انتخابات شوراهای استانی عراق در ۱۵ استان از ۱۸ استان این کشور برای انتخاب ۲۷۵ نماینده در مجالس استانی در روز دوشنبۀ هفتۀ جاری برگزار شد. این انتخابات در استانهای اقلیم کردستان بناست در آینده انجام بگیرد.
در این انتخابات برای تصدی هر کرسی که به نسبت جمعیت به هر استان تعلق گرفته است بایستی افراد یا لیستهای شرکت کننده حد نصابی از آرای شرکتکنندگان را به دست آورند.
آرای مازاد و همچنین آرای کمتر از حد نصاب لازم برای تصاحب یک کرسی در حقیقت نفعی برای لیست شرکتکننده نداشته و «آرای غیرمؤثر» تلقی میشود.
این یادداشت به دنبال برجسته کردن مؤلفههای ملیگرایی و قومیتگرایی و رجحان تعصبات قومی بر شایستهسالاری نبوده و نیست. بلکه صرفاً قابل توجه کسانی است که این روزها انگشت اتهام را به سمت لیست اسلامگرایان یعنی «مەشخەڵی کەرکووک» و نقش آنها در ناکامی کردها -اگر بتوان ناکامی تلقی کرد- در این استان نشانه میروند.
در درجۀ اول اسلامگرایان تنها در یک استان از چهار استان کرکوک، دیاله، صلاحالدین و نینوا در این انتخابات لیست داده و شرکت کردهاند.
در درجۀ دوم هم در هیچکدام از این استانهای چهارگانه، کردها چه اسلامگرایان و چه غیر آنها (یکیتی، پارتی، نسل نو یا «نەوەی نوێ»، اتحاد اسلامی یا «یەکگرتوو»، جماعت عدالت یا «کۆمەڵی دادگەری» و حزب سوسیالیست دمکرات) با یکدیگر ائتلاف نکردهاند. ظاهراً تنها در کرکوک حزب سوسیالیست دمکرات متحد یکیتی بوده و دو حزب اسلامگرا نیز تشکیل ائتلاف دادهاند.
در همین کرکوک به احتمال قوی آرای غیرمفید بین یکیتی و پارتی بیش از مجموع رأی اسلامگرایان بوده و اگر این دو با هم ائتلاف میکردند چه بسا آن رأیها مؤثر واقع میشد! حتی اگر هم تأثیرگذار نبود حداقلش این بود که آن دو حزب الان میتوانستند مدعی شوند آنچه برای پیروزی کردها لازم بوده را انجام دادهاند.
مهمتر از آن، حزب نسل نو کە حزبی اسلامگرا نیست هم حداقل با یکی از دو حزب اصلی کردی ائتلاف نکرده است. تعداد رأی آنها بالغ بر ۲۴ هزار یعنی چهار برابر آرای اسلامگرایان بود و همهاش هدر رفت!
جدای از این، یکیتی و پارتی در استان نینوا هم با هم ائتلاف نکردهاند. پارتی مستقلاً لیست داده و یکیتی با حزب عربی «اهل نینوا» ائتلاف کرده است. با توجه به نسبت بین آرای پارتی با تعداد کرسیهایی که به دست آورده است (۱۲۸ هزار رأی و چهار کرسی) گویا آرای زیادی از این حزب برای کردها غیرمؤثر واقع شده است.
در استان صلاحالدین پارتی با حزب عربی «حسم» و یکیتی با حزب «جماهیر وطنی» اتحاد تشکیل داده و این دو حزب حاضر نشدهاند در قالب یک لیست کردی در انتخابات شرکت کنند.
نکتۀ عجیب دیگر این است که در استان دیاله سه حزب کردی پارتی، یکیتی و سوسیالیت دموکرات با سه لیست جدا در این انتخابات شرکت کردهاند و تنها یکیتی توانسته است یک کرسی را به دست آورده و در مقابل آرای دو حزب دیگر که از در آن تنها آرای پارتی از مجموع آرای اسلامگرایان در کرکوک بیشتر بوده همگی غیرمؤثر واقع شده و هدر رفته است.
اسلامگرایان در انتخابات شوراهای استانی کرکوک بنا به هر دلیلی توفیقی کسب نکردند و حتماً لازم است در سیاستهای خود بازبینی کرده و این ناکامی را آسیبشناسی نمایند.
اما آنچه شایستۀ توجه است این است که در مجموع به نظر میرسد بالغ بر ۱۰۶ هزار رأی کردهای ساکن در این چهار استان به خاطر داشتن لیستهای متعدد و تن ندادن به ائتلاف از دست رفته و غیرمؤثر واقع شده است. در این میان سهم اسلامگرایان تنها ۶۰۰۰ رأی بوده است و لذا لازم است احزاب عمدتاً حاکم کردی اگر خواهان کسب موفقیتهای بالا هستند منافع حزبی و گروهی خود را فدای مصالح بزرگتری کنند که دنبال میکنند.
نظرات