اسماعیل گرامی مقدم: جهان آماده دیالوگ و مذاكره با ایران است
محمد علی ابطحی: جامعه متكثر است، مطالبات باید محدود باشد
زلزله در بازارها پس از پیروزی پزشكیان
انتخابات چهاردهم ریاست‌جمهوری در ایران در میان بیم‌ها و امیدهای فراوان سرانجام پایان یافت تا مسعود پزشكیان نامزد جریان اصلاحات به عنوان فرد منتخب راهی پاستور شود. با پایان گرفتن انتخابات و در روزهایی كه بازار تبریك و تهنیت به فرد پیروز حسابی گرم شده، لازم است، رییس‌جمهور منتخب و تیم اجرایی او از امروز به فصلی بیندیشند كه موعد پاسخگویی به مطالبات مردم از راه می‌رسد و هنگامه برداشت آنچه می‌بایست از قبل كاشته شود می‌آید. بسیاری از تحلیلگران معتقدند جامعه امروز ایرانی، دیگر یك جامعه دو قطبی با حضور جریان راست - چپ یا اصلاح‌طلب - اصولگرا، نیست، امروز با جامعه‌ای مواجهیم كه در آن قطب سومی هم وارد میدان كنشگری سیاسی و اجتماعی شده است. جریانی كه با عدم مشاركت بیش از 60درصدی در انتخابات 1403، بیشتر از هر طیف دیگری، سیگنال و پیام و پالس به تصمیم‌سازان و سیاست‌گذاران ارسال كرده است. جریانی كه خواستار به رسمیت شناخته شدن سبك زندگی خود است، تنش‌زدایی را طلب می‌كند، حاكمیت قانون را می‌خواهد و خواستار بهره‌مندی از رفاهی متناسب با ظرفیت‌ها و ثروت‌های كشور است.
بر اساس آمارهای رسمی بیش از 61 میلیون ایرانی واجد شرایط رای دادن هستند. این در حالی است كه تعداد كل آرای مأخوذه شمارش و تجمیع شده در دور دوم انتخابات بیش از 30میلیون رای برآورد شده (مشاركت 49درصدی) كه از این تعداد بیش از 16میلیون رای به پزشكیان و بیش از 13میلیون رای هم به جلیلی اختصاص دارد. ضمن اینكه 60درصد ایرانیان نیز در دور نخست انتخابات مسیر عدم مشاركت را انتخاب كرده‌اند. به عبارت روشن‌تر، ایران در شرایط فعلی با 3طیف« رفورمیست‌ها و طرفداران اصلاحات تدریجی»، « طرفداران حفظ وضع موجود یا محافظه‌كاران» و نهایتا، افراد و جریاناتی كه به تحولات سطحی قانع نیستند و تغییرات را در اشكال عمیق و بسیار آوانگارد جست‌وجو می‌كنند، روبه رو است. هر كدام از این طیف‌ها هم مطالبات خاص خود را داشته و آنها را از دولت و ساختارهای سیاست‌گذار طلب می‌كنند. در واقع اكثریت امروز جامعه ایران را افرادی تشكیل می‌دهند كه خواستار تحول و تغییر در اشكال مختلف هستند و نسبت به وضع موجود انتقاد و اعتراض دارند. 60درصد عدم مشاركتی‌ها در كنار افرادی كه به پزشكیان رای داده‌اند، هر دو طیف خواستار تحقق مواردی چون حاكمیت قانون، شایسته‌سالاری، تنش با جهان پیرامونی، تخصص‌گرایی، دوری از تندروی، توسعه و... هستند.
مجموعه این اعداد و ارقام و داده‌های اطلاعاتی واجد این معنای روشن است كه جامعه ایران مدل 1403، جامعه‌ای متكثر و موزاییكی است كه طیف‌های مختلف در آن مطالبات متنوعی را طلب می‌كنند. در عین حال باید توجه داشت، طرح مطالبات حداكثری از سوی هر كدام از گروه‌ها و جریانات نه كمكی به مردم و روند توسعه كشور می‌كند و نه گرهی از هزار توی مشكلات مردم باز می‌كند. دولت جدید باید شرایطی را فراهم كند كه مطابق قانون هر كدام از این طیف‌ها بتوانند بخشی از مطالبات خود را تحقق یافته ببینند. ضمن اینكه اولویت‌ها و موضوعات مشتركی هم وجود دارند كه هر ضلع این مثلث بر روی آن اشتراك نظر دارند. اولویت‌هایی چون حل مشكلات اقتصادی، رفع تحریم‌ها، ارایه خدمات مطلوب‌تر درمانی، پایان دادن به فیلترینگ، ضرورت برخوردهای ایجابی در موضوعات اجتماعی و فرهنگی از جمله مواردی است كه اكثر طیف‌ها، جریانات و گروه‌ها در خصوص آن موضع مشتركی دارند. بنابراین لازم است ابتدا به مطالبات مشترك این 3ضلع مطابق قانون توجه شود، سپس به سایر گزاره‌های مدنظر پرداخته شود.
«اعتماد» با پایان گرفتن انتخابات و مشخص شدن شمایل فرد منتخب به دنبال آن است كه از طریق بحث و تبادل نظر با فعالان سیاسی، اساتید دانشگاهی، فعالان حوزه زنان، جامعه شناسان، فلاسفه، وكلا و حقوقدانان و سایر گروه‌های مرجع در جامعه، ابتدا تحلیلی از وضعیت فعلی جامعه ارایه كند و در مرحله بعد، مهم‌ترین اولویت‌های كشور را استخراج كرده و در معرض دید افكار عمومی و مخاطبان قرار دهد. در این مسیر در نخستین گام سراغ چهره‌هایی چون محمد علی ابطحی و اسماعیل گرامی‌مقدم رفته تا درباره معانی مستتر در انتخابات، اولویت‌ها و چشم‌اندازها صحبت كند تا نهایتا راهكارهای عملی برای عبور از مشكلات و دستیابی به یك ایده روشن فراهم شود. محمدعلی ابطحی معتقد است، « رایی كه افراطی‌ترین جریان كشور به خود اختصاص داد، نشان می‌دهد كه با جامعه‌ای متكثر در ایران روبه رو هستیم؛ بنابراین توقعات و مطالباتی كه از رییس‌جمهور منتخب وجود دارد باید مشخص و محدود باشد.» اسماعیلی گرامی مقدم اما از منظر متفاوت به این بحث ورود كرده و می‌گوید: « یكی از ضرورت‌های عاجل، توجه به 60درصد عدم مشاركتی‌هاست. اكثریت ایرانیان در انتخابات شركت نكردند تا پیام و سیگنالی را به حاكمان و سیاست‌گذاران ارسال كنند. لازم است این پیام شنیده شده و زمینه‌ای فراهم شود تا مطالبات این 60درصد نیز مورد توجه قرار گیرد.»
نظرات
دکتر صلاح‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌الدین خدیو
17 تیر 1403 - 15:27قومیت؛ ناجی اصلاح طلبان! بررسی آرای پزشکیان و جلیلی به تفکیک استانها حاوی دلالت های جالبی است. این آمار بیانگر آنست که در غیاب مشارکت بالا، مسعود پزشکیان به مدد آرای قومیتی توانسته بر رقیب اصول گرایش تفوق یابد. در استانهای آذربایجان غربی، شرقی، اردبیل، کردستان، کرمانشاه، ایلام، بلوجستان و گلستان و گیلان پزشکیان برتری قاطعی بر جلیلی دارد. در حالی که در اصفهان، یزد، کرمان، سمنان، خراسان رضوی و مرکزی که در گذشته از پایگاه های اصلاح طلبی بودند، به رقیب تندرویش باخته است. در دو استان مهم مازندران و فارس هم دو کاندیدا رقابتی نزدیک با یکدیگر داشته اند. آمار تفکیکی تهران و خوزستان هم هنوز اعلام نشده است. این آمار بیانگر آنست که گرچه اصلاح طلبان توانستند در یک اتتخابات سرد بر رقیب اصولگرا پیروز شوند، اما این پیروزی ناپلئونی مرهون آرای قومیتی و تعلق پزشکیان به جامعەی ترک/آذری و به نوعی کرد است. این سخن بدین معناست که پویایی های شکاف تندرو/میانه رو و محافظه کار/ تحول خواه، شکل دهندەی اصلی الگوی رفتاری مردم بود، اما در کنار آن قومیت او، به مزیتی در برابر رقیبی تبدیل شد که از این لحاظ نماد هویت غالب کشور به شمار می رفت. گرچه فرسایش پایگاه اجتماعی مسالەی هر دو جناح سیاسی اصلی کشور است، اما احتمالا اصول گرایان در این باره از یک زمینەی رای قویتری برخوردارند. به طور مثال اگر بخشی از آرای آنان را سازمانی و اتوبوسی بدانیم، باز نمی توان منکر این شد که دستکم از ده میلیون رای ثابت قدم و همیشگی برخوردارند. این وضعیت مبین پشت کردن بخش مهمی از جمعیت خاکستری به اصلاح طلبان است. جمعیتی که در دور اول شصت درصد و در دوم نصف واجدان شرایط رای را در بر گرفت. با این اوصاف اصول گرایان با وجود شکست سنگین و ناباوارانەشان، احتمالا روی این چهارده میلیون رای حساب کرده و آن را به سکویی برای جبران و ابزاری جهت کارشکنی در دولت منتخب تبدیل می کنند. صعوبت کار پزشکیان صرفا از باب مواجهه با این اقلیت قدرتمند و سرسخت نیست. بخشی از مرددین تحول خواه و حتی محافظه کاران میانه رو روز جمعه، از نقطه نظر رقیب هراسی و ترس از حکومت مطلقەی جبهەی پایداری به کارزار انتخاباتی وی پیوستند. علاوه بر اینها اصلاح طلبان، ترکها و کردهای هویت طلب و سنی های ناراضی از تبعیض، پایگاه اجتماعی وی به شمار می روند. از این رو حفظ توازن میان اینان و پیش گیری از تعارض منافع یکی از چالش های اساسی دولت آینده خواهد بود. #صلاح_الدین_خدیو
ئەحمەدی
19 تیر 1403 - 11:40ناهێڵن هیچ بکا.. ئەو دەوڵەتە هیچکارەیە، دەتوانێ کێشەی بژیو و... بۆ خەڵک ساز کات بەڵام هیچ دەردیان لەسەر سووک ناکات. دەیان ڕێخراوی بنەڕەتی و گرنگ هەن که بەدەست دەوڵەی نین و کاریگەرییان لەسەر ئابووری و سیاسەت و... هەموو شتێک هەیە.