دکتر محمدعلی توفیقی در مصاحبه با روز ‏
‏سامان رسول‌پور

به دنبال لغو امتیاز دوهفته‌نامه "هاوار" پس از انتشار45 شماره و به دستور هیئت نظارت بر مطبوعات، دکتر محمدعلی توفیقی، عضو شورای سردبیری ‌هاوار، عضو انجمن صنفی روزنامه‌نگاران ایران و از اعضای شورای مرکزی ‏سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی در گفتگو با روز از دلایل تعطیلی "هاوار" وهمچنین فضای حاکم بر مطبوعات ‏کردی سخن گفته است. "هاوار" نشریه‌ای کردی- فارسی بود که به صاحب امتیازی و مدیر مسئولی "سیدهاشم ‏هدایتی" در مناطق کردنشین ایران و با رویکردی اصلاح‌طلبانه و انتقادی منتشر می‌شد.‏
محمدعلی توفیقی نخست در خصوص بسته شدن "هاوار" به روز می‌گوید: "امروز مورخه 26 اسفند، طی فکسی که ‏به دفتر نشریه رسید، به ما اطلاع دادند که هیئت نظارت بر مطبوعات، نشریه‌هاوار را لغو امتیاز کرده است. ظاهرا ‏در جلسه هیئت نظارت بر مطبوعات 8 نشریه دیگر هم علاوه بر‌هاوار لغو امتیاز شده اند.در ‌نامه هیئت نظارت بر ‏مطبوعات آمده که به استناد تبصره ماده 11 قانون مطبوعات،‌هاوار لغو امتیاز شده است.بر طبق این ماده، شرایط مدیر ‏مسئول تغییر یافته وصلاحیت انتشار نشریه را ازدست داده است.شرایطی نظیر مدرک تحصیلی یا مثلا اعتقاد به قانون ‏اساسی و..."‏
عضو شورای سردبیری نشریه "هاوار" ایراد طرح شده از سوی هیئت نظارت بر مطبوعات را "فرمالیته" می‌داند و ‏می‌افزاید:" به نظر من این مسأله کاملاً فرمالیته بوده و ظاهر قضیه است. این بهانه‌ها فقط به درد کاهش عذاب وجدان ‏اقتدارگرایان می‌خورد.حتی اگر این موضوع هم در مورد ‌هاوار مصداق داشت، می‌توانستند درخواست تغییر مدیر ‏مسئول را داشته باشند.من فکر می‌کنم بسته شدن نشریه مرتبط باشد با نارضایتی‌ها و عصبانیتهایی که برخی نهادها و ‏ارگان‌ها در مورد محتوی‌هاوار ورویکرد اصلاح‌طلبانه آن داشته اند".‏
در مورد رویکرد و محتوی "هاوار" می‌پرسم. محمدعلی توفیقی چنین پاسخ می‌دهد: "هاوار، نشریه‌ای بود با ‏رویکرد سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی خاص مناطق کردنشین و رویکردی کاملاً انتقادی داشت. رویکردی که ‏برای بهبود وضع کردها در مناطق کردنشین دنبال می‌شد. شاید مواضع ما در برابر دولت نهم انتقادی‌تر بوده باشد اما ‏روش ما در دوران اصلاحات هم تا حدودی انتقادی بود. در مناطق کردنشین، هم به لحاض «کرد» بودن و هم« سنی» ‏بودن نارساییها و تبعیضهایی وجود داشته و دارد و ما در‌هاوار سعی می‌کردیم برای حل مسائل و مشکلات کردها ‏یک راهکار مسالمت‌آمیزی ارائه بکنیم".‏
پرسش بعدی این است: با تعطیلی‌هاوار، فضای حاکم بر مطبوعات "کردی" به چه شکلی است؟ پاسخ وی چنین است:" ‏آن چیزی که در حال حاضر واقعیت صحنه مطبوعات مناطق کردنشین است، یک انسداد کامل است. در یکسال و نیم ‏گذشته ما شاهد لغو امتیاز 4-5 نشریه دیگر نظیر«کرفتو»، «پیام کردستان»، «آشتی» و... بودیم که عمدتاً به جهت ‏رویکردی که نسبت به مسأله کرد و مطالبات کردها داشته‌اند به محاق توقیف رفته‌اند. به نظر من این بهانه‌های ‏ظاهری و شکل ظاهری قضیه هستند. اما به نظر من این رویکرد باعث رادیکالیزه شدن مطالبات قانونی مردم کرد ‏خواهد شد. در حال حاضر نشریاتی وجود دارند که دولتی هستند و در حد بولتن یک نهاد دولتی تقلیل پیدا کرده اند.در ‏مجموع به نظر می‌آید که حتی اگر همه‌ی این نشریاتی که بسته شده‌اند همچنان باز بودند و منتشر می‌شدند، باز ما با ‏کمبود مواجه بودیم. به عنوان مثال، تعداد همه نشریات موجود در مناطق کردنشین قابل مقایسه با تعداد نشریات موجود ‏در یک شهر در مناطق دیگر کشور نیست. در کل اکنون نیاز زیادی احساس می‌شود و خلأ زیادی وجود دارد و با تداوم ‏چنین برخوردهایی مسائل موجود، بغرنج‌تر هم خواهند شد".‏
‏ کردستان، بیشترین شمار روزنامه‌نگاران زندانی در ایران را دارد. چرایی آنرا از محمدعلی توفیقی پرسیدم. وی می‌‏گوید: "در ایران، مطبوعات نمی‌توانند انعکاس دهذده واقعیات جامعه باشند؛ چون یا به محاق می‌روند یا با روزنامه‌‏نگاران برخورد می‌شود. در کردستان این موضوع از شدت و عمق بیشتری برخوردار است و این برمی‌گردد به ‏نگرشی که در کل نسبت به«مسأله کرد» وجود دارد. متاسفانه از قدیم الایام نسبت به مسأله کرد یک نگاه امنیتی وجود ‏داشته است. خوشبختانه در دوران اصلاحات، تلاشهای زیادی شد که مسأله کرد از قالب یک مسأله امنیتی به قالب یک ‏مسأله فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی برگردد. اما اینک به نظر من برخوردهایی که با فعالان سیاسی و ‏مطبوعاتی در کردستان می‌شود نشانگر تغییر رویکرد دولت نهم و چرخش به عقب و نوعی بازگشت به سالهای دهه‌ی ‏‏60 است".‏
آخرین پرسشم از محمدعلی توفیقی این است: آیا نسبت به رأی صادره اعتراض خواهید کرد؟ وی می‌گوید: "از لحاظ ‏قانونی صاحب امتیاز باید اعتراض بکند و من خبر ندارم که ایشان چه قصدی دارند اما تجربه نشان داده که این ‏اعتراضها حاصلی ندارند".‏