متن بیانات دبیرکل جماعت به شرح زیر است:
بسم الله الرحمن الرحیم
الحمد لله والصلاة والسلام على رسول الله وعلى آله واصحابه ومن والاه
رَبَّنَا إِنَّنَا آمَنَّا فَاغْفِرْ لَنَا ذُنُوبَنَا وَقِنَا عَذَابَ النَّارِ
ضمن عرض خیر مقدم محضر گرامى خواهران و برادران، مسؤولان شعب، معاونتها، و نهادهاى مركزى، صمیمانه آرزو میکنم خداوند رحمان و رحیم طاعات و عباداتتان را در پیشگاهش قبول فرماید و شما بزرگواران را در نیل به اهداف و مقاصد صیام و قیام در مدرسه رمضان موفق فرماید. سالى سرشار از موفقیت و آرامش و تعالى را برای كشور و هموطنانمان مسألت میداریم شكستن هیمنهی رژیم صهیونیستى توسط سربازان وطن را میستاییم و آرزو میکنیم خداوند بزرگ سایهی شوم جنگ را از آسمان كشورمان بزداید و شاهد پایان یافتن جنگ نابرابر و ظالمانه علیه مردم مقاوم و صبور فلسطین و غزه و پیروزی آنها و رهائى از این اوضاع ناگوار باشیم.
عرایضم را با الهام از نخستین آیهای كه بر پیامبر رحمت نازل شد آغاز میکنم «إقرأ»
اقْرَأْ لحظهاى از حیات و تاریخ با بركت ما مسلمانان را نمایندگى میکند كه جبرئیل امین علیهالسلام به امر پروردگارش در غار حرا بر حضرت محمد (ص) نازل شده و پیام جدید و عظیم و جاودان را با فرمان: «اقْرَأْ بِاسْمِ رَبِّكَ الَّذِی خَلَقَ»(علق:۱) را در جان و وجود نازنینش نواخت تا از رسالت و برنامهای اصلاحى، جهانى و جاودان براى تمامى زمانها و مکانها رونمائی كند؛ اسلام خاتم ادیان و تکمیلکنندهی هدایت ربانى است و بهعنوان رسالتى جدید براى هدایتگری و اصلاحورزى و پاسخ به نیازهای جدید جوامع بشرى نازل شد. ازجمله اعجاز قرآن مجید این است كه پیام خود را با واژهی إقرأ آغاز میکند.
اقْرَأْ: بخوان كه تو فرستاده و برگزیده من هستى لذا مسؤولیت داری آنچه را که بر تو نازل خواهم كرد به جامعه بشری ابلاغ كنی.
اقْرَأْ: بخوان آیات پروردگارت را در هستى تا نشانههای عظمت و حكمت او را بهخوبی دریابی.
اقْرَأْ: بخوان كه انسان را اندیشه در ملكوت آسمانها و زمین ضرورى است
بخوان كه اسلام دین علم، دین حقیقت و منهج زندگى و راه سعادت و نیكبختى و رستگاری است
بخوان و بدان «لَهُ مَا فِی السَّمَاوَاتِ وَمَا فِی الْأَرْضِ وَمَا بَینَهُمَا وَمَا تَحْتَ الثَّرَى».
از آنجایی كه پس از ختم رسالت و نبوت مسؤولیت حمل بار امانت نشر ارزشهای والاى دینى بر عهده انسان به عنوان جانشین خدا بر زمین گذاشته شده و چون این جانشین خداوند توأمان هدف رشد و توسعه و نیز عامل آن است، لذا پروردگارش او را در كانون توجهات خود قرار داده و به رشد و تعالى و تربیت متمایزش، اهتمامى جدى معطوف نموده است، تا کسانی باشند که برخوردار از شخصیتی توسعهیافته، با اندیشهای بلند، دارای اعتدال شخصیتی و پایبند به فقه مقاصدی و فرهنگ هدایتگری، تا به إذن خداوند بزرگ و توفیق او پناه بیپناهان و حلال مشکلات مردم باشد.
همانگونه که مستحضر میباشید در پرتو دین مبین اسلام نسلی برخوردار از جهانبینی توحیدی، باور و عقیدهای سالم و قادر به فهم درست فقه مقاصدی و اوضاع و احوال جامعه و شایسته نسبت به امر مهم و محوری اجتهاد و استنباط و ابداع و نوآوری پا به عرصه ظهور نهاد. نسلی برخوردار از همت و ارادهای بلند و ملتزم به خرد جمعی و اصل شورى که به نخستین مصداقِ «كُنتُمْ خَيْرَ أُمَّةٍ أُخْرِجَتْ لِلنَّاسِ» تبدیل شد. تا پیامبر عظیمالشأن اسلام در شأن آنها بفرماید: «إِنَّ خَيْرَكُمْ قَرْنِي ثُمَّ الَّذِينَ يَلُونَهُمْ ثُمَّ الَّذِينَ يَلُونَهُمْ ثُمَّ الَّذِينَ يَلُونَهُمْ» بهترین مردمان كسانى هستند كه در عصر من بودند سپس آنانى كه در پی آنها میآیند.
نسل نخستین با ویژگیهای برتر و متمایز خویش در جایگاهی قرار گرفت که شایسته باشد تا رهبری جهانی و تمدنى از رومیها، یونانیها، هندیها، چینیها و ایرانیها به آنجها اختصاص یابد. کما اینکه نبوت و رهبری معنوی نیز، از بنیاسرائیل به بنی اسماعیل منتقل شد و بزرگترین تغییر و تحول در تاریخ بشر رقم خورد. گرچه پیروان نخستین دین مبین اسلام در جایگاه رهبری بشریت قرار گرفتند و پس از آن در مقاطعی از تاریخ شاهد موفقیتها و شکوفایی ملتهای مسلمان و خلق افتخاراتى ارزشمند و ماندگار بودهاند اما با كمال تأسف امروزه مسلمانان در یک خلأ و ضعف فکری و برنامهای در وضعیتی مشابه مقطع پس از سقوط خلافت عثمانی گرفتار شده و با چالشها و مشكلاتى گوناگون مانند: تفرقه و اختلافات داخلی، عقبماندگی در حوزهی تکنولوژی و تمدنی و نیز ظهور جریانهای تندرو و بعضاً ناتوان از درک اقتضائات زمان حال و آینده، مواجه هستند و حتی بیدارى اسلامى حرکتها و جریانهای فعال در دنیاى اسلام نیز با خطراتی مشابه مواجه هستند. ازجمله:
۱- ضعف در فهم مقاصد دینِ معطوف به حیات عمومی جامعه و ضعف در ایجاد ارتباطی متناسب میان نص و عصر.
۲ - بعضاً وجود تعصبات مذهبی در میان مسلمانان بهگونهای كه برخی مذاهب فقهی و یا فکری و احزاب و جریانها خود را بدیل دین قرار داده و کارکرد دین را به نحله خود تقلیل دادهاند و بر این اساس به حلوفصل امور و مسائل عمومی میپردازند. درصورتیکه قضایای عمومى مردم و نیازهای زمان و مکان غالباً فراتر از توان یک مذهب فقهی و یا فکری و یا رویکرد جناحی است.
در این سیاق گفتار حکیمانهای میفرماید: بنا و ساختن ملت مقدم بر بنا و ساختن دولت است.
۳- ظهور حاکمیت برخی احزاب شمولی که در تمامی زمینههای سیاسی، فرهنگی اقتصادى و اجتماعی تنها دیدگاههای خود را قبول داشته و در صدد تحمیل آن بر دیگران هستند و با منطق: «مَا أُرِيكُمْ إِلَّا مَا أَرَىٰ وَمَا أَهْدِيكُمْ إِلَّا سَبِيلَ الرَّشَادِ» تعامل میکنند.
همانگونه كه در تاریخ ترکیه «حزب اتحاد و ترقی» در کودتایی علیه سلطان عبدالحمید دوم به حكومت میرسد و به تطبیق و تحمیل نظرات و دیدگاههای خود در جامعه به نام دین پرداخت.
و یا اکنون طالبان فعالیت احزاب اسلامی مانند جمعیت اصلاح، حزب اسلامی حکمتیار، و حزب تحریر و... را ممنوع اعلام کرده است
٤- و آخرین و مهمترین چالش ضعف برخوردارى و توانایی فکری و عملی برای استنباط پیام و هدایت جدید از نصوص قرآن و سنت و پاسخ قانعکننده به نیازهای نسل جدید جامعه و اثبات شایستگی و هدایتگری دین، برای تمامی زمانها و مکانها از طریق اسنتباط و اجتهاد جمعی است.
شما بزرگواران نیک میدانید که مصادر احکام شرعی در دین مبین اسلام عبارتند از: کتاب و سنت و اجماع و قیاس و...و اساس و پایه اجماع، اجتهاد جمعی است. بدون تردید استمرار اجتهاد و نوآوری و پاسخ متناسب نسبت به نیازهاى مختلف و متنوع بشر، میتواند شایستگی و هدایتگری شریعت را براى تمامی زمانها و مکانها و شرایط را تضمین کند و به اثبات برساند.
بدیهی است بحث از اجتهاد قرین اهلیت و شایستگى است آنهم برحسب نوع و سطح و گستردگى حکم مورد نظر، كه تحقق شایستگی شرطى اساسى است.
اما در خاتمه مطلبی در خصوص ضرورت فعالیت سازمانى و مؤسسهای و التزام کامل نسبت قرارات و قوانین مصوب خرد جمعى: عصر ما عصر موسسات، انجمنها، نهادها و تشکلهاست. بدیهى است مفهوم تشکل و مؤسسه با منظومهای از مفاهیم و وسایل و ابزارها ارتباطی تنگاتنگ دارد، مانند: امانتداری (إِنَّا عَرَضْنَا الْأَمَانَةَ) و عمران و آبادانى (وَاسْتَعْمَرَكُمْ فِيهَا) و اقامهی قسط و عدل «لَقَدْ أَرْسَلْنَا رُسُلَنَا بِالْبَینَاتِ وَأَنْزَلْنَا مَعَهُمُ الْكِتَابَ وَالْمِیزَانَ لِیقُومَ النَّاسُ بِالْقِسْطِ».
بدیهی است مؤسسات نقشی اساسی در زمینهی وفاق و همدلی میان همنوعان و فراهم نمودن فرصتهایی برای حاکمیت اصل شورا و خرد جمعى و اتقان و پرهیز از تکروی و اجتهاد فردی، كه فرمود: «لَمَسْجِدٌ أُسِّسَ عَلَى التَّقْوَى مِنْ أَوَّلِ یوْمٍ أَحَقُّ أَنْ تَقُومَ فِیهِ فِیهِ رِجَالٌ یحِبُّونَ أَنْ یتَطَهَّرُوا وَاللَّهُ یحِبُّ الْمُطَّهِّرِینَ» (توبه: ١٠٨)
در واقع مؤسسه توأمان میدانی است برای اجتهاد جمعی و فرصت و ظرفیتی است مطمئن برای اداى درست فرض کفایی در جامعهی هدف.
والسلام علیکم ورحمة الله وبرکاته
نظرات