درحالی كه دامنه شعلههای آتش در خاورمیانه هر روز گستردهتر میشود، شبكه الجزیره به نقل از منابع آنروا گزارش داده است كه حملههای هوایی اسراییل در رفح بالا گرفته و نگرانیها در مورد توفیق «عملیات بشردوستانه بیش از حد گسترده» افزایش یافته است. این درحالی است كه مذاكرات آتشبس در پاریس پایان یافته و اكنون طرفین در حال ارزیابی پیشنهادات هستند. تاكنون حداقل نزدیك به 30 هزار فلسطینی در حملات اسراییل به غزه از 7 اكتبر تاكنون كشته و 70 هزار نفر نیز زخمی شدهاند.
اوجگیری تنشها در دریای سرخ
به گزارش آسوشیتدپرس از صنعا، در تازهترین دور درگیریها، ایالاتمتحده و بریتانیا شنبهشب دستهای حملات به 18 هدف جنبش انصارالله در 8 نقطه مختلف در داخل یمن انجام دادند كه بخشی از تلاش مستمر برای مقابله با تهدیدات نیروهای این جنبش علیه منافع اسراییلی و حامیان غربی آنهاست. این چهارمین دور حملات امریكا و بریتانیا علیه انصارالله یمن در بحبوحه حملات مستمر این گروه علیه كشتیهای تجاری در دریای سرخ است. براساس بیانیهای كه پنتاگون منتشر كرد، حملات روز شنبه به تعدادی از اهداف انصارالله یمن از جمله تاسیسات زیرزمینی انبار تسلیحات، دیگر تاسیسات ذخیره موشك، پهپادهای تهاجمی یكطرفه، سامانههای پدافند هوایی، رادارها و یك هلیكوپتر اصابت كرد. ایالاتمتحده و بریتانیا این حملات را با كمك استرالیا، بحرین، كانادا، دانمارك، هلند و نیوزیلند انجام دادند. این بیانیه كه به طور مشترك از سوی همه كشورهای حامی این حملات صادر شد، مدعی شد؛ «هدف از این حملات دقیق، مختل كردن و تضعیف تواناییهایی است كه انصارالله برای تهدید تجارت جهانی، كشتیهای دریایی در یكی از حیاتیترین آبراههای جهان بدان متوسل میشوند.» انصارالله نیز در بیانیهای اعلام كرد كه با حملات بیشتر علیه اهدافی در دریای سرخ به «تشدید تنشها توسط امریكا و بریتانیا» پاسخ خواهند داد. منابع این جنبش به شبكه المسیره همچنین اعلام كردند كه در پاسخ به حملات شنبه شبه ائتلاف به رهبری امریكا، به یك نفتكش امریكایی در خلیج عدن با موشكهای دقیق حمله كردهاند. یحیی سریع، سخنگوی نیروهای مسلح جنبش انصارالله، روز یكشنبه در بیانیهای كه در شبكه اجتماعی ایكس انتشار یافت، اعلام كرد كه نیروهای انصارالله یك نفتكش امریكایی را در خلیج عدن به تعدادی موشك دقیق هدف قرار دادهاند. همین بیانیه مدعی است كه انصارالله با پهپاد به یك ناو جنگی امریكایی در دریای سرخ نیز حمله كرده است. انصارالله كه به حمایت از مردم غزه و اشغالگری اسراییل در این منطقه برخاسته، اظهار داشته است تا زمانی كه اسراییل از غزه بیرون نرود و به تجاوز خود به آن منطقه را خاتمه ندهد، دست از حملات به اهداف تعیین شده خود بر نمیدارد. از سوی دیگر، واشنگتن و لندن نیز متعهد شدهاند تا زمانی كه حملات انصارالله علیه كشتیرانی در دریای سرخ متوقف نشود، به حملات خود علیه مواضع این جنبش ادامه خواهند داد. این درحالی است كه ناظران معتقدند تشدید تنش در دریای سرخ و دخالت نظامی فزاینده ایالاتمتحده در بحبوحه ترس از تشدید تنشهای ناشی از جنگ اسراییل و حماس میتواند به یك درگیری منطقهای بزرگتر بدل شود.
پیشرفت در پاریس!
همزمان مقامات مصری به رویترز گفتهاند كه مقامات امریكایی و عربی در حال تشدید تلاشها برای پیشبرد مذاكرات و كاهش اختلاف بین خواستههای اسراییل و حماس در توافقی برای توقف درگیریها در غزه و آزادی اسرای اسراییلی هستند. در اقدامی كه به نظر میرسد جدیترین تلاش در هفتههای اخیر برای توقف درگیریها در منطقه آسیبدیده فلسطینی و آزادی اسرای اسراییلی باشد، مذاكرات برای آتشبس غزه در روز جمعه در پاریس در جریان بود. نمایندگان امریكا، مصر، قطر و اسراییل در پاریس دور هم جمع شدند تا به توافقی جامع دست یابند. به گفته مقامات، چالش اصلی طرفین مذاكره دستیابی به توافقی است كه حماس را متقاعد كند كه آتشبس دایمی و ارسال كمكهای بشردوستانه امكانپذیر است و در عین حال به اسراییل فشار آورند تا خود را برای پایان دادن به این جنگ خونین آماده كند. ویلیام برنز، رییس سیا، پس از هفتهها بنبست در مذاكرات، روز جمعه با عباس كامل، رییس اطلاعات مصر، شیخ محمد بن عبدالرحمن آلثانی نخستوزیر قطر و دیوید بارنیا، رییس موساد، در پاریس دیدار كرد. فشار ایالاتمتحده و قطر بالاخره توانست طرفین را برای برقراری آتشبس یك هفتهای در ماه نوامبر كه بیش از 100 اسیر اسراییلی را در ازای چند صد زندانی فلسطینی و توقف كوتاهی در جنگ قانع كند. آخرین دیدار پس از آن صورت گرفت كه سران رژیم اسراییلی گفتند كه احتمال پیشرفت در مذاكرات وجود دارد. به گزارش الجزیره به نقل از منابع آگاه، حماس همچنین به مقامات مصری اعلام كرده بود كه میتواند در درخواستهای خود برای آزادی بیشتر زندانیان فلسطینی در ازای اسرای اسراییلی انعطافپذیر باشد. به گفته یك منبع مطلع از مذاكرات آتشبس كه به دلیل نگرانیهای امنیت ملی نخواست نامش فاش شود، رییس موساد جلسات جداگانهای با نمایندگان قطر، مصر و ایالاتمتحده برگزار كرده است. این منبع اظهار داشت: «نشانههای رو به رشد و امیدواركنندهای در مورد توانایی ما برای رسیدن به آغاز گفتوگویی معنادار وجود دارد.» به گفته شبكه خبری القاهره مصر، در تلاش برای جلوگیری از حمله اسراییل به شهر رفح غزه، مذاكرهكنندگان تلاشهای خود را برای برقراری آتشبس در غزه افزایش دادهاند. این شبكه خبری به نقل از منابع آگاه از مذاكرات گزارش داده است كه اسراییل مدعی است كه اگر آتشبس به سرعت مورد مذاكره قرار نگیرد، به شهر حمله خواهد كرد. واشنگتن از شریك نزدیك خود، تلآویو خواسته است كه این اقدام را انجام ندهد و هشدار داده است كه در صورت ادامه حمله به شهر، تلفات غیرنظامیان بسیار بالا خواهد بود. در همین رابطه نیز، الجزیره گزارش كرده است كه اسماعیل هنیه، رهبر حماس، اولین سفر خود را از دسامبر گذشته به قاهره انجام داده است تا در مورد آتشبس گفتوگو كند.
سودای تلآویو
دو منبع امنیتی مصر به رویترز گفتهاند كه حماس هیچ پیشنهاد جدیدی در گفتوگو با مصریها ارایه نداده است. با این حال گمان میرود حماس بیش از 100 اسیر اسراییلی را كه دراختیار دارد در ازای آتشبسی كه با عقبنشینی اسراییل از غزه حاصل میشود، آزاد كند. نتانیاهو نیز اخیرا و دوباره گفته است كه اسراییل تا زمانی كه حماس از بین نرود، به حملات خود در غزه ادامه خواهد داد. به گزارش روزنامه اسراییلی «جروزالم پست»، نتانیاهو روز پنجشنبه طرحی رسمی برای غزه ارایه كرد و تاكید كرد كه اسراییل انتظار دارد پس از نابودی حماس، كنترل امنیتی خود را بر این منطقه حفظ كند و هیچ نقشی برای تشكیلات خودگردان فلسطینی (PA) مستقر در كرانه باختری نمیبیند. واشنگتن به دنبال ایفای نقش تشكیلات خودگردان اصلاح شده است. حماس موضع خود را در آخرین تلاش برای دستیابی به توافق تغییر نداده است و همچنان خواستار آتشبس با خروج اسراییل است. به گزارش المیادین، هیات اسراییلی اوایل روز شنبه پس از دریافت پیشنهادی در «چارچوبی بهروز شده» مبنی بر مبادله اسرا در ازای «آتشبس موقت» كه ازسوی ایالاتمتحده، قطر و مصر تنظیم شده بود، از پاریس بازگشت. در همین رابطه، تزاچی هانگبی، مشاور امنیت كابینه اسراییل، مدعی است كه پیشرفتهایی در جهت دستیابی به توافقی برای توقف جنگ و آزادی اسرا در غزه صورت گرفته است. هانگبی روز شنبه در گفتوگو با شبكه خبری N12 اسراییل گفت كه نمایندگان اسراییلی كه از مذاكرات با مقامات قطری، مصری و امریكایی در پاریس بازگشتهاند، به كابینه جنگ گفتهاند كه «احساس میكنند دست خالی بازنگشتهاند.» هانگبی گفت: باتوجه به لحنی كه در ساعات اخیر شنیدهام، امكان پیشرفت وجود دارد. هانگبی گفت: «احتمالا فضا برای حركت به سوی توافق وجود دارد» اما هشدار داد كه شرط اسراییل مبنی بر آزادی همه اسیران در دست حماس «به هیچ عنوان نباید به عنوان پایان جنگ تفسیر شود.» به گزارش رادیو كان رژیم اسراییل، تلآویو قصد دارد برای تسریع و تسهیل مذاكرات هیاتی را به قطر اعزام كند. اكسیوس نیز چارچوب توافق پاریس را اینگونه منتشر كرده است: آزادی چند صد زندانی فلسطینی در ازای آزادی 35 تا 40 اسیر اسراییلی ازجمله زنان غیرنظامی، سربازان زن، مردان بالای 50 سال و اسراییلیهایی كه در وضعیت وخیم پزشكی قرار دارند. فلسطینیان آزاد شده همچنین شامل زندانیان محكوم به گذراندن دوران حبس طولانیمدت نیز خواهند شد. اسراییل با یك روز آتشبس برای هر اسیر آزاد شده موافقت میكند، به این معنی كه اگر حماس تعداد پیشنهادی ربودهشدگان -35 تا 40 نفر- را برای مرحله اول توافق آزاد كند، حدود 6 هفته توقف در جنگ وجود خواهد داشت. چارچوب تعریفی ایالاتمتحده همچنین شامل بازگشت اولیه و محدود شهروندان فلسطینی به بخش شمالی نوار غزه است كه در طول اجرای مرحله اول توافق تحت شرایطی كه در مذاكرات مفصل تعریف میشود، اجرایی میشود. این چارچوب شامل افزایش قابل توجه دامنه كمكهای بشردوستانه است كه وارد نوار غزه میشود. به نظر مانند پیشنهاد قبلی، چارچوب جدید فقط به اصول كلی برای مراحل بعدی معامله اشاره میكند كه بر تضمین آزادی اسرا و تبادل اجساد متمركز است. به گزارش وال استریت ژورنال، گفتوگوهای بیشتر بین طرفین در هفته آینده ادامه خواهد یافت، زیرا به گفته آنها، این امر مینمیتواند زمینهساز دستیابی به توافقی با هدف جلوگیری از عملیات زمینی قریبالوقوع اسراییل در رفح، شهری در جنوب نوار غزه كه بیش از یك میلیون غیرنظامی آواره فلسطینی در آن پناه گرفتهاند، شود. از تلآویو نیز خبر میرسد كه كابینه نتانیاهو ضربالاجلی را برای آغاز ماه رمضان، برای حماس تعیین كرده تا اسرای باقیمانده اسراییلی را آزاد كنند، در غیر این صورت ارتش حمله زمینی خود به رفح را آغاز خواهد كرد.
نظرات