ماه رمضان در حالی آغاز شد که پیش از آن در برهوت وقت‌کشی می‌زیستیم. شهوت‌‌ها و لغزش‌‌ها بر ما سرازیر شده بودند و ما راه به پرتگاه وقت کشی و هدر دادن وقت در راه کامجویی کشانده بودند. نسیم گذشت بر ما وزید و نفحات آن ما را می‌نگرند، اینک باید پس از گرمای سوزان و خطاها تن خود را به این نفحات بزنیم. روزه تنها رکنی است که رازی است بین خدا و بنده. پیامبر (ص) فرمود:
“همه عمل بنده از اوست، مگر روزه که از من است و من خود پاداشش را می‌دهم." مسلمانان چشم براه این ماه بودند، هر گاه ماه رمضان فرا می‌رسید، سلف صالح به همدیگر تبریک می‌گفتند و خود را برای آن آماده می‌کردند. در این باره الگوی آنان پیامبر (ص) بود. پیامبر (ص) در آغاز رجب دعا می‌کرد:
"خدایا برای ما در ماه رجب و شعبان برکت ده و ما را به ماه رمضان برسان "
اما اصحاب شش ماه مانده به رمضان دعا می‌کردند که خداودن آنان را به رمضان برساند. پیامبر (ص) در آغاز این ماه بزرگ خطبه‌ای غراء ایراد می‌کرد و طی آن می‌فرمود:
" ماه رمضان فرا رسیده است در این ماه شیی است که از هزار ماه بهتر است. خداوند روزه گرفتن این ماه را واجب کرده و شب زنده داری آن را مستحب گردانده است. کسی که در این ماه با انجام کاری نیک خود را به خدا نزدیک کند بسان آن کسی خواهد بود {در دیگر ماهها } فریضه‌ای انجام داده است و کسی که فریضه‌ای انجام دهد، مانند آن کس خواهد بود که در ماههای دیگر هفتاد فریضه انجام دهد. در این ماه روزی‌‌ها فزونی می‌یابد. کسی که در این ماه روزه‌داری را افطاری دهد، مانند ان کس خواهد بود که برده‌ای را آزاد کرده باشد. آغاز این ماه رحمت است،
میانه اش آمرزش است و پایانش آزادی از آتش است. در این ماه در این ماه چهار کار را بسیار انجام دهید: با دو تا پروردگارتان را خشنود کنید و از دو تای دیگر چاره‌ای ندارید. آن دو تا که با آنها پروردگارتان را خشنود می‌کنید، شهادت و استغفار است، و ان دو تای دیگر که چاره‌ای از آنها ندارید که از خداوند بهشت بخواهید و از دوزخ به او پناه برید"
این خطبه تمام چیزهایی راکه موجب نزدیکی به خداوند و بالارفتن درجات و ارتقای روحی بنده می‌شوند و او را به مقام متقیان قانت می‌رسانند، بیان شده‌اند. روزه به امت، پایبندی و انضباط را می‌آموزد. مسلمانان در در این ماه در یک زمان امساک می‌کنند و در یک زمان افطار می‌کنند.
روزه بر خلیفه خدا بر زمین انسانی آثار بزرگی دارد. با روزه، اراده تقویت می‌شود و با کمک ان انسان در برابر اغواگیری‌ها دچار تردید و دو دلی نمی‌شود. هنگامی که بنده در طول روزه و حتی در طول ماه رمضان از طلوع فجر تا غروب خورشید از خوردن و آشامیدن باز آید، بر اساس نیروی اراده تربیت خواهد شد؛ زیرا در این ماه می‌تواند بر زبان و جوارح خود مسلط شود.
این یک قضیه بس بزرگ است. امیدوارم آثار آن در رمضان و پس از رمضان باقی بماند؛ زیرا روح رمضان و نفحات ایمانی آن در هر زمان جریان دارد.
می‌باید دانست که روزه تنها باز آمدن از خوردن و آشامیدن نیست بلکه باز آمدن از دروغگویی و ناسزاگویی است در حدیث آمده است:
" چه بسا روزه‌دار که از روزه‌اش جز گرسنگی و تشنگی چیز دیگری عایدش نمی‌شود."
روزه در قله عبادات قرار دارد در حدیث آمده است:
" هر چیزی دری دارد و در عبادت، روزه است "
گاه برخی می‌پرسند چرا روزه در عبادت است؟ و در پاسخ بایستی گفت: زیرا هر عبادتی جز روزه ممکن است با ریا همراه باشد.
در رمضان شیطانهای سرکش به زنجیر کشیده می‌شوند و از این رو می‌بینیم مسلمانان دسته دسته و تنها به سوی مساجد سرازیرند و بسیاری اوقات مساجد گنجایش آنان را ندارد. می‌بینیم در این ماه مردم به تلاوت قرآن و چند بار ختم کردن آن روی می‌آورند. ذکر خداوند هر خانه‌ای را عطرآگین می‌کند این مصداق فرموده ی پیامبر (ص) است:
" تا جایی که خون در آدمیزاد جریان دارد و شیطان نیز راه دارد، پس با گرسنگی کشیدن، مجراهای شیطان را تنگ کنید.."
مسلمانان در این ماه فراوان خضوع، عبادت و نیایش می‌کنند. راستی جز خداوند چه کسی سختی‌‌ها را دفع می‌کند؟ جز خداوند چه کسی لغزش‌‌ها را می‌آمرزد؟ جز آفریدگار چه کسی دست آن ضعیفان را می‌گیرد که مردمان دنیا بر آنها هجوم آورده‌اند؟
از روزه همیاری اجتماعی را می‌آموزیم:
" کسی که در این ماه روزه‌داری را افطاری دهد، مانند کسی خواهد بود که برده‌ای را آزاد می‌کند "
همیاری اجتماعی را با تشویقی که در این ماه به صدقه دادن شده و حتی با زکات فطریه در آخر رمضان به مرز وجوب رسیده، فرا می‌گیریم.
از رمضان رو ی آوردن به زندگی اجتماعی را فرا می‌گیریم. این امر نیز از روی اشتیاقی که مسلمانان به افطاری دادن به دیگران به نیت اجر و پاداش نشان می‌دهند، قابل مشاهده است. همچنین این امر را در نماز تراویج لمس می‌کنیم که در دلها، نیروی ایمان و قدرت پیکار با دشمنان را احیا می‌کند و در دل مسلمانان عزتمندی در برابر دشمنان فراوان این را غرس می‌کند.
در ماه رمضان اشتیاق مسلمانان به انجام بسیار نواقل، مانند نماز تراویح، تهجد و اعتکاف دهه اخیر را لمس می‌کنیم. حتی هنگامی‌که دهه اخیر رمضان فرا می‌رسد، پیامبر (ص) شب زنده‌داری می‌کرد و کمر (همت) می‌بست {یا از همسرانش دوری} می‌گزید.
همچنین رشد روح جمعی را در گزاردن عمره و زیارت مشاهده می‌کنیم. در عمره روح جماعت را احساس می‌کنیم.
از رمضان شکیبایی می‌آموزیم. شکیبایی در برابر گناهان و شکیبایی در انجام طاعات ماه رمضان، نغمه‌ای است قدسی که بایسته است ما خود را در معرض آن قرار دهیم.
در حدیث آمده است:
"هان پروردگارتان در روزهای نعمت‌‌هایی دارد. هان خود را در معرض آنها قرار دهید "
بنابراین باید که از لحظه‌‌های این ماه فرخنده در راه طاعت بهره بجوئیم و لحظه‌ای را فرو نگذاریم که بی‌انجام کاری که مانع سنگینی ترازوی حسنات ما بشود، بگذرد، وگرنه سزاوار ناخشنودی آفردگارمان خواهیم شد. همان گونه که پیامبر (ص) فرمود:
" دور باد آن‌کس که رمضان را دریافت و آمرزش پروردگار را بدست نیاورد "
نظرات