رسانهها به نقل از سخنگوی آژانس بینالمللی انرژی اتمی مدعی شدهاند كه ایران در هفتههای گذشته میزان تولید اورانیوم غنیشده خود را افزایش داده است. در همین راستا، خبرگزاری رویترز به نقل از سخنگوی آژانس اتمی نوشت: «رافائل گروسی، مدیركل آژانس، در جدیدترین گزارش خود به كشورهای عضو درخصوص فعالیتهای غنیسازی ایران گفت كه این كشور در هفتههای اخیر تولید اورانیوم غنیشده خود را افزایش داده و رویه قبلی خود از اواسط سال ۲۰۲۳ در كاهش تولید این محصول را به پایان رسانده است.» براساس این گزارش ادعایی، سخنگوی آژانس بینالمللی انرژی اتمی مدعی شد: «اواخر ماه نوامبر، آژانس اتمی از افزایش نرخ خوراكدهی برای تولید هگزافلوراید اورانیوم (UF۶) غنیشده به ایزوتوپ ۲۳۵ اورانیوم ۶۰درصدی مطلع شد و آن را مشاهده كرد.» سخنگوی آژانس اتمی همچنین مدعی شد كه ایران تولید هگزافلوراید اورانیوم غنیشده به اورانیوم ۶۰درصدی در این دو تاسیسات را به تقریبا ۹ كیلوگرم در ماه از پایان ماه نوامبر افزایش داده است. او مدعی شد كه این ارقام به معنی آن است كه ایران رویه تولید تقریبا سه كیلوگرم اورانیوم غنیشده در ماه از ماه جولای را كنار گذاشته و بار دیگر به نرخ تولید ۹ كیلوگرم طی نیمه اول سال ۲۰۲۳ بازگشته است. آژانس بینالمللی انرژی اتمی در ماههای گذشته بارها ادعاهای مطرحشده از سوی رژیم اسراییل را تكرار كرده است. این درحالی است كه این نهاد بینالمللی تاكنون در برابر خلف وعده كشورهای غربی در پایبندی به مفاد برجام موضعی اتخاذ نكرده است. ایران تا یكسال بعد از خروج امریكا از برجام به تمامی تعهدات خود پایبند ماند، اما چهار سال پیش اعلام كرد كه طبق مفاد برجام محدودیتها علیه برنامه هستهای خود را كاهش میدهد.
رویارویی به وقت بحران!
در همین راستا، لارنس نورمن، خبرنگار وال استریتژورنال در گزارشی اختصاصی به نقل از گروهی از مقامهای امریكایی مدعی شد كه ایران با افزایش تولید اورانیوم غنیشدهاش، احتمال رویارویی (ادعایی) با غرب را افزایش داده، این روزنامهنگار با اشاره به حملات انصارالله و سایر گروههای حامی ایران به مواضع اسراییل و امریكا در منطقه مدعی است كه چنین فعل و انفعالهایی احتمال تنش در این بازه زمانی را افزایش داده است. گروهی از مقامهای امریكایی در گفتوگو با نورمن مدعی شدهاند كه سه برابر شدن (ادعایی) تولید اورانیوم غنیشده كه از منظر آنها زمینه را برای خروج تهران از آستانه گریز هستهای هموار میكند، نشاندهنده شكست تلاشهای دیپلماتیك بین واشنگتن و تهران است. گزارش ادعایی نهاد ناظر اتمی در میانه گسترش تنشها میان ایالات متحده و گروههای حامی ایران در منطقه منتشر شد، نیروهایی كه از آغاز حملات خونین اسراییل به غزه كه گروهی آن را نسلكشی قلمداد میكنند، در حمایت از فلسطین و آرمان مردمان این سرزمین، بارها مواضع اسراییل و امریكا در منطقه را هدف حملات خود قرار دادهاند. وزارت دفاع امریكا (پنتاگون) روز شنبه مدعی شد كه ایران به یك نفتكش حامل مواد شیمیایی در اقیانوس هند حمله پهپادی كرده، حملهای ادعایی كه از منظر آنها برای خطوط كشتیرانی آنهم در شرایطی كه دریای سرخ به واسطه حملات انصارالله یمن عملا از كار افتاده، خطرناك است. ایران چنین ادعاهایی را كذب محض خوانده است. رافائل گروسی، مدیركل آژانس بینالمللی انرژی اتمی در گزارشی ادعایی به كشورهای عضو نهاد ناظر اتمی گفت كه بازرسان این نهاد در 19 و 24 دسامبر افزایش تولید اورانیوم غنیشده در تاسیسات اصلی هستهای ایران را تایید كردهاند؛ به ادعای نورمن، افزایش تولید اورانیوم 60درصد غنی شده (ادعایی) ایران را به نرخ تولید 9 كیلوگرم در ماه بازگرداند، همان سطحی كه ایران اوایل سال جاری در آن قرار داشت.
تكرار ادعاهای نخنما شده
در شرایط كنونی مقامات امریكایی مدعیاند كه تهران با داشتن اورانیوم غنی شده تا كمتر از دو هفته دیگر در آستانه گریز هستهای قرار خواهد گرفت. این ادعا درحالی رسانهای شده كه مقامهای كشورمان بارها تاكید كردهاند برنامه هستهای ایران صرفا برای استفاده غیرنظامی صلحآمیز است. مقامات امریكایی نیز در ماههای اخیر گفتهاند كه هیچ مدركی دراختیار ندارند كه نشان دهد تهران روی تكمیل تواناییاش جهت خروج از آستانه گریز هستهای متمركز شده باشد. با این حال، آژانس در گزارش محرمانه خود به كشورهای عضو، مدعی شد كه ایران سانتریفیوژهای خود را دوباره به گونهای وصل كرده كه به این كشور امكان میدهد تولید اورانیوم غنیشده را با سرعت بیشتری دنبال كند، اقدامی كه احتمالا نگرانیهای ادعایی در باب خروج تهران از توافق پادمانی را افزایش داده است.
نورمن به نقل از مقامات امریكایی و اروپایی مدعی شد كه كه اگر ایران اورانیوم غنی شده را در سطحی بالا تولید كند، احتمال آنكه جرقه بحران زده شود و طرفین از منظر سیاسی و اقتصادی روبهروی یكدیگر صفآرایی كنند، افزایش خواهد یافت. در این میان رژیم اسراییل كه به واسطه جنگ خودخواستهاش در غزه از چند جهت هدف حملات گروههای حامی ایران قرار دارد، مدعی اقدام نظامی ادعایی علیه تهران شده است؛ حملهای ادعایی كه بسیاری آن را غیرممكن میدانند و نوعی بلوف قلمداد میكنند. تهران و واشنگتن در سایه دیپلماسی شاتلی امریكا و پس از گفتوگوهای غیرمستقیم در عمان، جایی كه میزبانان برای مقامات ارشد امریكایی و ایرانی نقش میانجی را ایفا كردند، برای كاهش تنشها به گزینههایی متوسل شدند. ایالات متحده تلاش داشت تا بدین طریق از تشدید بحرانها تا پیش از انتخابات امریكا در نوامبر جلوگیری كند.
پایان دیپلماسی شاتلی!
رویكرد دیپلماتیك دو بازیگر به دلیل شكست مذاكرات در تابستان 2022 در مورد احیای توافق هستهای 2015 از سر گرفته شد. به ادعای نورمن، در آن بازه زمانی، مقامات امریكایی چندین گام را ترسیم كردند و امیدوار بودند ایران از این رویكرد پیروی كند. به ادعای او، این گزارههای ادعایی عبارت بودند از: مبادله زندانیان در ماه سپتامبر، توقف حملات نیروهای حامی ایران به مواضع ایالاتمتحده در منطقه و محدود كردن برنامه هستهای ایران، به ویژه كاهش یا توقف تولید اورانیوم غنی شده توسط تهران بود. ایران در ژوئن گامهایی را برای اثبات حسننیت خود برداشت. به ادعای مقامهای امریكایی، رهبران واشنگتن در ازای برداشتن چنین گامهایی آماده بودند تا دسترسی ایران به میلیاردها دلار از اموال بلوكهشدهاش را هموار كنند. واشنگتن همچنین سیگنالهایی ارسال كرد كه اجرای تحریمهای نفتی علیه ایران را تشدید نخواهد كرد و آماده از سرگیری مذاكرات درباره برنامه هستهای تهران است.
قرار بر این بود، مذاكرات غیرمستقیم اواسط اكتبر در عمان از سر گرفته شود، اما با آغاز حملات اسراییل علیه غزه و موضعگیری ایران در برابر این جنایت، هرگونه رایزنی غیرمستقیم و در سایه میان طرفین متوقف شد. نورمن نوشته، در آن بازه زمانی نمایندگان ایالاتمتحده در آژانس بینالمللی انرژی اتمی در وین به درخواستها برای اظهارنظر در این باره پاسخ ندادند. به ادعای این روزنامهنگار، پیشرفت برنامه هستهای ایران نقطه عطف بالقوه دیگری را بین تهران و واشنگتن و در میانه درگیریها میان اسراییل و حماس در منطقه ایجاد كرده است، آنهم در شرایطی كه روزانه نیروها و پایگاههای امریكایی هدف حملات نیروهای حامی ایران قرار دارد. روز دوشنبه، ایالاتمتحده مدعی شد كه در واكنش به حملات علیه مواضعش تاسیسات پهپادی گروهی از مخالفانش در عراق و سوریه را هدف قرار داده است.
چند صدایی در كابینه بایدن
ایالات متحده دو گروه ناو تهاجمی هواپیمابر را در شرق مدیترانه مستقر كرده و به دنبال آن یك زیردریایی هستهای برای تقویت توان بازدارندگیاش در برابر حزبالله، قدرتمندترین گروه حامی ایران و با هدف جلوگیری از درگیری بین اسراییل و لبنان به منطقه اعزام كرده است. اخیرا، ائتلاف ویژه دریایی در دریای سرخ برای مقابله با حملات گسترده انصارالله علیه كشتیهای تجاری تعریف شده است. این درحالی است كه به ادعای وال استریت ژورنال، همكاری نظامی و دفاعی ایران و روسیه رو به افزایش است؛ بالاخص در شرایطی كه جنگ اوكراین برای غرب به یك معمای پیچیده تبدیل شده است. نورمن به نقل از مقامات امریكایی مدعی است كه گستردگی فعل و انفعالهای حامیان ایران در منطقه و فراتر از آن موجب ایجاد چندصدایی در دولت بایدن شده است؛ بسیاری از اعضای كابینه بایدن هنوز نمیدانند كه پس از پایان جنگ غزه چگونه میتوانند دوباره به تهران نزدیك شوند. نورمن مدعی است، درحالی كه بخشهایی از دولت بایدن همچنان طرفدار یافتن راهحلهای دیپلماتیك برای كاهش دامنه تنشها هستند، صداهایی بلندتری نسبت به گذشته شنیده میشود كه خواهان رویارویی با متحدان ایران در منطقهاند.
نظرات