر بلوک شیعی به نتیجه مشخصی نرسیده است. در عین حال، صدر با انتخاب مجدد الکاظمی مشکلی ندارد، اما متحدان ایران مخالف جدی آن هستند. 5 سناریو درباره ائتلاف تشکیل دولت جدید: 1ـ ائتلاف جریان صدر با بلوک حلبوسی ـ خنجر و کردها. عواملی، شکل گیری این ائتلاف را تقویت و عوامل دیگری آن را تضعیف می‌کند. برخی ناظران آن را در سایه تداوم اختلافات صدر با دیگر بازیگران بیت شیعی جدی‌ترین احتمال می‌دانند. اما این ائتلاف از یک سو، صدر را در مظان اتهام تضعیف موقعیت بیت شیعی قرار می‌دهد و از سوی دیگر نیز وی با برخی مطالبات کردها مشکل دارد و کردها هم با توجه به مواضع اعلامی قبلی وی، ملاحظاتی درباره سیاست‌های داخلی صدر دارند. با این حال، این احتمال به عنوان یک گمانه جدی مطرح است. 2ـ ائتلاف صدر با الاطار التنسیقی برای تشکیل دولت اکثریت این احتمال در سایه مواضع تند صدر علیه حشد شعبی و شخص نوری مالکی فعلا چندان محتمل نیست، اما منتفی هم نیست. 3ـ تشکیل دولت توافقی از طریق توافق مثلث ساختار قدرت در عراق پسا صدام، یعنی نیروهای سیاسی شیعه و سنی و کردها که به موجب آن مناصب ریاستی سه گانه از طریق تفاهم به افرادی مورد توافق واگذار شود. 4ـ ائتلاف بلوک شیعی مخالف صدر با کردها و اهل سنت. این گمانه نیز هر چند فعلا ضعیف است، اما از سوی بخشی از نیروهای "چارچوب هماهنگی" دنبال می‌شود و ممکن است به عنوان احتمالی جدی پیگیری شود. 5ـ احتمال دیگر ورود عراق به یک بن بست و لو برای مدتی است. از این منظر که فعلا تشکیل دولت معلق بماند. خوانش وضعیت کنونی این احتمال را جدی ساخته است و احتمالا برای مدتی شاهد این بن بست باشیم. به هر حال، سپهر جدید سیاست در عراق در سایه نتایج اخیر انتخابات عراق و تحولاتی سیاسی در حال شکل گیری است و همین خود حامل پیام‌های مختلف برای بازیگران داخلی و خارجی است. در این سپهر صدر می‌خواهد نه فقط بازیگری، بلکه کارگردانی کند و مرجع سیاسی شود و رفته رفته در قامت یک مرجع دینی مطرح شود، اما مخالفانی جدی دارد که حاضر نیستند او این فرصت را پیدا کند.