هیأت امنای اتحادیه‌ی جهانی علمای مسلمان چهارمین نشست خود را در سوم صفر ۱۴۳۴هـ مصادف ۲۶ آذر ماه ۱۳۹۱شمسی در دوحه برگزار کرد و با صدور بیانیه‌ای به آن پایان داد. متن بیانیه بدین شرح است: 

الحمد لله رب العالمین والصلاة والسلام علی المبعوث رحمة للعالمین وعلى آله وصحبه أجمعین و بعد: 

دفتر اجرایی اتحادیه‌ی جهانی علمای مسلمان، چهارمین نشست خود را در اول صفر ۱۴۳۴هـ مصادف با ۲۳ آذر۱۳۹۱ در دوحه برگزار کرد. ابتدا برنامه‌ی کاری هیأت امنا به تصویب رسید؛ سپس این هیأت در روزهای ۲ و ۳ صفر /۲۵ و ۲۶ آذرماه، چهارمین نشست دوره‌ی سوم خود را در دوحه برگزار کرد. 

در این نشست که با شرکت ۳۷ عضو برگزار شد، بسیاری از مسایل اداری و ساختاری اتحادیه و راه‌های علاج برخی از معضلات و مشکلات جهان اسلام مورد بحث و تبادل‌نظر قرار گرفت. این نشست با تلاوت آیاتی از قرآن کریم آغاز شد، سپس شیخ یوسف قرضاوی رئیس اتحادیه، از حاضران به خاطر تحمل زحمت سفر و شرکت در اجلاس تشکر کرد. ایشان از دولت و ملت قطر به ویژه جناب شیخ حمد بن خلیفه آل ثانی امیر قطر، به خاطر همراهی با انقلاب‌های عربی و پشتیبانی از اتحادیه تشکر و قدردانی کرد. 

استاد قرضاوی همچنین با اشاره به نحوه‌ی تأسیس اتحادیه یادآور شد که چنین اقدامی آرزوی دیرینه‌ی علما بود و آنان تا دستیابی به این مهم مشکلاتی زیادی را به جان خریدند؛ تا جایی که هیچ یک از کشورهای عربی و اسلامی حاضر به ثبت اتحادیه در کشورشان نبود و هیأت مؤسس ناگزیر شد آن را در کشور ایرلند به ثبت برساند. اما امروز با موافقت امیر قطر توانستیم یک مقر دایمی برای اتحادیه در دوحه تأسیس کنیم. ایشان خاطرنشان کرد که تأسس اتحادیه امانتی بر دوش علمای امت می‌گذارد تا به مسئولیتشان در قبال امت و ملت‌های مسلمان عمل کنند و به فضل وجود این نهاد، آن را به پیش ببرند. استاد قرضاوی همچنین از علما خواست تا در فرصت بهار عربی برای توجیه و راهنمایی ملت‌ها و رهبران‌ جهان اسلام بکوشند، زیرا علما همواره پیش‌قراول کاروان بشریت هستند. 

ایشان با ستایش از انقلاب‌های عربی نیز افزود اتحادیه یکی از مهم‌ترین حامیان آن‌ها بوده است؛ ایشان سخنانش را با دعا برای موفقیت هر چه بیشتر این انقلاب‌ها به پایان برد. آن‌گاه حاضران به بحث و تبادل‌نظر در خصوص برنامه‌ی کاری هیأت امنا پرداختند و پس از دو روز بحث و گفتگو و تصویب چند بخش‌نامه، نشست را با صدور بیانیه‌ی زیر به پایان رساندند: 

درباره‌ی فلسطین 

اتحادیه پیروزی بزرگ و راهبردی مقاومت حماس در نوار غزه را که مایه‌ی افتخار اعراب و مسلمانان سراسر جهان است، تبریک گفت و از نقش دولت مصر به ویژه سفر شجاعانه‌ی نخست‌وزیر این کشور و هیأت همراه به غزه در بحبوحه‌ی جنگ به نیکی یاد کرد. اتحادیه همچنین از نقش محمد مرسی رئیس‌جمهور مقتدر مصر در برقراری آتش بس و اقدامات دیگر او مانند گشایش گذرگاه‌ها و برداشتن محاصره‌ی غزه، تقدیر قدردانی کرد. اتحادیه از تصریحات جناب مرسی و هشدار به اسرائیل مبنی بر اینکه، غزه امروز دیگر تنها نیست و اسرائیل باید بداند که جهان پس از بهار عربی تغییر کرده است، نیز تقدیر و تشکر کرد و سفر شیخ حمد بن خلیفه آل ثانی امیر قطر به غزه و کمک به پروژه‌های بازسازی این منطقه را بسیار بااهمیت ارزیابی نمود. 

همچنین از اقدام کشورهای تونس، ترکیه و برخی از وزیران خارجه‌ی کشورهای عربی و نیز دبیرکل سازمان همکاری اسلامی در سفر به غزه در اثنای جنگ و پس از آن تشکر کرد. از سوی دیگر از اقدام مثبت – اما پایین‌تر از حد مطلوب – جامعه‌ی بین‌الملل که از طریق مجمع عمومی این سازمان، فلسطین را به عنوان عضو ناظر مجمع به رسمیت شناخت حمایت کرد. اتحادیه با توجه به این دو دستاورد مهم؛ پیروزی مقاومت در غزه و به رسمیت شناختن فلسطین به عنوان عضو ناظر در سازمان ملل، از برادران حماس و فتح و دیگر جریان‌ها خواست از این فرصت مهم برای از سرگیری جدی گفتگوهای سازش و متحد کردن صفوف فلسطینیان استفاده کنند؛ امری که در طول سال‌ها تفرقه و اختلاف، زیان‌های زیادی به فلسطنیان وارد کرده است. برادران حماس و فتح باید با تکیه بر ثوابت فلسطین مانند حق بازگشت و حق مقاومت تا آزادی فلسطین به پایتختی قدس اتحادشان را حفظ کنند. اتحادیه از سران کشورهای اسلامی نیز خواست بر ضد روند شهرک‌سازی بر روی سرزمین‌های فلسطینی به ویژه شهر قدس، نخستین قبله‌ی مسلمانان و سومین مسجد شریف شدیداً موضع‌گیری کنند و در این راستا به مسئولیت دینی و تاریخیشان عمل کنند. اتحادیه از علمای امت اسلامی خواست پیامدهای ناگوار سیاست یهودی‌سازی قدس شریف و تأثیر آن بر وحدت و یکپارچگی اراضی تاریخی فلسطینی را به افکار عمومی داخلی و بین‌المللی گوش‌زد کنند و به همگان بفهانند که کوتاهی نسبت به یک وجب از خاک فلسطین به هیچ وجه جایز نیست. علما باید با روشن‌گری در این راستا نقش شرعی خود را ایفا کنند. 

کشورهای بهار عربی

کشورهای بهار عربی هنوز در مرحله‌ی دشوار انتقالی به سر می‌برند و با وجود قریب به دو سال از پیروزی انقلاب‌ها، هنوز نیروهای مخالف در این کشور‌ها با تمام امکاناتی که در طول تسلط بر رأس هرم قدرت انباشته بودند و با تکیه بر حمایت‌های خارجی و برخی طرف‌ها که سعی در کودتا علیه انقلاب‌ها و ناکام گذاشتن آن دارند، به شدت در حال فعالیت هستند. 

وضعیت مصر

اتحادیه با نگرانی عمیق وضعیت انقلاب مصر، از قطب‌بندی‌های دوگانه، ازدحام نیرو‌ها و تأثیر آن بر چهره‌ی درخشان انقلاب مصر را، دنبال می‌کند؛ انقلابی که با متحد کردن تمام عناصر مردمی مصر، توانست رژیم استبدادی حاکم بر سرنوشت مردم مصر را سرنگون کند. اتحادیه همه‌پرسی قانون اساسی جدید مصر را که همه‌ی طرف‌ها در آن مشارکت کردند، فرصت مناسبی برای وحدت و توافق بر حول محور مقاصد انقلاب و اهداف آن دانست و به همین مناسبت نکات زیر را یادآور می‌شود: 

۱-اتحادیه تمام اقشار مردم مصر را به وحدت و یکپارچگی و پرهیز از تفرقه و خشونت فرا می‌خواند و از آنان می‌خواهد برای گذر از مرحله‌ی دشوار انتقالی تا مرحله‌ی ثبات نهایی و تکمیل نهادهای قانونی کشور و نیز مشارکت همگانی در نبرد بازسازی اقتصادی و اجتماعی مصر تا یافتن جایگاه منطقه‌ای و بین‌المللی متناسب مصر تلاش کنند. 

۲-اتحادیه تمام اقشار مردم مصر را به شرکت انبوه در همه‌پرسی قانون اساسی جدید تشویق و تأکید می‌کند که تمام گروه‌های سیاسی با هر تفکری که دارند، باید به نتیجه‌ی همه‌پرسی و انتخاب مردم احترام بگذارند. اکنون در شرایط غیاب نهادهای قانونی، تنها مردم منبع قدرت هستند و قادرند در طی مرحله‌ی انتقالی هر گونه اختلافی را فیصله دهند. 

وضعیت تونس

اتحادیه همچنین تحولات تونس را که نشان‌گر دشواری‌های مرحله‌ی انتقالی پس از خجسته انقلاب این کشور است، به دقت دنبال می‌‌کند. در شرایطی که در تراکم میراث فساد و خودکامگی رژیم سابق، عوامل غیرواقعی با عوامل واقعی مخلوط شده‌اند و رهبران تازه‌کار در چالش با ساکنان مناطق محروم و حاشیه‌ای که خواستار تغییر وضعیت معیشتی شده‌اند به سختی پاسخ‌گو هستند؛ از سوی دیگر هستند طرف‌هایی که در قالب اپوزسیون و انقلاب متضاد می‌کوشند از این احساسات سوءاستفاده و این اقشار را تحریک کنند و به قصد ناکام گذاشتن مرحله‌ی انتقالی که انتظار می‌رود با اعلام قانون اساسی جدید و انتخاب رئیس‌جمهور قانونی پایان پذیرد و آغازی برای مرحله‌ی ثبات و سازندگی باشد، چوب لای چرخ انقلاب اندازد. 

 در مقابل این وضعیت در تونس که پیشتاز بهار عربی بود، اتحادیه چند نکته را مورد تأکید قرار می‌دهد: 

۱-اتحادیه اقدامات نیروهای مخالف در مداخله و مانع‌تراشی در مسیر انقلاب در مرحله‌ی انتقالی را محکوم می‌کند. 

۲-اتحادیه دولت ائتلافی سه‌گانه را که کشور را از زمان انتخابات اداره کرده است، به توجه بیشتر به مناطق محروم و تسریع در توسعه‌ی هماهنگ این مناطق و مبارزه با فساد ترغیب می‌کند. 

۳-اتحادیه مظاهر خشونت و تندروی و آتش زدن و تخریب نهادهای دولتی را به شدت محکوم و اعلام می‌دارد که هر نوع تحرکات مسالمت‌آمیز در راستای نشان دادن ناخشنودی و مخالفت با حکومت اقدامات قابل‌ قبولی است به همین ترتیب اقدامات خشونت‌آمیز، تخریب و آسیب به نهادهای دولتی را اعمالی حرام می‌داند. اتحادیه همچنین تمام جریان‌های اسلامی و نیروهای ملی را به اعتدال و انسجام و تلاش برای ثبات کشور فرا می‌خواند؛ زیرا این امنیت و ثبات است که به فرایند توسعه به ویژه در مناطق محروم و حاشیه‌ای کمک خواهد کرد. 

وضعیت لیبی

اتحادیه از تمام طرف‌ها در لیبی می‌خواهد حرمت خون شهروندان لیبیایی را پاس دارند و از تمام اشکال انتقام‌گیری شخصی خودداری کنند و آن را به نهادهای دولتی واگذار کنند که در راستای اجرای عدالت و قصاص از مجرمانی که در دوران پیش از انقلاب در حق مردم این کشور ستم کرده‌اند، تشکیل خواهد شد. 

وضعیت یمن

۱-اتحادیه از مردم یمن می‌خواهد در اصلاح نهادهای امنیتی و نظامی سرعت عمل به خرج دهند و برای کاهش درد و رنج مردم یمن که با فقر و فلاکت دست به گریبانند و از زمان انقلاب و پس از آن بر دامنه‌اش افزوده شده است جدیت داشته باشند. 

۲-اتحادیه از کشورهای عربی و اسلامی، به ویژه از شورای همکاری خلیج فارس می‌خواهد از نظر مالی و اقتصادی و در راستای گذر موفقیت‌آمیز از مرحله‌ی انتقالی و برگزاری انتخاباتی که یمن را به مرحله‌ی ثبات و مشروعیت برساند با این کشور همکاری داشته باشند. 

مسأله‌ی سومالی

۱-اتحادیه بهبود وضعیت امنیتی سومالی و گسترش اراضی حکومت مرکزی را که سال‌ها از کنترل این کشور خارج بود باارزش تلقی می‌کند و حمایت خود را از دولت و رئیس‌جمهور جدید این کشور اعلام می‌دارد. 

۲-اتحادیه از کشورهای عربی و اسلامی و اتحادیه‌ی عرب و سازمان همکاری اسلامی می‌خواهد عنایت بیشتری به مشکلات مردم سومالی داشته باشند و شرایطی فراهم کنند که این کشور از وضعیت جنگ و آشوبی که با آن دست به گریبان است خارج شود، دولت بتواند کشور را متمرکز و مناطق تحت سیطره‌ی خود را بار دیگر با هم متحد کند، به وضعیت فقر بهبود بخشد و دارو و غذای کافی برای مردم فراهم کند و به سمت توسعه گام بردارد. 

مسأله‌ی عراق

اتحادیه از دولت عراق می‌خواهد از سیاست‌های خودسرانه و انحصاری بر ضد گروه‌های مشخصی از مردم عراق دست بردارد و به عملیات اعدام، بازداشت‌های گسترده، حملات و کوچاندن مردم و سایر اقدامات خصمانه پایان دهد. 

مسأله‌ی بنگال

اتحادیه بار دیگر از دولت بنگلادش می‌خواهد هویت اسلامی این کشور اسلامی را پاس بدارد و تمام سران و رهبران بازداشتی این کشور را که به ناحق و به دروغ، به جنایات جنگی در زمان استقلال بنگلادش متهم شده‌اند آزاد کند. 

اتحادیه از روزنه‌ی علاقه‌مندی به ثبات کشورهای اسلامی و توسعه‌ی آن‌ها، از دولت بنگلادش می‌خواهد دادگاه شوم جنایی این کشور را که جز فقر و فساد و مخدوش کردن اعتبار کشور دستاوردی نداشته است تعطیل کند. 

مسأله‌ی افغانستان و کشمیر

اتحادیه مخالفت خود را با اشغال کشورهایی مانند افغانستان و عراق اعلام می‌دارد؛ وجود نیروهای اشغال‌گر در این کشور‌ها، مردم و کشور را به مشکلاتی و معضلاتی دچار کرده است که آینده‌ی کشور را تهدید و زمینه‌ی تجزیه‌ و تبدیل به کشورهای کوچک و متخاصم را فراهم می‌کند. آنچه بیشتر مایه‌ی تأسف است این است که نیروهای اشغال‌گر که ادعای مبارزه با تروریسم دارند، خود به عملیات تروریستی دست زده‌اند و بر اثر آن تاکنون ده‌ها هزار نفر از مردم بی‌گناه این کشور را قتل‌عام کرده‌اند و باعث شده‌اند آتش تعصبات گوناگون قبیله‌ای و نژادی شعله‌ور‌تر شود. اتحادیه از جامعه‌ی جهانی می‌خواهد مسأله‌ی کشمیر را بر اساس آرای مردم مسلمان این منطقه در مصوبات سازمان ملل بگنجانند؛ زیرا مسأله‌ی کشمیر اساس اختلافات و تنش‌های موجود بین دو همسایه‌ی اتمی یعنی پاکستان و هند را تشکیل می‌دهد. 

مسأله مالی

اتحادیه با نگرانی حوادث منطقه‌ی شاخ آفریقا و تلاش‌های همیشگی برای کشاندن کشورهای اسلامی آفریقا به جنگ داخلی را دنبال می‌کند. 

در مقابل چنین وضعیتی، اتحادیه‌ی جهانی علمای مسلمان نکات زیر را مورد تأکید قرار می‌دهد: 

۱-اتحادیه از تمام طرف‌ها می‌خواهد شرایط مناسب را برای گفتگو و ایجاد امنیت و آسایش برای همگان فراهم کنند و از گروه‌های مسلح و دولت مالی می‌‌خواهد برای خاموش کردن این فتنه به ندای عقل و حکمت گوش فرا دهند. 

۲-اتحادیه همچنین از تمام طرف‌ها می‌خواهد برای رسیدن به راه حل عادلانه‌ای که مورد رضایت تمام طرف‌ها باشد و بتواند منطقه را از کابوس دخالت‌های خارجی دور کند، بر سر میز مذاکره بنشینند. بدیهی است که مداخلات خارجی هیچ‌گاه به مصلت مردم نبوده است و تجارب به دست آمده در برخی مناطق و مصیبت‌هایی که به ارمغان آورده است بهترین دلیل بر این مدعاست. 

مسأله‌ی سودان

اتحادیه از اقدام هیأت علمای سودان در جمع کردن اهل قبله و متحد کردن آنان و نصیحت و خیرخواهی برای حاکمان و مردم این کشور تشکر و قدردانی می‌کند. بدیهی است که اتحادیه در جریان تلاش‌هایی که دولت در راستای تقویت رویکرد اسلامی و تکمیل قانون اساسی مبتنی بر کتاب و سنت انجام داده است قرار گرفته است. اتحادیه محاصره‌ی سودان از سوی سازمان‌های بین‌المللی و نیز حملات پیاپی به شرق این کشور و کارخانه‌ی یرموک را محکوم می‌کند و با تمجید از موضع سودان در دفاع از مسأله‌ی فلسطین، مردم این کشور را به وحدت و یکپارچگی و پرهیز از اختلافات قبیله‌ای و منطقه‌ای و افراط‌گری تا کامل شدن دوران نهضت این کشور فرا می‌خواند. از دولت سودان می‌‌خواهد تمام تلاش خود را برای رسیدن به توافقات سیاسی که خیر و منفعت را برای همگان به ارمغان آورد به کار گیرد. 

مسأله‌ی لبنان

اتحادیه از دولت لبنان می‌خواهد از سیاست به اصطلاح «احترام به حاکمیت کشورهای دیگر» دست بردارد و به درخواست مسلمانان، مبنی بر امدادرسانی اجتماعی، بهداشتی و آموزشی به پناهندگان سوری پاسخ دهد. 

مسأله‌ی کوزوو

اتحادیه از آن دسته از کشورهایی که حکومت کوزوو را به رسمیت نشناخته‌اند، می‌خواهد این کشور را به رسمیت بشناسند تا بتواند عضویت کاملش را از سازمان ملل دریافت کند. 

 

مسایل مربوط به اقلیت‌های اسلامی 

وضعیت اقلیت مسلمان روهینگیا در می‌انمار

اتحادیه مشکلات اقلیت اراکان در می‌انمار و قتل عام مردم بی‌گناه و به آتش کشیدن هزاران روستا و آبادی این این منطقه و ادامه‌ی حملات به آنان را که با همکاری نیروهای پلیس محلی این کشور صورت می‌گیرد، به دقت دنبال می‌کند. پیامد این حملات و قتل‌عام وحشیانه، آوارگی دست‌جمعی این اقلیت از روهینگیا و سرزمین اصلیشان بوده است. اتحادیه همچنین از موضع دولت می‌انمار ابراز شگفتی می‌کند؛ زیرا دولت نه تنها در این تراژدی دخالت نمی‌کند، بلکه از طریق نیروهای پلیس که همواره از اکثریت بودایی این کشور پشتیبانی کرده‌اند، از نسل‌کشی جاری حمایت می‌کند. 

 اتحادیه در مقابل این جنایات و نسل‌کشی مسلمانان در منطقه‌ی اراکان مسایل زیر را مورد تأکید قرار می‌دهد: 

۱-قتل عام وحشیانه‌ی برادران مسلمانمان در منطقه‌ی اراکان را که زیر نظر دولت مرکزی و احیانا با تحریک آن صورت می‌گیرد به شدت محکوم می‌کند. 

۲-مسئولیت سیاسی‌، قانونی و انسانی این اعمال وحشیانه در حق بخشی از ملت می‌انمار را متوجه دولت این کشور می‌داند. 

۳-از سازمان همکاری اسلامی و کشورهای اسلامی می‌خواهد دست به تحرک فوری بزنند و در کنار برادران‌ مظلوم می‌انمار قرار گیرند. به همین مناسبت از سفر رجب طیب اردوغان و خانواده‌ی ایشان به می‌انمار و دیدار با مسلمانان آن دیار کمال تشکر و قدردانی را دارد. 

وضعیت هند

اتحادیه‌ی جهانی علمای مسلمان حملات دایمی به مسلمانان هند را که با ادعای مبارزه با تروریسم صورت می‌گیرد، به شدت محکوم می‌کند. این حملات در حالی صورت می‌گیرد که دادگاه‌های هندی صد‌ها تن از جوانان مسلمان را که سال‌ها در زندان به سر برده بودند، تبرئه کرده است؛ البته هم‌اکنون با دلایل روشن ثابت شده است که بر ضد این جوانان جعل سند شده بود و با شکنجه‌های ممنوعه در سطح بین‌المللی، از آنان اعتراف گرفته‌ بودند. اتحادیه از دولت هند می‌خواهد از تحت پیگرد قرار دادن جوانان مسلمان با نام مبارزه با تروریسم خودداری کند و درباره‌ی بازداشتی‌هایی که پس از سال‌ها هم تبرئه نمی‌شوند، دادگاه‌های فوری تشکیل دهد. همچنین از دولت هند می‌خواهد به جوانان بی‌گناهی که تبرئه شده‌‌اند غرامت بپردازد و از خانواده‌های آنان و نیز از ملت مسلمان هند عذرخواهی کند. 

موضع اتحادیه پیرامون استهزاء و تمسخر ادیان

اتحادیه بر این باور است که استهزاء و تمسخر هر یک از ادیان، امری مردود و بسیار ناپسند در اسلام است که عقل سلیم و فطرت انسانی آن را برنمی‌تابد. زیرا تمسخر و استهزاء ادیان احساس تنفر به دنبال دارد و آتش فتنه‌ و جنگ‌هایی را شعله‌ور می‌کند که بشر از آن به ستوه آمده و متنفر است و در صورت بروز، خاموش کردن آن بسیار دشوار است. تمسخر به ادیان از لوازم آزادی در هنر و آزادی بیان نیست، بلکه آزادی توهین و آزار و افترا محسوب می‌شود و هیچ کس آن را تأیید نمی‌کند. به همین خاطر اتحادیه از تمام خردمندان و عقلای جهان می‌خواهد، میثاق‌نامه‌ای در عدم اهانت به مقدسات و تحریک احساسات دینی تدوین کنند، تا اینکه قانون بین‌المللی (از سوی سازمان ملل) وضع شود که توهین و تمسخر به ادیان و مقدسات شناخته شده را ممنوع اعلام کند و این درخواست اتحادیه است. 

اتحادیه‌ی جهانی علمای مسلمان یکی از وظایف خطیر خود را تصحیح انحرافات فکری و رفتاری مسلمانان سراسر جهان اسلام می‌داند و موظف است با تمام وسایل ممکن در گسترش فرهنگ میانه‌روی و اعتدال و آگاهی‌بخشی در راستای فهم صحیح از شریعت و التزام به محکمات سهیم باشد و جامعه‌ی اسلامی اعم از مردم و رهبران جامعه‌، مردان و زنان را پیرامون آن جمع کند. اتحادیه موظف است در سطح فردی، اجتماعی، گروهی و دولتی مردم را به اطاعت از خدا و رسولش متذکر شود و از تمام مسلمانان بخواهد به عباداتی که منبع سعادت و رستگاری است بپردازند و خود را به اخلاق کریمه‌ای که وحدت جوامع را حفظ و روح مثبت در آن می‌دمد و آنان در جایگاه الگو و اسوه‌ی حسنه قرار می‌دهد، بیارایند. الگویی که روح تمدن و پیشرفت را در آنان می‌دمد و باعث می‌شود در مقابل ضعف و شکست داخلی ایستادگی کنند، تا به تغییر مطلوب در روح و روان و رفتار دست یابند: «إن الله لا یغیر ما بقوم حتى یغیروا ما بأنفسهم» خداوند سرنوشت هیچ قومی را تغییر نمی‌دهد مگر به وسیله‌ی خودشان. 

دعوت به آشتی همه‌جانبه

 اتحادیه بار دیگر خواستار آشتی همه‌جانبه بین تمام فعالیت‌های امت اعم از دولت، ملت، علما، دعوت‌گران، هیأت‌ها، سازمان‌ها، حرکت‌ها، ملت‌ها و قومیت‌ها است؛ این فعالیت‌ها باید بر اساس تضمین حقوق، تقویت آزادی‌ها، گسترش پایه‌های مشارکت، التزام شیوه‌ی مسالمت‌آمیز به لحاظ قولی و عملی صورت گیرد. استقرار عدالت، اجرای فوری احکام قضایی مستقل، تأکید بر حاکمیت قانون و استقلال قوه‌ی قضائیه، لغو حالت‌های فوق‌العاده، آزادسازی فوری تمام بازداشتی‌های به ناحق، فراهم کردن شرایط بازگشت شهروندان مهاجر، تأکید بر نقش علما در اصلاح امت و دعوت به سوی خدا و التزام به ثوابت دینی و ملی امت و دفاع از تقویت جایگاه آن و جلوگیری از کسانی که قصد آسیب رساندن به آن‌ها را دارند، همه‌ و همه از مؤلفه‌های آشتی همه‌جانبه است. 

اتحادیه تلاش‌های خستگی‌ناپذیر برخی از کشورهای عربی و اسلامی برای صلح و آشتی بین تمام گروه‌هایی که به اندیشه‌ی اسلامی خدمت می‌کنند ارج می‌نهد، به ویژه آنانی که سال‌ها شیوه‌های خشونت‌آمیز و تغییر با زور را در پیش گرفتند و سپس به حقیقت بازگشتند و منهج اعتدال اسلامی و روش مورد نظر اتحادیه را پیش گرفته‌اند. اتحادیه در همین راستا بر ضرورت آزادسازی زندانیان سیاسی در تمام کشورهای اسلامی و جذب همگان در یک زندگی عملی و فعالیت دعوی سالم تأکید می‌کند، تا بدین وسیله از توانایی‌ها و تجارب آنان در جلوگیری از افتادن جوانان مسلمان در دام داعیان افراط‌گرایی، خشونت و تکفیر استفاده شود. 

در پایان اتحادیه عزم راسخ خود را در راهنمایی امت، تصحیح مفاهیم دینی و هدایت امت به سوی نهضت فرهنگی مطلوب اعلام می‌دارد و در این راستا لازم است برخی فعالیت‌ها از قبیل ادامه‌ی برگزاری کنفرانس‌های علمی، دوره‌های آموزشی و چاپ نشریات فکری و فرهنگی را ادامه دهد. تصویب این فعالیت‌ها می‌تواند تمام مسایل مطرح شده در شریعت اسلامی را اصالت دهد و آن را با تکیه بر اصول معتبر و بر اساس طرح راهبردی خود، با واقعیت معاصر وفق دهد. 

اتحادیه در پایان فرصت را غنیمت می‌شمارد تا مراتب تشکر و سپاس و خالصانه‌ترین دعای خود را به ملت، دولت و امیر قطر تقدیم کند؛ به ویژه از جناب امیر به خاطر نظارت بزرگوارانه‌ و مواضع او و دولت محترم در تمام زمینه‌های سیاسی و انسانی تقدیر و تشکر می‌کند. 

دوحه: ۳ صفر ۱۴۳۴هـ. ق / ۱۶ دسامبر ۲۰۱۲ م و مصادف با ۲۶ آذر ۱۳۹۱هـ. ش