گفت‌وگوی «اعتماد» با فرج كمیجانی، دبیر كل مجمع فرهنگیان ایران اسلامی در دولت روحانی مانع از تصویب رتبه‌بندی معلمان با اعتبار 25 هزار میلیارد تومانی شدند لایحه رتبه‌بندی معلمان پس از بارها رفت و برگشت میان دولت و مجلس و بعد از یك دهه جار و جنجال و فراز و فرود دیروز بالاخره درحالی به تصویب صحن علنی مجلس یكدست اصولگرای یازدهم رسید كه بسیاری از مفاد مصوبات مجلس ‌یازدهمی‌ها عینا مشابه همان مواردی است كه در زمان تقدیم لایحه رتبه‌بندی به مجلس ازسوی دولت روحانی، در این لایحه مطرح بود. به‌خصوص بحث تامین اعتبارات و میزان بودجه‌ای كه به‌منظور اجرای رتبه‌بندی معلمان لحاظ شده و به ‌باور بسیاری از ناظران، درواقع مهم‌ترین معضل و مانع تصویب این لایحه در حدود یك دهه گذشته بود، حالا بدون تغییر به تصویب رسیده و درحالی قرار است رتبه‌بندی معلمان با اعتبار 12 هزار و 500 میلیارد تومانی در 6 ماهه دوم سال 1400 به اجرا دربیاید كه دولت روحانی برای اجرای این مهم، اعتبار 25 هزار میلیارد تومانی را در لایحه بودجه سال 1400 كل‌ كشور درنظر گرفته بود تا در 12 ماه تخصیص یابد. به هر تفسیر در حالی كه لایحه رتبه‌بندی معلمان فارغ از سال‌ها بلاتكلیفی تا پیش از آغاز به كار مجلس یكدست اصولگرای یازدهم، در دوران فعالیت كمتر از 2 ساله مجلس نیز چند نوبت به صحن آمده و بی‌نتیجه مانده، نمایندگان دیروز گزارش شور دوم كمیسیون آموزش و تحقیقات در خصوص لایحه رتبه‌بندی معلمان را بررسی كرده و ازجمله در بخشی از این نشست شاخص‌ها و امتیازات موثر در فرآیند رتبه‌بندی معلمان را تعیین كردند. نمایندگان همچنین در ادامه بررسی لایحه رتبه‌بندی معلمان، مواد دیگری از این لایحه را نیز تصویب كردند كه بر اساس آن از جمله چگونگی ارتقای رتبه‌های معلمان و میزان افزایش حقوق و مزایای معلمان تعیین‌تكلیف شد. مجلس دیروز همچنین با ایجاد محدودیت در تخصیص رتبه‌های پنج‌گانه به معلمان مخالفت كرد و این تكلیف را برای وزارت آموزش و پرورش تعیین كرد كه به همراه هیاتی از مجلس و سازمان برنامه و سازمان استخدامی یك ماه پس از ابلاغ قانون رتبه‌بندی معلمان، آیین‌نامه اجرایی آن را تهیه كند. مصوبه‌ای كه این امید را ایجاد می‌كند كه باتوجه به زمان قانونی اعلام‌نظر شورای نگهبان، نهایتا از حدود 2 ماه دیگر شاهد اجرای رتبه‌بندی معلمان باشیم. روندی كه اگر در موعد مقرر آغاز شود، بالاخره یك دهه انتظار معلمان و جامعه فرهنگیان كشور به پایان رسیده و اگرچه منجر به‌ حل و فصل تمامی مشكلات ریز و درشت این گروه از شهروندان ایرانی نخواهد شد اما دست‌كم این امید را در میان فرهنگیان ایجاد می‌كند كه بالاخره عزم و اراده‌ای از جانب حاكمیت برای رسیدگی به مطالبات معلمان وجود دارد. با این همه اما در شرایطی كه معلمان طی ماه‌ها و به‌خصوص هفته‌های گذشته در بسیاری از نقاط كشور دست به تجمع اعتراضی زدند تا مگر به این شیوه صدای‌شان را به گوش مسوولان برسانند، دبیركل مجمع فرهنگیان ایران اسلامی می‌گوید بحث رتبه‌بندی تنها یكی از ده‌ها مطالبه معلمان است و مهم‌تر از آن، مشكلات معیشتی فرهنگیان ارتباطی مستقیم به این لایحه ندارد. فرج كمیجانی كه معتقد است كمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس با ادعای افزایش اعتبارات رتبه‌بندی مانع از تصویب این لایحه در دولت روحانی شد، در عین حال تاكید دارد كه باید همین را كه یك گام در مسیر تحقق مطالبات پرتعداد فرهنگیان برداشته شد، به فال نیك گرفت و پیش رفت . لایحه رتبه‌بندی معلمان پس از چندین بار رفت و برگشت میان دولت و مجلس، بالاخره دیروز پس از یك دهه به تصویب صحن علنی مجلس رسید؛ آن‌هم درحالی‌كه طی روزهای گذشته بار دیگر شاهد تجمع معلمان در اعتراض به بی‌توجهی نسبت‌ به مطالبات‌شان بودیم كه همزمان با بسیاری از شهرهای كشور، در تهران نیز روبروی ساختمان مجلس انجام شد؛ نظرتان درباره مصوبات مجلس در این لایحه چیست؟ آیا می‌توان تصویب این لایحه را به‌ معنای پاسخگویی دست‌كم بخشی از مطالبات معیشتی فرهنگیان دانست؟ نكته اتفاقا همین است؛ رتبه‌بندی معلمان و مطالبات معیشتی و اوضاع دشواری كه فرهنگیان از این حیث با آن سروكار دارند، دو مقوله جدا و متفاوت است. درواقع معیشت معلمان و اصولا مباحث آموزش‌و‌پرورش و فرهنگیان به‌دلیل كم‌كاری دولت‌های گذشته در این 43 سال در اولویت نبوده و همین باعث شده كه حقوق معلمان كمترین حقوق در میان كاركنان دولت باشد. اما رتبه‌بندی بحثی متفاوت و ناظر بر كیفیت آموزشی و تلاش برای ارتقای سطح كیفی آموزش‌وپرورش است. به این ترتیب این لایحه با در نظر گرفتن امتیازهایی برای فرهنگیان و معلمان در پی آن است كه ازسویی انگیزه عموم شهروندان برای ورود به آموزش‌وپرورش و انتخاب شغل معلمی افزایش یابد و از دیگر سو، انگیزه معلمان و فرهنگیان برای تدریس بهتر و ارایه خدمات با كیفیت‌تر آموزشی ارتقا یابد. درواقع رتبه‌بندی با این هدف در دستوركار قرار گرفته كه با ایجاد انگیزه برای معلمان، زمینه‌ساز بهبود كیفی نظام آموزشی كشور شده و معلمان سعی كنند با رویكردی خلاق‌تر و با كوشش بیشتر نسبت‌ به انتقال دانش و آموزش اقدام كنند. این درحالی است كه معلمان به‌ موجب قوانین موضوعه مستحق دریافت دو نوع حقوق و دریافتی هستند؛ یك دریافتی، حقوق معمول معلمان است كه باید همچون سایر كاركنان دولت مطابق قانون خدمات كشوری به آنها پرداخت شود، یك دریافتی هم بحث رتبه‌بندی است كه 10 سال به تعویق افتاد و بالاخره امروز به تصویب رسید. البته حتما باید بگوییم كه آنچه بالاخره به تصویب مجلس رسید، حداقلی بوده و درواقع این لایحه به بدترین شكل ممكن به تصویب رسید و نسبت ‌به آنچه در ذهن فرهنگیان بود، متفاوت است اما به‌هرحال در همین حد هم یك گام به جلو است و تحقق همین میزان از مطالبات پرتعداد فرهنگیان قابل‌تقدیر و باعث خوشحالی است. منتها لازم است در ادامه اصلاحاتی درخصوص مواردی كه دیروز به تصویب رسید، انجام شده و با تكمیل این قانون، رتبه‌بندی بتواند ارتقای سطح كیفی آموزش‌وپرورش را به آن میزان كه سند تحول بنیادین آموزش‌وپرورش وعده داده، محقق كند. فارغ از این، نكته حائز اهمیت این است كه ما باید بحث معیشت عمومی فرهنگیان را ازطریق قانون خدمات كشوری دنبال كنیم چرا كه در این قانون، مزایای مختلفی لحاظ شده كه دیگر كاركنان دریافت می‌كنند اما ما معلمان بی‌بهره‌ایم. به عنوان مثال فوق‌العاده خاص یا فوق‌العاده بهره‌وری كه باقی كاركنان دولت از آن برخوردار می‌شوند، به معلمان تعلق نمی‌گیرد. همین‌طور در بحث فوق‌العاده ویژه در قانون خدمات كشوری، درحالی امسال بالاخره به میزان 21 درصد به معلمان تعلق گرفت كه كاركنان دیگر ارگان‌های دولت از حدود 10 سال پیش تاكنون همواره دریافت كرده و بعضا تا سقف 50 درصد بهره برده‌اند. درواقع می‌خواهم بگویم اگر دولت مطابق قانون به وضعیت معیشتی و دریافتی معلمان توجه داشته باشد و پرداخت به فرهنگیان را همچون دیگر كاركنان دولت مدنظر داشته باشد و منبطق بر وظایفی كه قانون خدمات كشوری برعهده دولت گذاشته، عمل كند، بخش قابل‌توجهی از مشكلات معیشتی فرهنگیان مرتفع خواهد شد اما متاسفانه دولت‌ها در تمام این سال‌ها به ‌خوبی وظایف اصلی‌شان را در قبال فرهنگیان انجام نداده‌اند، این دردسرها را برای ما فرهنگیان ایجاد كرده و موجب شده كه فرهنگیان به خیابان آمده و دست به اعتراض بزنند. اما آیا به این تجمع‌های اعتراضی معلمان در این سال‌ها توجه می‌شود؟ بگذارید به صراحت بگویم؛ به سرانجام رسیدن روند تصویب لایحه رتبه‌بندی هیچ ارتباطی به تجمع‌های اخیر نداشته است چراكه دولت روحانی پیش‌تر همین لایحه را با همین میزان اعتبارات به ‌منظور بررسی و تصویب تقدیم مجلس كرده بود و اگر مجلس یازدهم همكاری می‌كرد، امكان تصویب آن به‌راحتی و همچون آنچه دیروز رقم خورد، وجود داشت و درنتیجه بسیاری از مشكلاتی كه امروز شاهدیم، وجود نداشت. اما متاسفانه كمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس ابتدا سنگی بزرگ برداشت و اعداد و ارقام لایحه دولت را افزایش داد و پس از آنكه به‌دلیل بار مالی شدید ناكام ماند، اكنون دوباره به همان اعداد و ارقامی كه در لایحه اولیه بود، بازگشت و بدون آنكه عملا تغییری در مجلس رخ دهد و بدون افزایش سقف اعتبارات به تصویب رسید. درنتیجه معلمان به‌رغم تصویب لایحه رتبه‌بندی همچنان نسبت‌ به بسیاری از مسائل معترضند و حتی می‌توان گفت كه مصوبه دیروز مجلس عملا منجر به جلب رضایت معلمان نشده است چراكه مجلس در كمیسیون آموزش و تحقیقات با تصمیماتی كه در زمان دولت روحانی گرفت و اعداد و ارقام را افزایش داد و ازجمله گفتند كه می‌خواهند 80 درصد حقوق اعضای هیات علمی هم‌تراز را به هر معلم پرداخت كنند و درنتیجه سقف انتظارات فرهنگیان را بالا بردند و درنهایت چنین نشد و یك نارضایتی عمومی در جامعه فرهنگیان كشور ایجاد شده است. در این چندماه مباحثی همچون موضوع واردات واكسن یا ازسرگیری مذاكرات احیای برجام كه در زمان دولت روحانی با موانع و سنگ‌اندازی‌هایی روبرو بود، به اصطلاح مانع‌زدایی شده است. باتوجه به نكته‌ای كه درباره عملكرد كمیسیون آموزش و تحقیقات فرمودید، احیانا منظورتان این است كه در بحث تصویب لایحه رتبه‌بندی هم روندی مشابه طی شده است؟ ببینید، زمانی كه در دولت روحانی این لایحه به مجلس رفت، از آنجا كه مجلس یازدهم نگاه مثبتی به دولت روحانی نداشت، كمیسیون آموزش مجلس دست به اقداماتی زد و ازجمله سقف اعتبارات را افزایش داد و نمایندگان هم اینجا و آنجا مصاحبه و اظهارنظر كردند كه مثلا می‌خواهیم دریافتی معلمان را تا 80 درصد اعضای هیات‌علمی دانشگاه‌ها ارتقا دهیم و به قول معروف بازارگرمی كردند اما درنهایت آنچه اتفاق افتاد و دیروز نیز رسما به تصویب صحن علنی مجلس رسید، همان بود كه در دولت روحانی پیش‌بینی شده بود. به این ترتیب مجلس با سیاسی‌كاری و كار جناحی باعث شد كه تصویب این لایحه در زمان دولت روحانی رقم نخورد. حال آنكه درنهایت همان لایحه با همان شكل تصویب شد. باتوجه به این تاكید شما درخصوص رویكرد جناحی و كار سیاسی مجلس در قبال لایحه رتبه‌بندی معلمان، احیانا ارتباطی میان برگزاری تجمع‌های اخیر و نوع مواجهه مجلس با لایحه رتبه‌بندی در این مدت می‌بینید؟ ما نامه كتبی از آقای نوبخت، رییس سازمان برنامه و بودجه دولت دوازدهم گرفته بودیم كه با تخصیص اعتبار 25 هزار میلیارد تومانی، رتبه‌بندی معلمان تامین اعتبار شده و به سرانجام برسد. حال آنكه بنابر مصوبه دیروز مجلس این رقم 12 هزار و 500 میلیارد تومان لحاظ شده كه البته قرار است برای شش‌ماهه دوم سال جاری تخصیص یابد. به این ترتیب می‌بینیم كه عملا همان میزان اعتبار تخصیص یافته و تغییری در این موضوع نسبت ‌به آنچه در دولت روحانی موردنظر بود، صورت نگرفته است. بنابراین معتقدم این‌طور نبوده كه مجلس تحت فشار ناشی از تجمع اعتراضی معلمان و فرهنگیان این لایحه را تصویب كرده است. فارغ از تاثیر تجمع‌ اعتراضی معلمان بر عملكرد مجلس، آیا تاخیر مجلس و تعویق روند تصویب این لایحه بر تجمع‌ها اثرگذار نبوده است؟ احیانا اگر این لایحه در همان زمان ریاست‌جمهوری حسن روحانی به شكل كنونی تصویب می‌شد، آیا در این مدت همچنان شاهد تجمع اعتراضی معلمان بودیم؟ نكته اصلی این است كه كمیسیون آموزش و تحقیقات انتظارات فرهنگیان را افزایش داد و از آنجا كه درنهایت شاهد این بودیم كه مجلس ناگهان عقب‌نشینی كرد و به همان عدد و ارقام اولیه بازگشت، منجر به عصبانیت و نارضایتی معلمان شد. بنابراین نمایندگان مجلس سبب شدند كه معلمان به خیابان كشیده شوند. درواقع از آنجا كه پس از وعده‌های بزرگی كه مطرح كرده، ناگهان عقب‌نشینی كردند منجر به نارضایتی و عصبانیت معلمان شده و به این ترتیب آنان را به خیابان كشاندند؛ وگرنه معلمان و فرهنگیان كه اهل نبودند به خیابان بیایند. حال آنكه این تجمع‌ها و اعتراض‌ها هم هیچ اثری بر محتوای لایحه نداشت. اما در این مدت برخی از دیگر مشكلات و مطالبات معلمان مطرح شد. آیا نسبت‌ به تحقق دیگر مطالبات فرهنگیان امید دارید؟ فرهنگیان ده‌ها مشكل و گرفتاری دارند و بحث رتبه‌بندی تنها یكی از مطالبات فرهنگیان را پوشش می‌دهد. حال آنكه فرهنگیان نسبت‎ به عدالت آموزشی، نبود سرانه آموزشی در مدارس، كاهش كیفیت سطح آموزش اعتراض دارند. همچنین نسبت ‌به نبود امكانات آموزشی در مدارس دولتی به‌خصوص در دورانی كه با همه‌گیری كرونا سروكار داریم و هیچ‌گونه امكانات آموزشی الكترونیكی در اختیار معلمان قرار نگرفته و آنان ناگزیر به استفاده از وسایل شخصی تدریس كنند، معترضند. منتها به هر حال یكی از این مطالبات به سرانجام رسیده و امیدواریم به زودی به اجرا درآید تا دست‌كم یك گام به سوی تحقق مطالبات‌مان ‌برداریم. احیانا نسبت ‌به تایید مصوبات مجلس در شورای نگهبان، نگرانی ندارید؟ فكر می‌كنید ممكن است مشكلی در این مسیر رقم بخورد؟ فكر نمی‌كنم مشكلی پیش بیاید؛ چراكه در جزو 2 بند «و» تبصره 2 قانون بودجه 1400 كل‌كشور اعتبارات رتبه‌بندی معلمان دقیقا پیش‌بینی شده است؛ بنابراین منطقا نباید مشكلی در مسیر تایید مصوبات مجلس در شورای نگهبان وجود داشته باشد. نكته دیگر وضعیت معلمان بازداشتی است كه در جریان برگزاری تجمع‌های اعتراضی اخیر رقم خورد. متاسفانه اكنون كه معلمان ناراحت و دلخورند و برای رساندن صدای‌شان به گوش مسوولان به خیابان آمده‌اند، به ‌جای اینكه از معلمانی كه می‌توانند بر دیگر اعضای جامعه فرهنگیان اثرگذار باشند، دعوت به عمل آورده و با تشكیل جلسه مطالبات‌شان را مورد پیگیری قرار دهند، با نگاهی امنیتی با این مساله مواجه شده و تعدادی از معلمان را دستگیر و اتهام‌هایی را مطرح می‌كنند كه معلمان به‌واقع فرسنگ‌ها با آن فاصله دارند و هرگز به معلمان نمی‌چسبد كه همین مشكل‌ساز می‌شود. در حال حاضر تعدادی از معلمان در بازداشت به ‌سر می‌برند و برای برخی از آنان پرونده‌هایی درست شده كه نباید چنین می‌شد. معلمان كلیت نظام را قبول دارند و اساسا بحث‌شان ربطی به مسائل امنیتی و سیاسی مملكت ندارد. بلكه دنبال مطالبات قانونی معیشتی و صنفی‌شان هستند. احیانا اطلاعی از تعداد معلمان بازداشتی و وضعیت سلامت و همچنین وضعیت پرونده‌های‌شان دارید؟ در حال حاضر حدود 14، 15 نفر از معلمان در تجمع‌های یكی، دو هفته گذشته در سراسر كشور بازداشت شده‌اند كه برای تعدادی از آنان پرونده‌هایی هم باز شده است. اما امیدواریم كه هرچه زودتر آزاد شده و به آغوش خانواده‌های‌شان بازگردند. درنهایت امیدوارم كل جامعه نسبت ‌به مشكلات و مطالبات فرهنگیان حساس باشند و به زودی شاهد بهبود اوضاع و حل گام به گام این مشكلات باشیم. این لایحه به بدترین شكل ممكن به تصویب رسید و نسبت ‌به آنچه در ذهن فرهنگیان بود، متفاوت است لازم است با اصلاح و تكمیل مصوبه اخیر، رتبه‌بندی بتواند ارتقای سطح كیفی آموزش و پرورش را به آن میزان كه سند تحول بنیادین آموزش و پرورش وعده داده، محقق كند هدف از رتبه‌بندی معلمان ارتقای سطح كیفی نظام آموزشی است و بحث معیشت عمومی فرهنگیان را باید از طریق قانون خدمات كشوری دنبال كنیم اگر دولت‌ها مطابق قانون پرداخت به فرهنگیان را همچون دیگر كاركنان دولت مدنظر داشته باشند، بخش قابل‌توجهی از مشكلات معیشتی فرهنگیان مرتفع خواهد شد از آنجا كه مجلس پس از وعده‌های بزرگی كه مطرح كرد، ناگهان عقب نشست، منجر به نارضایتی و عصبانیت معلمان شده و آنان را به خیابان كشاندند؛ وگرنه معلمان و فرهنگیان كه اهل نبودند منطقا نباید مشكلی در مسیر تایید مصوبات مجلس در شورای نگهبان وجود داشته باشد