بعد از آنکه ابلیس فرمان سجده بر آدم (ع) را نپذیرفت، خداوند او را از رحمت خود محروم فرمود و دستور حبس ابد در آتش را برایش صادر نمود، ابلیس از خداوند درخواست مهلتی نمود قبل از آنکه حکمش اجرا شود... این مهلت مدّت زمانی است که آدم و فرزندانش بر روی زمین هستند:
(قَالَ رَبِّ فَأَنظِرْنِي إِلَى يَوْمِ يُبْعَثُونَ * قَالَ فَإِنَّكَ مِنَ الْمُنظَرِينَ * إِلَى يَوْمِ الْوَقْتِ الْمَعْلُومِ) (ص: 81-79)
« گفت: پروردگارا! (حال كه چنين است) پس تا روزي مرا مهلت بده و مميران كه مردمان دوباره زنده مي‌گردند (و رستاخيز شروع مي‌شود)... فرمود: تو از مهلت داده‌شدگاني (و تا پايان جهان زنده مي‌ماني)... تا روز زمان معيّن (كه پايان عمر جهان و سرآغاز قيامت است)...»
آمدن ابلیس به زمین بدین‌خاطر بود که آدمیان را گمراه کند و آنان را به همراه خود به سوی آتش سوق دهد، هر فردی که به دنیا می‌آید مورد هدف ابلیس است.
( قَالَ أَرَأَيْتَكَ هَذَا الَّذِي كَرَّمْتَ عَلَيَّ لَئِنْ أَخَّرْتَنِ إِلَى يَوْمِ الْقِيَامَةِ لأَحْتَنِكَنَّ ذُرِّيَّتَهُ إَلاَّ قَلِيلاً ) (اسرا: 62)
«شيطان گفت: به من بگو كه آيا اين همان كسي است كه او را بر من ترجيح و گرامي داشته‌اي؟! (جاي تعجّب است). اگر مرا تا روز قيامت زنده بداري ، فرزندان او را همگي جز اندكي (با گمراهي) نابود مي‌گردانم (و لگامِ وسوسه را به دهانشان مي‌زنم و به جاده خطا و گناهشان مي‌كشانم).»
دشمنت را بشناس:
بنابراین ابلیس دشمن ماست. او بود که سبب اخراج پدر و مادرمان از بهشت شد، تلاش می‌کند تا ما نیز به بهشت بازنگردیم بلکه همراه او به سوی جهنّم رویم... شیاطین (انس و جن) نیز یاران و دوستان اویند، از دستوراتش اطاعت می‌کنند و نقشه‌هایش را اجرا می‌نمایند. هر روزی که خورشید طلوع می‌کند این دشمن دام‌های جدیدی می‌گستراند و برای جلوگیری از وارد شدن به راه خداوند تلاش‌ها می‌نماید.
در مورد هر بنده‌ای از نقطه ضعف مخصوص آن فرد وارد می‌شود، این یکی را از راه‌های علاقه به زنان گول می‌زند، آن دیگری را از راه عشق به ثروت‌اندوزی، این یکی را از طریق تدارک بسیار خوردنی‌ها، آن دیگری سوءظن به دیگران، این یکی را از راه بدعت، آن دیگری با ترک واجبات و انجام سنّت‌ها.
مهم آن است که شیطان نمی‌خواهد در این نبرد بازنده و دست خالی بماند کاری بس خطرناک است که با دشمنی تعامل و همکاری داشته باشیم که درونش پُر است از کینه و حسد و تنفّر نسبت به ما، کمتر چیزی که از ما، او را راضی می‌نماید ورودمان به آتش جهنّم است... او ما را می‌بیند در حالی که ما اورا نمی‌بینیم... ما از او غافلیم او از ما غافل نیست... از آن‌چه محبوبمان است به درونمان نفوذ می‌کند... بنابراین چه باید کرد؟ راه جنگیدن با او چگونه است؟ چگونه باید خود را مصون داشت؟!... این قرآن است که پیش روی ماست، او پیوسته ما را از خطرات و دشمنی‌های ریشه‌دار شیطان نسبت به آدمیان هشدار و انذار می‌دهد.
خداوند می‌فرماید: (إِنَّ الشَّيْطَانَ لَكُمْ عَدُوٌّ فَاتَّخِذُوهُ عَدُوّاً إِنَّمَا يَدْعُو حِزْبَهُ لِيَكُونُوا مِنْ أَصْحَابِ السَّعِيرِ) (فاطر: 6)
«بي‌گمان اهريمن دشمن شما است، پس شما هم او را دشمن بدانيد (و از مكر و كيد او يك لحظه غافل نمانيد و از وسوسه‌هاي او پيروي نكنيد). او پيروان خود را فرا مي‌خواند تا از ساكنان آتش سوزان جهنّم شوند.»
قرآن پیوسته برخوردهای گذشته شیطان با آدمی و این‌که چگونه توانسته بسیاری از آن‌ها را گمراه کند، به ما یادآوری می‌کند.
خدا می‌فرماید: ( أَلَمْ أَعْهَدْ إِلَيْكُمْ يَا بَنِي آدَمَ أَن لَّا تَعْبُدُوا الشَّيْطَانَ إِنَّهُ لَكُمْ عَدُوٌّ مُّبِينٌ * وَأَنْ اعْبُدُونِي هَذَا صِرَاطٌ مُّسْتَقِيمٌ * وَلَقَدْ أَضَلَّ مِنكُمْ جِبِلّاً كَثِيراً أَفَلَمْ تَكُونُوا تَعْقِلُونَ) (یس: 62-60)
«اي آدميزادگان! مگر من به شما سفارش ننمودم و امر نكردم كه اهريمن را پرستش نكنيد، چرا كه او دشمن آشكار شما است؟... و (آيا به شما دستور ندادم) اين كه مرا بپرستيد و بس كه راه راست همين است... اهريمن گروههاي فراواني از شما انسانها را گمراه كرده است. آيا (تاريخ جبّاران گمراه پيشين را خوانديد، و آثار سرنوشت گول خوردگان ابليس را ديديد و) نينديشيديد؟...»
قرآن به همه‌ی این‌ها اکتفا نمی‌کند بلکه به خواننده قرآن راه‌های نفوذ شیطان و چگونگی دوری و مراقبت خود از آن‌ها را نشان می‌دهد به عنوان مثال: ( وَإِمَّا يَنزَغَنَّكَ مِنَ الشَّيْطَانِ نَزْغٌ فَاسْتَعِذْ بِاللَّهِ إِنَّهُ هُوَ السَّمِيعُ الْعَلِيمُ) (فصلت: 36)
« هرگاه وسوسه‌اي از شيطان (در اين مسير) متوجّه تو گرديد (به هوش باش و در مقابل آن مقاومت كن و) خود را به خداوند بسپار (و به سايه لطف او پناه بر) كه او بس شنوا و آگاه است (و تو را مي‌پايد و محافظت مي‌نمايد.)...»
نمونه‌ای دیگر: (وَقُل لِّعِبَادِي يَقُولُواْ الَّتِي هِيَ أَحْسَنُ إِنَّ الشَّيْطَانَ يَنزَغُ بَيْنَهُمْ إِنَّ الشَّيْطَانَ كَانَ لِلإِنْسَانِ عَدُوّاً مُّبِيناً) (اسرا: 53)
«(اي پيغمبر!) به بندگانم بگو: سخني (در گفتار و نوشتار خود) بگويند كه زيباترين (و نيكوترين سخنها) باشد. چرا كه اهريمن (به وسيله سخنهاي زشت و ناشيرين) در ميان ايشان فساد و تباهي به راه مي‌اندازد، و بي‌گمان اهريمن (از دير باز) دشمن آشكار انسان بوده است (و پيوسته درصدد برآمده تا آتش جنگ را با افروزينه وسوسه شعله‌ور سازد)...»
نظرات