بیست‌وهفتمین همایش دانش‌آموختگی طلاّب‌ دارالعلوم مکّی‌ زاهدان که به ختم بخاری معروف است، روز پنجشنبه ۲۳ فروردین‌ماه جاری در محلّ‌ برگزاری مراسم نمازجمعه‌ی اهل‌سنّت‌ زاهدان برگزار شد.

به‌گزارش اصلاح‌وب، در مراسم امسال ٢٠٠ هزار نفر حضور داشتند و هزاران نفر نیز به طور زنده از طریق رسانه‌ها همایش را پیگیری نموده‌اند.

 

نشست مقدّماتی

در روز قبل از مراسم رسمی یعنی روز چهارشنبه ۲۲ فروردین ماه ۱۳۹۷ نشست مقدّماتی‌ بیست‌وهفتمین همایش دانش آموختگی دارالعلوم در مصلّای‌ اهل سنت زاهدان برگزار شد.

در نشست مقدّماتی‌ این همایش، مولوی ادریس ریگی نماینده دانش‌آموختگان سال جاری، آخوند اسکندر ربّانی‌ از علمای اهل سنت استان خراسان شمالی و مولوی بهزاد فقهی از علمای اهل سنت خراسان رضوی به ایراد سخنرانی پرداختند. ادریس ریگی پیرامون موضوع بیت‌المقدس و رسالت امت اسلامی در قبال قبله اول مسلمانان سخن گفت و در ابتدا با اشاره به جایگاه بیت‌المقدس در نزد امت اسلامی و اشغال فلسطین توسط رژیم صهیونیستی به تصمیم ترامپ در انتقال پایتخت این کشور به بیت المقدس و تعیین شهر قدس به عنوان پایتخت اسرائیل اشاره کرد و آن را نتیجه اختلافات و جنگ داخلی مسلمانان دانست و همچنین آشنایی جوانان مسلمان با جایگاه بیت‌المقدس، تلاش برای آزادی قبله اول مسلمانان از اشغال را از جمله رسالت‌های امت اسلامی در قبال بیت‌المقدس عنوان کرد.

آخوند اسکندر ربّانی‌ نیز پیرامون سیره نبوی و تأثیر‌ آن در بهبود زندگی بشر سخنرانی کرد. وی در این زمینه اظهار داشت: «سیره پاک نبوی همچون چراغی تابناک به‌سوی‌ الله پرتو افشانی می‌کند. پیامبر در تمام امور از قبیل سیاست، حکومت، اجتماع و روابط بین‌الملل اسوه حسنه و بهترین الگو هستند.»

مولوی بهزاد فقهی نیز در نشست مقدّماتی‌ این همایش در مورد راه اصلاح امت و اهمیت پرداختن به آن و تأثیرات‌ بعثت پیامبر اکرم و نقش انسان‌ساز ایشان در جهان بشری، سخن ایراد کرد. وی با اشاره به اوضاع بحرانی جهان اسلام و خطراتی که امت اسلامی را در نتیجه اختلافات مذهبی و فرقه تهدید می‌کند، به سوره مبارکه والعصر استناد کرد و توجه به ایمان و عمل صالح و امر به معروف و نهی از منکر را راه اصلاح و تزکیه امت اسلامی برشمرد.

خیرمقدم مولوی عبدالحمید به مهمانان همایش دانش‌آموختگی طلاب دارالعلوم زاهدان و دعای ایشان پایان‌بخش برنامه نشست مقدماتی این همایش بود.

 

نشست رسمی

نشست رسمی بیست‌وهفتمین همایش دانش‌آموختگی در دو نوبت صبح و عصر 23‌ام فروردین‌ماه برگزار شد. در این دو نشست علما و شخصیت‌هایی از مناطق مختلف کشور سخنرانی کردند. همچنین چند گروه‌ سرود به اجرای سرود‌های خود پرداختند.

نشست صبح این مراسم پیش‌ازظهر با قرائت اسامی 46 تن از حافظان کلام‌الله مجید و اعطای جوایز به آنان به‌کار خود پایان داد.

نشست پایانی این همایش بعد از اقامه‌ی نماز عصر آغاز شد؛ مولوی عبدالحمید آخرین سخنران این نشست بودند.

آیت‌الله سلیمانی، امام جمعه اهل‌تشیّع‌ زاهدان خاطرنشان کرد: «بدون شک نبی کریم –صلّی‌الله علیه و سلّم– موفق‌ترین تمدن‌ساز بودند که توانستند با همراهی صحابه، مهاجرین و انصار، «یثرب» را به مدینه منوّره‌ تبدیل کنند و ملل آن زمان روم و غیره را متوجه تمدن اسلامی کنند. اسلام از جزیرةالعرب خارج شد و به آفریقا و اروپا و آسیای دور رسید.»

وی اظهارداشت: «این نشست‌ها باید ما را متّحد‌ و منسجم کند؛ إن‌شاءالله این جلسه منشأ خیر و مایه وحدت باشد.»

شیخ محمدصالح پردل، خطیب برجسته اهل‌سنت که به نمایندگی از شورای عالی مدارس جنوب در بیست‌وهفتمین همایش دانش‌آموختگی دارالعلوم زاهدان حضور یافته بود، طی سخنانی با تأکید بر لزوم استفاده از فرصت زندگی، به تبیین ویژگی‌های دعوتگران پرداخت؛ شیخ پردل خاطرنشان کرد: «عمر خیلی کوتاه است، بیاییم با همدیگر مهربان باشیم. این زمان کوتاه ارزش ندارد که با غفلت ضایع شود. نیت‌هایمان را خالص کنیم تا از انحراف نجات کنیم.»

وی با تأکید بر لزوم اتباع از سنت‌های پیامبر –صلّی‌الله علیه و سلّم– خاطرنشان کرد: «رسول‌الله –صلّی‌الله علیه و سلّم– و سنت آن‌حضرت «نور» هستند. باید چشم‌ها را باز کرد و بهره برد.»

شیخ پردل بر لزوم توجه به جوانان مسلمان تأکید کرد و گفت: «جوانان را دریابیم، دین‌طلبی نسل جوان را غنیمت بشماریم که شاهد چنین بیداری و تحوّل‌ هستیم. انقلابی دیگر برای اهل‌سنت و برای جوانان اهل سنت در درون انقلاب اسلامی رخ داده است. جوانان ما با علمای خود راحت هستند.»

شیخ پردل افزود: «علمای ما باید کاری کنند که هرجایی حضور داشته باشند و ایفای نقش کنند، باید از حجره‌ها بیرون بیایند. آن‌حضرت –صلّی‌الله علیه و سلّم– فرمودند: «جُعِلَت لِیَ الاَرضُ مَسجِداً» رعایت شریعت فقط در مسجد نیست، ما باید دعوتگرانی تربیت کنیم که حتی در مجالس غفلت حضور پیدا کنند و مردم را متنبه کنند. امام‌جمعه باید در میان مردم حضور پیدا کند تا مصداقی حرف بزند وگرنه حرف بی‌ربط خواهد زد. ما به مدیران مدبر‌ نیاز داریم.»

وی در ادامه در پرتو سوره «انشراح» صبر و بردباری، نگاه بلند و پذیرفتن مخالف را در کنار خود به‌عنوان سه‌ویژگی دعوتگران نام برد و افزود: «دعوتگری که این سه وپژگی را ندارد برود در خانه بنشیند، آن‌حضرت در دعوت صبور بود و باوقار بود.»

وی خطاب به شرکت‌کنندگان همایش دانش‌آموختگی دارالعلوم زاهدان اظهار داشت: «شاگردان را طوری تربیت کنیم که برای نسل آینده کار کنند. گرفتن تسبیح در دست و ذکر آسان است، اما جامعه نیاز به مدیریت دارد. فضائل فقط در ذکر و تلاوت نیست، انفاق‌ هم اجر فراوان دارد. مسائل را قاطی نکنیم، احکام الهی را با درک و تجزیه ‌و‌ تحلیل، تحویل بگیریم.»

شیخ محمدصالح پردل در ادامه با اشاره به وضعیت امروز مسلمانان خاطرنشان کرد: «امروزه اسلام در ضعیف‌‌ترین حالت خود قرار دارد، درحالی‌که دشمنان اسلام در منسجم‌ترین حالت خود هستند. حکومت‌های اسلامی با یکدیگر و حتی با ملّت‌‌های خود در حال درگیری هستند. نیاز به توبه آگاهانه و بازگشت به الله تعالی است.»

وی افزود: «توبه با استمرار گناه ممکن نیست. توبه‌ای ارزش دارد که انسان بعد از آن گناه را ترک کند. توبه‌ای که همراه با استمرار گناه باشد، توبه نیست، استغفار است.»

شیخ پردل در ادامه تأکید کرد: «یک معلم اجتماعی باید مهربان باشد، حال‌آنکه دیکتاتورها همواره به‌دنبال انتقام هستند. رهبران معلّم‌‌صفت، انتقام‌جو نیستند. فرشتگان تحت فرمان آن‌حضرت –صلّی‌الله علیه و سلّم– و منتظر دستور ایشان بودند، اما آن‌حضرت –صلّی‌الله علیه و سلّم– انتقام نگرفت. پیامبر می‌توانست در فتح مکه به خانه‌های مشرکینی که او را دیوانه، شاعر و غیره می‌گفتند، آزارش می‌دادند و پیوسته برای شهادتش توطئه می‌کردند، حمله کند و انتقام بگیرد، اما چنین نکرد.»

وی در ادامه بیان داشت: «ایران می‌تواند، نمونه‌ زنده‌ای برای هم‌زیستی اقوام، ادیان و مذاهب مختلف در کنار هم باشد. اهل‌سنت با کمال صداقت و امانت می‌تواند در امنیّت‌، توسعه و عمران کشور مشارکت داشته باشند.»

وی در پایان تأکید کرد: «اشتباه رهبران خیلی خطرناک است، دعوت‌گران باید خیلی احتیاط کنند.»

در این همایش هم‌چنین مولوی حبیب‌الرحمان مطهّری‌، مدیر حوزه علمیه احناف خواف، پیرامون جایگاه علم و وظیفه‌ی علما، مولوی عبدالواحد بزرگزاده، استاد مدرسه دینی جامعه‌الحرمین‌الشریفین چابهار، در مورد توجه به اهل‌سنت به عنوان «شهروند درجه‌ی یک»، مولوی محمدعثمان، مدیر مدرسه دینی مدینه‌العلوم خاش، بر ضرورت استعانت بندگان از ذات الهی در شئون مختلف زندگی، مولوی مدنی نایب‌رئیس شورای عالی مجمع تقریب مذاهب اسلامی در مورد خدمت علما به علم، مولوی عبدالصمد ساداتی درباره نقش قرآن در زندگی انسان، ماموستا طاهر احمدزاده از علمای غرب کشور، در لزوم برچیده‌شدن تبعیض‌ها و نابرابری‌ها  آخوند صفر قزاقی از علمای اهل‌سنت استان گلستان در مورد «دوری امت از اخلاق نبوی و سیره وی»، هاشم حسین‌پناهی از فعّالان‌ اهل‌سنت کُرد، در لزوم بازگشت به مسیر امّت‌ واحده، شیخ سید محمدشافی قریشی در بیان اهمیت توحید و یکتاپرستی، مفتی محمدقاسم قاسمی در موضوع تقوا و حجت‌الاسلام حسین جوشقانیان، از علمای قم، سخنانی ایراد نمودند.

هم‌چنین دکتر محمدباقر کُرد، معاون عمرانی استانداری سیستان و بلوچستان، دکتر محمدنعیم امینی‌فرد نماینده حوزه انتخابیه ایرانشهر و دکتر جلیل رحیمی رئیس فراکسیون اهل‌سنت مجلس شورای اسلامی نیز به بیان سخن پرداختند.

مولانا عبدالحمید طی سخنانی ضمن تقدیر و تشکر از همه شرکت کنندگان همایش، اظهار داشت: «حضور پرشور مردم در این همایش نشانه رحمت الهی است و سپاس و حمد پروردگار بر ما لازم است.»

مولانا عبدالحمید افزود: «همه جهانیان بسوی خداوند باز می‌گردند، خدایی که با قدرت و علم خود همه چیز را به وجود آورده است و به همه روزی می‌دهد. اما همه‌ی مردم در معرفت به کردگار یکسان نیستند و انبیا بیشترین شناخت را نسبت به پروردگار داشتند. پیامبر اسلام –صلّی‌الله علیه و سلّم– با بالاترین شناخت بر مسیر اعتدال تأکید‌ نمود و از مردم خواست بر این مسیر باشند. دین اسلام دین میانه است.»

وی افزود: «راه نجات امّت‌ برگشت به این دین است که با توبه بسوی خداوند بازگردیم تا خداوند بسوی ما بازگردد. پیشرفت اسلام با اخلاق حسنه و اجرای عدالت بوده است.»

وی خاطرنشان کرد: راه رسیدن به الله رعایت کردن حقوق مردم به نسبت همدیگر است. رعایت حرمت‌ها به نفع مردم است. راه مبارزه با افراط‌گرایی و اجرای عدالت است. وتو کردن‌ها خلاف عدالت است.»

وی در ادامه اظهار داشت که حمله به حفاظ در افغانستان و بمباران شیمیایی در سوریه نه تنها مشکل را حل نمی کند بلکه بر مشکلات می‌افزاید.

مولانا عبدالحمید خطاب به اهل‌سنت گفت: «مردم ایران شما را می‌شناسد، در انتخابات شرکت می‌کنید، به مسیر افراط‌گرایی نیفتاده‌اید، امنیت این مملکت را رعایت کرده‌اید و به وطن خیانت نکرده اید.»

وی هم‌چنین خطاب به مسؤولان گفت: «ما هم انسان و ایرانی هستیم و برای بهتر شدن زندگی فرزندانمان از مسؤولان خواسته‌هایی داریم؛ اینکه به همه با یک چشم نگاه کنند و تبعیض نباشد و به شایستگان مسؤولیّت‌ داده شود. اگر تا 40 سال اعتمادی حاصل نشود کی حاصل می‌شود. ما برادران شما هستیم و می‌خواهیم به کشور خود خدمت کنیم. مردم ما هنوز گلایه‌مند هستند که از مدیران توانمند استفاده شود. تعادل باید ایجاد شود که همه بتوانند کنار همدیگر باشند. رعایت این امر از جانب مسؤولان باعث امنیّت‌ و وحدت می‌شود. اشتراکات میان شیعه و سنّی‌ زیاد است که قرآن‌ و سیره پیامبر –صلّی‌الله علیه و سلّم– از آن جمله است. جهاد فقط با کسانی است که زور می‌گویند و حاضر نیستند سخن مظلوم را گوش کنند. اسلام دین صلح است و با کسی کاری ندارد. مسؤولان باید به داخل کشور و مشکلات آن بیشتر توجه کنند.»

بیست‌وهفتمین همایش دانش‌آموختگی طلاب دارالعلوم زاهدان، شامگاه پنج‌شنبه با عمامه‌‌گذاری طلاب دانش‌آموخته و قرائت اسامی دانش‌آموختگان برادر و خواهران فاضله و دعای مولانا عبدالحمید به پایان رسید.

 

در حاشیه همایش

محمدخان، خبرنگار اصلاح‌وب اظهارات تعدادی از مهمانان را ثبت کرده است؛ میهمانی که از تایباد آمده بود گفت: «۷ سال است که هر ساله از تایباد به خاطر رضایت الله و دیدار علما و استفاده از معنویت جلسه به اینجا می‌آیم.» وی ویژگی نشست را اتّحاد‌ و همبستگی اهل سنت و حضور همه اقوام نام برد. مهمان دیگری که مدیر دو حوزه علمیه در جزیره قشم بود، اتّحاد‌ و حضور اقوام را از ویژگی‌های این جلسه می‌دانست. یکی از مسؤولان دفتر دانش‌آموزان مسجد مکّی‌، حضور دانش‌آموزان در این مراسم را مثبت ارزیابی کرد و گفت این نشست برای دانش‌آموزان دبیرستانی، تأثیرات‌ مثبت اجتماعی و معنوی داشته است.

هر ساله در حاشیه این همایش، نمایشگاهی دایر است که محل فروش کتاب‌ها، شال عربی، عسل و... می‌باشد و استقبال مهمانان از این نمایشگاه قابل توجه است که از چند روز قبل از مراسم دایر بوده است.

برای پذیرایی از مهمانان ستاد استقبال در چند بخش از مهمانان سراسر ایران پذیرایی کرده و آنها را اسکان می‌دادند.

حضور خواهران شرکت‌کننده هم بسیار چشمگیر بود به‌نحوی که پر شدن خیابان اطراف مسجد مکّی‌ علاوه بر مکتب خواهران، از انبوه جمعیت حکایت داشت.

گفتنی است مراسم به صورت زنده و اینترنتی نیز پخش گردید.

همایش ختم بخاری هر ساله با حضور شخصیّت‌‌های دینی و سیاسی اهل سنت ایران برگزار می‌شود و همه‌ساله میهمانان زیادی از سراسر ایران در این مراسم حضور پیدا می‌کنند