اختلاف جماعت فتح الله گولن، با حزب عدالت و توسعه، هر روز سایهی خود را بر فضای سیاسی و اقتصادی ترکیه بیشتر آشکار میکند. بخصوص در چند ماه اخیر، این اختلافها برجستهتر شده است. هم سران جماعت، و هم مقامات ارشد حزب عدالت و توسعه، در اظهار نظرهای جداگانه، یکدیگر را به خیانت به ملت و کشور ترکیه متهم میکنند. فتح الله گولن، که خود در پنسیلوانیای آمریکا زندگی میکند، از نفوذ زیادی در بین مردم برخوردار است. بویژه در سالهای اخیر و با روی کارآمدن حزب اسلامگرای عدالت و توسعه، این نفوذ بیشتر شد. چرا که حزب عدالت و توسعه، بسیاری از اعضای جماعت را در پستهای کلان منصوب کرد، و همچنین، راه را برای فعالیتهای جماعت گولن خیلی بیشتر از گذشته هموار ساخت. البته، علت هم بیشتر وجود دشمن مشترک یعنی تشکیلات ارگینیکون (سازمانی) و نیز کاهش قدرت نظامیان در امور سیاسی ترکیه بود. در این سالها حزب عدالت و توسعه توانست اقتصاد ترکیه را بهبود بخشد، و در برخی زمینهها، بخصوص در حوزهی اقتصاد به موفقیتهای بزرگ برسد. در زمینهی صلح با حزب کارگران کردستان هم وارد مذاکره شد و هاکان فیدان، رئیس اطلاعات ترکیه، که از نزدیکان اردوغان میباشد، با سران پ. ک. ک دیدار کرد و پروسهی آشتی، هر چند با کاستیها و کمبودهایی در چگونگی پیشبرد آن؛ اما امیدهایی را بر فضای اجتماعی و سیاسی ترکیه حاکم نمود. سران پ. ک. ک در پی این گفتگوها، با عدالت و توسعه وارد آتشبس شدند، و اردوغان توانست پس از سالها جنگ، زمینهی گفتگو را با حزب پ. ک. ک باز کند. چیزی که بدون شک محبوبیتش را در ترکیه افزایش داد. زیرا، کردهای ترکیه حدود ۳۰ درصد جمعیت این کشور را تشکیل میدهند. (کردهای ترکیه تا چند سال پیش، از صحبت کردن به زبان مادری محروم بودند. زبان کردی رسماَ در ترکیه ممنوع شده بود. در چند سال اخیر، اوضاع اکراد ترکیه تا حدی بهتر شده است...)
همزمان با این تحولات، جماعت گولن خواهان سهمی بیشتر در حکومت بود. سهمی بیشتر در حوزهی سیاسیت و اقتصاد؛ سهمی که برای دولت اردوغان چندان خوشایند نبود. گولن وقتی متوجه شد که اردوغان حاضر نیست از مواضعش کوتاه بیاید، انتقادهایش را تندتر کرد و جماعتش را علیه عدالت وتوسعه تحریک کرد. گولن از نفوذش در پلیس و دستگاه قضایی ترکیه استفاده کرد و نزدیکان اردوغان، از جمله پسران چند وزیر کابینه را به فسادهای کلان اقتصادی متهم کرد. (که البته عدالت و توسعه این اتهامها را نوعی توطئه علیه حکومتش میداند و آنها را رد میکند).
در واقع گولن میخواهد بر فضای سیاسی و اقتصادی ترکیه تسلط اساسی پیدا کند. چرا که دیگر مثل گذشته نه ترسی از سازمان مخوف ارگینیکون دارد، و نه از قدرتی که نظامیان در گذشته داشتند. بهمین خاطر فرصت را مساعد میداند که بر شاهرگهای اقتصادی و سیاسی ترکیه تسلط پیدا کند. در نتیجه در حال نزدیکی به لیبرالها، و یا شاید هم در حال ایجاد ائتلاف با آنهاست. در این بین از حمایت آمریکا هم برخوردار خواهد شد، زیرا، این جماعت با سیاسیتهای آمریکا بیشتراز عدالت و توسعه همخوانی دارد.
براستی، چه چیزی باعث شده که جماعت گولن تا این اندازه وارد فضای سیاسی ترکیه شود. جماعتی که اساس برنامههایش را مسائل آموزشی و اخلاقی قلمداد میکرد، و اهم فعالیتهایش در مدارس و کارگاههای آموزشی بود، امروز به شدت وارد مسایل سیاسی ترکیه شده است. چندی پیش فتح الله گولن، اردوغان را به امتیاز دادن به پ. ک. ک متهم کرد، و اعزام کشتی مرمره را به فلسطین غیرقابل قبول خواند و اظهار داشت که؛ باید اسرائیل موافقت میکرد.
بنظر میرسد که، آمریکا در این بین نمیخواهد پشت جماعت گولن را خالی کند. به همین خاطر، سیاستمداران آمریکا محتاطانه اوضاع سیاسی ترکیه را رصد میکنند. از طرفی هم، از نفوذ حزب عدالت و توسعه در بین مردم ترکیه آگاه هستند، و همین مسئله یکی از مهمترین چالشهای سیاسی آمریکا در آیندهای نزدیک خواهد بود. بخصوص که ترکیه یکی از مهمترین کشورهای استراتژیک منطقه محسوب میشود و نزدیکی آن به اسرائیل که مهمترین شریک آمریکا در خاورمیانه میباشد، این اهمیت را دو چندان کرده است. بُرد، در بازی سیاسی ترکیه میتواند برای آمریکا و متحدانش یک پیروزی بزرگ قلمداد شود.
در چنین فضای ملتهب سیاسی، حزب رجب طیب اردوغان رقابت سختی را در انتخابات، پیش روی خواهد داشت. رقابتی که شاید با ائتلاف گولن و سکولارهای ترکیه، بخصوص حزب جمهوری مردم به رهبری کمال قلیچدار اوغلو باشد. در این بین، پیروزی عدالت و توسعه، موفقیتی بسیار بزرگ برای این حزب محسوب میشود. ولی اگر شکست بخورد، شکستی سخت را متحمل میشود و خیلی چیزها در ترکیه تغییر خواهد کرد. از جمله آینده حزب، اقتصاد ترکیه، و روند مذاکرات صلح با حزب کارگران کردستان، که هم اکنون به بحث داغ محافل خبری ترکیه بدل شده است.
نظرات
بدوننام
26 دی 1392 - 05:07اساسا هر کشوری بخواهد با برنامه های آمریکا و غرب پیش نرود ( چه اسلامی چه غیر اسلامی) , دچار چنین مشکلاتی خواهد شد. نگاه کنید در تمام کشورهای اسلامی این چند سال اخیر هرگاه لازم بوده یک سازمان مجهول بنام القائده یکدفعه وارد شده و همه کارها را خراب کرده و شرایط را برای حضور و یا عدم حضور غرب فراهم کردهاست . اکنون همین مسئله برای ترکیه ای که می خواهد منطقی و دموکراتیک ,اسلامی شود, بنام یک کشور اسلامی مدافع مظلوم باشد ( چیزی که که غرب و آمریکا همیشه برای دفاع از جنگهایشان در خاور میانه آن را مطرح می کنند ) وجود دارد.از خداوند میخواهم بینش سیاسی و دینی این حزب حاکم را افزون کند و راه درست را در گیش گای آنان قرار دهد تا بعضیا از حسادت بترکند.
حسین
27 دی 1392 - 04:38من هم با نظر شما دوست عزیز موافقم ولی امریکا می تواند بر سیاست کشور ترکیه خیلی اثرگزار باشد...