اسباب ترسیخ توحید در قلب:
توحید درختی است كه در قلب انسان مؤمن رشد و نمو می‌كند شاخه‌هایش بزرگ و كشیده خواهند گشت و بر نموشان افزون خواهد گشت و هر دم كه بوسیله‌ی طاعت و عبادت مُقرِّب درگاه خدا آبیاری شود برجمالش افزون خواهد گردید و بدین وسیله محبّت بنده برای خدایش افزون خواهد گشت و در نتیجه خوف و رجا و توكّلش بر او افزایش خواهد یافت، از جمله اسبابی كه توحید را در قلب افزایش و رسوخ می‌دهند موارد زیراند.
1ـ انجام دادن طاعات و عبادات از سر رغبت و میل به آنچه در نزد خدا است.
2ـ ترك گناه و معاصی از ترس عقاب خدا.
3ـ تفكُّر در ملكوت آسمان‌ها و زمین.
4ـ معرفت اسماء و صفات خدا و آثار و مقتضیات آنها، و آنچه این اسماء بر آنها دلالت می‌ورزند از جلال و كمال خداوند.
5ـ توشه گرفتن از علم نافع و عمل به آن.
6ـ قرائت قرآن با تدبُّر و فهم معانی و مرادهای آن.
7ـ تقرُّب جستن به خداوند از طریق انجام نوافل بعد از قیام به فرایض.
8ـ دوام بر ذكر و یاد خدا در هرحال با زبان و قلب.
9ـ ایثار آنچه محبوب خدا است، به‌هنگام تزاحم وانباشته‌شدن اشیاء محبوب بر روی هم.
10ـ تأمّل در نعمت‌های ظاهری و باطنی خداوند و مشاهده‌ی نیكی و احسان و انعام او، بر بندگانش.
11ـ انكسار و تذلُّل قلب در مقابل خداوند و اظهار خشوع و فقر در مقابل وی.
12ـ خلوت با خداوند هنگام نزول او به آسمان اوّل (با کیفیتی که فقط خودش از آن اطلاع دارد) در ثلث آخر شب؛ و تلاوت قرآن در این همگام و خاتمه دادن آن با استغفار و توبه.
13ـ مجالست و همنشینی با اهل خیر و صلاح و اخلاص، و محبوبان خداوند أ و استفاده از كلام و سیما و هیئت ظاهری ایشان.
14ـ دوری جستن از هرمشغولیت و سببی كه میان خدا و قلب بنده حائل واقع می‌شود.
15ـ دوری گزیدن از كلام، طعام، اختلاط و نظر اضافی.
16ـ باید دوست بدارد برای برادر مسلمانش هرآنچه را كه برای خود دوست می‌دارد، و در این زمینه با نفس خودش به جهاد و مبارزه برخیزد.
17ـ سلامت و پاك نگه داشتن دل از كینه نسبت به مسلمانان، و پاك كردن آن از حسادت، تكبُّر، غرور و خود بزرگ‌بینی.
18ـ راضی بودن به تدبیر الله.
19ـ شكر در برابر نعمت و صبر به هنگام مصیبت.
20ـ بازگشت به سوی خداوند به هنگام ارتكاب گناه، و توبه از آن.
21ـ اعمال صالحه را به كثرت و وفور انجام دادن، از قبیل نیكوكاری، اخلاق حسن، صله‌ی رحم و امثال اینها.
22ـ اقتداء به رسول خدا در هر عملی، بزرگ و كوچك.
23ـ جهاد در راه خدا.
24ـ طلب روزی حلال، و دوری جستن از حرام.
25ـ قیام به وظیفه‌ی خطیر امر به معروف و نهی از منكر.
اللَّهُمَّ أحْینَا عَلَى التَّوْحِیدِ سُعَدَاءَ وَ أَمِتْنَا عَلَى التَّوْحِیدِ شُهَداءَ.
و صلَّى الله على نبینا محمد وعلى آله وصحبه اجمعین.
--------
ارجاعات:
[1]ـ به نقل از كتاب «فتح المجید» ص15چاپ دار الحدیث
[2]ـ الارشاد الی صحیح الاعتقاد .ج 1ص26
نظرات