دیپلماسی عمومی مشفقانه و تعاملی رییسجمهور كه پیش از این در جریان سفرهای خارجی و در جریان دیدار از اقلیم كردستان و بصره و...ظهور و بروز پیدا كرده بود، این بار در داخل كشور در سرزمین نخل و آفتاب و مردمان زحمتكش و خونگرم سیستان و بلوچستان به عینه مشاهده شد. زمانی كه در جریان دیدارهای مردمی و سخنرانیهای پزشكیان، ناگهان صدایی از میان جمعیت با گویش زیبای مردم شرق كشور شنیده میشد كه از رییسجمهورشان میخواستند، سیستان و بلوچستان را فراموش نكنند؛ مردمی كه برای نخستینبار مطالبه آنها برای بهرهمندی از استانداری از میان اهل تسنن در دولت چهاردهم محقق شده بود و مردی از میان خود را در راس هرم اجرایی استان مشاهده میكردند. زمانی كه رییسجمهور دوشادوش استاندار اهل تسنن راهی سالن میشد مردم هم برای رییسجمهورشان دست تكان میدادند و هم به استاندارشان میبالیدند و رییسجمهوری كه با لبخند به لب و نگاهی مهربان حرفها و درددلها و گلایههای مردم منطقه را میشنید و قول مساعدت و پیگیری مطالباتشان را میداد. اساسا مگر میشود كه ساعاتی در كنار این مردم مهربان بود و در حال و هوای آنها نفس كشید و از یادشان برد. اینگونه شد كه دولت وفاق استان سیستان و بلوچستان را به عنوان مقصد نخستین سفر استانی خود برگزید تا نشان دهد، جمله «صدای بیصدایان باشیم» كه رییسجمهور بارها بر آن تاكید كرده است، تنها یك شعار نیست. پزشكیان حتی از فرصتهای میان نماز و ناهار خود هم میزد تا فرصت بیشتری برای گفتوگو با مردم، فعالان اقتصادی، نخبگان و علمای استان داشته باشد. آثار محرومیتها، تبعیضها، نداریها و كمبودها هم در صدای مردم و هم در سیمای آنها هویدا بود. مردمی كه برخی سوءمدیریتها و سوءتدبیرهای گذشته باعث گلایهها و دلگیریهای آنها شده بود و جمعههای دلگیری برای آنها ساخته بود. اما پزشكیان راهی این سفر شد تا بر زخمهای گذشته مرهم نهد و از دورنمای روشن آینده سخن بگوید. برگههای تفاهمنامهها یكییكی امضا و قراردادهای رشد استان منعقد شدند تا چشمانداز توسعه در استان سیستان و بلوچستان ترسیم و گامهای اجرایی آن آغاز شود.
سفری كه در آن مجموعا ۳۹ تفاهمنامه به امضا رسید كه حاصل آن ۱۲۴ همت اعتبار برای سرزمین نخل و آفتاب بود.در این سفر محمدجعفر قائمپناه معاون اجرایی، محسن حاجیمیرزایی رییس دفتر، عبدالكریم حسینزاده معاون توسعه روستایی و مناطق محروم، زهرا بهروزآذر معاون امور زنان و خانواده، علی ربیعی دستیار اجتماعی، حسین افشین معاون علمی و فناوری رییسجمهور، علیرضا كاظمی وزیر آموزش و پرورش، فرزانه صادقمالواجرد وزیر راه و شهرسازی، محمد اتابك وزیر صمت و عباس علیآبادی وزیر نیرو رییسجمهور را همراهی میكردند. رییسجمهور در نخستین سفر استانی خود با صنوف، طبقات و گروههای مختلف اجتماعی دیدار و گفتوگو كرد؛ نشست صمیمی و رو در رو با فعالان اقتصادی، سران طوایف و متنفذین، نخبگان و فرهیختگان، فعالان سیاسی، فرهنگی و اجتماعی و دیدار با دانشجویان و خانواده شهدای امنیت، از مهمترین برنامههای نخستین سفر پزشكیان به سیستان و بلوچستان بود. البته رییسجمهور در گفتوگوی تلویزیونی پایانی سفر نیز تاكید كرد كه تغییر شیوه سفرهای استانی با هدف حفظ كرامت و حرمت مردم انجام شده است اما نیاز به ارزیابی دارد كه اگر مردم رضایت داشته باشند بقیه سفرها نیز به همین شكل ادامه یابد. نهایتا مردم زمانی حاضر به خداحافظی و وداع با رییسجمهورشان شدند كه به آنها وعده دیداری دوباره در آینده نزدیك داده شد. سفری كه در آن نهال توسعه و پیشرفت استان در سایه همدلی و برادری و وفاق كاشته شد تا با فاصله گرفتن از خاطرات تلخ گذشته به سمت فرداهای روشن حركت شود.
دانشبنیانها از مشكلاتشان گفتند
نقطه آغاز سفر هیات دولت به سیستان و بلوچستان از حضور «مسعود پزشكیان» در پارك علم و فناوری استان كلید خورد. بر اساس گزارشی كه ایرنا آن را رسانهای كرده، پاركهای علم و فناوری زاهدان كه دارای سطح یك كشور است، میزبان ۳۰۵ شركت دانشبنیان، فناور و خلاق و ۱۵۰ هسته فناور و نوآور است كه در بخشهای مختلف نرمافزار، سختافزار، هوش مصنوعی، فناوری اطلاعات و اقتصاد دیجیتال، الكترونیك، صنایع خلاق، كشاورزی و معدن فعالیت میكنند.رییسجمهور در جریان این بازدید، بیشتر به گزارشها گوش میداد و كمتر سخن میگفت، مگر تقدیر از تلاشهای جوانان نخبه و اعلام آمادگی دولت برای حمایت از شركتهای دانشبنیان به ویژه در زمینه تجاریسازی و بازاریابی محصولات این شركتها.دولت وفاق در تهران نمینشیند و دستور دهد.
پزشكیان در ادامه برنامههای خود در نخستین روز از واپسین ماه پاییز، به دیدار فعالان اقتصادی استان سیستان و بلوچستان رفت؛ در ابتدای این نشست برخی فعالان اقتصادی در حوزه صنعت و معدن، ضمن تقدیر از رییسجمهور برای اعتماد به «مسعود بیجار» به عنوان فردی بومی و از سرمایههای سیستان و بلوچستان به عنوان استاندار و همچنین انتخاب این استان به عنوان مقصد نخستین سفر استانی، دغدغهها، مشكلات و نیازهای استان خود را با پزشكیان در میان گذاشتند.رییسجمهور نیز با بیان اینكه روال كار دولت چهاردهم اینگونه نیست كه فقط در تهران بنشیند و دستور دهد، گفت: تلاش ما این است كه با كمك و همراهی و همفكری شما عزیزان به نگاه، زبان، رویكرد و باور مشترك در مسیر اجرای اهداف سند چشمانداز برسیم. دغدغهها و نكات مطرح شده از سوی شما را نیز در همین راستا جمعبندی و برای حل و تامین آنها برنامهریزی خواهیم كرد.پیش از سخنان رییسجمهور، مسعود بیجار، استاندار سیستان و بلوچستان نیز در سخنان كوتاهی خواستار تفویض اختیار در اعطای مجوزهای اقتصادی به استان شد.وی درصد بیكاری در استان را ۱۴ درصد و بالا توصیف كرد و خواستار كمك دولت برای مشاركت بخش خصوصی در توسعه اقتصادی استان شد.
تجلی وحدت در دانشگاه ملی زاهدان
رییسجمهور از فرصت میان ناهار و نماز استفاده كرد و دیدار و گفتوگوی صمیمی و خصوصی با جمعی از علما و سران طوایف سیستان و بلوچستان داشت. مولانا شیخالاسلام عبدالحمید اسماعیلزهی دامت برکاته وافاضاته، امام جمعه اهل سنت زاهدان پیش از دیدار با رییسجمهور به خبرنگاران گفت كه «دكتر پزشكیان در اولین سفر استانی خودشان برای دیدار با مردم رنجدیده و زحمتكشیده، استان سیستانوبلوچستان را مورد تفقد قرار دادند كه دیداری تاثیرگذار است». همچنین نماینده مردم اهل سنت سیستان و بلوچستان در مجلس خبرگان رهبری گفت: «بسیار خوشحالیم كه رییسجمهور سیستان و بلوچستان را به عنوان اولین سفر استانی خود انتخاب كرده است؛ خدمت به این منطقه و مردم آن همواره اولویت دولت بوده و همچنان است.» خبر آمد كه رییسجمهور نیز در این دیدار ضمن قدردانی از تلاشهای صورت گرفته در راستای حفظ وحدت و یكپارچگی استان، به تبیین و تشریح رویكرد دولت وفاق ملی در مدیریت اجرایی كشور پرداخته و بر توسعه مناطق كم برخوردار كشور تاكیدی دوباره كرده است.پزشكیان در بخش دیگری از سخنان خود، برنامهریزی و تلاش برای رفع ناعدالتیها، تبعیضها و محرومیتها از چهره استان را از دستور كارهای مهم دولت برشمرد و تصریح كرد: حقیقتا وضعیت فعلی سیستان و بلوچستان بهرغم وجود ظرفیتهای فراوان، زیبنده استان و مردم شریف و نجیب و وفادار آن نیست و بنای دولت رفع مشكلات استان، رفتار با مردم بر اساس حق و عدالت و جلب رضایتمندی آنهاست.
نخبگان و فرهیختگان یكصدا برای سیستان و بلوچستان
شاید بتوان دیدار با نخبگان و فرهیختگان استان سیستان و بلوچستان را از مهمترین دیدارهای رییسجمهور در نخستین روز آخرین ماه پاییز ارزیابی كرد؛ در این دیدار اقشار مختلف استان از اساتید و پژوهشگران دانشگاه تا فعالان اجتماعی و فرهنگی، از بزرگان طوایف و متنفذین تا علمای شیعه و اهل سنت حضور داشتند.حاضران در این نشست در جای جای سخنان خود ابراز امیدواری كردند كه انتخاب و عملكرد دولت وفاق در استان سیستان و بلوچستان آغازگر راهی باشد كه به توسعه و پیشرفت استان منجر شود؛ رسیدگی به وضعیت تالاب بینالمللی هامون، توسعه سواحل مكران، موضوع حقابه هیرمند، استفاده از نیروهای متخصص و بومی استان در مناصب مدیریتی و اجرای منویات رهبر انقلاب در استان كه از سال ۱۳۸۱ بر زمین مانده است از مهمترین مطالبات بود. در این میان سخنان «زهران برهانزهی» از فعالان فرهنگی و اجتماعی استان جالب توجه بود كه گفت: محرومیت در شأن ما و شایسته ما نیست، چراكه با وجود این مردم، منابع و سرزمین زرخیز، واژه محرومیت به این معنا نیست كه ما چیزی در چنته نداریم، بلكه به معنای عدم استفاده از نیروی انسانی بومی، نخبه و مسوولیتپذیر است. وی از اقدامات رییسجمهور در استفاده از توانمندی نیروهای نخبه، بومی و زنان در مناصب كلیدی قدردانی كرد و سخنان خود را با زبان تركی به پایان رساند و گفت: یاشاسین دكتر پزشكیان. «مولوی عبدالحمید اسماعیلزهی» از سخنرانان این نشست صمیمی بود كه پیش از رییسجمهور پشت تریبون حاضر شد. امام جمعه اهل سنت زاهدان ضمن تشكر از پزشكیان برای اعتماد به زنان و بومیان استان گفت: شكر میكنم كه در راستای اجرای عدالت و انصاف قدمهای مثبتی برداشتید و به قومیتها و مذاهب ایرانی توجه كردید؛ در این استان نیز به بومیهای استان اعتماد كردید تا به آینده خود، كشور، آب و خاكشان امیدوار باشند.امام جمعه اهل تسنن زاهدان تاكید كرد: اگر به ظرفیتهای دینی و فرهنگی خود بازگردیم، میتوانیم الگوی جهان باشیم و نه تنها كشور را بسازیم، بلكه دنیا را بسازیم. اگر در كنار هم باشیم مطمئن باشید كه هزینه تامین امنیت به صفر میرسد و هیچ شرور و دشمنی نمیتواند در خاك ما دوام بیاورد اگر ما هوای مردم خودمان را داشته باشیم. البته جای جای صحبتهای «مولوی عبدالحمید» با استقبال حاضران در سالن و تشویق ممتد مواجه شد.
ساده و صمیمی با دانشجویان سیستان و بلوچستان
رییسجمهور پس از نشست با نخبگان بلافاصله به دانشگاه زاهدان بازگشت و در فضایی صمیمی و خودمانی با دانشجویان دیدار كرد؛ پزشكیان پس از شنیدن نظرات و دیدگاههای تعدادی از دانشجویان درباره مسائل مهم سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی كشور و همچنین مشكلات مبتلابه جامعه دانشجویی استان سیستان و بلوچستان به سوالات آنان نیز پاسخ گفت. وی با تاكید بر ضرورت نقشآفرینی بیشتر، مشاركت و مطالبهگری قشر دانشجو در كمك به دولت برای اجرای عدالت و رفع تبعیضهای موجود در جامعه گفت: امروز یكی از مصادیق بیعدالتی در كشور توزیع نامناسب منابع است كه موجب افزایش شكاف طبقاتی شده، ما برای اجرای عدالت ناگزیر به اصلاح این روندهای نادرست هستیم و دانشجویان كشور به عنوان قشر تاثیرگذار جامعه نیز در این راستا میتوانند با تبیین دقیق و درست شرایط دولت را در رسیدن به این هدف مهم كمك كنند. قرار بود سفر رییسجمهور و هیات همراه در سه روز انجام شود، اما به دلیل برخی مشكلات سفر به سرزمین نخل و آفتاب به سه دوره زمانی مختلف تقسیم شده و قرار است در آیندهای نزدیك، رییسجمهور ۲ سفر یك روزه به شهرستانهای چابهار و زابل نیز داشته باشد و اما دیدار فعالان سیاسی، اجتماعی و فرهنگی سیستان و بلوچستان ششمین برنامه نخستین سفر پزشكیان به استان سیستان و بلوچستان بود؛ رییسجمهور در این دیدار فعالان و گروههای سیاسی، اجتماعی و فرهنگی را به مطالبهگری برای اصلاح جامعه در چارچوبهای قانونی نظام و كشور دعوت كرد و گفت: جامعه قطعا به حاكم و حكومت نیاز دارد، جامعه و مردم به صلاح و آرامش نمیرسند مگر با برخورداری از یك حاكم صالح و حاكم و حكومت نیز صالح نمیشوند و صالح نمیمانند مگر با یك جامعه مطالبهگر.پزشكیان در ادامه تاكید كرد: شما انجمنها، سمنها، گروههای فرهنگی و هنری میتوانید در این مسیر به ما كمك و چارچوب محكمی را بنا كنید، ما هم وظیفهمان این است كه به شما كمك كرده و بر اساس عدالت و حق با شما رفتار كنیم.
نظرات