ﺑِﺴْﻢِ ﺍﻟﻠّﻪِ ﺍﻟﺮَّﺣْﻤﻦِ ﺍﻟﺮَّﺣِﻴﻢِ
اِﺫَﺍ ﺯُﻟْﺰِﻟَﺖِ ﺍْﻟﺎَﺭْﺽُ ﺯِﻟْﺰَﺍﻟَﻬَﺎ ﻭَﺍَﺧْﺮَﺟَﺖِ ﺍْﻟﺎَﺭْﺽُ ﺍَﺛْﻘَﺎﻟَﻬَﺎ ﻭَ ﻗَﺎﻝَ ﺍْﻟﺎِﻧْﺴَﺎﻥُ ﻣَﺎﻟَﻬَﺎ ﻳَﻮْﻣَﺌِﺬٍ ﺗُﺤَﺪِّﺙُ ﺍَﺧْﺒَﺎﺭَﻫَﺎ ﺑِﺎَﻥَّ ﺭَﺑَّﻚَ ﺍَﻭْﺣَﻰ ﻟَﻬَﺎ ...
ﺍﻳﻦ ﺳﻮﺭﻩ ﺑﺎ ﻗﺎﻃﻌﻴﺖ ﺑﻴﺎﻥ می‌کند، ﻛﻪ ﻛﺮﻩ‌ی ﺯﻣﻴﻦ ﺩﺭ ﺣﺮﻛﺖ ﺑﻮﺩﻩ، ﻭ ﺯﻟﺰله‌اش ﻣﺸﻤﻮﻝ ﺍﻟﻬﺎﻡ ﻭ ﻭحیِ ﺍلهی است، ﻭ ﺗﺤﺖ ﻓﺮﻣﺎﻥ ﺍﻭ ﺗﻜﺎﻥ می‌ﺨﻮﺭﺩ، ﻭ ﺑﻌﻀﺎً می‌لرﺯﺩ.
ﭘﻴﺮﺍﻣﻮﻥ ﺷﺶ ﻭ ﻫﻔﺖ ﺳﺆﺍﻝ ﺟﺰئی - ﻛﻪ ﺍﺯ ﻃﺮفی ﻣﻌﻨﻮی ﻭ ﺑﺎﺍﻫﻤﻴﺖ ﺍﺳﺖ - ﺩﺭﺑﺎﺭه‌ی ﺯﻟﺰله‌ی ﺍﺧﻴﺮ، ﭘﺎسخی - ﺑﻪ ﻛﻤﻚ ﺍﺧﻄﺎﺭ ﻣﻌﻨﻮی - ﺑﻪ ﻗﻠﺒﻢ ﺧﻄﻮﺭ ﻧﻤﻮﺩ، ﻭ ﺑﺎ ﺁﻥ‌ﻛﻪ ﭼﻨﺪﻳﻦ ﺑﺎﺭ ﺧﻮﺍﺳﺘﻢ، ﺟﻮﺍﺏ ﻣﻔﺼﻞ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺑﻨﻮﻳﺴﻢ، ﺍﻣﺎ ﺍﺟﺎﺯﻩ ﺩﺍﺩﻩ ﻧﺸﺪ، ﻟﺬﺍ ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺕ ﻛﻮﺗﺎﻩ ﻭ ﻓﺸﺮﺩﻩ ﺑﻪ ﺷﺮﺡ ﺯﻳﺮ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺷﺪ:

1. ﻣﺼﻴﺒﺖِ ﻣﻌﻨﻮیِ ﺑﺮﺟﺎی ﻣﺎﻧﺪﻩ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺯﻟﺰﻟﻪ‌ی ﺳﺨﺖ، ﺑﻪ ﻣﺮﺍﺗﺐ ﺍﺯ ﻣﺼﻴﺒﺖ ﻭ ﺯﻳﺎﻥ ﻣﺎﺩیِ ﺁﻥ ﺩﺭﺩﻧﺎک‌ﺗﺮ ﺑﻮﺩ، ﻭ ﺗﺮﺱ ﻭ ﻧﮕﺮﺍنی، ﻭ ﻳﺎﺱ ﻭ ﻧﺎﺍُﻣﻴﺪی ﺍﺯ پس‌لرزه‌های ﺁﻥ، ﺑﺮ ﻫﻤﻪ ﻣﺴﺘﻮلی ﺷﺪ، ﻭ ﺩﺭ ﺍﻛﺜﺮ ﻣﻨﺎﻃﻖ ﻛﺸﻮﺭ ﺁﺭﺍﻣﺶ ﻭ ﺍﺳﺘﺮﺍﺣﺖ ﺷﺒﺎﻧﻪ ﺭﺍ ﺍﺯ ﻣﺮﺩﻡ ﺳﻠﺐ ﻧﻤﻮﺩ، ﻋﻠﺖ ﻭ ﻣﻨﺸﺄ ﺍﻳﻦ ﻋﺬﺍﺏ ﺩﺭﺩﻧﺎک ﭼﻴﺴﺖ؟
ﭘﺎسخی ﻣﻌﻨﻮی: ﭼﻨﻴﻦ ﭘﺎﺳﺦ ﺩﺍﺩﻩ ﺷﺪ، ﺑﺮﭘﺎیی ﻣﺤﺎﻓﻞ ﺳُﺮﻭﺭ ﻭ ﺧﻮﺷﮕﺬﺭﺍنی ﻭ ﭘﺨﺶ ﻣﻮسیقی‌ﻫﺎی ﻫﻮﺱ‌ﺍﻧﮕﻴﺰ ﻛﻪ ﺩﺭ ﭘﺎﺭﻩ‌ای اﻭﻗﺎﺕ ﺑﺎ ﺻﺪﺍی ﺯﻧﺎﻥ ﺧﻮﺍﻧﻨﺪﻩ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ، ﺩﺭ ﻣﺎﻩ ﻣﺒﺎﺭک ﺭﻣﻀﺎﻥ ﻭ ﻫﻨﮕﺎﻡ ﺑﺮﭘﺎیی ﻧﻤﺎﺯ ﺗﺮﺍﻭﻳﺢ ﺩﺭ ﮔﻮﺷﻪ ﻭ ﻛﻨﺎﺭ ﺍﻳﻦ ﺳﺮﺯﻣﻴﻦ ﺍﺳﻠﺎمی ﻋﺬﺍﺏ ﺍﻳﻦ ﺗﺮﺱ ﻭ ﻧﮕﺮﺍنی ﺭﺍ ﺩﺭپی ﺩﺍﺷﺖ.
 

2. ﭼﺮﺍ ﺑﻠﺎﻫﺎ ﻭ ﻋﺬﺍﺏ‌ﻫﺎی ﺁﺳﻤﺎنی بر ﺳﺮﺯﻣﻴﻦ ﻛﻔﺎﺭ ﻧﺎﺯﻝ نمی‌شوﺩ، ﻭ ﻫﻤﻮﺍﺭﻩ ﺑﺮ ﺳﺮ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﻬﺎیِ بیچاره ﻓﺮﻭﺩ میﺁﻳﺪ؟

ﭘﺎﺳﺦ: ﻫﻤﺎﻥ‌ﮔﻮﻧﻪ ﻛﻪ ﺟﻨﺎﻳﺖ‌ﻫﺎ ﻭ ﺟﺮﺍﻳﻢِ ﺑﺰﺭﮒ، ﺩﺭ ﻣﺤﺎﻛﻢ ﻭ ﺩﺍﺩﮔﺎﻩ‌ﻫﺎی ﺑﺰﺭﮒ ﺑﺎ ﺗﺄﺧﻴﺮ ﺭﺳﻴﺪگی میﺷﻮﻧﺪ، ﻭ ﺟﻨﺎﻳﺖ‌ﻫﺎی ﻛﻮﭼﻚ ﺩﺭ ﺩﺍﺩﮔﺎﻩ‌ﻫﺎی ﻛﻮﭼﻚ ﺑﺎ ﺗﻌﺠﻴﻞ ﺣﻞ ﻭ ﻓﺼﻞ می‌گردﺩ، ﻟﺬﺍ ﺭﺳﻴﺪگی ﺑﻪ ﺑﺨﺶ ﺍﻋﻈﻢ ﺟﻨﺎﻳﺖ‌ﻫﺎی ﺍﻫﻞ ﻛﻔﺮ، ﺑﻪ محکمه‌ی ﻛُﺒﺮﺍ ﻳﺎ ﻫﻤﺎﻥ ﺣﺸﺮ ﻣﻮﻛﻮﻝ میﺷﻮﺩ، ﺍﻣﺎ ﺍﻫﻞ ﺍﻳﻤﺎﻥ، ﻋﻘﺎﺏ ﻭ ﻛﻴﻔﺮ بعضی ﺍﺯ ﺧﻄﺎﻫﺎ ﻭ ﺍﺷﺘﺒﺎﻫﺎﺕ‌ﺷﺎﻥ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺩﻧﻴﺎ می‌ﭼﺸﻨﺪ، ﻭ ﺍﻳﻦ ﺑﻨﺎ ﺑﺮ ﺍﻗﺘﻀﺎی ﺣﻜﻤﺖ ﻣﻬﻢ ﺭﺑﺎنی ا‌ﺳﺖ.
(ﺭﻭس‌ها ﻭ ﺍﻣﺜﺎﻟﺸﺎﻥ ﺑﺎ ﺗﺮک ﺩﻳﻦِ ﻣﻨﺴﻮﺥ ﻭ ﺗﺤﺮﻳﻒ‌ﺷﺪﻩ، ﺁﻧﻘﺪﺭ ﻏﻴﺮﺕ ﺍلهی ﺭﺍ ﺗﺤﺮﻳﻚ ﻧمی‌کنند، ﻛﻪ ﺗﻮﻫﻴﻦ ﺑﻪ ﺩﻳﻦ ﺣﻖ ﻭ ﺍﺑﺪی ﻭ ﻧﺴﺦ‌ﻧﺎﭘﺬﻳﺮ، ﺧﺸﻢ ﺧﺪﺍ ﺭﺍ ﺩﺍﻣﻦ می‌ﺰﻧﺪ، ﻟﺬﺍ ﺯﻣﻴﻦ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﻣﻮﻗﺖ ﻣﻬﻠﺖ ﺩﺍﺩﻩ، ﻭ ﺍﻳﻨﻬﺎ (ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎﻥ) ﺭﺍ ﮔﺮﻓﺘﺎﺭ می‌ﺴﺎﺯﺩ.)
 

3. ﺩﺭ ﺣﺎلی ﻛﻪ ﺍﺷﺘﺒﺎﻩ بعضی ﺍﺯ ﻣﺮﺩﻡ ﺳﺒﺐ ﺍﻳﻦ ﻣﺼﻴﺒﺖ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ، ﭘﺲ ﭼﺮﺍ ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺕ ﻫﻤﮕﺎنی ﻭ ﻋﻤﻮﻡ ﺳﺮﺯﻣﻴﻦ ﺭﺍ ﻓﺮﺍ میﮔﻴﺮﺩ؟

ﭘﺎﺳﺦ:‌
ﭼﻮﻥ ﮔﻨﺎﻩ ﻭ ﻣﻌﺼﻴﺖِ ﺍﻛﺜﺮﻳﺖ ﻣﺮﺩﻡ ﺍﺳﺖ، ﻛﻪ ﻣﺼﻴﺒﺖ ﺭﺍ ﻋﺎﻡ میﺳﺎﺯﺩ، ﺍﻏﻠﺐ ﻣﺮﺩﻡ ﻓﻌﻠﺎً ﻳﺎ ﺍﻟﺘﺰﺍﻣﺎً ﻳﺎ ﺍﻟﺘﺤﺎﻗﺎً ﺑﺎ ﻃﺮﻓﺪﺍﺭی ﺍﺯ ﺁﻥ ﺩﺳﺘﻪ‌ی ﻛﻮﭼﻚِ ﻇﺎﻟﻢ ﺩﺭ ﻣﻌﻨﺎ ﺷﺮﻳﻚ ﺟﺮﻡ‌ﺍﻧﺪ، ﻭ ﺍﻳﻦ ﺍﻣﺮ ﺑﺎﻋﺚ ﺑﺮﻭﺯ ﻣﺼﻴﺒﺖ‌ﻫﺎیِ ﻫﻤﮕﺎنی میﺷﻮﺩ.
 

4. ﻣﺎﺩﺍمی ﻛﻪ ﻣﺼﻴﺒﺖ ﺯﻟﺰﻟﻪ ﻧﺘﻴﺠﻪ‌ی ﺧﻄﺎﻫﺎ ﻭ ﻛﻔﺎﺭﻩ‌ی ﮔﻨﺎﻫﺎﻥ ﺍﺳﺖ، ﭘﺲ ﺳﻮﺧﺘﻦ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﻣﻌﺼﻮﻡ ﻭ بیﮔﻨﺎﻩ ﺩﺭ ﺁﺗﺶ ﻣﺼﻴﺒﺖ ﺁﻥ، ﭼﻪ معنی ﺩﺍﺭﺩ، ﻋﺪﺍﻟﺖ الهی ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺍﺟﺎﺯﻩ‌ی ﭼﻨﻴﻦ ﻛﺎﺭی ﺭﺍ میﺩﻫﺪ؟

ﺑﺎﺯ ﻫﻢ ﭘﺎسخی ﻣﻌﻨﻮی:

ﺩﺭ ﭘﺎﺳﺦ میﮔﻮﻳﻴﻢ، ﺩﺭ ﻭﺍﻗﻊ ﺍﻳﻦ ﻣﺴﺄﻟﻪ ﺑﻪ ﺳﺮّ ﺗﻘﺪﻳﺮ ﺍلهی ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﺩﺍﺭﺩ، ﻟﺬﺍ ﺗﻔﺼﻴﻞ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺭﺳﺎﻟﻪ‌ی "ﻗَﺪَﺭ" ﺣﻮﺍﻟﻪ ﻧﻤﻮﺩﻩ، ﻭ ﺩﺭ ﭘﺎﺳﺦ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺳﺆﺍﻝ، ﺑﻪ ﺳﺨﻨﺎﻥ ﺯﻳﺮ ﺑﺴﻨﺪﻩ می‌ﻛﻨﻴﻢ:
ﺩﺭ ﭘﺮﺗﻮ ﺑﻴﺎﻧﺎﺕ ﺁﻳﻪ‌ی ﻣﺒﺎﺭﻛﻪ‌ی؛ «ﻭَﺍﺗَّﻘُﻮﺍ ﻓِﺘْﻨَﺔً ﻟﺎَ ﺗُﺼِﻴﺒَﻦَّ ﺍﻟَّﺬِﻳﻦَ ﻇَﻠَﻤُﻮﺍ ﻣِﻨْﻜُﻢْ ﺧَﺎﺻَّﺔً»
«ﺍﺯ ﺑﻠﺎ ﻭ ﻣﺼﻴﺒتی ﺩﻭﺭی ﻛﻨﻴﺪ، ﻛﻪ ﭼﻮﻥ ﺯﻣﺎﻥ ﺁﻥ ﻓﺮﺍ ﺭﺳﺪ، ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﻇﺎﻟﻤﺎﻥ ﺑﻠﻜﻪ ﻣﻌﺼﻮﻣﺎﻥ ﺭﺍ ﻫﻢ ﺩﺭ ﺁﺗﺶ ﺧﻮﺩ ﻓﺮﻭ ﺑﺮﺩ.»

ﺭﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺁﻳﻪ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ: ﺍﻳﻦ ﺩﻧﻴﺎ ﻣﻴﺪﺍﻥ ﺁﺯﻣﻮﻥ ﻭ ﺍﻣﺘﺤﺎﻥ ﻭ ﺩﺍﺭ ﺗﻜﻠﻴﻒ ﻭ ﻣﺠﺎﻫﺪﻩ ﺍﺳﺖ، ﺍﻣﺘﺤﺎﻥ ﻭ ﺗﻜﻠﻴﻒ ﺍﻗﺘﻀﺎ می‌کند، ﻛﻪ ﺣﻘﺎﻳﻖ، ﭘﻮﺷﻴﺪﻩ ﻭ ﭘﻨﻬﺎﻥ ﺑﻤﺎﻧﺪ، ﺗﺎ ﺑﺎ ﻣﺴﺎﺑﻘﻪ ﻭ ﻣﺠﺎﻫﺪﻩ، ﺻﺪﻳﻘﺎﻥ ﺑﻪ ﺍعلی ﻋﻠﻴﻴﻦ ﻋﺮﻭﺝ ﻛﻨﻨﺪ، ﻭ ﺩﺭﻭﻍ‌ﮔﻮﻳﺎﻥ ﺑﺎ ﺍﺑﻮﺟﻬﻞ ﺩﺭ ﺍﺳﻔﻞ‌ﺍﻟﺴﺎﻓﻠﻴﻦ ﺳﺮﻧﮕﻮﻥ ﺷﻮﻧﺪ.
ﺍﮔﺮ ﺍﻓﺮﺍﺩ بیﮔﻨﺎﻩ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻧﻮﻉ ﻣﺼﺎﻳﺐ ﺩﺭ ﺍﻣﺎﻥ میﻣﺎﻧﺪﻧﺪ، ﻭ ﮔﺰﻧﺪی ﺑﻪ ﺁﻥ‌ﻫﺎ نمی‌ﺭﺳﻴﺪ، یعنی ﺩﻳﮕﺮ ﺍﻣﺘﺤﺎنی ﺑﺎقی نمیﻣﺎﻧﺪ، ﻭ ﻛﻔﺎﺭ (ﺍﺑﻮﺟﻬﻞ) ﻧﻴﺰ ﭼﻮﻥ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎﻥ (ﺻﺪﻳﻘﻴﻦ) ﺳﺮ ﺗﺴﻠﻴﻢ میﻧﻬﺎﺩﻧﺪ، ﻭ ﺩﺭﺏ ﺭﺷﺪ ﻭ ﺗﺮقی ﺍﺯ ﺭﺍﻩ ﻣﺠﺎﻫﺪﻩ ﺑﺴﺘﻪ میﺷﺪ، ﻭ ﺭﺍﺯ ﺗﻜﻠﻴﻒ ﺍﺯ ﻣﻴﺎﻥ میﺭﻓﺖ.
ﻣﺎﺩﺍمی ﻛﻪ ﺑﻪ ﺧﻮﺍﺳﺖ ﺣﻜﻤﺖ ﺍلهی، ﻇﺎﻟﻢ ﻭ ﻣﻈﻠﻮﻡ ﺑﺎ ﻫﻢ ﮔﺮﻓﺘﺎﺭ ﻣﺼﻴﺒﺖ میﺷﻮﻧﺪ، ﭘﺲ ﺳﻬﻢ ﻣﻈﻠﻮﻣﺎﻥ ﺍﺯ ﻋﺪﺍﻟﺖ ﻭ ﺭﺣﻤﺖ ﮔﺴﺘﺮﺩﻩ ﺍلهی ﭼﻴﺴﺖ؟
ﺩﺭ ﭘﺎﺳﺦ ﭼﻨﻴﻦ ﮔﻔﺘﻪ ﺷﺪ:‌
ﺩﺭ ﺁﻥ ﻣﺼﻴﺒﺖ، ﺩﺭ ﻟﺎﺑﻠﺎی ﺍﻳﻦ ﺧﺸﻢ ﻭ ﻏﻀﺐ، ﺟﻠﻮﻩ‌ی ﺭﺣﻤﺖ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ، ﺯﻳﺮﺍ ﺍﻣﻮﺍﻝ ﻓﺎنیِ ﺍﻓﺮﺍﺩ بیﮔﻨﺎﻩ ﺩﺭ ﺣﻖ ﺁﻥ‌ﻫﺎ ﺻﺪﻗﻪ ﻣﺤﺴﻮﺏ ﮔﺮﺩﻳﺪﻩ، ﺩﺭ ﺁﺧﺮﺕ ﺫﺧﻴﺮﻩ میﺷﻮﺩ، ﻭ ﺩﺭ ﺣﻜﻢ ﻣﺎﻝِ ﺑﺎقی ﻗﺮﺍﺭ میﮔﻴﺮﻧﺪ، ﻭ ﺯﻧﺪگی ﻓﺎنی‌شان ﻧﻴﺰ ﻭسیله‌یی می‌ﺸﻮﺩ، ﺑﺮﺍی ﺑﻪ ﺩﺳﺖ ﺁﻭﺭﺩﻥ ﺯﻧﺪگی ﺍﺑﺪی ﻭ ﻧﻮعی ﺣﻜﻢ ﺷﻬﺎﺩﺕ ﺭﺍ ﭘﻴﺪﺍ می‌ﻜﻨﺪ، ﻭ ﺍﻳﻦ ﺯﻟﺰﻟﻪ ﺍﺯ ﻳﻚ ﻣﺸﻘﺖ ﻭ ﻋﺬﺍﺏ ﻧﺴﺒﺘﺎً ﺍﻧﺪک ﻭ ﻣﻮﻗﺖ، ﺛﺮﻭﺕ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺑﺰﺭﮒ ﻭ همیشگی ﺑﻪ ﺩﺳﺖ می‌آﻭﺭﻧﺪ، ﻭ ﺩﺭ ﺣﻖ ﺍﻓﺮﺍﺩ بیگناه ﺭحمتی اﺳﺖ ﺩﺭ ﻟﺎﺑﻠﺎی ﻏﻀﺐ.

5. ﭘﺮﻭﺭﺩﮔﺎﺭ ﻋﺎﺩﻝ ﻭ ﺭﺣﻴﻢ، ﻭ ﻗﺪﻳﺮ ﻭ ﺣﻜﻴﻢ ﭼﺮﺍ ﺑﻪ ﮔﻨﺎﻫﺎﻥ ﺧﺎﺹ، ﺟﺰﺍیی ﺧﺎﺹ نمی‌دﻫﺪ، ﺑﻠﻜﻪ ﻋﻨﺼﺮ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺑﺰﺭگی ﭼﻮﻥ ﺯﻣﻴﻦ ﺭﺍ ﻣﺴﻠﻂ میﻛﻨﺪ؟ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺍﻳﻦ ﻛﺎﺭ ﺑﺎ ﺟﻤﺎﻝ ﺭﺣﻤﺖ ﻭ ﮔﺴﺘﺮﺩگی ﻗﺪﺭﺗﺶ ﺳﺎﺯﮔﺎﺭی ﺩﺍﺭﺩ؟

ﭘﺎﺳﺦ: ﻗﺪﻳﺮ ﺫﻭﺍﻟﺠﻠﺎﻝ ﺑﻪ ﻫﺮ ﻳﻚ ﺍﺯ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻭﻇﺎﻳﻒ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺯﻳﺎﺩی ﺩﺍﺩﻩ ﺍﺳﺖ، ﻛﻪ ﻫﺮ ﻭﻇﻴﻔﻪ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺯﻳﺎﺩی ﺑﻪ ﺑﺎﺭ میﺁﻭﺭﺩ، ﺍﮔﺮ ﺩﺭ یکی ﺍﺯ ﻭﻇﺎﻳﻒ ﻳﻚ ﻋﻨﺼﺮ، ﻳﻚ نتیجه‌اﺵ ﺯﺷﺖ ﻭ ﺷﺮّ ﻭ ﻣﺼﻴﺒﺖ ﺑﺎﺷﺪ، ﺳﺎﻳﺮ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺯﻳﺒﺎ، ﺍﻳﻦ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺭﺍ ﻧﻴﺰ ﺣﻜﻤﺎً ﺯﻳﺒﺎ می‌‌ﺳﺎﺯﻧﺪ، ﻭ ﺍﮔﺮ ﺍﻳﻦ ﻋﻨﺼﺮی ﻛﻪ ﻋﻠﻴﻪ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﺑﻪ ﺧﺸﻢ ﺁﻣﺪﻩ ﺍﺳﺖ، ﺑﺎ ﻫﺪﻑ ﺟﻠﻮﮔﻴﺮی ﺍﺯ ﭘﻴﺪﺍﻳﺶ ﺁﻥ ﻳﻚ ﻧﺘﻴﺠﻪ‌ی ﺑﺪ، ﺍﺯ ﻭﻇﻴﻔﻪ‌ﺍﺵ ﺑﺎﺯ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺷﻮﺩ، ﺁﻥ‌ﮔﺎﻩ ﺑﻪ ﺷﻤﺎﺭ ﻫﻤﺎﻥ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺯﻳﺒﺎ، ﺧﻴﺮ ﻭ ﺧﻮبیﻫﺎی ﺑﺴﻴﺎﺭی ﺗﺮک میﺷﻮﺩ، ﺩﺭ ﻭﺍﻗﻊ ﺑﻪ ﺗﻌﺪﺍﺩ ﺁﻥ ﻫﻤﻪ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺧﻮﺏ، ﺑﺪیﻫﺎی ﺑﺴﻴﺎﺭی ﭘﺪﻳﺪﺍﺭ می‌ﺸﻮﺩ، ﭼﻮﻥ ﭘﻴﺪﺍﺳﺖ، ﻛﻪ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﻧﺪﺍﺩﻥ ﺧﻴﺮ ﺿﺮﻭﺭی، ﺧﻮﺩ ﺷﺮّ ﺍﺳﺖ، ﻭ ﺑﺮﺍی ﺟﻠﻮﮔﻴﺮی ﺍﺯ ﭘﻴﺪﺍﻳﺶ ﻳﻚ ﺷﺮّ ﻭﺍﺣﺪ، ﺑﻪ ﺍﻧﺪﺍﺯه‌ی ﺗﻤﺎﻡ ﺁﻥ ﺧﻴﺮﻫﺎ، ﻓﻠﺎﻛﺖ ﺑﻪ ﺑﺎﺭ میﺁﻭﺭﺩ، ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﺍﻗﺪﺍمی ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺯﺷﺖ ﻭ ﺳﺮﺍﭘﺎ ﻋﻴﺐ ﻭ ﺧﻠﺎﻑِ ﺣﻜﻤﺖ ﻭ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺍﺳﺖ، ﺣﺎﻝ ﺁﻥ ﻛﻪ ﻗﺪﺭﺕ، ﺣﻜﻤﺖ ﻭ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺍﺯ ﻫﺮ ﻋﻴﺐ ﻭ نقصی ﭘﺎک‌ﺍﻧﺪ.
ﻣﺎﺩﺍمی‌ﻛﻪ ﺑﺮخی ﺍﺯ ﺧﻄﺎﻫﺎ ﺑﻪ ﺣﺪی ﻓﺮﺍﮔﻴﺮﺍﻧﺪ، ﻛﻪ ﻫﻤﻪ‌ی ﻋﻨﺎﺻﺮ ﺑﻪ‌ﻭﻳﮋﻩ ﺯﻣﻴﻦ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺧﺸﻢ میﺁﻭﺭﻧﺪ، ﻭ ﺗﺠﺎﻭﺯ ﺗﺤﻘﻴﺮﺁﻣﻴﺰی ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺣﻘﻮﻕ ﺑﺴﻴﺎﺭی ﺍﺯ ﻣﺨﻠﻮﻗﺎﺕ ﺑﻪ ﺷﻤﺎﺭ میﺁﻳﻨﺪ، ﭘﺲ ﺍﮔﺮ ﺑﺮﺍی ﻧﺸﺎﻥ ﺩﺍﺩﻥ ﺯشتی ﻓﻮﻕ‌ﺍﻟﻌﺎﺩﻩ ﺍﻳﻦ ﺟﻨﺎﻳﺖ، ﺑﻪ ﻳﻚ ﻋﻨﺼﺮ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺑﺰﺭﮒ، ﺿﻤﻦ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﻭﻇﺎﻳﻒ کلیﺍﺵ، ﺩﺳﺘﻮﺭ ﺩﺍﺩﻩ ﺷﻮﺩ: «ﮔﻨﺎﻫﻜﺎﺭﺍﻥ ﺭﺍ ﺗﺮﺑﻴﺖ ﻛﻦ» ﺍﻳﻦ ﺩﺳﺘﻮﺭ ﻋﻴﻦ ﺣﻜﻤﺖ ﻭ ﻋﺪﺍﻟﺖ ﺍﺳﺖ، ﻭ ﺑﺮﺍی ﻣﻈﻠﻮﻣﺎﻥ ﻫﻢ ﻋﻴﻦ ﺭﺣﻤﺖ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺑﻮﺩ.

6. ﺍﻓﺮﺍﺩ ﻏﺎﻓﻞ ﺍﻳﻦ ﺷﺎﻳﻌﻪ ﺭﺍ ﭘﺨﺶ میﻛﻨﻨﺪ، ﻛﻪ ﺯﻟﺰﻟﻪ ﭼﻴﺰی ﺟﺰ ﻧﺘﻴﺠﻪ‌ی ﺍﻧﻘﻠﺎﺏ‌ﻫﺎ ﻭ ﺍﻧﻔﺠﺎﺭﻫﺎی ﻣﻌﺎﺩﻥ ﺩﺭﻭﻥ ﺯﻣﻴﻦ ﻧﻴﺴﺖ، ﻟﺬﺍ ﺑﺎ ﻧﮕﺎﻩ ﻳﻚ ﺣﺎﺩﺛﻪ‌ی ﺗﺼﺎﺩفی ﻭ طبیعی ﻛﻪ بیﻫﺪﻑ ﻭ بیﻏﺎﻳﺖ ﺍﺳﺖ، ﺑﻪ ﺁﻥ میﻧﮕﺮﻧﺪ، ﻭ ﻋﻠﻞ ﻭ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻣﻌﻨﻮی ﺍﻳﻦ ﺣﺎﺩﺛﻪ ﺭﺍ نمیﺑﻴﻨﻨﺪ، ﺗﺎ ﺍﺯ ﺧﻮﺍﺏ ﻏﻔﻠﺖ ﺑﺮﺧﻴﺰﻧﺪ، ﺁﻳﺎ ﭼﻴﺰی ﻛﻪ ﺑﻪ ﺁﻥ ﺍﺳﺘﻨﺎﺩ میﻛﻨﻨﺪ، حقیقتی ﺩﺍﺭﺩ؟

ﭘﺎﺳﺦ:‌
ﻏﻴﺮ ﺍﺯ ﮔﻤﺮﺍهی ﻫﻴﭻ حقیقتی ﻧﺪﺍﺭﺩ، ﭼﻮﻥ ﻣﺎ میﺑﻴﻨﻴﻢ، ﻛﻪ ﻫﺮ ﻳﻚ ﺍﺯ ﻫﺰﺍﺭﺍﻥ ﻧﻮﻉ ﻣﻮﺟﻮﺩﺍﺕ ﺯﻧﺪﻩ‌ی ﺭﻭی ﺯﻣﻴﻦ - ﻛﻪ ﺗﻌﺪﺍﺩﺷﺎﻥ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ﭘﻨﺠﺎﻩ ﻣﻴﻠﻴﻮﻥ ﺍﺳﺖ - ﻭ ﻫﺮ ﺳﺎﻟﻪ ﻟﺒﺎﺱ‌ﻫﺎی ﻣﻨﻘّﺶ ﻭ ﻣﻨﻈﻢ ﻭ ﻣﺮتبی میﭘﻮﺷﻨﺪ، ﻭ ﻋﻮﺽ میﻛﻨﻨﺪ، حتی ﻳﻚ ﺑﺎﻝ ﻣﮕﺲ ﻛﻪ ﻓﻘﻂ ﻳﻚ ﻋﻀﻮ ﺍﺯ ﺻﺪﻫﺎ ﻋﻀﻮ مگسی اﺳﺖ - ﻛﻪ ﺧﻮﺩ ﺗﻨﻬﺎ یکی ﺍﺯ ﺍﻋﻀﺎی بیﺷﻤﺎﺭ ﺧﺎﻧﺪﺍﻥ ﺣﺸﺮﺍﺕ ﺑﻪ ﺷﻤﺎﺭ میﺭﻭﺩ - ﺑﻴﻬﻮﺩﻩ ﻭ ﺳﺮ ﺑﻪ ﻫﻮﺍ ﻭ ﺑﻪ ﺍﺧﺘﻴﺎﺭ ﺧﻮﺩ ﺭﻫﺎ ﻧﺸﺪﻩ، ﺑﻠﻜﻪ ﺍﺯ ﭘﺮﺗﻮ ﻗﺼﺪ ﻭ ﺍﺭﺍﺩﻩ ﻭ ﻣﺸﻴﺖ ﻭ ﺣﻜﻤﺖ ﺍلهی ﺑﺮﺧﻮﺭﺩﺍﺭ ﺍﺳﺖ، ﺍﻳﻦ ﺧﻮﺩ ﻧﺸﺎﻥ میﺩﻫﺪ، ﻛﻪ ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﺍﻓﻌﺎﻝ ﻭ ﺍﺣﻮﺍﻝ ﻣﻬﻢ ﻛﺮﻩ‌ی ﺯﻣﻴﻦ - ﻛﻪ ﮔﻬﻮﺍﺭﻩ ﻭ ﻣﺎﺩﺭ ﻭ ﭘﻨﺎﻫﮕﺎﻩ ﻭ ﺧﺎﻧﻪ ﻭ ﺣﺎمی ﺑﺴﻴﺎﺭی از ﺟﺎﻧﺪﺍﺭﺍﻥ ﺍﺳﺖ - ﭼﻪ ﺟﺰیی ﺑﺎﺷﺪ، ﭼﻪ ﻛلّی، ﺧﺎﺭﺝ ﺍﺯ ﺍﺭﺍﺩﻩ، ﺍﺧﺘﻴﺎﺭ ﻭ ﻗﺼﺪ ﺍلهی ﻧﻴﺴﺖ، ﻭلی ﻗﺎﺩﺭ ﻣﻄﻠﻖ ﺑﺮ ﺍﺳﺎﺱ ﺍﻗﺘﻀﺎی ﺣﻜﻤﺘﺶ، ﺍﺳﺒﺎﺏ ﻇﺎﻫﺮی ﺭﺍ ﻫﻢ‌ﭼﻮﻥ ﭘﺮﺩﻩ‌ای ﺑﺮ ﺭﻭی ﺗﺼﺮﻓﺎﺕ ﻭ ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ ﺧﻮﺩ میﭘﻮﺷﺎﻧﺪ، ﻳﻌنی ﻭقتی ﺍﺭﺍﺩﻩ‌ی ﺯﻟﺰﻟﻪ میﻛﻨﺪ، ﮔﺎهی ﺑﻪ یکی ﺍﺯ ﻣﻌﺎﺩﻥ ﺩﺳﺘﻮﺭ ﺣﺮﻛﺖ می‌ﺩﻫﺪ، ﻭ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺭﻭﺷﻦ ﻭ ﺷﻌﻠﻪ‌ﻭﺭ میﺳﺎﺯﺩ.
ﺑﻪ ﻓﺮﺽ ﺍﮔﺮ ﺯﻟﺰﻟﻪ‌ﻫﺎ ﺩﺭ ﻧﺘﻴﺠﻪ‌ی ﺍﻧﻘﻠﺎﺏ ﻭ ﺗﻜﺎﻥ ﻣﻌﺎﺩﻥ ﻧﻴﺰ ﺑﺎﺷﺪ، ﺑﺎﺯ ﻫﻢ ﺑﻪ ﺍﻣﺮ ﻭ ﺣﻜﻤﺖ الهی ﺑﻪ ﻭﻗﻮﻉ میﭘﻴﻮﻧﺪﺩ، ﻧﻪ ﭼﻴﺰ ﺩﻳﮕﺮ.

ﻣﺜﺎﻝ:‌
شخصی ﺑﺎ ﺗﻔﻨﮓ، یکی ﺭﺍ می‌ﻜﺸﺪ، ﭼﻪ ﻗﺪﺭ ﺣﻤﺎﻗﺖ ﻭ ﻧﺎﺩﺍنی اﺳﺖ، ﺍﮔﺮ ﺑﺎ ﻧﺎﺩﻳﺪﻩ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﻗﺎﺗﻞ، ﻓﻘﻂ ﺑﺎﺭﻭﺕ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﺩﺭ ﺗﻴﺮ ﺗﻔﻨﮓ ﺭﺍ ﻣﻘﺼﺮ ﺑﺪﺍﻧﻨﺪ، ﻭ ﺗﻤﺎﻡ ﺣﻘﻮﻕ ﻣﻘﺘﻮﻝ ﺑﻴﭽﺎﺭﻩ ﭘﺎﻳﻤﺎﻝ ﮔﺮﺩﺩ، ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ، ﺣﻤﺎقتی ﺑﻪ ﻣﺮﺍﺗﺐ ﺑﺪﺗﺮ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺑﻮﺩ، ﺍﮔﺮ ﺩﺳﺘﻮﺭ ﻗﺪﻳﺮ ﺫﻭﺍﻟﺠﻠﺎﻝ مَبنی ﺑﺮ ﺍﻧﻔﺠﺎﺭ ﺑﻤﺐ ﺫﺧﻴﺮﻩ ﺷﺪﻩ ﺩﺭ ﺯﻣﻴﻦ - ﻛﻪ ﻳﻚ ﻣﺄﻣﻮﺭ ﻣﺴﺨّﺮ، ﺑﻠﻜﻪ کِشتی ﻭ ﻫﻮﺍﭘﻴﻤﺎی ﺍﻭﺳﺖ - ﺑﻪ ﻓﺮﺍﻣﻮشی ﺳﭙﺮﺩﻩ ﺷﻮﺩ، ﻳﺎ ﺑﻪ ﻃﺒﻴﻌﺖ ﻧﺴﺒﺖ ﺩﺍﺩﻩ ﺷﻮﺩ، ﭼﻮﻥ ﺁﻥ ﺑﻤﺐ ﺑﺎ ﺍﻣﺮ ﺭﺑّﺎنی ﻭ ﺑﺎ ﺣﻜﻤﺖ ﻭ ﺍﺭﺍﺩﻩی ﺍﻭ ﺩﺭ ﺩﺭﻭﻥ ﺯﻣﻴﻦ ﻧﮕﻬﺪﺍﺭی ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ، ﻭ "ﻣﻨﻔﺠﺮ" میﺷﻮﺩ، ﺗﺎ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﻏﺎﻓﻞ ﻭ ﻃﻐﻴﺎﻧﮕﺮ ﺭﺍ ﺑﻴﺪﺍﺭ ﻧﻤﺎﻳﺪ.

7. ﭼﮕﻮﻧﻪ میﺗﻮﺍﻥ ﻓﻬﻤﻴﺪ، ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﺣﺎﺩﺛﻪ‌ی ﺯمینی، ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﻣﺘﻮﺟﻪ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎﻥ ﺍﻳﻦ ﺳﺮﺯﻣﻴﻦ ﺑﻮﺩﻩ، ﻭ ﺁﻥ‌ﻫﺎ ﺭﺍ ﻣﻮﺭﺩ ﻫﺪﻑ ﻗﺮﺍﺭ میﺩﻫﺪ؟ ﻭ ﭼﺮﺍ ﺑﻴﺶ‌ﺗﺮ ﺩﺭ ﻣﻨﺎﻃﻖ «ﺍِﺯﻣﻴﺮ» ﻭ «ﺍَﺭﺯِﻧﺠﺎﻥ» ﻭﺍﻗﻊ میﺷﻮﺩ؟

پاسخ: ﺍﻳﻦ ﺣﺎﺩﺛﻪ ﺩﺭ ﺯﻣﺴﺘﺎنی ﻃﺎﻗﺖ‌ﻓﺮﺳﺎ ﻭ ﺩﺭ ﺗﺎﺭیکی ﺷﺐ ﻭ ﺳﺮﻣﺎی ﺷﺪﻳﺪ ﻭ ﺑﻪ‌ﻭﻳﮋﻩ ﺩﺭ ﻣﻨﺎطقی ﻛﻪ ﻗﺪﺍﺳﺖ ﻣﺎﻩ ﻣﺒﺎﺭک ﺭﻣﻀﺎﻥ ﺣﻔﻆ نمیﺷﺪ، ﺭﺥ ﺩﺍﺩ، ﻭ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮﺭ ﺑﻴﺪﺍﺭ ﻛﺮﺩﻥ ﻋﺪﻩ‌ای ﻛﻪ ﻫﻨﻮﺯ ﺩﺭ ﺧﻮﺍﺏ ﻏﻔﻠﺖ ﺑﻮﺩﻧﺪ، ﻭ ﺍﺯ ﻭﻳﺮﺍنی‌های ﺁﻥ ﻋﺒﺮﺕ ﻧﮕﺮﻓﺘﻨﺪ، ﺩﻭﺍﻡ ﻭ ﺍﺳﺘﻤﺮﺍﺭ ﻳﺎﻓﺖ، ﻋﻠﺎئمی ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻗﺒﻴﻞ، ﺩﺍﻝّ ﺑﺮ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ، ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﺣﺎﺩﺛﻪ ﺍﻫﻞ ﺍﻳﻤﺎﻥ ﺭﺍ ﻫﺪﻑ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺩﻩ، ﻭ ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺁﻥ‌ﻫﺎﺳﺖ، ﻫﻢ ﺧﻮﺩ ﻟﺮﺯﻳﺪﻩ، ﻭ ﻫﻢ ﺁﻧﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻟﺮﺯﻩ ﺩﺭمیﺁﻭﺭﺩ، ﺗﺎ ﺑﻪ ﺑﺮﭘﺎیی ﻧﻤﺎﺯ، ﺩﻋﺎ ﻭ ﻧﻴﺎﻳﺶ ﺑﭙﺮﺩﺍﺯﻧﺪ.
ﺍﻣﺎ ﺷﺪﺕ ﺁﻥ ﺩﺭ ﺷﻬﺮ «ﺍﺭﺯﻧﺠﺎﻥ» ﺁﺳﻴﺐ‌ﺩﻳﺪﻩ «ﺩﻭ ﻋﻠّﺖ» ﺩﺍﺭﺩ:
ﻧﺨﺴﺖ:‌ ﺑﺮﺍی ﭘﺎک ﻛﺮﺩﻥ ﮔﻨﺎﻫﺎﻥ ﻛﻢ ﻭ ﺍﻧﺪﻛﺸﺎﻥ، ﻋﺎﺟﻞ ﻭ ﺷﺪﻳﺪﺗﺮ ﺷﺪ.
ﺩﻭﻡ:‌ ﺍﺣﺘﻤﺎﻝ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ، ﻛﻪ ﭼﻮﻥ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻧﻮﻉ ﻣﻨﺎﻃﻖ، ﻫﻢ ﺣﺎﻣﻴﺎﻥ ﺍﺳﻠﺎﻡ ﻭ ﭘﺎﺳﺪﺍﺭﺍﻥ ﻗﻮی ﻭ حقیقی ﺍﻳﻤﺎﻥ ﻛﻢ ﺑﻮﺩﻧﺪ، ﻭ ﻫﻢ ﺯمینه‌ی ﺷﻜﺴﺖ ﺁﻥ‌ﻫﺎ ﻓﺮﺍﻫﻢ ﺑﻮﺩ، ﻭ ﺍﻫﻞِ ﺯﻧﺪﻳﻖ ﻓﺮﺻﺖ ﻳﺎﻓﺘﻨﺪ، ﺗﺎ ﻣﺮﻛﺰ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﻣﺆﺛﺮی ﺭﺍ ﺑﺮﺍی ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ‌ﺷﺎﻥ ﺗﺄﺳﻴﺲ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ؛ ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﻗﺒﻞ ﺍﺯ ﻫﺮ ﺟﺎی ﺩﻳﮕﺮ، ﺍﻳﻦ ﻣﺮﺍﻛﺰ ﮔﺮﻓﺘﺎﺭ ﻋﺬﺍﺏ ﺷﺪﻩ‌ﺍﻧﺪ.
ﻟﺎَ ﻳَﻌْﻠَﻢُ ﺍﻟْﻐَﻴْﺐَ ﺍِﻟﺎَّ ﺍﻟﻠّﻪُ
ﺳُﺒْﺤَﺎﻧَﻚَ ﻟﺎَ ﻋِﻠْﻢَ ﻟَﻨَﺎ ﺇِﻟﺎَّ ﻣَﺎ ﻋَﻠَّﻤْﺘَﻨَﺎ ﺇِﻧَّﻚَ ﺃَﻧﺖَ ﺍﻟْﻌَﻠِﻴﻢُ ﺍﻟْﺤَﻜِﻴﻢُ

منبع: کلیات رسائل نور، کلام‌ها