انتخابات پارلمانی پاکستان در 8 فوریه 2024 تحت تدابیر شدید امنیتی برگزار گردید. برای اولین بار در این انتخابات کلیه‌ی وسایط ارتباط جمعی ازجمله تلفن همراه و اینترنت به دلیل امکان خشونت‌های انتخاباتی در پاکستان قطع یا مختل شد.
در این انتخابات مردم برای تعیین ۲۵۶ کرسی پارلمان ملی و ۷۴۹ کرسی مجالس ایالت‌های چهارگانه (بلوچستان، سند، خیبر پختونخواه و پنجاب) شرکت کردند. در این انتخابات بیش از ۱۸ حزب ملی و ۴۷ حزب ایالتی شرکت داشتند عمده‌ترین احزاب ملی، حزب مسلم لیگ شاخه نون به رهبری شهباز شریف (نخست‌وزیر سابق)، حزب مردم پاکستان به رهبری بلاول بوتو زرداری (وزیر خارجه سابق )، حزب جمعیت علمای اسلام به رهبری مولوی فضل الرحمن، حزب بدون مجوز تحریک انصاف به رهبری عمران خان (نخست‌وزیر سابق) تحت عنوان کاندیداهای مستقل و حزب جماعت اسلامی به رهبری مولانا سراج الحق و... بودند.
این انتخابات در ایالت نا آرام بلوچستان و در قسمت‌هایی از ایالت خیبر بختونخواه تحریم شده بود. درگیری‌های خونین انتخاباتی در این مناطق بیش از ده‌ها کشته و زخمی بر جای گذاشته است.
جدایی‌طلبان بلوچ با ایجاد گروه‌های شبه‌نظامی سالهاست با ارتش پاکستان در جنگ هستند این احزاب انتخابات در بلوچستان را تحریم کرده و به رسمیت نمی‌شناسند.
در مناطق شمالی ایالت خیبر پختونخوا، حزب تحریک طالبان پاکستان و اخیراً داعش حضور پر رنگی داشته‌اند و مسؤولیت بسیاری از بمبگذاری‌ها را در مناطق شمالی پشتون‌نشین این ایالت برعهده گرفته‌اند.
غایب بزرگ این انتخابات، جناب عمران خان نخست‌وزیر سابق بوده که در حبس بسر می‌برد با حکم ۱۰ سال زندان مواجه است.
پاکستان کشور کودتاهاست. این کشور در تاریخ ۷۷ ساله‌ی خود چهار کودتای نظامیان را از سر گذرانده است.
ارتش قدرتمند و مافیای پاکستان سعی دارد پس از حبس عمران خان و باز گرداندن نواز شریف از تبعید خود خواسته، جهت خروج کشور از بحران و ورشکستگی اقتصادی با مهندسی و تقلب در انتخابات مسیر را به نفع خویش درآورد.
شفافیت در انتخابات تاثیر زیادی بر روابط خارجی پاکستان با کشورهای همسایه و مناسبات اقتصادی سیاسی با دیگر کشورها خواهد داشت.
روابط تجاری چند ده میلیارد دلاری این کشور با چین طی معاهده‌ی موسوم به سی پک و قرارداد اقتصادی شانگهای را تحت تاثیر قرار خواهد داد؛ لذا هر گونه تقلب در نتایج انتخابات از طرف ارتش باعث بی‌ثباتی سیاسی و اقتصادی بیشتر در این کشور بحران‌زده و منطقه خواهد شد.
پیروزی مطلق حزب مردم و تصاحب اکثر کرسی‌های مجلس ایالت سند، میدان را برای سهم‌خواهی خاندان بوتو در عرصه‌ی سیاسی قدرت در اسلام‌آباد باز کرده است. همچنین پیروزی کاندیداهای مستقل متمایل به تحریک انصاف عمران خان نخست‌وزیر سابق در ایالت‌های پنجاب و خیبر پختونخواه عرصه را برای مهندسی انتخاباتی ارتش بسیار سخت کرده است.
ارتش سعی دارد در پلان الف: با مهندسی انتخابات حزب مسلم لیگ شاخه نواز را به هر ترتیب ممکن در ایالت پنجاب به پیروزی برساند چون پیروز انتخابات مجلس ایالت پنجاب، نقش اساسی در تشکیل حکومت در اسلام آباد را خواهد داشت تا پیروز انتخابات پنجاب با پیروز انتخابات ایالت سند یعنی حزب مردم بوتو ائتلاف تشکیل داده و دولت آینده به ریاست نواز شریف را تشکیل دهد.
ولی پیروزی کاندیداهای مستقل متمایل به حزب تحریک انصاف عمران خان در ایالت پنجاب و مجلس ملی در اسلام آباد، معادلات سیاسی مهندسان نظامی را به هم ریخته است.
به احتمال زیاد در پلان ب: نظامیان سعی خواهند کرد تا با معامله با عمران خان با مشارکت نمایندگان مستقل طرفدارحزب تحریک انصاف با حزب مسلم لیگ نواز دولت آینده را به رهبری نواز شریف تشکیل دهند.
این بار اعلام نتایج حیرت‌انگیز انتخابات که بعد از دو روز اعلام شده نشان می‌دهد که از مجموع ۲۵۶ کرسی پارلمان پاکستان حدود ۱۰۵ کرسی برای مستقلین(طرفداران عمران خان) و ۷۵ کرسی برای حزب مسلم لیگ شاخه نواز شریف و ۵۸ کرسی از آن حزب مردم پاکستان به رهبری بلاول بوتو شده و بقیه‌ی کرسی‌ها بین احزاب کوچکتر تقسیم شده است.
یكی دیگر از نتایج این دوره انتخابات شکست سنگینی احزاب اسلامی ازجمله جمعیت علمای اسلام و جماعت اسلامی است که حتی رهبران شأن نتوانستند به مجلس راه پیدا کنند.
نقشه‌ی نتایج انتخابات بسیاری از ناظرین را به حیرت وا داشته است، با وجود خارج کردن حزب تحریک انصاف از مبارزات انتخاباتی و حبس عمران خان، باز هم نمایندگان این حزب در اکثریت نسبی مجلس ملی و مجالس ایالت‌های پنجاب و خیبر پختونخواه قرار گرفتند. لذا مستقلین طرفدار این حزب می‌توانند یک اپوزیسیون پر قدرت را در مجلس ملی داشته باشند که کار را برای هر دولتی سخت خواهد کرد. بسیاری معتقدند با این وضعیت هیچ دولتی نخواهد توانست دوره پنج ساله خویش را به پایان برساند.
ناگفته نماند ظرف دو روز گذشته کاندیداهای رد شده بیش از ۵۰۰ پرونده‌ی تقلب را در دادگاه عالی به ثبت رساندند که نشان از بحران مشروعیت این انتخابات در پاکستان دارد.
با توجه به بایکوت انتخابات در ایالت بلوچستان و وزیرستان شمالی و نتایج بسیار شکننده‌ی حزب مسلم لیگ در ایالت پنجاب، تشکیل دولت ائتلافی توسط نواز شریف را با مشکلات عدیده‌ای مواجه خواهد کرد ایجاد ناآرامی‌های متعدد در سطح کشور باعث بحرانی‌تر شدن اوضاع اقتصادی و سیاسی در این کشور بحران‌زده خواهد شد.
تحلیلگران معتقدند چنانچه ارتش با تقلب و مهندسی انتخابات، حزب مسلم شاخه نواز یعنی نخست‌وزیر اسبق «نواز شریف» که سه در نخست پاکستان بوده و متهم به اختلاس در پرونده‌های کلان اقتصادی است به قدرت برساند این دولت بیش از یک سال دوام نخواهد یافت.
در این دوره از انتخابات شمارش آرا به کندی صورت گرفت و در میان مردم, شایعه‌ی تقلب گسترده در انتخابات رو به گسترش بوده است.
ترفند کاندیداتوری حزب تحریم شده تحریک انصاف در این انتخابات همه را مبهوت کرده است. این حزب اعضایش را به صورت مستقل کاندیدای انتخابات کرده، تا بتواند در یک فراکسیون قدرتمند مخالف درون پارلمانی اکثریت خوبی را بدست بگیرد تا توانایی تشکیل دولت را هم داشته است.
با توجه به راهیابی تعداد بسیاری از مستقلین به مجلس ملی، تشکیل دولت بدون جلب رضایت عمران خان و حزب تحریک انصاف بی‌نتیجه خواهد بود؛ لذا ادامه‌ی مخالفت ارتش با عمران خان و حمایت ارتش از حزب مسلم لیگ شاخه نواز به نفع نظامیان نخواهد بود، بهترین راه راضی کردن عمران خان و نمایندگان مستقلین برای مشارکت و تشکیل دولت با حزب مسلم لیگ نواز شریف است که راضی کردن عمران خان کار بسیار سختی خواهد بود.
محتمل است حزب مردم پاکستان به رهبری بلاول بوتو نقش به سزایی در تشکیل ائتلاف دولت آینده با نمایندگان مستقلین حزب تحریک انصاف داشته باشد.
لذا احتمال تشکیل دولت بدون نواز شریف هم محتمل خواهد بود؛ موضوعی که ارتش آن را نمی‌پسندد. در کل نظامیان در وضعیتی نیستند که گزینه‌های زیادی داشته باشند. به نظر می‌رسد ارتش پلان ب را ترجیح می‌دهد.
بسیاری معتقدند در هر صورت دولت ائتلافی برآمده از چنین اوضاعی ضعیف و بحران‌زده خواهد بود و نخواهد توانست مشکلات و بحران‌های بزرگ سیاسی اقتصادی پاکستان را حل نماید و پاکستان را در زمره‌ی کشورهای توسعه‌یافته نگه دارد.
چون این احزاب در ا‌ئتلاف‌های مختلف برای تشکیل دولت در سه دهه‌ی گذشته بارها تجربه‌ی خود را در رٲس قدرت آزموده‌اند اما نتوانستند گرهی از مشکلات کشور باز کنند.
نظرات