روح و روان انسان مؤمن مشتاق رمضان است، مشتاق نسیمی است كه روح و روان  او را خوشبو می كند. در این باب چه زیبا گفته شده است: «إِنَّ لِرَبِّكُمْ عَزَّ وَجَلَّ فِی أَیامِ دَهْرِكُمْ نَفَحَاتٍ ، فَتَعَرَّضُوا لَهَا»، در روزگار عمر شما نسیم هائی از طرف خداوند بر شما می‌وزد، پس خود را در معرض آنها قرار دهید. باشد كه نسیمی از او به شما بوزد.

مولوی از این حدیث چنین الهام می گیرد:

گفت پیغمبر که نفحت های حق

اندر این ایام می آرد سبق

گوش هش دارید این اوقات را

در ربایید این چنین نفحات را

نفحه ای آمد شما را دید و رفت

هر که را می خواست جان بخشید و رفت

نغمه‌ای دیگر رسید آگاه باش

تا از این هم وا نمانی خواجه باش (مثنوی، دفتر اول، ص ۵۱، سطر ۲۰)

مدرسه رمضان فرصتی برای استفاده از نفحات الهی است. فضائل و برکات و کِشِشهای معنوی و روح افزای این ماه فراوان است. در این راستا سعی بر آن داریم  بر سفره معنوی وعده های الهی  و پیامبر رحمتش جهت استفاده بهتر و بیشتر از این ماه بنشینیم هر چند:

آب دریا را اگر نتوان کشید 

هم به قدر تشنگی باید چشید

به بخشی از این نسیم های و کِشِش های الهی  اشاره خواهیم کرد، این وعده های ربانی و رحمانی در درون انسان،کِشِشی خاص به سوی استفاده بهینه از این ماه ایجاد می کند، تا انسان مومن به هدف و مقصدی والا  که  قرب الهی باشد، نایل آید. رابطه ای تنگاتنگ با معبود  که یک طرف آن بنده، و طرف دیگر خداوند می باشد. به هر میزانی که بنده  خود را در این ماه با انجام طاعات به خدا نزدیکتر می کند ، از طرف دیگر پروردگار بیشتر به  انسان نزدیکتر می شود.

 در حدیثی از پیامبر صلی الله علیه و سلم این رابطه را اینچنین ترسیم کرده است.

از انس بن مالک و ابوهریره رضی الله عنهما روایت است که می گویند: رسول الله صلی الله علیه وسلم در آنچه از پروردگار متعال نقل نموده، فرموده است که: الله متعال می فرماید: «إِذَا تَقَربَ العَبْدُ إلَی شِبْراً تَقَربْتُ إِلَیه ذِرَاعاً، وَإِذَا تَقَرَّبَ إلَی ذِرَاعاً تَقَربْتُ مِنهُ بَاعاً، وِإذَا أتَانِی یمشی أتَیتُهُ هَرْوَلَةً»: متفق علیه «اگر بنده یک وجب به من نزدیک شود، من یک ذراع (فاصله ی ساعد تا آرنج) به او نزدیک می شوم و اگر یک ذراع به من نزدیک گردد، من به اندازه ی یک باع (فاصله ی باز کردن دو دست) به او نزدیک می شوم؛ اگر قدم زنان به سوی من بیاید، من دوان دوان به سویش می آیم.

و به تعبیر مولوی علیه الرحمه:

چندان کِشِش از بهر چه تا در رسی در اولیا

انسان مومن وقتی توفیق پیدا کرد از نسیم های الهی و تشویق های رحمانی نهایت استفاده را ببرد به مرحله چِشِش می رسد.

جان انسان حال دیگر پیدا می کند.

روح  و روان انسان از خشکی بیرون می آید.

طراوت و شادابی نصیب انسان می شود.

و به مرحله ای می رسد  آنچنان حالت روح افزایی به او دست می دهد. به مانند این است که در بهشت بسر می برد.

و به تعبیر مولوی:

چندین چِشِش از بهر چه تا جان تلخت خوش شود.

چرا که جان های انسان با دوری از معبود تلخ شده و با روی آوردن به او تَر می شود.

 نسیم؛ باز شدن درهای بهشت 

وعن أبی هریرة ، أَنَّ رسولَ اللَّهِ ﷺ قالَ: (إِذا جَاءَ رَمَضَانُ، فُتِّحَتْ أَبْوَابُ الجنَّةِ، وغُلِّقَت أَبْوَابُ النَّارِ، وصُفِّدتِ الشیاطِینُ )متفقٌ عَلَیهِ

«آنگاه که رمضان فرا می رسد، دروازه های بهشت گشوده و دروازه های دوزخ بسته می گردد و شیطان ها به زنجیر كشیده می شوند».

درهای بهشت پیشاپیش برای اهل تقوا باز خواهد شد. ملائکه رحمان با روی خوش به استقبال آنان می روند. کسانی که با گرفتن روزه خود را  به فضیلت  تقوا آراسته می کنند. چرا که خداوند مقصد نهایی روزه را رسیدن به  تقوا معرفی می کند. لعلکم تتقون .

(وَسِیقَ الَّذِینَ اتَّقَوْا رَبَّهُمْ إِلَى الْجَنَّةِ زُمَرًا ۖ حَتَّىٰ إِذَا جَاءُوهَا وَفُتِحَتْ أَبْوَابُهَا وَقَالَ لَهُمْ خَزَنَتُهَا سَلَامٌ عَلَیكُمْ طِبْتُمْ فَادْخُلُوهَا خَالِدِینَ)[سوره الزمر ۷۳]

و کسانى که تقواى الهى پیشه کردند گروه گروه به سوى بهشت برده مى‏شوند؛ هنگامى که به آن مى ‏رسند درهاى بهشت گشوده مى‏ شود و نگهبانان به آنان مى گویند:«سلام بر شما! گوارایتان باد این نعمتها! داخل بهشت شوید و جاودانه بمانید!

نسیم؛ کفاره گناهان

عن أبی هریرة رضی الله عنه ، أن رسول الله صلى الله علیه وسلم كان یقول “الصلواتُ الخمسُ ، والجمعةُ إلى الجمعةِ ، ورمضانُ إلى رمضانَ ، مكفِّراتُ ما بینهنَّ إذا اجتَنَبَ الكبائر)أخرجه مسلم فى صحیحه –  حدیث رقم(۳۷۰)

نمازهای پنجگانه و نماز جمعه تا جمعه ی دیگر و نیز رمضان تا رمضان بعدی، هریک کفاره ی گناهانی است که در میان آنها انجام می شود؛ البته به شرطی که از گناهان بزرگ پرهیز شود»

نسیم؛ عبادتی خالص و بدون هیچ گونه ریا و تزویر

كُلُّ عَمَلِ ابْنِ آدَمَ لَهُ إِلاَّ الصِّیام، فَإنَّهُ لِی وَأنَا أجْزِی بِهِ یتْرُكُ طَعَامَهُ، وَشَرَابَهُ، وَشَهْوَتَهُ مِنْ أجْلِی، الصِّیامُ لِی وَأنَا أجْزِی بِهِ، وَالحَسَنَةُ بِعَشْرِ أمْثَالِهَا.(أخرجه البخاری ۱۸۹۴)

ترجمه: الله عزوجل می فرماید: هر عملِ آدمی زاد برای خودش می باشد، جز روزه که از آنِ من است و من خودم پاداش آن را می دهم. به درستی که شخص خوردنی، نوشیدنی و شهوتش را به خاطرِ من ترک می کند؛ روزه ویژه ی من است و من خودم پاداش آن را می دهم و پاداش هر نیکی ده برابر می باشد.

نسیم؛ خوشحالی ناشی از روزه‌داری

للصَّائِمِ فَرْحَتَانِ: فَرْحَةٌ عِنْدَ فِطْرِهِ، وَفَرْحَةٌ عِنْدَ لِقَاءِ رَبِّهِ»: «روزه دار دو بار شادمان می شود: یک بار هنگامی که افطار می کند و دیگری هنگامی که با پروردگارش ملاقات می نماید.

روز قیامت خداوند با بندگان خالص خود اینچنین روبرو می شود.

( وَلَقَّاهُمْ نَضْرَةً وَسُرُورًا)[سوره اﻹنسان ۱۱]

ترجمه: و ایشان را به خرّمى و شادمانی می رساند.

نسیم؛ سِپَر در مقابل گناهان

الصِّیامُ جُنَّةٌ فلا یرْفُثْ ولَا یجْهلْ، وإنِ امْرُؤٌ قَاتَلَهُ أوْ شَاتَمَهُ فَلْیقُلْ: إنِّی صَائِمٌ. رواه بخاری الصفحة أو الرقم : ۱۸۹۴

روزه سپری ( در برابر آتش دوزخ) است؛ پس هرگاه یکی از شما روزه بود، نباید ناسزا بگوید یا بر کسی فریاد بزند و اگر کسی به او دشنام داد یا با او درگیر شد، در جوابش بگوید: من روزه هستم.

یعنی روزه عامل پیشگیری بنده از ارتکاب گناهان در دنیا و سوق دادن او به سوی خیر و خوبی و نجات از عذاب می باشد.

نسیم؛ خوشی برتر

وَالَّذِی نَفْسُ مُحَمَّدٍ بِیدِهِ لَخُلُوفُ فَمِ الصَّائِمِ أطْیبُ عِنْدَ اللَّهِ تَعَالَى مِن رِیحِ المِسْكِ. رواه بخاری  الرقم : ۱۸۹۴

سوگند به ذاتی که جانِ محمد در دست اوست، بوی دهان روزه دار نزد الله از بوی مشک نیز خوش تر است

نسیم؛ بخشش گناهان

از ابوهریره رضی الله عنه روایت است که رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمودند: «مَنْ صَامَ رَمَضَانَ إِیمَانًا وَاحْتِسَابًا، غُفِرَ لَهُ مَا تَقَدَّمَ مِنْ ذَنْبِهِ»: متفق علیه

«هرکس ماه رمضان را با ایمان و امید کسب اجر و ثواب روزه بگیرد، گناهان گذشته اش بخشیده می شود».

ومَن قامَ لَیلَةَ القَدْرِ إیمانًا واحْتِسابًا غُفِرَ له ما تَقَدَّمَ مِن ذَنْبِهِ. رواه بخاری

«هرکس شب قدر را با ایمان و امید کسب اجر و ثواب روزه بگیرد، گناهان گذشته اش بخشیده می شود»

نسیم؛ استجابت دعا

(ثَلاَثَةٌ لاَ تُرَدُّ دَعْوَتُهُمُ الإِمَامُ الْعَادِلُ وَالصَّائِمُ حَتَّى یفْطِرَ وَدَعْوَةُ الْمَظْلُومِ) أخرجه الترمذی (۳۵۹۸)

ابوهریره خدا از او راضی باد فرمود پیامبر صلی الله علیه و سلم فرموده: سه كس هستند كه دعای آنها رد نمی شود

١- روزه دار هنگامی كه افطار می كند.

٢- حاكم عادل

٣- دعای مظلوم 

نسیم؛ وعده ورود به بهشت

عن جابرٍ رَضِی اللهُ عنه ((أنَّ رَجُلًا سأل رسولَ اللهِ صلَّى اللهُ علیه وسلَّم، فقال: یا رَسولَ اللهِ، أرأیتَ إذا صَلَّیتُ المكتوباتِ، وصُمْتُ رمضانَ، وأحلَلْتُ الحلالَ، وحَرَّمْتُ الحرامَ، ولم أزِدْ على ذلك شیئًا، أأدخُلُ الجَنَّةَ؟ فقال النبی صلَّى اللهُ علیه وسلَّم: نَعَم

از ابو عبدالله جابر بن عبدالله انصاری – رضی الله عنهما – روایت است که مردی از پیامبر – صلی الله علیه وسلم – پرسید: اگر نمازهای فرض را انجام دهم، و رمضان را روزه گرفتم، و حلال را حلال دانستم، و حرام را حرام دانستم و چیزی بر آن نیفزودم، آیا وارد بهشت خواهم شد؟ فرمودند: «آری

نسیم؛ رهایی از آتش جهنم

قال صلَّى الله علیه وسلَّم: (( إِنَّ للهِ عِنْدَ كُلِّ فِطْرٍ عُتَقَاءَ وَذَلِكَ فِی كُلِّ لَیلَةٍ))أخرجه ابنُ ماجه فی «الصیام» (١٦٤٣)

خداوند در هر افطار و در هر شب شماری از بندگانش را از آتش جهنم آزاد می‌کند

قال صلَّى الله علیه وسلَّم: «مَا مِنْ عَبْدٍ یصُومُ یوْمًا فِی سَبِیلِ اللهِ إِلَّا بَاعَدَ اللهُ بِذَلِكَ الیوْمِ وَجْهَهُ عَنِ النَّارِ سَبْعِینَ خَرِیفًا»

أخرجه البخاری فی «الجهاد والسِّیر» (٢/ ٥٠) بابُ فضلِ الصومِ فی سبیل الله، ومسلمٌ فی «الصیام» (١/ ٥١٢) رقم: (١١٥٣)، مِنْ حدیثِ أبی سعیدٍ الخُدْری رضی الله عنه

از ابوسعید روایت است که رسول الله صلَّى الله علیه وسلَّم فرمودند: «بنده‌ای نیست که یک روز در راه خداوند روزه بگیرد مگر اینکه خداوند متعال به خاطر آن روز، صورت او را به اندازه‌ی هفتاد پاییز از جهنم دور می‌کند»

نسیم؛ شفاعت روز قیامت

لقوله صلَّى الله علیه وسلَّم: «الصِّیامُ وَالْقُرْآنُ یشْفَعَانِ لِلْعَبْدِ یوْمَ القِیامَةِ، یقُولُ الصِّیامُ: أَی رَبِّ مَنَعْتُهُ الطَّعَامَ وَالشَّهَوَاتِ بِالنَّهَارِ فَشَفِّعْنِی فِیهِ، وَیقُولُ القُرْآنُ: مَنَعْتُهُ النَّوْمَ بِاللَّیلِ فَشَفِّعْنِی فِیهِ»،

عبدالله بن عمرو (رضی الله عنه) می‌گوید: رسول الله(صلی الله علیه وسلم)فرمود: «روزه و قرآن برای بنده شفاعت می‌کنند؛ روزه می‌گوید: پروردگارا! من او را روزها از خوردن و نوشیدن جلوگیری کردم، پس شفاعتم را درباره او قبول کن. قرآن می‌گوید: پروردگارا! من او را شب ها برای خوابیدن نگذاشتم؛ پس شفاعتم را در مورد او قبول کن. اینجاست که شفاعت آنها پذیرفته می شود.

أخرجه أحمد فی «مسنده» (٢/ ١٧٤)، مِنْ حدیثِ عبد الله ابنِ عمرٍو رضی الله عنهما. والحدیث صحَّحه أحمد شاكر فی تحقیقه ﻟ «مسند أحمد» (١٠/ ١١٨)، والألبانی فی «صحیح الجامع» (٣٨٨٢

نسیم؛ اختصاص درب خاص در بهشت برای روزه داران

لقوله صلَّى الله علیه وسلَّم: «إِنَّ فِی الجَنَّةِ بَابًا یقَالُ لَهُ الرَّیانُ، یدْخُلُ مِنْهُ الصَّائِمُونَ یوْمَ الْقِیامَةِ، لَا یدْخُلُ مِنْهُ أَحَدٌ غَیرُهُمْ، یقَالُ: أَینَ الصَّائِمُونَ؟ فَیقُومُونَ، لَا یدْخُلُ مِنْهُ أَحَدٌ غَیرُهُمْ، فَإِذَا دَخَلُوا أُغْلِقَ، فَلَمْ یدْخُلْ مِنْهُ أَحَدٌ»

أخرجه البخاری فی «الصوم» (١/ ٤٥٤) بابُ الریان للصائمین، ومسلمٌ فی «الصیام» (١/ ٥١١) رقم: (١١٥٢)، مِنْ حدیثِ سهل بنِ سعدٍ رضی الله عنهما.

در بهشت دروازه ای به نام ریان وجود دارد که روزه داران در روز قیامت از آن وارد بهشت می شوند و کسی جز آنان از این دروازه وارد بهشت نمی گردد؛ گفته می شود: روزه داران کجا هستند؟ پس روزه داران برمی خیزند و هیچکس جز آنان از این دروازه به بهشت نمی رود و آنگاه که روزه داران وارد بهشت می شوند، این دروازه بسته می گردد و دیگر کسی از این درب وارد نمی شود.

نسیم؛ برکات سحری

لقوله صلَّى الله علیه وسلَّم: «تَسَحَّرُوا؛ فَإِنَّ فِی السَّحُورِ بَرَكَةً»أخرجه البخاری فی «الصوم» (١/ ٤٥٩)

«سحری بخورید که در سحری خوردن برکت است».

نسیم؛ پاداشی به مانند پاداش شخص روزه دار

قال صلَّى الله علیه وسلَّم: «مَنْ فَطَّرَ صَائِمًا كَانَ لَهُ مِثْلُ أَجْرِهِ، غَیرَ أَنَّهُ لَا ینْقُصْ مِنْ أَجْرِ الصَّائِمِ شَیئًا».أخرجه أحمد فی «مسنده» (٤/ ١١٤)، والترمذی فی «الصوم» (٨٠٧)

«هرکس به روزه داری افطاری دهد، اجری مانندِ اجر روزه دار به او میرسد؛ بی آنکه چیزی از پاداش روزه دار کم شود»

نسیم؛ امید به پاداش پروردگار

«ذَهَبَ الظَّمَأُ، وَابْتَلَّتِ العُرُوقُ، وَثَبَتَ الأَجْرُ إِنْ شَاءَ اللهُ»أخرجه أبو داود فی «الصیام» (٢٣٥٧)

 تشنگی‌ برطرف رگها تر شدند و پاداش-إن شاء الله-ثابت گشت.

منبع: تابش