شهر مهاباد در تاریخ خود استادان و نویسندگان زیادی را به جامعه فرهنگی کشور و منطقه تقدیم کرده است. یکی از استادان و نویسندگان برجسته مهابادی دکتر محمد‌صالح ابراهیمی است. ابراهیمی، یکی از چهره‌های فرهنگی و ادبی مهاباد و مترجم قرآن کریم به زبان کردی، چندی است در بستر بیماری است. دکتر ابراهیمی چهارم خرداد ١٣١٢ در شهر مهاباد در میان خانواده‌ای صاحب‌نام متولد شد. نسب خاندان ابراهیمی به عشایر پارس، یعنی کُردان شبانکاره بازمی‌گردد. در کودکی نزد پدر، عمو و برادر بزرگ‌تر به فراگیری عربی و قرآن کریم پرداخت. سپس در سال ١٣١٨ در شهر مهاباد دوران ابتدایی را در دبستان سعادت آغاز و در این شهر و روستاهای اطراف به تحصیل پرداخت. محمد‌صالح ابراهیمی در ادامه به تحصیل درس‌های حوزوی روی آورد و نزد استادان برجسته علوم دینی دارالعلم روستای ترجان به فراگیری علوم دینی به شکل سنتی آن مشغول بود. پس از سال‌های تحصیل دروس دینی در سال ١٣٣٥ موفق به اخذ اجازه‌نامه افتا و تدریس در علوم اسلامی شد و مدتی نیز به‌عنوان مدرس و امام جماعت در خانقاه خانوادگی نهری در شهرستان مهاباد مشغول بود. ابراهیمی در ٢٥سالگی ازدواج کرد. ماحصل ازدواج دکتر محمد‌صالح ابراهیمی پنج فرزند پسر و دختر است. او در دهه ٣٠ خورشیدی به‌عنوان معلم در مهاباد به تدریس اشتغال داشت. عشق به یادگیری و تکمیل دانش، ابراهیمی را به دانشگاه تهران کشاند. محمد‌صالح در سال ١٣٤٠ مهاباد را ترک و تحصیل در رشته الهیات و معارف را در دانشگاه تهران آغاز کرد. پس از چهار سال دوره لیسانس را تمام کرد و سپس تحصیلات خود را در مقطع کارشناسی ارشد این رشته ادامه داد. او در این دوران شاگردی استادانی مانند آیت‌الله مطهری و آیت‌الله میرزا‌خلیل کمره‌ای را تجربه کرد. در سال‌های بعد ابراهیمی کتاب انسان و ایمان مرحوم مطهری را به کردی ترجمه کرد. بعدها محمد‌صالح ابراهیمی موفق به اخذ دکترای زبان و ادبیات عرب شد. محمد‌صالح ابراهیمی از سال‌های پایانی دهه ٤٠ خورشیدی به‌عنوان دبیر در دبیرستان‌های تهران استخدام و تدریس دروس ادبیات فارسی و ادبیات عربی را آغاز کرد. صالحی در دبیرستان‌های البرز و آیت‌الله مطهری و آیت‌الله سعیدی سال‌های زیادی از عمرش را وقف تدریس و معلمی کرد و در سال ١٣٧١ با ٣٢ سال سابقه تدریس بازنشسته شد. ابراهیمی در این دوران در دانشگاه آزاد اسلامی و دانشکده علوم قضائی و خدمات اداری نیز به‌صورت نیمه‌وقت به تدریس اشتغال داشت. محمد‌صالح ابراهیمی در دوران فعالیت‌های فرهنگی در کنفرانس‌ها و سمینارهای داخلی و خارجی زیادی به‌عنوان محقق و سخنران شرکت داشت. از محمد‌صالح ابراهیمی تاکنون بیش از ١٩ عنوان کتاب و ده‌ها مقاله به زبان‌های فارسی و کردی منتشر شده است.
شاید مهم‌ترین اثر ماندگار ابراهیمی را بتوان ترجمه قرآن کریم به زبان کردی سورانی دانست. انتشار این ترجمه بازتاب زیادی در محافل فرهنگی داخلی و خارجی داشت. ابراهیمی از سال ١٣٤٣ همکاری خود با بخش برون‌مرزی صداوسیمای کشور را آغاز و سال‌ها در این رسانه به تحقیق و نوشتن برنامه‌های کردی اهتمام داشت. همکاری او با بخش برون‌مرزی تا سال‌های طولانی پس از انقلاب نیز ادامه داشت. او با برنامه‌های کردی رادیو و تلویزیون کرمانشاه، مهاباد و ارومیه نیز در ارتباط بود. در بیش از شش دهه فعالیت فرهنگی و آموزشی خدمات بسیاری به نام دکتر محمد‌صالح ابراهیمی ثبت شده و آثار متنوعی از او منتشر شده است. گذشته از کنفرانس‌ها و جلسات عمومی و خصوصی راقم این سطور با دکتر ابراهیمی، هم‌سفری با او در کردستان عراق فرصتی بود تا از نزدیک با خلقیات و روحیات او بیش‌از‌پیش آشنا شوم. دکتر ابراهیمی را در این سفر انسانی متدین و علاقه‌مند به ایران و عاشق مردم و زادگاهش مهاباد یافتم. او به شکلی خستگی‌ناپذیر برای اعتلای فرهنگی کردستان تلاش می‌کرد و اعتلای فرهنگی کردستان را اعتلای فرهنگی کشور می‌دانست. این روزها در حالی چهارم خرداد، یعنی زادروز ٨٥سالگی دکتر ابراهیمی را پشت سر می‌گذاریم که غبار کسالت و بیماری بر تن دکتر ابراهیمی نشسته و مدتی است که بیمارستان پذیرای او شده است. امید است حال این استاد پرتلاش و زحمتکش بهبود یابد و بیش‌از‌پیش منشأ خدمات فرهنگی به ایران و ایرانیان باشد.
نظرات