مدت‌هاست كه فعالان حوزه محیط زیست و به خصوص فعالان زاگرس‌نشین از نگرانی خود درباره «سد لیروك» می‌گویند و معتقدند هرگونه اقدام برای ساخت چنین سد حدود ۹۰ هزار بلوط را به كام مرگ می‌كشاند، آن هم بلوط‌هایی كه تعدادی از آنها عمر چند صدساله دارند. به عنوان مثال پیش از این «مجتبی آهور»، معاون محیط‌زیست انسانی اداره‌كل حفاظت محیط‌زیست استان لرستان گفته بود كه «برخی ارزیابی‌ها نشان می‌دهد كه با احداث این سد ۹۰ هزار درخت جنگلی قطع خواهد شد و ما هرگز موافق اجرایی شدن چنین پروژه‌ای نیستیم.» در خبری تازه اما معاون سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری كشور می‌گوید كه هنوز هیچ مجوزی در این باره صادر شده است.
«نقی شعبانیان»، معاون امور جنگل سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری كشور در گفت‌وگو با «ایلنا» درباره احتمال قطع تعداد زیادی از درختان جنگلی زاگرس با ساخت و آبگیری «سد لیروك» گفت: موضوع احتمال قطع ۴۱ هزار درخت با احداث سد لیروك، مساله‌ای است كه در گزارش ارزیابی زیست‌محیطی ارایه شده توسط شركت مشاور پروژه به سازمان حفاظت محیط‌زیست اعلام شده است كه ما هنوز نمی‌توانیم این موضوع را تایید یا رد كنیم. در حال حاضر با توجه به اینكه این سد در محدوده جنگل‌های زاگرس واقع خواهد شد، مجری پروژه موظف است كه گزارش ارزیابی جداگانه‌ای را به سازمان منابع طبیعی ارایه دهد و كارشناسان خود ما نیز مستقلا موضوع را بررسی خواهند كرد. او افزود: در سازمان حفاظت محیط‌زیست، روال بررسی گزارش‌های ارزیابی محیط‌زیستی این است كه این سازمان پس از دریافت گزارش از شركت‌های ذی‌صلاح مشاور هر پروژه، گزارش ارایه شده را مورد بررسی قرار می‌دهد و میزان آسیب‌های احتمالی ناشی از اجرای آن پروژه به طبیعت را بررسی یا از اساس با اجرای آن طرح مخالفت می‌كند و هیچ مجوزی نمی‌دهد یا شروطی را در تایید گزارش ارزیابی تعیین می‌كند تا اجرای طرح باعث وارد شدن حداقل خسارت به طبیعت شود. البته بعضی پروژه‌های عمرانی جنبه استراتژیك دارند و دولت خواستار اجرای آنهاست و در چنین شرایطی، سازمان محیط‌زیست تمام جوانب را بررسی می‌كند و پیشنهادات خود درباره نحوه اجرای آن پروژه را به هیات دولت ارایه می‌دهد.
شعبانیان با بیان اینكه در پروژه‌های واقع شده در عرصه‌های منابع طبیعی، علاوه بر صدور مجوز توسط سازمان محیط‌زیست، سازمان منابع طبیعی نیز باید موافقت خود با اجرای پروژه را اعلام كند، اظهار داشت: روال كلی بررسی چنین طرح‌هایی در سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری كشور این است كه ما بر اساس بند «ب» ماده ۱۲ قانون حفاظت و بهره‌برداری از جنگل‌ها و مراتع، علاوه بر دریافت گزارش ارزیابی توسط مشاور پروژه، كارشناسان خود را نیز برای تعیین خسارت به عرصه مربوطه اعزام می‌كنیم تا مسیر اجرای پروژه را مورد پایش قرار دهند و مشخص كنند كه با اجرای پروژه مدنظر، چه تعداد درخت یا نهال قطع می‌شود، چند هكتار مرتع تخریب می‌شود یا چه آسیب‌های دیگری به عرصه وارد می‌شود و همه این موارد در برآورد خسارت‌های اجرای چنین پروژه‌هایی لحاظ می‌شود. معاون امور جنگل سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری كشور ادامه داد: وظیفه سازمان محیط‌زیست و منابع طبیعی این است كه ارزیابی‌های زیست‌محیطی و تعیین میزان خسارت‌های وارده به طبیعت در صورت اجرای پروژه‌های درخواست شده را برآورد كنیم و این موضوعات را به صورت شفاف با هیات دولت در میان بگذاریم. اما نكته مهمی كه باید به آن توجه داشت، این است كه برخی پروژه‌ها جزو طرح‌های كلان ملی محسوب می‌شوند كه دولت براساس مسائل استراتژیك كشور خواستار اجرای آنهاست، مثلا طرح راه‌آهن رشت - آستارا چنین وضعیتی دارد و سازمان منابع طبیعی نمی‌تواند با اجرای این طرح مخالفت كند، اما در این‌گونه شرایط، وظیفه ما این است كه مسیری را برای اجرای چنین پروژه‌هایی پیشنهاد بدهیم كه كمترین خسارت را برای طبیعت به همراه داشته باشد. او در ادامه توضیح داد: معمولا رویه تعیین نحوه وارد شدن حداقل خسارت به عرصه‌های طبیعی با اجرای طرح‌های عمرانی، در بسیاری از پروژه‌های استراتژیك ملی نظیر احداث خطوط لوله آب، برق، گاز و ... طی می‌شود و درباره این پروژه‌ها، سازمان منابع طبیعی مسیرهایی را به مجریان طرح‌ها پیشنهاد می‌دهد كه حتی اگر طولانی‌تر باشند و هزینه‌های اجرای پروژه را بالاتر ببرند، اما خسارت‌های كمتری را به جنگل‌ها، مراتع و سایر عرصه‌های طبیعی وارد كنند. درباره طرح سد و نیروگاه لیروك نیز حتما این رویه را در پیش خواهیم گرفت و سعی می‌كنیم حتی در صورت موافقت با پروژه، پیشنهادات لازم به دولت برای وارد شدن حداقل آسیب به جنگل‌های زاگرس را ارایه دهیم. شعبانیان با تاكید بر اینكه سازمان‌های محیط‌زیست و منابع طبیعی هنوز هیچ‌گونه مجوزی برای احداث سد و نیروگاه لیروك صادر نكرده‌اند، عنوان كرد: احتمال قطع تعدادی از درختان جنگل‌های زاگرس با احداث سد لیروك وجود دارد، ولی ما هنوز برآورد نكرده‌ایم كه دقیقا چه تعداد درخت با اجرای این پروژه قطع خواهد شد و درباره این تعداد نمی‌توانیم صرفا به گزارش ارزیابی محیط‌زیستی ارایه شده توسط شركت مشاور مجری پروژه اعتماد كنیم و حتما كارشناسان خود سازمان باید موضوع را به صورت میدانی بررسی كنند. البته با توجه به اینكه درخواست صدور مجوز این طرح هنوز به سازمان منابع طبیعی ارایه نشده است، ما فعلا وارد عمل نشده‌ایم. معاون امور جنگل سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری كشور ادامه داد: سازمان منابع طبیعی در بررسی پروژه‌های اینچنینی براساس وظایف خود عمل می‌كند و حتما مسیرهایی را به دستگاه‌های مجری پروژه‌ها پیشنهاد خواهد داد كه این‌گونه طرح‌ها با وارد شدن كمترین خسارت به طبیعت اجرا شود. سازمان ما به عنوان بخشی از دولت موظف است خسارت‌های احتمالی اجرای پروژه‌های عمرانی را بررسی كند و اگر به این نتیجه رسید كه معایب ناشی از اجرای یك پروژه از مزایای آن بیشتر خواهد بود، این موضوع را به صورت شفاف به هیات دولت و دستگاه متولی اجرای آن پروژه اعلام كند. در چنین وضعیتی نیز تصمیم‌گیری نهایی درباره طرح‌ها برعهده مقامات ارشد دولت خواهد بود. او در پایان تصریح كرد: با وجود اینكه در بسیاری از موارد، دولت‌ها به هر طریق به دنبال اجرای طرح‌های عمرانی و توسعه‌ای بوده‌اند و به خسارت‌های احتمالی برخی پروژه‌ها بر محیط‌زیست و منابع طبیعی كمتر توجه شده، اما مواردی هم بوده است كه مسوولان ارشد دولت‌ها به دلیل خسارت‌های محیط‌زیستی بالای یك پروژه عمرانی، اجرای آن را به صلاح كشور ندانسته و جلوی آن را گرفته‌اند. درباره طرح سد و نیروگاه لیروك نیز سازمان منابع طبیعی بررسی دقیق خسارت‌های احتمالی اجرای پروژه را بررسی و نظر خود را به صورت شفاف به دولت اعلام خواهد كرد.
نظرات