صابر گل‌عنبری سه شنبه گذشته معاون وزیر خارجه کره جنوبی به وین رفت و وزارت خارجه این کشور طی بیانیه‌ای مشخصا اعلام کرد که هدف از این سفر بررسی دارایی‌های بلوکه شده ایران در دیدار با طرف‌های مختلف مذاکرات است. متعاقب اعلام خبر این سفر پرسش‌های زیادی مطرح شد و ناظران انجام این سفر را نشانه پیشرفت مذاکرات و ورود آن به فازی جدی قلمداد کردند. هنوز ناظران در کنکاش چرایی سفر و تلاش برای یافتن پاسخی قانع کننده بودند که وزارت خارجه و یک منبع «آگاه» ایرانی اعلام کردند این سفر «تصمیمی شخصی» بوده و هیچ ارتباطی با مذاکرات وین ندارد و در چارچوب روابط دو جانبه (با اتریش) است. این موضع در حالی است که خود سئول و دیدارهای چون جونگ کان با طرف‌های مختلف مذاکرات وین از جمله آمریکا و ایران نشان از این دارد که هدف اصلی سفر در پیوند با این مذاکرات است. پر واضح است که کره جنوبی در رفتار نشان داده است که بدون موافقت آمریکا و یا دستیابی به توافقی در وین نمی‌تواند دارایی‌های ایران را آزاد کند. حال در این وضعیت پرسش این است که معاون وزیر خارجه کره جنوبی چرا به وین رفته است؟ به طور حتم که نه با هدف اقناع رابرت مالی برای صدور مجوز آزادی این دارایی‌ها و نه ترغیب طرف‌ها به توافق و نه برای تفریح و نه به خواست خود سئول بوده است. بلکه به احتمال زیاد این سفر با هماهنگی دولت آمریکا و با اهداف مشخصی بوده است و ماهیت دیدارها با مقام کره جنوبی و دیپلمات‌های عربستان متفاوت است. اما چرا آمریکا از این مقام کره‌ای خواسته است به وین برود؟ اگر در ارتباط با رفع تحریم‌هاست چرا باید فقط کره جنوبی شرکت کند، در حالی که دارایی‌ها ایران در چندین کشور دیگر نیز بلوکه است؟ چرا نمایندگانی از دیگر کشورها هم شرکت نکردند؟ پس مساله ارتباطی به رفع تحریم‌ها و آزادی همه دارایی‌ها ندارد. همچنین بر خلاف نظر برخی ناظران هدف این نیست که آمریکا یکجانبه پول‌های ایران در کره جنوبی را با هدف نشان دادن حسن نیت خود آزاد کند. بسیار دور از انتظار است که آمریکا بدون ما به ازایی این کار را انجام دهد. از این رو، دو احتمال مهم می‌تواند مطرح باشد؛ نخست این که این ایده در مذاکرات مطرح باشد که به موازات تداوم مذاکرات، دو‌طرف آمریکایی و ایرانی برای ایجاد اعتماد و تسهیل فرایند دستیابی به توافق گام‌هایی دو سویه بردارند. به این معنا که آمریکا بخشی از این دارایی‌ها را آزاد کند و در مقابل ایران نیز گامی هسته‌ای را متوقف کند. یک روی دیگر این «اقدامات اعتمادساز» در صورت صحت فرضیه، همان توافق موقت است که آمریکا در شرایط کنونی به دنبال آن است. اما احتمال دوم این است که این سفر شاید با مذاکرات مبادله زندانیان میان ایران و آمریکا در ارتباط باشد؛ مذاکراتی که فعلا خبری از آن نیست اما در شش دور قبلی همپای مذاکرات وین برای احیای برجام در جریان بود و جالب اینجاست که گفتگوها برای انجام مبادله زندانیان قبل از ژوئن بسیار به توافق نزدیک و طبق آن قرار بود آمریکا حدود ۷ میلیارد دلار از اموال بلوکه شده ایران را نیز آزاد کند؛ رقمی که نزدیک به دارایی‌های بلوکه شده ایران در کره جنوبی است. از این رو، این داده‌ها و همچنین تاکید ایران بر عدم ارتباط سفر جونگ کان با مذاکرات وین این گمانه را تقویت می‌کند که شاید این سفر با مساله تبادل زندانیان در ارتباط باشد.
نظرات