خداوند تبارک و تعالی در آیه‌ی ١٨٣ سوره‌ی بقره از قرآن کریم روزه گرفتن را بر همه‌ی مسلمانان واجب فرموده است. 
«يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا كُتِبَ عَلَيْكُمُ الصِّيَامُ كَمَا كُتِبَ عَلَى الَّذِينَ مِن قَبْلِكُمْ لَعَلَّكُمْ تَتَّقُونَ»
ای کسانی که ایمان آورده‌اید، روزه بر شما واجب شده است همان‌گونه که بر کسانی‌ که پیش از شما بودند [نیز] واجب شده بود؛ باشد که پرهیزگار شوید.(بقره - آیه ۱۸۳)
كلمه‌ی «كُتِبَ» در این آیه دلالت بر «امر تشریعی ثابت» در دین مبین اسلام دارد. و با توجه به این که این واژه، دو بار در این آیه آمده است؛ بر تأكيد آن اشاره دارد. روزه یکی از امور دینی است که بر امت‌هاى پیشین هم واجب بوده است و امرى است که در نهایت باید به تقوای الهی منجر شود. 
پیامبر اکرم صلى الله عليه وسلم درباره‌ی فضيلت اين فریضه‌ی الهی و ماه پر خير و بركت رمضان در سه حديث مختلف و به روايت ابوهريره رضی الله عنه كه همگى آنها متفق عليه هستند، می‌فرمايد:
«مَنْ صَامَ رَمَضَانَ إِيمَانًا وَاحْتِسَابًا غُفِرَ لَهُ مَا تَقَدَّمَ مِنْ ذَنْبِهِ»
هر کس از روی ایمان و مخلصانه و به خاطر خدا روزه بگیرد گناهان پیشینش مورد عفو و بخشش قرار خواهند گرفت.
«مَنْ قَامَ رَمَضَانَ إِيمَانًا وَاحْتِسَابًا غُفِرَ لَهُ مَا تَقَدَّمَ مِنْ ذَنْبِهِ»
هر کسی از روی ایمان واخلاص در ماه رمضان قیام کند یعنی به ادای نماز تراویح بایستد گناهان پیشین او بخشوده خواهد شد.

«مَنْ قَامَ لَيْلَةَ الْقَدْرِ إِيمَانًا وَاحْتِسَابًا غُفِرَ لَهُ مَا تَقَدَّمَ مِنْ ذَنْبِهِ»
هر کس با ایمان و به امید اجر و پاداش شب مبارک قدر را با عبادت و پرستش خداوند زنده نگه دارد گناهان گذشته‌اش مورد عفو و بخشش خداوند قرار می‌گیرند.

پيامبر صلى الله عليه وسلم در اين احاديث به اين امر مهم اشاره دارد كه: اگر انسان مسلمانى روزه بگيرد، خداوند متعال  گناهان گذشته او را هر چقدر هم كه بزرگ باشد مى‌بخشد، به شرط آنكه ايمان قلبى و اميد به بخشش گناهان را نسبت به خداوند متعال در دل داشته باشد. 
همانطور که همه ما می‌دانیم در دنیای امروز بستر برای ارتکاب گناه فراهم است در این ميان افرادی که تقوای الهی را سرلوحه‌ی زندگی خویش قرار دهند از آزمون‌های الهی سربلند بیرون خواهند آمد. ماه مبارک رمضان فرصتی بسیار مناسب برای کسب تقوای الله است.
علاوہ بر روزه‌داری پيامر گرامی اسلام مؤمنان را به قیام نيز سفارش نموده‌اند، قیام به معنای رفتن به مسجد و خواندن نماز تراویح، تلاوت قرآن کریم، انفاق و بخشش در راه خدا، انجام کارهای خير، احسان و نیکی در حق بندگان خدا و انجام عبادت در لیالی قدر است. 

دكتر محمد راتب نابلسى گفته زيبايى دارد، وی مى‌فرمايد: «ما كان بينك و بين الله، يُغْفَرُ في رمضان» يعنى هر آن چيزى كه بين تو و خداوند متعال روى داده است، -منظور گناهانى است كه حق الله محسوب مى‌شوند - حتى اگر گناه كبيره هم باشد، به شرط وجود ایمان قلبی به بخشش الهی در ماه مبارک رمضان آمرزیده خواهد شد؛ به همين خاطر است که پيامبر صلى الله عليه وسلم از قبل دعا كرده و مى‌فرمود: اللهُمَّ بَلِّغْنَا رَمَضانَ؛ بار الها ما را به ماه مبارک رمضان برسان و فرصت استفاده از آن را نصیبمان گردان. 

چه زیباست پایان رمضان عيد بخشش از گناهان و قبولى عباداتمان باشد و در عيد رمضان از اينكه فرمان الهى را به جا آورده و اميد به بخشش او داريم، در مراسم عيد رمضان شركت كنيم، با قلبى آكنده از عشق به پروردگار و اميد به اجابت دعا و عباداتمان. 
خداوند متعال در قرآن كريم شرايط روزه‌دارى را نيز براى بندگان عنوان كرده و در صورتى كه توان روزه‌دارى در بنده‌اى نباشد، مى‌تواند با انجام ديگر عبادات خاصّ اين ماه چون تلاوت قرآن کریم، شب زنده‌داری در شب‌های رمضان و لیالی قدر و شركت در نمازهاى جماعت و تراویح از دیگر فیوضات این ماه بهرەمند گردد. 
با اين اوصاف هر كسى و به هر علتی توان روزه گرفتن ندارد، نبايد خود را از ديگر عبادات خاصّ اين ماه محروم كند و در آخر اين گفته‌ی مهم را يادآورى  كرده كه: «ما كان بينك و بين الله، يغفر في رمضان»