گزارش «اعتماد» از نشست اقتصاددانان با رییس‌جمهور
پزشكیان: مردم هرگز از من دروغ نخواهند شنید
12 تن از اساتید و اقتصاددانان در جلسه‌ای با رییس‌جمهور به تشریح دیدگاه‌ها و نظرات خود درباره وضعیت فعلی اقتصاد كشور، ضرورت، راهكارها و لوازم اصلاحات اقتصادی پرداختند. این جلسه با حضور وزرا و مشاوران اقتصادی رییس‌جمهور برگزار شده و اقتصاددانانی چون مسعود نیلی، علینقی مشایخی، محمد جواد ایروانی، سهیلا پروین، حجت میرزایی، تیمور رحمانی، داود دانش‌جعفری، حسین عبده‌تبریزی و علی مروی در آن حاضر بوده‌اند. ضمن اینكه وزرای مرتبط با تیم اقتصادی دولت نیز در این نشست حضور داشته‌اند. این نشست به دعوت علی طیب‌نیا، مشاور اقتصادی رییس‌جمهور برگزار شده و بهانه آن، همفكری درباره مسائلی است كه خود آقای طیب‌نیا از اقتصاددانان حاضر در جلسه پرسیده است: اینكه اصلاحات ساختاری در اقتصاد ایران از كجا باید آغاز شود؟ چه الزاماتی در این باره وجود دارد و برای كاهش روند ناترازی‌ها در بخش انرژی یا پولی و حتی صندوق‌های بازنشستگی چه اقداماتی در اولویت است؟ آیا برای این اصلاحات نیاز به نوعی شوك درمانی وجود دارد یا اینكه باید مرحله به مرحله و در قالب سیاستی مدون و مشخص جلو رفت؟
به گزارش خبرنگار اعتماد، اقتصاددانان حاضر در این نشست تلاش كردند هر یك با دیدگاه خود به سوالاتی كه توسط مشاور اقتصادی رییس‌جمهور طرح شده بود پاسخ دهند. البته خود آقای طیب‌نیا در این جلسه از شرایط نامساعد ناترازی‌های موجود ابراز نگرانی كرده و معتقد بوده كه هم‌اكنون 30 درصد از جمعیت زیر خط فقر قرار دارند و مشكلات ساختاری در این حوزه دیده می‌شود. بنابراین پیش از هر اقدامی برای اصلاح روندهای موجود باید به این موضوع نیز دقت كرد كه آیا شرایط اقتصادی كنونی، برای انجام این اصلاحات كه قطعا با پیامدهایی روبروست؛ آمادگی لازم را دارد؟ و اینكه اصلاحات ناگزیر در وضعیت اقتصادی كشور تا چه اندازه به سیاست خارجی ایران وابسته است و اولویت‌ها چیست؟
دانش جعفری: انتقاد از قیمت‌گذاری دستوری
داود دانش جعفری اقتصاددان كه تجربه حضور به عنوان وزیر اقتصاد در دولت احمدی‌نژاد را نیز دارد در این جلسه به بیان زیان‌های قیمت‌گذاری دستوری اشاره كرده و گفته است كه در شرایط فعلی دو ضلع مصرف‌كننده و تولیدكننده به‌طور یكسان ضرر می‌كنند. او افزوده كه در كشوری مانند چین 90 درصد قیمت‌ها در بازار تعیین می‌شود و در ایران برعكس است و 70 درصد كالاها توسط دولت قیمت‌گذاری می‌شوند. دانش جعفری همچنین به مثلث كنترل قیمت، تحریم‌ها و پاندومی كرونا در سال‌های گذشته اشاره كرده و افزوده است كه «این روندی بوده كه به كسری بودجه ناگزیر دولت انجامیده و این كسری بودجه خود به تورم منجر شده است. چرا كه مخارج دولت در سال‌هایی كه پاندومی كرونا وجود داشت چند برابر شده است.» او می‌گوید: «رشد نقدینگی و تورم نتیجه این دخالت‌های دولت در بازار بوده و درآمد ارزی كشور جبران ناترازی‌های كنونی در اقتصاد ایران را نمی‌كند.» این اقتصاددان همچنین پیشنهاد داده كه كمیته مشترك اتاق ایران و امریكا، برای افزایش مراودات تجاری و حتی سیاسی تشكیل شود.
پروین: كاهش پیش بینی‌پذیری اقتصاد
سهیلا پروین استاد دانشگاه علامه طباطبایی نیز در این جلسه به افزایش ضریب جینی در كشور پرداخته و عنوان كرده كه شرایط موجود در حوزه سیاست خارجی پیش‌بینی‌پذیری در اقتصاد ایران را كاهش داده است. او همچنین قوانین متعدد در حوزه اقتصاد را نیز مورد نقد قرار داده است.
عبده تبریزی: پیشنهاد بازگشت خودرو به بورس
حسین عبده تبریزی در كانال تلگرامی خود به بیان برخی دیدگاه‌های مطرح شده در آن پرداخته و البته عنوان كرده كه « كل وقت خود را به شرح وضعیت خودرو در بازار سرمایه اختصاص داده است.» عبده تبریزی در این نوشتار اضافه می‌كند: « قبل از جلسه با ۳۶ نفر از كارشناسان رشته صحبت كردم. سی و دو نفر قاطعانه معتقد بودند كه در شرایط فعلی حتما بهتر است خودرو در بورس كالایی معامله شود. چهار نفر ضمن توافق با اینكه در این شرایط بهتر است خودرو در بورس كالایی معامله شود، معتقد بودند كه این امر نباید به موضوعی بلندمدت تبدیل شود و باید نهایتا هم واردات آزاد شود و هم خودروسازان خود فروشنده كالای خود باشند؛ شروطی كه بعید است مخالف چندانی در بازار سرمایه داشته باشد.» او می‌افزاید: « بنده در جلسه خواستار آن شدم كه یا طبق برنامه هفتم، خودرو از موضوع قیمت‌گذاری آزاد شده و شركت‌ها خود به فروش اقدام كنند یا در بورس كالایی به فروش رسند، و اضافه قیمت آنها نسبت به قیمت‌های مصوب صرف بازپرداخت بدهی آنها به بانك‌ها شود. » عبده تبریزی همچنین اضافه كرده كه «درخواست كردم كل موضوعات مربوط به خودرو از قبیل واردات خودرو، بدهی خودرویی‌ها، واگذاری مدیریت آنها به بخش خصوصی، تودلی‌های دو خودروساز بزرگ و... در طرحی جامع با سرعت بررسی و تصمیمات اجرایی شود.امیدوارم با عرضه خودرو در بورس كالا، یا خروج خودرو از قیمت‌گذاری، حركت كوچكی در جهت اصلاحات در بازار سهام ایجاد شود. »
نیلی: نیازمند وفاق هستیم
مسعود نیلی اقتصاددان نیز در این نشست با بیان اینكه شرایط سختی در اقتصاد ایران به وجود آمده عنوان كرده كه «این شرایط بی‌سابقه است و در سال‌های گذشته دیده نشده. بنابراین باید تصمیم درستی برای حل مشكلات و ناترازی‌های موجود در اقتصاد ایران گرفته شود.» آقای نیلی اضافه كرده كه «حل ناترازی‌های ساختاری در ایران نیازمند وفاق در مجموعه نظام حكمرانی كل كشور است.» او همچنین تاكید كرده كه «اجرای اصلاحات اقتصادی نیاز به افزایش سرمایه اجتماعی دارد. ضمن اینكه سیاست خارجی ایران باید از حالت تهاجمی فاصله بگیرد.» آقای نیلی در توصیه‌های خود عنوان كرده كه برای هرگونه اصلاحات اقتصادی، باید عدالت در توزیع یارانه‌ها و اجرای سیاست نظام تامین اجتماعی را در نظر گرفت.
رحمانی: تحریم‌ها قدرت چانه‌زنی را كاهش داد
تیمور رحمانی، استاد دانشگاه تهران، دیگر اقتصاددان حاضر در این نشست بوده كه در صحبت‌های خود به موضوع تحریم‌ها پرداخته است. او می‌گوید: «تحریم‌ها طراحی شده تا اندازه اقتصاد ایران كاهش پیدا كند و قدرت چانه‌زنی از ایران گرفته شود. بنابراین با فرض تداوم تحریم‌ها، اصول علم اقتصاد می‌گوید كه ناترازی‌ها با یكدیگر تجمیع می‌شوند و در نهایت به بانك مركزی می‌رسند.» او افزوده است: «این اتفاق در نهایت به تورم و وضعیت كنونی اقتصاد انجامیده است.» آقای رحمانی همچنین اشاره كرده كه در سال‌های گذشته با اتكا به تخریب منابع، بخشی از مشكلات اقتصادی، به «تعویق» افتاده اما دیگر نمی‌توان این شرایط را ادامه داد.
پزشكیان: به دنبال ترمیم سرمایه اجتماعی هستیم
بنا به گزارش وبسایت دولت، مسعود پزشكیان نیز در این دیدار با بیان اینكه در حال تلاش هستیم تا با ترمیم سرمایه اجتماعی و رفع ناترازی‌ها در داخل و كاهش تنش‌ها در عرصه بین‌المللی در راستای بهبود وضعیت اقتصادی كشور و معیشت مردم قدم‌های موثری برداریم، تصریح كرد: این جلسه را تشكیل دادیم تا ارزیابی شما از وضعیت و پیشنهادات‌تان برای رفع مشكلات را مورد بررسی قرار دهیم.
رییس‌جمهور افزود: در مدت سپری شده از آغاز به كار دولت چهاردهم، دیپلماسی را در سطح گسترده‌ای از منطقه تا دیگر نقاط جهان به كار گرفته‌ایم و بنده و وزیر امور خارجه دیدارها و نشست‌های پرشماری داشته‌ایم كه آثار آن نیز قابل مشاهده است. در جریان حمله اخیر رژیم صهیونیستی به جمهوری اسلامی ایران، كشورهای عربی منطقه یكپارچه این حمله را محكوم كردند و علاوه بر آن امروز فضای مثبتی بر روابط و همكاری‌های منطقه‌ای ما حاكم است.
به دنبال جنگ و درگیری نیستیم
پزشكیان اظهار داشت: بنده هم در جریان رقابت‌های انتخاباتی و هم از زمان انتخاب از سوی مردم همواره تاكید داشته‌ام كه ما به دنبال درگیری و جنگ نیستیم و تمركز ما معطوف به توسعه كشورمان است، اما رژیم صهیونیستی از همان نخستین روز آغاز به كار رسمی بنده با ترور شهید هنیه در برنامه‌های ما اخلال ایجاد كرد. رییس‌جمهور در ادامه سخنانش با اشاره به اینكه در عرصه داخلی تلاش كردیم در راستای شعار وفاق، با نهایت هماهنگی میان اركان نظام كارها را به پیش ببریم، گفت: جلسات منظم و مستمری با سران قوای دیگر دارم و در سطوح دیگر نیز تلاش كرده‌ایم همواره بالاترین سطح هماهنگی را داشته باشیم. در این مدت مقام معظم رهبری نیز حمایت بسیار خوب و موثری از ما داشته‌اند و اگر این حمایت‌ها نبود خیلی از اقدامات مثل انتصابات مسوولان عالی اجرایی از میان زنان و افراد اهل اقلیت‌های مذهبی و مدیران بومی در استان‌ها ممكن نمی‌شد. همه این اقدامات در راستای ترمیم اعتماد عمومی و ارتقای سرمایه اجتماعی انجام شده است.
برنامه‌هایی برای رفع ناترازی‌ها داریم
رییس‌جمهور در بخش دیگری از سخنانش با اشاره به اینكه توزیع یارانه‌ها به شكل فعلی یك نوع بی‌عدالتی است، اظهار داشت: برنامه‌هایی برای رسیدگی به مهم‌ترین مشكلات از جمله ناترازی‌ها در عرصه‌های مختلف مثل انرژی و پول در حال تدوین هستند و تلاش داریم در نشست‌هایی با صاحب‌نظران عرصه‌های مختلف به این برنامه‌ها غنا و قوت بیشتری ببخشیم. پزشكیان با بیان اینكه باور عمیق داریم كه در فضای دعوا و مجادله، هر چه بیشتر تلاش كنیم برآیند عمل ما بیشتر به صفر نزدیك خواهد شد، افزود: به دنبال آن هستیم تا با گسترده كردن چتر وفاق از همه ظرفیت‌ها برای رفع مشكلات كشور بهره بگیریم و از شما نیز می‌خواهم كه با تمام وجود و توان خود به ما برای حل مشكلات كمك كنید.
از وارد كردن شوك به جامعه پرهیز می‌كنیم
رییس‌جمهور با تاكید بر اینكه چاره‌ای جز اصلاح ساختارها و روندها نداریم، اصلی‌ترین و اساسی‌ترین ملاحظه دولت در این مسیر را پرهیز از وارد كردن شوك به جامعه و حمایت از اقشار آسیب‌پذیر برای جلوگیری از اعمال فشار به آنها در این روند عنوان و تصریح كرد: موفقیت در این مسیر در گرو ایجاد نگاه و زبان مشترك است؛ دولت در این راستا برگزاری نشست‌هایی را با صاحب‌نظران آغاز كرده كه جلسه با جامعه‌شناسان و اقتصاددانان در این راستا بوده و با صاحب‌نظران سایر عرصه‌ها نیز نشست‌های منظم، مستمری و تخصصی خواهیم داشت.
بودجه را شفاف كردیم
پزشكیان ایجاد شفافیت در لایحه بودجه را از جمله اقدامات دولت برای اصلاح روندها و مقدمه اصلاح ساختارها برشمرد و گفت: عده‌ای تصور كردند كه دولت بودجه برخی بخش‌ها را افزایش داده، در حالی كه ما فقط ردیف‌ها و اعتبارات بودجه‌ای را شفاف كردیم.
هرگز از من دروغ نمی‌شنوید
رییس‌جمهور با تاكید بر اینكه برای نجات كشور از مشكلات پیش‌رو و تسریع مسیر پیشرفت راهی جز این نداریم كه همه دست به دست هم دهیم و از همه ظرفیت‌ها بهره بگیریم، خاطرنشان كرد: بنده به مردم قول می‌دهم كه در این مسیر صادقانه با آنها سخن بگویم و به آنان اطمینان می‌دهم كه همان‌گونه كه تاكنون هیچگاه دروغ نگفته‌ایم، پس از این نیز هرگز از من دروغ نخواهند شنید. بنده به دنبال آن نیستم كارهایی انجام دهم كه برای دوره بعدی ریاست‌جمهوری رای جمع كنم، لذا با آرامش و انگیزه بالا به دنبال انجام كار درست هستم.
نظرات