اوضاع نامعلوم آتشبس غزه در پی اولتیماتوم جنگ ترامپ
آتشبس شكننده میان حماس اسراییل پس از آنكه این گروه درنهایت اعلام كرد براساس آنچه كه پیش‌تر برنامه‌ریزی شده بود، اسرای اسراییلی را در موعد مقرر آزاد خواهد كرد به مسیر اصلی خود بازگشت. این درحالی است كه مقامات اسراییلی تایید نكردند كه آیا این رژیم در صورت آزادی سه اسیر اسراییلی توسط حماس، به باقی شرایط آتشبس پایبند خواهد بود یا خیر. اما به نظر میرسد كه آنها خوشبین هستند كه توافقی برای جلوگیری از فروپاشی كلی آتش بس به دست آمده است. در این رابطه یك مقام اسراییلی در گفت‌وگو با سی‌ان‌ان مدعی شد: «به نظر میرسد كه این موضوع حل خواهد شد، چراكه تل‌آویو تمایلی برای كنار گذاشتن كلی توافق آتشبس در این بازه زمانی ندارد.» این درحالی است كه مقامات تل آویو در واكنش به مواضع اخیر حماس در باب تاخیر در تبادل اسرا در روز شنبه، مدعی شدند كه حملات به غزه را از سر خواهند گرفت. همزمان دیوید منسر، سخنگوی دفتر نتانیاهو، روز پنجشنبه مدعی شد: «در صورتی كه سه اسیر اسراییلی ظهر شنبه آزاد نشوند، توافق آتشبس عملا پایان خواهد یافت.»
به گزارش سی‌ان‌ان اما پس از مذاكرات رهبرانی از حماس با میانجی‌های كلیدی در مصر و قطر، این گروه اعلام كرد كه آزادی اسرا كه شامل مبادله زندانیان فلسطینی نیز خواهد بود در موعد مقرر انجام خواهد شد. این درحالی است كه بنیامین نتانیاهو، نخست‌‌وزیر اسراییل به بیانیه حماس پاسخ نداده است.
به ادعای ناظران این بیانیه در میانه پیامدهای ادامه‌‌دار پیشنهاد جنجالی دونالد ترامپ رییس‌جمهور ایالات‌متحده برای جابه‌جایی ساكنان غزه و بازسازی این سرزمین منتشر شده است. گفتنی است ترامپ پیش‌تر مدعی شد رویكرد چندمرحله‌ای توافق آتشبس به طور كلی كنار گذاشته شود و حماس نیز باید همه اسرا را به طور همزمان آزاد كند. در عین حال نتانیاهو از این درخواست ترامپ استقبال كرده، اما به طور صریح با آن موافقت نكرده است. روز پنجشنبه اما حماس با انتشار بیانیه‌ای گفت كه میانجیها قول داده‌اند كه به درخواست‌های آن برای ورود به این‌باریكه، تامین مسكن، تجهیزات پزشكی، سوخت و كمكهای امدادی ازسوی اسراییل رسیدگی كنند. این گروه همچنین گفت كه میانجیها تایید كردند كه موانع برای از سرگیری توافق آتشبس را حذف خواهند كرد. مصر به عنوان میانجی كلیدی در مذاكرات آتشبس غزه، همراه با قطر و ایالات‌متحده، عمل می‌كند. این درحالی است كه پیش‌تر عبداللطیف القانوع، سخنگوی حماس گفت كه اسراییل چندین بار توافق را نقض كرده است، چه با جلوگیری از بازگشت آواره‌ها و چه با مسدود كردن ورود كمكهای انسانی و علل تاخیر اعلام شده مبنی بر تبادل اسرا در روز شنبه به دلیل این نقض‌های مكرر ازسوی تل‌آویو بود.
به گزارش الجزیره اما روز چهارشنبه یك هیاتی از حماس به قاهره رفتند و درباره شرایط توافق آتشبس گفت‌وگو كردند. پس از آن بود كه رسانه‌های وابسته به دولت مصر گزارش دادند كه تجهیزات سنگین و كامیون‌‌هایی حامل كانكس‌هایی برای آوارگان، آماده ورود به غزه از سمت مصر در روز پنجشنبه هستند. هر چند كه اسراییل در ابتدا مدعی شد اجازه ورود به كامیون‌ها را نخواهد داد اما در نهایت از ۸۰۱ كامیون حامل كمكهای بشردوستانه كه آماده ورود به نوار غزه بودند ۲۳۱ كامیون از طریق دو گذرگاه بیت‌حانون (ایرز) و زیكیم به شمال غزه وارد شده و ۵۷۰ كامیون از گذرگاه كرم ابو سالم وارد این باریكه شدند.
وال استریت ژورنال اما با انتشار یادداشتی آورده است در مقطع كنونی كه توافق آتشبس در آستانه فروپاشی قرار دارد اسراییل با اعلام شرایطی جدید به میانجیها اعلام كرده است كه می‌خواهد فهرست افرادی كه قرار است در مرحله اول توافق آزاد شوند را فراتر از ۳۳ نفر در توافق پیشین افزایش داده است.
از همین رو مشخص نیست كه حماس با چنین درخواستی موافقت خواهد كرد یا خیر.
ناظران اما بر این باورند كه با وجود این توافق، اختلافات بزرگ‌تری در آینده برای دو طرف وجود دارد. گفتنی است اسراییل و حماس به یك توافق مرحله‌ای دست یافته‌اند كه مرحله اول آن شامل یك آتشبس ۴۲ روزه و آزادی ۳۳ اسیر اسراییلی توسط حماس به ازای صدها زندانی فلسطینی است. مرحله دوم توافق باید به پایان كامل جنگ و آزادی باقی مانده اسرای زنده منجر شود. مذاكرات برای مرحله دوم قرار بود حدود دو هفته پس از شروع آتشبس آغاز شود، اما هنوز كلید نخورده است. این در حالی است كه جمعیت غزه اكنون در شرایطی به سر می‌برند كه به كمكهای انسانی نیاز دارد، از جمله چادرها، خانه‌های متحرك و تجهیزات پزشكی، تا بتواند با زمستان در این منطقه ویران شده كه برق ندارد و بسیاری از ساختمان‌ها و جاده‌ها تخریب شده‌اند، مقابله كند. طبق گزارش مقامات بهداشت فلسطین، بیش از ۴۸ هزار نفر در درگیری‌ها كشته شده‌اند. همچنین از زمان آغاز آتشبس، حداقل نه خانواده اسراییلی نشانه‌هایی دریافت كرده‌اند كه بستگان‌شان در غزه و عمدتا جوانان، هنوز زنده هستند و این موضوع آزادسازی آنها توسط تل‌آویو را ضروری‌تر كرده است.
نظرات