از این كاندیداها خواسته‌اند تا در پویش «اقتصاد برای آینده ایران» حضور پیدا كنند ٤٤ اقتصاددان در نامه‌ای به كاندیداهای انتخابات ریاست‌جمهوری سوالاتی را مطرح كرده‌اند و با یادآوری اهم مسائل اقتصادی كشور، علل پیدایش و تداوم آنها، موانع پیش رو و تصمیمات سخت برای رفع آنها از این كاندیداها خواسته‌اند تا در پویش «اقتصاد برای آینده ایران» حضور پیدا كنند تا با پاسخ آنان و مشخص شدن برنامه‌هایشان و با امكان‌سنجی تحقق آن برنامه‌ها، مردم سنجش بهتری از صلاحیت آنان برای تصدی این پست مهم را داشته باشند. این اقتصاددانان در نامه خود عنوان می‌كنند: ۱- مسائل اقتصادی كشور بسیارند و در این پویش بر مهم‌ترین مسائلی كه می‌توانند به حل سایر مسائل كمك كنند همچنین طی یك دوره‌ ۴ ساله بتوان به آنها پرداخت، تمركز شده است. ۲- طبق اصل اصیل اقتصاد، همواره یك بده بستان بین اهداف اقتصادی وجود دارد و یك سیاستمدار باید بتواند با قید محدودیت منابع، تصمیم بهینه را اتخاذ كند. به عنوان مثال اجرای یك سیاست ممكن است رشد اقتصادی ایجاد كند؛ اما موجب تورم شود. تصمیم سخت به این معنی است كه بهبود یك متغیر اقتصادی ممكن است به وخامت متغیر دیگری منجر شود. بنابراین لازم است كاندیدای محترم، اولویت‌بندی خود را برای مسائل اساسی اقتصاد تصریح كرده و متعاقب آن، بسته سیاستی خود را برای حل آن مسائل ارایه كند. با پاسخ روشن كاندیداها به پرسش اساسی فوق، مردم می‌توانند بر مبنای اولویت‌های خود، كاندیدای مورد نظرشان را انتخاب كنند. برای مثال اگر افزایش حمایت یارانه‌ای دولت در نهایت به خلق پول و تورمی منجر شود كه نهایتا مردم باید هزینه آن را پرداخت كنند با این آگاهی بهتر می‌توانند دست به انتخاب بزنند. ۳- ممكن است اجرای یك سیاست در كوتاه‌مدت موجب فشار بیشتر بر مردم شود؛ اما در میان‌مدت و بلندمدت موجب افزایش رفاه پایدار شود. معمولا كاندیداها به منظور كسب رای بیشتر تلاش‌می‌كنند با طرح شعارهای عامه‌پسند، توجه مردم را به رفاه زودگذر جلب كنند. لذا باید مردم هوشیار باشند تا در انتخاب خود تشخیص دهند. ۴- معمولا كاندیداهای ریاست‌جمهوری كلی‌گویی كرده و راه‌حل مشخصی برای حل مسائل مشخص ارایه نمی‌كنند تا بتوان راه‌حل آنان را ارزیابی كرده و آنان را وادار به پاسخگویی كرد. ۵- هم مسائل اقتصادی كشور تا حد زیادی شناخته شده هستند و هم كم و بیش روی راه‌حل‌های آن اتفاق نظر وجود دارد؛ اما موانع اجرایی متعددی پیش روی یك رییس‌جمهور وجود دارد. از این رو رییس‌جمهور باید توانایی مواجهه با این موانع را داشته باشد و در هماهنگ‌سازی اركان قدرت برای سیاست‌گذاری و مدیریت كلان كشور توانا باشد. اینكه به عنوان مثال رییس‌جمهور بیان كند كه هسته سخت قدرت اجازه انجام اصلاحات را نمی‌دهد، پذیرفتنی نخواهد بود. ۶- تاكید می‌شود كه این پویش مستقل از هر جناح سیاسی و كاندیدای خاصی است و صرفا نظرات علمی اقتصاددانان را برای بهبود شرایط اقتصادی كشور منعكس می‌كند و هیچ‌كس حق سوءاستفاده از آن را ندارد. لذا اهم رئوس سیاست‌ها و اقدامات مهمی كه در سال‌های آینده برای بهبود وضعیت اقتصاد كشور باید توسط دولت و حاكمیت انجام گیرد و قوه مجریه به عنوان مسوول باید بتواند بر آنها فایق شود را در ادامه ذكر خواهیم كرد. برای بهبود وضعیت اقتصادی با ثبات در سال‌های آینده چاره‌ای جز گام نهادن در این مسیر پیشرفت نداریم و 4سال آینده قسمتی از این مسیر مهم است؛ در این پویش پس از بیان اهم رئوس سیاست‌ها برای اینكه راه‌حل مشخصی از پاسخ كاندیداها را دریافت كنیم، چند پرسش اساسی مطرح می‌شود تا آنها با پاسخ صریح و شفاف به آن پرسش‌ها(كه حل آنها بیشتر به قدرت و اراده شخص رییس‌جمهور و همراه كردن حاكمیت مرتبط است) خود را در معرض انتخاب مردم قرار دهند و خود مردم ناظر بر رفتار فرد منتخب در 4 سال دوره ریاست‌جمهوری باشند. كشور ما و رییس‌جمهور به لحاظ اقتصادی برای سال‌های آینده باید در مسیر زیر گام بردارد: ۱- افزایش رشد اقتصادی و اشتغال پایدار ۲- كاهش نرخ تورم به تك رقمی سپس تورم زیر ۵ درصد ۳- كاهش فقر و بهبود توزیع درآمد ۴- حفظ ارزش پول ملی ۵- افزایش نرخ مشاركت اقتصادی زنان ۶- كاهش فساد و ایجاد شفافیت ۷- ایجاد امنیت اقتصادی و كاهش ریسك و هزینه مبادله ۸- ایجاد و تقویت بسترها و ساختار رقابتی اقتصاد و هموارسازی نظام انگیزشی طبیعی بر فعالیت‌های اقتصادی و بهبود قدرت رقابت‌پذیری اقتصاد ایران در زنجیره تولید ارزش جهانی ۹- انضباط مالی و پولی ۱۰- تعامل سازنده با دنیا، دیپلماسی قوی و رفع تحریم ۱۱- تنظیم كردن اقدامات سیاسی در جهت اهداف اقتصادی و حداكثر‌سازی رفاه اجتماعی ۱۲- استفاده بهینه و پایدار از منابع طبیعی و سرمایه‌ای ۱۳- هماهنگ‌سازی همه اجزای قدرت كشور در جهت اهداف بهینه اقتصادی ۱۴- قانع كردن مردم برای اندیشیدن به عواقب بلندمدت برنامه‌های رفاه زودگذر و پذیرش سختی برنامه‌هایی كه رفاه بلندمدت دارند. ۱۵- تقویت عدالت در تصویب و اجرای قوانین و مقررات ۱۶- زدودن سیطره سنت‌گرایی تجددستیز از نظام اقتصاد سیاسی كشور ۱۷- تقویت جایگاه قوه مجریه. گرچه ما اقتصاددانان می‌دانیم كه چه سیاست‌ها، اقدامات اقتصادی و غیراقتصادی و بده بستان‌های ایجابی لازم است كه در این مسیر حركت كنیم اما انجام آنها در گرو اقدامات عملی مشخص و برداشتن موانع و سدهای پیش رو و تدبیر كشورداری است كه تحقق آن را سخت و پیچیده می‌نماید و از هر شخصی برنمی‌آید. لذا در ادامه در قالب پرسش‌هایی از كاندیداهای محترم جهت صراحت و شفافیت برنامه و اقدام عملی آنها پرسیده می‌شود كه برای گام نهادن در این مسیر شما به عنوان رییس‌جمهور چگونه می‌خواهید اقدام كنید؟ و در عمل تا چه حد خودتان را برای رفع این مسائل توانمند می‌دانید؟ ۱- در بین اهداف عمده اقتصادی(رشد اقتصادی، اشتغال كامل، كاهش تورم به تك رقمی و ثبات قیمت‌ها، بهبود توزیع درآمد و كاهش فقر و توسعه پایدار زیست‌محیطی) كدام یك از اولویت بیشتری برای شما برخوردار است؟ یا كدام تركیب را انتخاب می‌كنید؟ ۲- برای ایجاد رشد اقتصادی و اشتغال به جز به كارگیری سیاست‌های متعارف اقتصادی، اجرا، هماهنگی، كاهش زمینه‌های فساد و رانت، شناسایی و مدیریت تعارض منافع، كاهش ریسك‌های اقتصادی و سیاسی، تشویق انگیزه‌های تولید، شایسته‌سالاری، اصلاحات در نظام بانكی و نظام مالیاتی، بهبود فضای كسب‌وكار، كاهش مداخلات قیمتی و آزادی اقتصادی، تعامل با دنیا و مقررات‌زدایی از تولید و... مهم هستند. شما چه برنامه اجرایی برای حل این موارد و حصول به رشد‌های اقتصادی ۶ درصدی و بالاتر دارید؟ یا حل كدام یك از موارد فوق را جزو اولویت كاری خود می‌دانید؟ ۳- می‌دانیم چاپ پول برای تامین كسری بودجه‌های مداوم و تسهیلات و اعتبارات تكلیفی به بانك‌ها، نبود قدرت قانونی كافی بانك مركزی برای نظارت قوی بر بانك‌ها و در كل سلطه عام مالی موجب تورم است؛ شما در عمل چگونه می‌خواهید بر این مشكل فائق شوید در حالی كه نیازمند انضباط و شفافیت مالی و پولی، خرج نكردن از خلق پول، دادن قدرت قانونی كافی به مقام پولی، در افتادن با هسته سخت قدرت و جلوگیری از كژمنشی‌ها و فساد نهادهای مختلف پولی و مالی است؟ ۴- در حال حاضر اكثر منابع تامین بودجه و تكالیفی كه دولت به بانك‌ها برای تامین اعتبار خارج از ارقام سند بودجه می‌كند از جیب طبقه متوسط و كم درآمد(مالیات و مالیات تورمی) و نه ثروتمندان تامین می‌شود. شما چگونه می‌خواهید نظام مالیاتی را اصلاح كنید؟ كه: اولا از ثروتمندان مالیات بیشتری گرفته شود؛ ثانیا مالیات منبع اصلی این خرج‌ها باشد و نه خلق پول. این خود روی بهبود توزیع درآمد نیز اثر دارد. ۵- آیا می‌توانید اصلاحات ساختاری را در بودجه با توجه به فشارها و تضاد منافعی كه وجود دارد، انجام دهید؟ كه كسری بودجه و تورم كاهش و بودجه كارآمدتر شود. آیا می‌توانید نظام سنجش بهره‌وری عوامل تولیدی كه در اختیار دولت و شركت‌های دولتی است را برای اصلاح بودجه مستقر كنید؟ ۶- برای به اتمام رساندن طرح‌های نیمه تمام چه برنامه‌ای دارید؟ و چه مكانیسمی می‌خواهید پی بگیرید كه طرح‌های جدید به موقع به پایان برسند؟ ۷- ثبات اقتصاد كلان یك مولفه مهم و تعیین‌كننده در سرمایه‌گذاری، تولید و كلا برنامه فعالان اقتصادی است. چگونه می‌توانید شرایطی را فراهم كنید كه قیمت‌ها و نرخ ارز(كه با چرخه‌های تكراری شوك ارزی مواجه بوده‌ایم) بر اساس مكانیسم بازار تعیین و بدون دخالت مستقیم دولت، نوسانات شدید آن گرفته شود؟ ۸- می‌دانیم قسمتی از تورم سال‌های اخیر ناشی از تحریم است؛ چگونه می‌خواهید تحریم را از میان ‌بردارید؟ یا اقتصاد را از نو در معرض تحریم‌های جدید قرار ندهید؟ تحریم غیر از اثر بر تورم روی تولید ملی و ثبات اقتصادی، انتقال فناوری، سلامت و درمان، فقر و رفاه و... هم آثار عمیق گذاشته است. ۹- ایران دارای یكی از پایین‌ترین نرخ‌های مشاركت اقتصادی زنان(۱۴درصد) است كه خود موجب فقر است. چه راهكاری برای افزایش نرخ مشاركت زنان دارید؟ اولویت شما اشتغال كدام گروه هدف است؟ ۱۰- می‌دانیم كه نبود امنیت اقتصادی و سیاسی و ریسك‌های بالا موجب كاهش سرمایه‌گذاری است، (به‌ طوری كه طی سال‌های قبل نرخ سرمایه‌گذاری خالص منفی شده) چگونه می‌خواهید امنیت اقتصادی ایجاد كنید و ریسك را كاهش دهید كه هم امكان رشد سرمایه‌گذاری بیشتر فراهم و هم از فرار سرمایه به خارج جلوگیری شود؟ ۱۱- عموم مردم به دنبال كنترل و دخالت بیشتر دولت هستند در حالی كه این دخالت‌ها هم جنبه‌های رقابتی اقتصاد را خدشه‌دار می‌كند و هم سبب بزرگ‌تر شدن هزینه‌های دولت و كسری بودجه و تورم و ناكارایی و سردرگمی فعالان اقتصادی است. چگونه می‌توانید آنها راضی كنید كه با دخالت و پول‌پاشی اوضاع بدتر می‌شود و دولت باید فقط با سیاست‌گذاری و تنظیم قواعد بازی و توزیع مجدد طی نظام مالیاتی و یارانه، بازارها را با ثبات كند؟ ۱۲- آیا برنامه‌ای برای اصلاح قیمت حامل‌های انرژی دارید؟ چگونه عمل می‌كنید كه منافع آن بیشتر از عوارض آن باشد؟ ۱۳- برای اصلاح ساختار بانك‌ها و صندوق‌های بازنشستگی چه برنامه‌ای دارید؟ 14- برای مدیریت منابع آبی كشور در سطح فضای منطقه‌ای و در سطح فعالیت‌های اقتصادی به خصوص برای پروژه‌های اقتصادی جدید چه برنامه عملی‌ای دارید؟ ۱5- عوامل غیراقتصادی متعددی(مانند سیاست خارجی و نحوه بازی در منطقه و دنیا، نظام قضایی، نظام انگیزشی و پاداش و تنبیه، تضاد و جنگ قدرت باندها و جناح‌های مختلف، مشاركت ندادن احزاب و اندیشمندان مختلف در تصمیم‌گیری‌ها، ناهماهنگی بین نهادهای مختلف حاكمیت، دخالت‌ها، مصوبات مختلف و لحظه‌ای سر درگم ‌كننده و احیانا متناقض، حكمرانی ضعیف، انحصارات، مجوز‌ها و امضاهای طلایی، تفكر غالب در اولویت نبودن اقتصاد، سیطره سنت‌گرایی تجددستیز، ترجیح منافع باندی و گروهی بر منافع اجتماعی مردم در بین مسوولان و گسترش فساد) بر اقتصاد كشور سایه افكنده‌اند؛ شما به عنوان رییس‌جمهور چگونه می‌توانید آنها را در جهت بهبود اوضاع اقتصادی و رفاه مردم همسو كنید؟ ۱6- برای اینكه بتوان رفتار فعالان اقتصادی را در یك اقتصاد نوین و پیچیده، كنترل و هدایت كرد باید انگیزه‌های فردی را رسمیت شناخت؛ كه آن هم بیشتر بر منفعت شخصی استوار است. سپس با همین مكانیسم(مشوق‌ها و تنبیهاتی كه بر نفع شخصی آنها اثر می‌گذارد) رفتار آنها را به سمت بهینه اجتماعی و هدفمند هدایت كرد. دولت شما چقدر به این مقوله واقف است؟ و چگونه در بخش‌های مختلف می‌خواهد آن را اجرایی كند تا كمتر به توصیه‌های اخلاقی و ارزشی در كنترل فساد، سرپیچی‌ها و كژمنشی‌ها بپردازد؟ این مورد می‌تواند مبنای علمی برای كاهش فساد، قاچاق كالا و ارز و هر نوع رفتار انحرافی از قوانین و مقررات باشد. ۱7- عملكرد مطلوب اقتصادی نیازمند یك تیم اقتصادی قوی، هماهنگ و با استراتژی توسعه‌ای مشخص علمی است. چه شاخص‌هایی برای انتخاب تیم اقتصادی خود(رییس سازمان برنامه و بودجه، رییس بانك مركزی، وزیر اقتصاد، وزیر صمت، وزیر تعاون، كار و رفاه اجتماعی و دیپلماسی اقتصادی) در نظر دارید؟ این تیم را معرفی كنید. چه مكانیسمی برای استفاده پیوسته از پتانسیل كارشناسی موجود در سطح كشور دارید؟ ۱8- در پایان برای متعهد ماندن بر وعده‌های خود و پاسخگویی به مردم، چه مكانیسمی را برای رصد و پایش این وعده‌ها توسط رسانه‌ها و اقتصاددانان مستقل پیشنهاد می‌دهید؟ امضا ‌كنندگان: 1- ادیب‌پور مهدی2- اشرفی وحید، 3- افضلی محمود، 4- امام‌وردی قدرت‌الله، 5- امیدوار سیروس6- امینی‌فرد عباس 7- اندایش یعقوب8- اولاد محمود 9- آقاجری سیدجواد،10- آقایی مجید11- بخشی لطفعلی12- بهبودی داود 13- پارسا حجت14- پرویزیان فرشاد15- پیش‌بین جهانمیر16- جنتی‌مشكانی ابوالفضل17- چشمی علی 18- حسین‌پور كریم19- حلافی حمیدرضا، 20- خیرخواهان جعفر21- دادجوی‌توكلی عباس22- درخشیده سمانه23- درویشی باقر24- دل‌انگیزان سهراب 25- دین‌محمدی مصطفی26- رضایی غلامرضا27- رضایی محمدرضا28- سرخوش علی29- سوری امیررضا 30- شهرازی مهدی، 31- شهنازی روح‌الهص، 32- شیرازی همایون 33- صادقی بهروز 34- صالح‌نیا نرگس 35- صوفی‌مجیدپور مسعود، 36- علوی‌راد عباس، 37- كریمی‌موغاری زهرا 38- محمد‌زاده یوسف، 39- محمدی اسماعیل، 40- مرادی محمدعلی 41- معینی شهرام 42- منصوری سیدامین 43- نصراصفهانی مصطفی 44- واعظی صادق .