ملولان همه رفتند در خانه ببندید

بر آن عقل ملولانه همه جمع بخندید

به معراج برآیید چو از آل رسولید

رخ ماه ببوسید چو بر بام بلندید

چو او ماه شکافید شما ابر چرایید

چو او چست و ظریفست شما چون هلپندید

(غزل شمارهٔ ۶۳۸ دیوان شمس، مولوی بلخی)

شب اسراء و معراج، شبی است که دلتنگی و حزن از وجود پیامبر رئوف صلّی‌الله علیه وسلّم رخت بربست. 

در این شب ایشان به مهمانی خدا دعوت شد تا با این سفر معنوی بی‌نظیر در جوار الطاف بی‌نظیر ربوبی، همه‌ی غم‌های روزگار، درد فراق‌ عزیزان، ناملایمت‌های زمانه و کم‌التفاتی‌ها و نامردمی‌ها را از سینه بشوید و آیات نادیدنی و بی‌حدو حصر خداوند متعال را عیان ببیند. خداوند مهربان با مهرورزی هرچه بیشتر به ایشان فرمود: 

مَا وَدَّعَكَ رَبُّكَ وَمَا قَلَىٰ ‎﴿٣﴾‏ وَلَلْآخِرَةُ خَيْرٌ لَّكَ مِنَ الْأُولَىٰ ‎﴿٤﴾‏ وَلَسَوْفَ يُعْطِيكَ رَبُّكَ فَتَرْضَىٰ ‎﴿٥﴾‏ أَلَمْ يَجِدْكَ يَتِيمًا فَآوَىٰ ‎﴿٦﴾‏ وَوَجَدَكَ ضَالًّا فَهَدَىٰ ‎﴿٧﴾‏ وَوَجَدَكَ عَائِلًا فَأَغْنَىٰ ‎﴿٨﴾

 پروردگارت تو را وانگذاشته و دشمن نداشته است. و قطعاً آخرت براى تو از دنيا نيكوتر خواهد بود. و بزودى پروردگارت تو را عطا خواهد داد، تا خرسند گردى. مگر نه تو را يتيم يافت، پس پناه داد؟ و تو را سرگشته يافت، پس هدايت كرد؟ و تو را تنگدست يافت و بى‌نياز گردانيد؟ و از نعمت پروردگار خويش بگو.. 

در این دیدار، خداوندِ مُعطی«الکوثر» یعنی «خیر کثیر» را به ایشان عطا کرد و وعده فرمود که حتماً دشمن‌ات ابتر و بی‌نام و نشان خواهد شد.

اوست که با وجود همه‌ی الطاف و رحمت‌های واسع خداوندی به حکم تکلیف، برای راهنمایی مردم از آن مکانت رفیع بازگشت. به قول عارف هندی عبدالقدوس کانگهی: اگر من به چنین جایی می‌رفتم و چنین قربی می‌یافتم، هرگز به زمین باز نمی‌گشتم؛ اما ایشان بازگشت تا به ما بگوید که ورای اینهمه نامهربانی، خشونت عریان، آدمکشی، غدر و خیانت، مهربانی و شفقت‌ورزی و نوعدوستی و وفاداری هست. بازگشت تا ما را از دنیاپرستی و پرستش فانی‌ها به دوستی خداوندِ باقی دعوت کند و تذکری چند باره دهد که این‌جا، جایگاه ابدی نیست، دار ممر است و باید از آن گذشت. ٳن الدار الآخرة لهي الحیوان لو كانوا یعلمون.. حیات راستین زندگی پس از مرگ است اگر بدانیم و یقین داشته باشیم. آنجا که نه ترسی از کسی هست و نه حزن و اندوهی. آنجا دار السلام است و هر کس به آنچه به او داده شده خرسند است. آنجاست که یک رضایت از سوی خالقِ آمر، از همه‌ی نعمت‌هایش بهتر است. آنجاست که به دیدار پروردگار جل جلاله نائل می‌شویم و ان‌شاءالله در جوار رسول نور و رحمت که برای هدایت‌مان بسیار حریص بود، آرام خواهیم گرفت. رسول مهربانی که در آن جایگاه رفیع ما یعنی امت‌اش را فراموش نکرد. 

اللهم صلّ وبارک علی محمّد وعلی آل محمّد کما صلّیت وبارکت علی ابراهیم وعلی آل ابراهیم في العالمین ٳنّك حمید مجید.