«قُلْ هَذِهِ سَبِیلِی أَدْعُو إِلَى اللَّهِ عَلَىٰ بَصِیرَةٍ أَنَا وَمَنِ اتَّبَعَنِی وَسُبْحَانَ اللَّهِ وَمَا أَنَا مِنَ الْمُشْرِکِینَ» (یوسف: ۱۰۸)؛ (بگو این راه من است که من (مردمان را) با آگاهی و بینش به‌سوی خدا می‌خوانم و پیروان من هم (چنین می‌باشند) و خدا منزه (از انباز و نقص و دیگر نسبت‌های ناشایست) است و من از زمره‌ی مشرکان نمی‌باشم (و کسی و چیزی را شریک خدا نمی‌انگارم).
اخوان‌المسلمین جماعتی اسلامی است که در جهت اقامه‌ی دین خدا بر روی زمین و تحقق اهدافی که اسلام به خاطر آن ظهور نموده کار و تلاش می‌نماید. اخوان‌المسلمین ایمان دارد اسلام عقیده‌ای است که باید بر جهت‌گیری‌ها و تفکرات مسلمانان حاکم باشد. همچنین اعتقاد دارد اسلام شریعت و برنامه‌ای برای همه‌ی جوانب زندگی است. با وجود شبیخون بدخواهانه‌ای که با آن مواجه است و حیله‌ی زشت و خطرناکی که دعوت و فرزندانش را محاصره نموده است، تأکید می‌کنیم که دعوت اخوان‌المسلمین دعوتی خالص و حقیقی است که مسیر دعوت و اصلاح و تغییر روش پیامبر گرامی اسلام –صلی‌الله‌علیه‌وسلم- را دنبال می‌کند و ادامه‌ی راهی اصیل و استوار است که نیاکانی شریف و بلندمرتبه آن را پیموده‌اند. دعوتی مبرّا از مطامع و خواسته‌های نفسانی که برای بیداری امت و بازگرداندن شکوه و افتخار و مجد به اسلام موروثی از نو قیام کرده است. بنابراین به یاری خداوند پیروز خواهد شد و هرگز دشمنان و رقیبان نمی‌توانند در مقابلش بایستند و یا مسیرش را سد کنند.
«وَلَا یَحِیقُ الْمَکْرُ السَّیِّئُ إِلَّا بِأَهْلِهِ» (فاطر: ۴۳)؛ (و حیله‌گری‌ها جز دامنگیر حیله‌گران نمی‌گردد). «إِنَّا لَنَنصُرُ رُسُلَنَا وَالَّذِینَ آمَنُوا فِی الْحَیَاةِ الدُّنْیَا وَیَوْمَ یَقُومُ الْأَشْهَادُ» (غافر: ۵۱)؛ (و ما قطعاً پیغمبران و مؤمنان خود را در زندگی دنیا و در آن روزی که گواهان به پا خیزند یاری می‌دهیم و دستگیری می‌کنیم). آنچه در اینجا ذکر شد، شرح و توصیفی پیرامون برخی از جوانب حقیقت دعوت اخوان‌المسلمین است. همان‌طور که امام‌حسن البناء –رحمه‌الله- در پیامی تحت عنوان «اخوان زیر پرچم قرآن» بیان می‌فرماید: «ای برادران مسلمان! ای مردم! ما یک حزب سیاسی نیستیم هر چند سیاستی که بر اساس قواعد اسلام باشد جزء اصول و جوهر اندیشه ماست. ما یک جمعیت خیریه‌ی اصلاحی نیستیم، هر چند کار خیر و اصلاح از مهم‌ترین اهداف ماست. ما یک باشگاه ورزشی نیستیم هر چند ورزش بدنی و روحی از مهم‌ترین ابزارهای ما هستند. ما کمترین ربطی به این تشکل‌ها نداریم، زیرا آن‌ها برای محقق ساختن هدفی منطقه‌ای و خاص و برای زمان معینی به وجود آمده‌اند و در تشکیل آن‌ها غیر از تمایل به تألیف یک موسسه و آراسته شدن به عنوان‌های ادواری و رسمی به چیز دیگری اشاره نشده است. ای مردم! اندیشه و عقیده، نظام و برنامه به محلی خاص و گروه و جنس ویژه‌ای مقید نمی‌گردد و پشت یک مرز جغرافیایی توقف نمی‌کند و مأموریت و کارش به پایان نمی‌رسد، تا زمانی که خداوند بر او منت گذاشته و وارث زمینش گرداند؛ چون‌که این قانون پروردگار جهانیان و برنامه و روش پیامبر امین او است».
امام بناء –رحمه‌الله- در جای دیگر در پایان یکی از پیام‌هایش تحت عنوان «میان دیروز و امروز» می‌فرماید: «ای برادران! شما جمعیتی خیریه یا حزب یا سازمانی منطقه‌ای برای اهداف محدود نیستید؛ شما روحی تازه‌اید که در قلب نفوذ کرده و به وسیله‌ی قرآن زنده‌اش می‌سازید. شما نور جدیدی باشید که طلوع کرده‌اید و بر اثر شناخت خداوند تاریکی‌های مادیت را شکافته و پراکنده می‌نمائید و با صوتی پر طنین دعوت پیامبر خدا –صلی الله علیه‌و‌سلم- را تکرار و انعکاس می‌دهید». از بیانات امام بناء –رحمه‌الله- نتیجه می‌گیریم که دعوت اخوان دعوتی ربانی است، زیرا رکنی است که اهداف ما حول آن می‌گردد؛ این است که مردم را به پروردگار نزدیک و قلب‌های آنان را به مولایشان الله سبحانه‌و‌تعالی ارتباط می‌دهیم تا از همه‌ی وابستگی‌ها به‌خاطر دین و دعوت چشم بپوشند و نیت و عمل خود را تنها برای پروردگار جهانیان خالص گردانند. مطمئناً دعوت اخوان دعوتی اسلامی است، زیرا اسلام متعالی با همه‌ی شمولیت و کمالش منتسب است به «الْیَوْمَ أَکْمَلْتُ لَکُمْ دِینَکُمْ وَأَتْمَمْتُ عَلَیْکُمْ نِعْمَتِی وَرَضِیتُ لَکُمُ الْإِسْلَامَ دِینًا» (مائده: ۳)؛ (امروز دین شما را برایتان کامل کردم و نعمت خود را بر شما کامل نمودم و اسلام را به عنوان آیین خداپسند بر شما برگزیدم».
دعوت اخوان دعوت جهانی است، چون به سوی همه‌ی مردم گرایش داده شده است و در قانون و دیدگاه اسلام همه‌ی مردم با هم برادرند و از یک اصل واحد هستند. «وَمَا أَرْسَلْنَاکَ إِلَّا کَافَّةً لِّلنَّاسِ بَشِیرًا وَنَذِیرًا وَلَکِنَّ أَکْثَرَ النَّاسِ لَا یَعْلَمُونَ» (سباء: ۲۸)؛ (ما تو را بر جملگی مردمان فرستادیم تا مژده‌رسان (مؤمنان به سعادت ابدی) و بیم‌دهندگان (کافران) به شقاوت سرمدی باشید، ولیکن اکثر مردم از این معنی بی‌خبرند (و همگانی بودن نبوت تو را باور نمی‌دارند)). در اسلام به انسان‌ها برتری داده نمی‌شود مگر به وسیله تقوا؛ «إِنَّ أَکْرَمَکُمْ عِندَ اللَّهِ أَتْقَاکُمْ إِنَّ اللَّهَ عَلِیمٌ خَبِیرٌ» (حجرات: ۱۳)؛ (بی‌گمان گرامی‌ترین شما در نزد خداوند با تقوا‌ترین شماست، خداوند مسلماً آگاه و با خبر از همه امور است».
دعوت اخوان دعوتی فراگیر است و تنها به جنبه‌ای از جوانب زندگی منحصر نمی‌گردد؛ بنابراین تنها به کارهای سیاسی و کشمکش‌های حزبی و رقابت‌های انتخاباتی محدود نمی‌شود، همان‌طور نباید آن را در فعالیت‌های اجتماعی و کمک‌رسانی و مشارکت‌های اجتماعی محدود کرد؛ هر چند امور خیریه، حوزه‌ای از حوزه‌های فعالیت اوست.
دعوت اخوان فراخوانی فراگیر است که تمام اشکال زندگی را شامل می‌شود. این دعوت با همین فراگیری شروع به فعالیت نموده است. فراگیری‌ای که از شمولیت و فراگیری دین اسلام سرچشمه گرفته است. دعوت اخوان دعوت تربیت و تکوین است، زیرا تربیت فراگیر و تکوین پیوسته و بی‌وقفه، ستون اولیه دعوت و مهم‌ترین وجه تمایز جنبش اخوان‌المسلمین از سایر حرکت‌های اسلامی است. تنها از خلال برنامه‌ی تربیتی می‌توان قادر به پرورش و تربیت گروهی شد که توان حمل بار دعوت را داشته باشند تا به کمک آن به حرکت و فعالیت بپردازند. تربیت فرد، بر‌ترین محصول این دعوت و ستون بیداری و خیزش امت است. از این‌رو است که امام بناء –رحمه‌الله- پیوسته می‌فرماید: «خود را بسازید تا به وسیله‌ی شما امت ساخته شود و شکل بگیرد». این تربیتی است که باید همه، از بزرگ و کوچک گرفته تا قدیم و جدید و فرمانده و سرباز مطیع آن باشند. به همین جهت خارج از چهارچوب تربیت و تکوین ارزش و جایگاهی برای اخوان رقم نمی‌خورد.
دعوت اخوان‌المسلمین دعوت اخلاص و رهایی از غیر است به‌خاطر خدا. جماعت پیرامون خود را بر این اساس تربیت می‌کند که در کردار و گفتارشان، هدف تنها کسب رضا و خشنودی پروردگار و به دست‌آوردن بهترین پاداش‌ها از سوی الله –جل‌جلاله- باشد. اخلاص رکنی از ارکان بیعت است. از این‌رو امام بناء –رحمه‌الله- پیوسته به اخوان یادآور می‌شود و خطاب به ایشان می‌فرمود: «آنچه در این مسیر به صورت پنهانی انجام پذیرد بهتر و بر‌تر است از اموری که به صورت آشکار روی دهد».
دعوت اخوان‌المسلمین دعوت رهایی از هوی و هوس، جاه‌طلبی و بلند‌پروازی است. در این طریق فرد خود را برای فکر و عقیده و مبانی دعوت، از قید همه چیز رها می‌سازد. بنابراین همان‌طوری که از قید هوی و هوس و بلندپروازی‌ها رها می‌شوند، خود را نیز از قید افکار و اشخاص آزاد می‌کنند؛ چون‌که دعوت اخوان دارای عالیترین و بلند‌مرتبه‌ترین افکار است. «صِبْغَةَ اللَّهِ وَمَنْ أَحْسَنُ مِنَ اللَّهِ صِبْغَةً وَنَحْنُ لَهُ عَابِدُونَ» (بقره: ۱۳۸)؛ (خداوند ما را با آیین توحیدی و ایمان راستین زینت داده است و این رنگ و زینت خداوند است و چه کسی می‌تواند از خداوند زیبا‌تر بیاراید و بپیراید و ما تنها او را می‌پرستیم).
آنچه گذشت برای ما روشن می‌سازد که دعوت اخوان‌المسلمین دعوت اسلامی خالصی است که آغاز و مقصدش ربانی، هدایتش محمدی و برنامه‌اش اصلاحی و فراگیر و جهانی است. مرز‌هایش محدود نیست و در مقابل مرزی خاص متوقف نمی‌شود. تبعیضات جنسی و نژادی را نفی می‌کند و وظیفه‌اش بنیادی و اساسی است. امام حسن البناء –رحمه‌الله- در پیامی به نام «به سوی چه چیزی دعوت می‌کنیم» می‌فرماید: «ما به سوی سیادت و حکمرانی دنیا و هدایت انسانیت بر طبق قانون اسلام و دستورات صحیح و سالمی دعوت می‌کنیم که انسان‌ها تنها به وسیله‌ی آن خوشبخت می‌شوند. یقیناً این روح جدیدی است که در قلب این امت نفوذ می‌کند و به وسیله‌ی قرآن آن را زنده می‌نماید».
این حقیقتِ دعوت اخوان‌المسلمین است؛ بنابراین عاجز و ناتوانند، آن‌هایی که خیال می‌کنند به وسیله‌ی محاصره آن را محو می‌نمایند! بازنده و شکست خورده‌اند کسانی که از سنت‌های الهی در دعوت پند نمی‌گیرند و تلاش می‌کنند دعوت الهی را محاصره و مانع رسیدن آن به مردم شوند! بینوا کسی است که می‌خواهد نور خورشید را از مردم پنهان کند. «یُرِیدُونَ لِیُطْفِئُوا نُورَ اللَّهِ بِأَفْوَاهِهِمْ وَاللَّهُ مُتِمُّ نُورِهِ وَلَوْ کَرِهَ الْکَافِرُونَ» (صف: ۸)؛ (می‌خواهند نور (آیین) خدا را با دهان‌هایشان خاموش گردانند، ولی خدا نور یا آیین خود را کامل می‌گرداند، هر چند که کافران دوست نداشته باشند). یقیناً خداوند بر امور خویش مسلط است، ولی این انسان‌ها هستند که نمی‌دانند.
وآخر دعوانا أن الحمد لله رب العالمین.
نظرات